Το ιστορικό μυθιστόρημα «Η Δοκιμασία 1922 - 1945. Από το διωγμό στην Κατοχή» του Γιώργου Καπράνου, αποτελεί το δεύτερο μυθιστόρημα μιας ιστορικής τριλογίας.
Γιώργος Καπράνος
Η δοκιμασία
Ιστορικό Μυθιστόρημα
Εκδόσεις Ιωλκός
Αθήνα 2009, σελ. 352
Το ιστορικό μυθιστόρημα «Η Δοκιμασία 1922 - 1945. Από το διωγμό στην Κατοχή» του Γιώργου Καπράνου, αποτελεί το δεύτερο μυθιστόρημα μιας ιστορικής τριλογίας. Αποτυπώνει τις ώρες της άτακτης φυγής του ελληνικού πληθυσμού, τις μέρες της Καταστροφής της Σμύρνης και των άλλων περιοχών της Ιωνίας. Περιγράφει με σεβασμό στα ιστορικά στοιχεία τη μεγάλη προδοσία που έγινε σε βάρος του Ελληνισμού της Μικράς Ασίας. Τις ασύλληπτες για την κοινή λογική τραγικές συνθήκες ξεριζωμού και φυγής των ελληνικών πληθυσμών.
Οι εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες, που τρομαγμένοι και απροστάτευτοι προσπαθούσαν να σωθούν από το θάνατο και τον εξευτελισμό, γρήγορα διαπίστωσαν πόσο εύκολα οι ελεύθεροι, αυτοδύναμοι άνθρωποι μπορούν να γίνουν πρόσφυγες. Άτομα δηλαδή, χωρίς πατρίδα, γη, αξιοπρέπεια και ελπίδα. Πως οι αθώοι πληρώνουν τα λάθη και τις εγκληματικές παραλείψεις αυτών που διαφεντεύουν τις τύχες τους.
Στο μυθιστόρημα αυτό, παρακολουθούμε την πορεία ζωής των ηρώων του. Μια πορεία, που εντάσσεται πιστά στο ιστορικό πλαίσιο και τις εξελίξεις των πολιτικών και κοινωνικών γεγονότων, μέχρι την απελευθέρωση της Ελλάδας από τη θηριωδία της Γερμανικής Κατοχής.