Γιώργος Πετρής
(α΄ έκδοση 1977)
Επανέκδοση Δήμου Μυτιλήνης
Μυτιλήνη 2008, σελ. 142

«Γνωρίσαμε το Θεόφιλο στα πρώτα νεανικά μας χρόνια να περιφέρεται με τη λερωμένη φουστανέλα του, όταν, πηγαίνοντας στο χωριό του, περνούσε από ένα παραθαλάσσιο μέρος όπου κατοικούσε τότε ολόκληρη η οικογένειά μας. Και κάθε φορά που η μνήμη μας ανακαλούσε τη θωριά του στο Παρίσι, συνειρμικά ξεπετιότανε μαζί της και το νησί κι οι δικοί μας. Θελήσαμε λοιπόν να τους χαρίσουμε ένα κείμενο που, όταν το γράφαμε, εκείνοι περίμενα καρτερικά.»
Μ’ αυτά τα λόγια έκλεισε στα 1977 τον πρόλογό του στο βιβλίο του για το Θεόφιλο ο συμπατριώτης μας, καθιερωμένος τεχνοκριτικός Γιώργος Σίμος - Πετρής. Το βιβλίο του ένα από τα πιο έγκυρα για το Θεόφιλο, εξαντλημένο εδώ και καιρό, επανεκδόθηκε από το δήμο Μυτιλήνης, με την ευκαιρία της επαναλειτουργίας της Δημοτικής Πινακοθήκης, στο Κιόσκι, όπου εκτίθενται τα έργα της συλλογής του αείμνηστου Γιώργου Πετρή, τα οποία είχε δωρίσει στο δήμο ή αδελφή του, Έλλη.
Το ιστορικό αυτό κείμενο χωρίζεται σε επτά κεφάλαια με τους παρακάτω τίτλους: Ο βίος και η φυσιογνωμία του Θεόφιλου, Η θεματική του κι οι πηγές της, Τίτλοι και λεζάντες, Κείμενα και χώρος επίπεδος, Τι ξέρει και τι δεν ξέρει να ζωγραφίσει, Παραδοσιακός και σύγχρονος, Ιδεολογικές πλευρές στο έργο του.
«Ένας ζωγράφος, “λαϊκός”, είτε οτιδήποτε άλλο, ένας σπουδαίος μαζί και γραφικός καλλιτέχνης και ταυτόχρονα πολύ κοντά στη δική μας ευαισθησία και γνώση, έτσι που να προσφέρεται στην κατανόησή μας πέρα για πέρα. Η ευκαιρία είναι μοναδική. Υπάρχουν πολλοί ζωγράφοι στον κόσμο, σήμερα όπως και χθες, και ασφαλώς θα υπάρχουν και αύριο. Μα είναι μακριά απ’ τη γνώση μας, τις δυνατότητες που έχουν τα μεγάλα στρώματα για να τους καταλάβουν, κι έτσι δεν μπορούν ούτε να συγκινηθούν. Με το Θεόφιλο όμως τα πράγματα είναι διαφορετικά: Πολύ περισσότερο απ’ τους μορφωμένους που πλησιάζουν τα έργα του, περισσότερο διανοητικά, τα λαϊκά στρώματα, κυρίως όσοι είναι αγρότες ή έχουν αγροτική προέλευση, μόλις δουν το έργο του, ακούσουν τις κουβέντες του, μάθουν τα καμώματά του, θα τον καταλάβουν αμέσως γιατί είναι δικός τους», γράφει ο Γιώργος Πετρής.
Το βιβλίο προλογίζει ο δήμαρχος Μυτιλήνης, Νάσος Γιακαλής.