Εκτεταμένες διορθώσεις του κτηματολογίου θα γίνουν στη Λέσβο από την εταιρεία «Κτηματολόγιο Α.Ε.», χωρίς κανένα κόστος για τους ιδιοκτήτες των ακινήτων. Το εγχείρημα για να επιλυθούν τα τεράστια προβλήματα που δημιούργησε η αρχική κτηματογράφηση της Μυτιλήνης και των γύρω χωριών, αλλά και των οικισμών της Δημοτικής Ενότητας Γέρας, αναμένεται να διαρκέσει περίπου δυόμισι χρόνια. Με το νέο νομοθετικό πλαίσιο που θεσπίστηκε προσφάτως, είναι δυνατό να πραγματοποιούνται αγοραπωλησίες ακινήτων καθ’ όλη τη διάρκεια της περιόδου που θα απαιτηθεί για τη διόρθωση των χιλιάδων λαθών του κτηματολογίου, ωστόσο οι μεταβιβάσεις αυτές θα τελούν υπό αναβλητική αίρεση.

Όλες οι πτυχές του θέματος που «καίει» τη Λέσβο, παρουσιάστηκαν αναλυτικά σε σύσκεψη που έγινε, το απόγευμα της Πέμπτης, στην αίθουσα του Περιφερειακού Συμβουλίου Βορείου Αιγαίου, με συντονιστή τον περιφερειάρχη Νάσο Γιακαλή. Κατά τη διάρκειά της, ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος, Νίκος Σηφουνάκης, ο πρόεδρος της «Κτηματολόγιο Α.Ε.», Απόστολος Αρβανίτης, και στελέχη της εταιρείας εξήγησαν τη διαδικασία που θα ακολουθηθεί. Στόχος της εταιρείας είναι μέσα στα επόμενα δυόμισι χρόνια να έχει ολοκληρωθεί η διόρθωση, η οποία εκτιμάται ότι αφορά περίπου τις μισές από τις 2.500 γεωγραφικές ενότητες που υπολογίζεται ότι ήδη έχουν κτηματογραφηθεί στη Λέσβο. Πολλές φορές τα στελέχη της εταιρείας εξήγησαν ότι μέσα από τη διαδικασία της διόρθωσης δεν πρόκειται να λυθούν οι κτηματικές διαφορές που έχουν οι κάτοχοι των ακινήτων. Εκείνο που θα αντιμετωπισθεί, είναι τα προβλήματα που δημιουργήθηκαν με την αρχική κτηματογράφηση.

Τα κυριότερα λάθη
Πολιτική επιλογή της κυβέρνησης είναι η διόρθωση να πραγματοποιηθεί σε καθεστώς Κτηματολογίου, γι’ αυτό και απορρίφθηκε η επιλογή να γίνει προσωρινή αναστολή του, όπως είχε προταθεί πριν την ψήφιση του νόμου απ’ την Ένωση Υποθηκοφυλάκων Ελλάδας. Ο κ. Σηφουνάκης στην τοποθέτησή του υπογράμμισε ότι παρουσιάστηκαν εκτεταμένα προβλήματα κατά την υλοποίηση του Κτηματολογίου, προβλήματα που ταλαιπώρησαν τους πολίτες. Ειδικότερα:
- Υπήρχαν εκτεταμένα προβλήματα στην εγγραφή των ακινήτων στο Κτηματολόγιο, που αφορούσαν λάθος θέση των ακινήτων και λανθασμένη έκταση.
- Οι πολίτες δεν μπορούσαν να μεταβιβάσουν τα ακίνητά τους.
- Απαιτούνταν διορθώσεις οι οποίες έπρεπε να γίνουν με προσφυγή στα δικαστήρια και μόνο. Ο νόμος δεν επέτρεπε διόρθωση χωρίς αυτήν τη δικαστική διαδικασία.
- Οι πολίτες επιβαρύνονταν με σημαντικά έξοδα.
- Το Κτηματολόγιο παρενέβη πυροσβεστικά με τη Μονάδα Τεχνικής Υποστήριξης, αλλά δε λύθηκε το θέμα, καθώς δεν άλλαξε η νομοθεσία, δε δόθηκε οριστική λύση και δε διευκολύνθηκαν οι συναλλαγές.
«Με τροποποίηση του νόμου του Εθνικού Κτηματολογίου», επεσήμανε ο κ. Σηφουνάκης, «που ψηφίστηκε μετά από εισήγησή μου στο νομοσχέδιο του ΥΠΕΚΑ “Θαλάσσια στρατηγική για την προστασία και διαχείριση του θαλάσσιου περιβάλλοντος”, από τη Βουλή τον Ιούνιο, προβλέπεται νέα διαδικασία διόρθωσης των κτηματολογικών διαγραμμάτων.»

Καμμία επιβάρυνση
Η διαδικασία προβλέπει την ενεργή συμμετοχή των πολιτών, χωρίς όμως οικονομική επιβάρυνση για αυτούς. Κατά τη διάρκεια των σχετικών εργασιών μπορούν να συνεχίζονται οι συναλλαγές, οι οποίες θα πρέπει, εφόσον απαιτηθεί, να προσαρμοστούν στη νέα και ακριβέστερη αποτύπωση των ακινήτων στα κτηματολογικά διαγράμματα.
Από την πλευρά του, ο περιφερειάρχης Νάσος Γιακαλής, μετά το τέλος της σύσκεψης, τόνισε: «Θεωρώ πως η σημερινή σύσκεψη που έγινε παρουσία του υπουργού και του προέδρου του Εθνικού Κτηματολογίου, θα συμβάλει σημαντικά στο να ληφθούν αποφάσεις που θα διευκολύνουν το έργο του Εθνικού Κτηματολογίου. Συζητήσαμε και αναδείξαμε προβλήματα που έχουν εντοπισθεί στο Νομό μας και πιστεύω πως η σημερινή μας συνάντηση θα βοηθήσει σημαντικά στην κατεύθυνση διόρθωσης της κτηματογράφησης της Λέσβου, διευκολύνοντας με αυτό τον τρόπο και πολλούς πολίτες που ταλαιπωρούνται από την τωρινή κατάσταση.»
Ο περιφερειακός σύμβουλος της αντιπολίτευσης Θεόδωρος Βαλσαμίδης υπογράμμισε ότι η νομοθετική ρύθμιση είναι στη σωστή κατεύθυνση και ζήτησε να επιταχυνθούν οι διαδικασίες, ώστε να σταματήσει γρήγορα η ταλαιπωρία των πολιτών.


Συμμετοχή και υπευθυνότητα, για να προχωρήσει η διαδικασία διόρθωσης
Ενεργοποίηση και των πολιτών

Τόσο ο πρόεδρος όσο και τα στελέχη τής «Κτηματολόγιο Α.Ε.» υπογράμμισαν ότι είναι εξαιρετικά σημαντικό ζήτημα η διαδικασία της διόρθωσης, που θα ξεκινήσει μέσα στους δύο επόμενους μήνες, να στηριχθεί από τους ενδιαφερόμενους πολίτες. Μόνο έτσι, δικαιολογούν, μπορεί να διαπιστωθεί πού υπάρχουν προβλήματα και να διορθωθούν.

Προς το παρόν δεν έχει αποφασισθεί από ποιες περιοχές θα ξεκινήσουν οι διορθώσεις. Αυτό είναι κάτι που θα αποφασισθεί μετά τη λήψη των αιτήσεων από τους ενδιαφερομένους. Δηλαδή όσο περισσότερες αιτήσεις γίνουν από μια περιοχή, τόσο περισσότερες πιθανότητες έχει να επιλεγεί πρώτη για διόρθωση.

Βήμα - βήμα
Τα βήματα που θα ακολουθηθούν είναι συνοπτικά:
- Μέσα στους δύο επόμενους μήνες αναμένεται να ανοίξουν δύο γραφεία τής «Κτηματολόγιο Α.Ε.» στη Λέσβο, ένα στη Μυτιλήνη και ένα στον Παπάδο της Γέρας. Ο Δήμος Λέσβου, διά του αντιδημάρχου Γιάννη Βατού, υποσχέθηκε ότι θα παραχωρήσει χώρο στο Δημαρχείο της Γέρας για τη στέγαση του γραφείου εκεί. Στη Μυτιλήνη θα παραχωρηθεί χώρος από την Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου.
- Στελέχωση της ομάδας που θα παραλάβει τα αιτήματα των πολιτών, από προσωπικό τής «Κτηματολόγιο Α.Ε.» και τοπικών φορέων. Κατά τη διάρκεια της σύσκεψης αναφέρθηκε ότι θα διατεθούν τεχνικοί της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου. Όταν ξεκινήσει η λειτουργία των δύο γραφείων, θα πρέπει οι ενδιαφερόμενοι πολίτες να καταθέσουν σε αυτά μια αίτηση όπου θα αναφέρουν ποιο είναι το ακίνητό τους, ποια είναι τα προβλήματα που έχουν εντοπίσει και όποια άλλα σχετικά στοιχεία διαθέτουν. Δεν είναι υποχρεωμένοι να προσκομίσουν τοπογραφικά διαγράμματα. Η σύνταξη των τοπογραφικών θα γίνει από τα στελέχη τής «Κτηματολόγιο Α.Ε.».

- Επιλογή περιοχών για διόρθωση (ενότητες οικοπέδων ή αγροτεμαχίων που έχουν πρόβλημα). Ο πρόεδρος της «Κτηματολόγιο Α.Ε.», Απόστολος Αρβανίτης, ανέφερε ότι οι διορθώσεις θα γίνονται ανά γεωγραφική ενότητα (μια γεωγραφική ενότητα είναι περίπου ίση με το μέγεθος ενός οικοδομικού τετραγώνου). Αυτό σημαίνει ότι στους διαγωνισμούς αυτούς μπορούν να πάρουν μέρος και οι τοπογράφοι της Λέσβου. Όμως, ακόμη και στην περίπτωση που μειοδότες είναι μεγάλα μετελετητικά γραφεία της Αθήνας, η «Κτηματολόγιο Α.Ε.» θα προτρέπει τους αναδόχους να συνεργαστούν με τους τοπικούς τοπογράφους. Ο πρόεδρος του Παραρτήματος Βορειοανατολικού Αιγαίου τού ΤΕΕ, Παναγιώτης Πιττός, τόνισε ότι «δε θα πρέπει να ανατίθενται τοπογραφικές μελέτες σε μη τοπογράφους, διότι έχει παρατηρηθεί ότι γίνονται πολύ μεγάλα σφάλματα.»
- Έκδοση απόφασης του ΟΚΧΕ (Οργανισμός Κτηματολογίου και Χαρτογραφήσεων Ελλάδας) για την ένταξη των συγκεκριμένων ενοτήτων σε καθεστώς διόρθωσης και ταυτοχρόνως απελευθέρωση των συναλλαγών.
- Επίγεια αποτύπωση των προβληματικών περιοχών. Αυτό σημαίνει ότι θα γίνεται μέτρηση κάθε κτήματος που αντιμετωπίζει πρόβλημα σε μία γεωγραφική ενότητα.
- Επεξεργασία όλων των στοιχείων.
- Ανάρτηση-υποβολή αντιρρήσεων από τους πολίτες.
- Τελική επεξεργασία - Οριστικοποίηση των αποτελεσμάτων.
- Απόφαση του ΟΚΧΕ για τη διόρθωση.
- Οριστικοποίηση του διορθωμένου Κτηματολογίου.
- Διορθωμένο-οριστικό Κτηματολόγιο.


Βασίλης Τεντόμας:
«Σε θετική κατεύθυνση η ρύθμιση»

Σε ανακοίνωση που εξέδωσε ο επικεφαλής της παράταξης «Με τους πολίτες κόντρα στον καιρό», Βασίλης Τεντόμας, υπογραμμίζει ότι η νομοθετική ρύθμιση για τη διόρθωση του κτηματολογίου κινείται σε θετική κατεύθυνση. Όμως προβληματισμούς προκαλεί η αναλυτική τοποθέτηση-αξιολόγηση της νομοθετικής αυτής ρύθμισης από την Ένωση Άμισθων Υποθηκοφυλάκων Ελλάδος, η οποία αναδεικνύει ανεπάρκειες και επισημαίνει προβλήματα που παραμένουν ή που αυτή η ρύθμιση θα προκαλέσει κατά την εφαρμογή της.
Ζήτημα που μένει να ξεκαθαριστεί από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση είναι ο βαθμός ετοιμότητας της Δασικής Υπηρεσίας να παράσχει στην «Κτηματολόγιο Α.Ε.» όλα τα στοιχεία (δασικούς χάρτες κ.λπ.) που είναι απαραίτητα για μια σωστή και ολοκληρωμένη διόρθωση του κτηματολογίου. Σε κάθε περίπτωση, ο κ. Τεντόμας προτείνει να ξεκινήσουν όλες οι απαραίτητες ενέργειες ώστε αυτά τα στοιχεία να δοθούν εγκαίρως.
Πέρα από τα παραπάνω προβλήματα, ο κ. Τεντόμας αναφέρει: «Η ρύθμιση αυτή είναι πλέον νόμος του κράτους. Έτσι, από δω και πέρα όλοι (Περιφέρεια Β. Αιγαίου, Δήμος Λέσβου, ΤΕΕ Β.Α. Αιγαίου, άλλοι φορείς και κυρίως οι θιγόμενοι συμπολίτες μας), με την ενημέρωση, τη συμμετοχή στις διαδικασίες διόρθωσης και με την απαραίτητη πολιτική πίεση, θα πρέπει να συμβάλουμε ώστε η υλοποίηση της νομοθετικής ρύθμισης να γίνει στο συντομότερο δυνατό χρόνο και με τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα. Δηλαδή να επεκταθεί σε όλες - χωρίς εκπτώσεις - τις περιοχές που θα αποδειχθεί ότι απαιτείται να γίνουν διορθώσεις, και κυρίως χωρίς καμμία οικονομική επιβάρυνση των πολιτών.»


Πολύωρη συζήτηση για το πώς θα διορθωθεί το κτηματολόγιο
Επί τάπητος τα λάθη...

Τρεις ώρες περίπου διήρκεσε η σύσκεψη για τη διόρθωση του κτηματολογίου, που ολοκληρώθηκε μετά τις 9 το βράδυ, έχοντας λύσει πολλές απ’ τις απορίες των παρισταμένων, αλλά αφήνοντας ανοιχτά και μια σειρά από ζητήματα, που μένει στην πράξη από εδώ και πέρα να τακτοποιηθούν. Εκείνο που έγινε σαφές σε όλες τις πλευρές είναι πως μόνο με στενή και αγαστή συνεργασία, αλλά και με την εμπλοκή και ενεργοποίηση του ντόπιου δυναμικού, μπορούν τα λάθη του κτηματολογίου να αντιμετωπιστούν και σε λίγο καιρό να αποτελούν μόνο μια κακή ανάμνηση.

Στην εποικοδομητική συζήτηση που έγινε, τόσο ο πρόεδρος του Συλλόγου Τοπογράφων, Μιχάλης Χατζέλλης, όσο και όλοι οι εκπρόσωποι του τεχνικού κόσμου της Λέσβου, υπογράμμισαν ότι σε πάρα πολλές περιπτώσεις κατατίθενται αιτήσεις για τη διόρθωση των κτηματογραφήσεων ακόμη και για ένα μέτρο και ζήτησαν να καθοριστεί ένα όριο ανοχής στις αποκλίσεις, ώστε για τέτοια ήσσονος σημασίας ζητήματα να μην ταλαιπωρούνται ούτε οι πολίτες, ούτε το Κτηματολόγιο. Ο πρόεδρος της «Κτηματολόγιο Α.Ε.», Απόστολος Αρβανίτης, τόνισε ότι αυτό το ζήτημα θα λυθεί πολύ σύντομα. Παράλληλα υπογράμμισε ότι σε τέτοια ζητήματα, αλλά και σε πολλές άλλες περιπτώσεις, υπάρχει πολύ καλή συνεργασία με τα υποθηκοφυλακεία-κτηματολογικά γραφεία της Λέσβου, κι αναφέρθηκε χαρακτηριστικά στην υποθηκοφύλακα Μυτιλήνης, Αναστασία Κορδώνη.

Επιφυλάξεις...
Φόβους ότι θα δημιουργήσουν προβλήματα στους επενδυτές οι μεταβιβάσεις που θα τελούν υπό αίρεση, εξέφρασε ο πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Λέσβου, Περικλής Αντωνίου. Η εκτίμηση στηρίζεται στο πόσο επιφυλακτικές είναι οι τράπεζες να δανειοδοτήσουν τις επιχειρήσεις αν τα ακίνητά τους δεν είναι πλήρως ξεκαθαρισμένα από κτηματολογικής πλευράς.
Επιφυλάξεις για το ίδιο ζήτημα έθεσε και η συμβολαιογράφος Εριφύλη Βασιλακάκη - Τατά, η οποία επίσης τόνισε πως λόγω των προβλημάτων του κτηματολογίου έχουν μειωθεί κατακόρυφα οι μεταβιβάσεις των ακινήτων.
Προβληματισμούς εξέφρασε και η κ. Κορδώνη σε ό,τι αφορά στη δανειοδότηση εκείνων που θα αγοράζουν ακίνητα των οποίων οι μεταβιβάσεις θα τελούν υπό αίρεση και συμπληρώνοντας επεσήμανε ότι μέχρι τώρα δίνονταν εξατομικευμένες λύσεις. Όμως με τη διαδικασία που αποφασίσθηκε να ακολουθηθεί, θα πρέπει όλοι οι εμπλεκόμενοι ιδιοκτήτες μιας γεωγραφικής ενότητας να συμφωνούν για να προχωρήσει μια διόρθωση.
Η υποθηκοφύλακας του Παπάδου, Μαρία Δεληδημήτρη, υπογράμμισε ότι θα πρέπει να εξηγηθεί στους πολίτες με απλό, σαφή και ξεκάθαρο τρόπο τι πρόκειται να γίνει, τι πρέπει να κάνουν οι ίδιοι και πώς θα αντιμετωπισθούν τα προβλήματα.
Στο σημείο αυτό, ο κ. Σηφουνάκης προέτρεψε τον πρόεδρο της «Κτηματολόγιο Α.Ε.» να γίνει διαφημιστική και ενημερωτική καμπάνια στα τοπικά μέσα ενημέρωσης.

Περί ιδιοκτησιών
Η διόρθωση του κτηματολογίου θα αντιμετωπίσει και το πρόβλημα των ανεντόπιστων ακινήτων. Δηλαδή εκτιμάται ότι με την επίγεια μέτρηση των κτημάτων, αυτά θα εντοπισθούν και θα λυθεί το πρόβλημα.
Όμως το ζήτημα που υπάρχει με τα αδήλωτα ακίνητα δε θα λυθεί σε ό,τι αφορά στο ιδιοκτησιακό τους καθεστώς. Εκείνο που θα γίνει είναι η σωστή καταγραφή τους. Από εκεί και πέρα, θα πρέπει κάθε ιδιοκτήτης αδήλωτου ακινήτου μόνος του να επιδιώξει την αντιμετώπιση του προβλήματος.
Στην πόλη της Μυτιλήνης μόνο επίγεια αποτύπωση των ακινήτων μπορεί να γίνει, σύμφωνα με τα όσα ανέφερε ο πρόεδρος του Συλλόγου Τοπογράφων, ενώ σε άλλες περιοχές ενδείκνυται η αποτύπωση και με τη χρήση άλλων συστημάτων.
Ο αντιδήμαρχος Μυτιλήνης Γιάννης Βατός υπογράμμισε ότι υπάρχει κίνδυνος να μη δείξουν το απαιτούμενο ενδιαφέρον οι πολίτες για τη διόρθωση του κτηματολογίου. Για να αντιμετωπισθεί αυτό το ζήτημα, τόνισε πως θα πρέπει όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς να μιλήσουν απλά και ξεκάθαρα στον κόσμο.
Τόσο ο αναπληρωτής υπουργός Νίκος Σηφουνάκης, όσο και τα στελέχη του Κτηματολογίου, έκαναν σαφές ότι όσοι πολίτες το επιθυμούν, μπορούν να επιλέξουν την αντιμετώπιση των προβλημάτων διά της δικαστικής οδού. «Είναι συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα των πολιτών, που δεν μπορούμε να το αναιρέσουμε», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Σηφουνάκης.
Στο τέλος της σύσκεψης, ο τοπογράφος Παράσχος Βασιλέλλης ζήτησε να εξηγηθεί πώς θα αντιμετωπίζονται οι δίοδοι που διασχίζουν αγροκτήματα (σε εκτός σχεδίου περιοχές) και έχουν μετατραπεί σε κοινόχρηστους δρόμους. Τα στελέχη του Κτηματολογίου απάντησαν ότι υπάρχει νομοθετική ρύθμιση της δεκαετίας τού 1980 που ορίζει ότι οι δίοδοι αυτοί αντιμετωπίζονται ως δρόμοι. Όμως ο κ. Βασιλέλλης, και οι άλλοι τεχνικοί, ανταπάντησαν ότι η ρύθμιση αυτή αφορά στα αστικά ακίνητα και όχι τα εκτός σχεδίου, οπότε και το θέμα έμεινε σε εκκρεμότητα.