Στο πρώτο μέρος του προ ημερών δημοσιευθέντος ομότιτλου σημειώματός μας αναφερθήκαμε στην αφύπνιση του πνευματικού κόσμου της χώρας και στις πρώτες σημαντικές ενέργειες της αντιδράσεως στο τέλμα, στο οποίο έχουμε εισέλθει**. Σήμερα θα καταγράψουμε τα κύρια συμπεράσματα από τις δυο εκπομπές τις οποίες οργανώσαμε στη συχνότητα του ραδιοφώνου «Flash 96» της Αθήνας, μετά από πρόσκληση της διευθύνσεως του σταθμού.
Στις 30/5/2011 συνομιλήσαμε με οκτώ διακεκριμένους και πολύ γνωστούς στο πανελλήνιο πανεπιστημιακούς δασκάλους, τους καθηγητές Αδαμάντιο Πεπελάση, Δημήτριο Μπουραντά, Δημήτριο Νιάνια, Θανάση Διαμαντόπουλο, Κώστα Χρυσόγονο, Χρήστο Παπαδημητρίου, Γεράσιμο Σπαθή και Θεοδόση Τάσιο. Τους επιλέξαμε όχι μόνο για την πανεπιστημιακή τους δραστηριότητα, αλλά και για το συγγραφικό και κοινωνικό τους έργο, τη δραστηριοποίηση στα κοινά, αρκετοί σε περίοπτες θέσεις, το στοχασμό και την εγκράτειά τους. Τους θέσαμε ερωτήσεις για την πολύπλευρη κρίση - οικονομική, πολιτική, στελεχική, κοινωνική - στην οποία εισήλθε η χώρα και ζητήσαμε απαντήσεις και τοποθετήσεις τους, τις οποίες συγκεφαλαιώνουμε ως εξής: Το πολυθρύλητο Μνημόνιο απέτυχε, διότι ήταν ατυχές στη σύλληψή του και χωρίς διαπραγμάτευση προ της υπογραφής του. Ορισμένοι πιστεύουν ότι δεν εφαρμόστηκε. Το Μνημόνιο οδηγεί τη χώρα σε απύθμενο κρημνό με πτώση τροχιάς σπιράλ. Πολλά από τα αποφασιζόμενα προσκρούουν σε διατάξεις του Συντάγματος. Είναι καταφανής η απουσία αναπτυξιακού χαρακτήρα στα διάφορα μέτρα.

Η έλλειψη αυτή δημιουργεί ερωτηματικά. Πολλά από τα εξαγγελλόμενα τελικώς δεν υλοποιούνται είτε διότι μετά από ωριμότερη σκέψη αποδεικνύονται ανεδαφικά είτε διότι προσκρούουν σε άλλες ρυθμίσεις ή αντιδράσεις. Υπάρχει σαφές έλλειμμα στελεχικού δυναμικού στην ηγετική ομάδα της χώρας. Παρ’ όλα αυτά, το σύνολο των συνομιλητών μας δεν θεωρεί ότι μία λεγόμενη κυβέρνηση προσωπικοτήτων θα αποτελούσε λύση. Προσωπικότητες και τεχνοκράτες είναι απαραίτητοι σε ένα κυβερνητικό σχήμα και μπορούν να βοηθήσουν, αλλά η διακυβέρνηση της χώρας ανήκει στον πολιτικό κόσμο της, ο οποίος όμως χρήζει ριζικής βελτιώσεως στη συμπεριφορά και τις ικανότητές του.
Στις 31/5/2011 συνομιλήσαμε με επτά φοιτητές από διάφορα πανεπιστήμια και σχολές, πέντε από τους οποίους δραστηριοποιούνται σε πολιτικές νεολαίες (ΔΑΠ, ΠΑΣΠ, ΕΑΑΚ, Πανσπουδαστική, ΑΡΕΝ) και δύο είναι ανένταχτοι. Με τους δύο πρώτους πολιτικοποιημένους, η συζήτηση έγινε κατ’ αντιπαράθεση, με τους λοιπούς κατ’ άτομο. Ήταν διάχυτη στις συνομιλίες η ανασφάλεια των νέων για το μέλλον τους σε μία χώρα σε καθεστώς μεγάλης κρίσεως. Η μετανάστευση πλανάται ως μια πιθανή λύση, όμως η πλειονότητά τους επιθυμεί την δραστηριοποίηση εντός των τειχών, αναγνωρίζοντας τις δυσκολίες της μόνιμης μετοικίσεως νέων ανθρώπων οι οποίοι έχουν εθιστεί σε επίπεδο ευμάρειας. Ο ήρεμος και αδέσμευτος λόγος των ανένταχτων συνομιλητών μας φοιτητών εντυπωσίασε. Πολλοί ακροατές αντέδρασαν με ηλεκτρονικά μηνύματά τους στον ξύλινο λόγο τον οποίο επέλεξαν ορισμένες φορές οι πολιτικοποιημένοι φοιτητές μας. Η αμηχανία των νέων στα πρωτόφαντα τεκταινόμενα ήταν εμφανής.

* Ο Κ.Ι. Μουτζούρης είναι καθηγητής, πρώην πρύτανης ΕΜΠ.

** Τις τελευταίες ημέρες προστέθηκε άλλη μία ενέργεια του πνευματικού κόσμου μας, η αποστολή προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ανοικτής επιστολής 68 πανεπιστημιακών του εσωτερικού και του εξωτερικού.