Επιμέλεια - εισαγωγή: Δήμητρα Μακρυνιώτη
Μετάφραση: Κώστας Αθανασίου
Εκδόσεις Νήσος
Αθήνα 008, σελ. 581

Από τις 6 Δεκεμβρίου του περασμένου χρόνου ένας νεκρός βρίσκεται «στην αγκαλιά» της κοινωνίας μας.
Εξαρτάται η πολιτική από το θάνατο, τον συνυπολογίζει, τον προκαλεί; Ρυθμίζει τις συνθήκες και τις συνέπειές του ή ρυθμίζεται από αυτόν και τις συμβολικές του εκφάνσεις; Είναι ο θάνατος, η οδύνη του και το πένθος ίδια για όλους; Τι θα ήταν μια σύγχρονη «θανατοπολιτική»;
Τα γεγονότα του Δεκεμβρίου του 2008 έδειξαν ότι τέτοιου είδους είναι οι ερωτήσεις στις οποίες θα πρέπει να απαντήσει η σύγχρονη πολιτική και κοινωνική επιστήμη, αν θέλει να συλλάβει επαρκώς την πραγματικότητα και τις αναπάντεχες μεταβολές της. Θα πρέπει να επεξεργαστεί έννοιες που θα της επιτρέψουν να κατανοήσει τι σημαίνει ένας νεκρός στο πεζοδρόμιο, πώς ο θάνατος, τον οποίο η νομιμότητα σχεδιάζει ως ενδεχόμενο, μπορεί να μορφοποιήσει άρρητη οργή, να μεταβάλει τους ορισμούς των καθημερινών περιστάσεων, να παραγάγει πολιτική, αντίσταση ή και αντίδραση.
Οι αρχικές αναφορές υπάρχουν ήδη στις θεωρίες που διαμόρφωσαν τον κοινωνικό λόγο της ύστερης νεωτερικότητας και συγκροτούν ένα δίκτυο που ανασημασιοδοτεί τις πρόσφατες συζητήσεις και διενέξεις. Η εκτύλιξη και ανάπτυξή του είναι το αντικείμενο της εργασίας της Δήμητρας Μακρυνιώτη.
Στον τόμο που επιμελείται γίνεται μια προσπάθεια κοινωνικής και πολιτικής θεώρησης της θνητότητας και του θανάτου. Το ενδιαφέρον εντοπίζεται στις κυρίαρχες αφηγήσεις και τις συνακόλουθες κοινωνικές στρατηγικές διαχείρισης της θνητότητας αλλά και του εκάστοτε ανεπιθύμητου και απειλητικού «Άλλου». Το είδος, η διάρκεια και οι συνθήκες ζωής όπως άλλωστε και ο χρόνος, ο τρόπος, η αιτία και ο τόπος θανάτου αποτελούν κατ’ εξοχήν πεδία πολιτικής και κοινωνικής παρέμβασης ρύθμισης και ελέγχου, πεδία όπου το εμφανιζόμενο ως «ιδιωτικό» βρίσκεται σε άμεση διαπλοκή και αλληλεξάρτηση με το πολιτικό.
Τα κείμενα του τόμου κινούνται στον άξονα αυτού του προβληματισμού. Έχουν στόχο να υπονομεύσουν τις τάσεις φυσικοποίησης των αιτίων και των συνθηκών θανάτου, τις κυρίαρχες αφηγήσεις και διαδικασίες που νομιμοποιούν πρακτικές εξόντωσης των «επικίνδυνων άλλων», τις πολιτικές προϋποθέσεις και ιεραρχίες με βάση τις οποίες η έννοια της ανθρώπινης ζωής και του ανθρώπινου θανάτου επιδέχεται διαφορετικές αξιολογήσεις.