Ένα απ’ τα μεγαλύτερα σε μέγεθος και σημασία έργα της Λέσβου, ο Χώρος Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ) του νησιού, παρουσιάστηκε χθες. Ο ΧΥΤΑ θα αποτελέσει απ’ τον επόμενο μήνα και για 20 χρόνια τη λύση στο πρόβλημα διάθεσης των σκουπιδιών, απαλλάσσοντας ταυτόχρονα τη Λέσβο από οποιονδήποτε κίνδυνο να πληρώσει πρόστιμο για τη ρύπανση του περιβάλλοντος απ’ τα απορρίμματά της.
Το ίδιο το μεγάλο έργο, που πληρώθηκε μέσω της Περιφέρειας απ’ το Ταμείο Συνοχής, κατασκευάστηκε απ’ τη νομαρχία και θα λειτουργήσει απ’ τη διαδημοτική συνεργασία όλων των δήμων της Λέσβου, αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση των αποτελεσμάτων που μπορεί να έχει η συνέργεια των διοικούντων σε όλα τα επίπεδα, με κοινό στόχο. Κι ειδικά για έναν τόπο που δεν έχει να επιδείξει παρεμβάσεις τέτοιας εμβέλειας που προϋποθέτουν συνεργασία όλων των φορέων, ο ΧΥΤΑ οφείλει να μεταφέρει το μήνυμα ότι θα πρέπει να υπάρξει και σε άλλους τομείς σύμπραξη όλων των τοπικών φορέων, πόσο μάλλον όταν το διακύβευμα είναι το περιβάλλον της Λέσβου.

Η «ξενάγηση» στο έργο ξεκίνησε απ’ το γενικό γραμματέα της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου, Γιάννη Λέκκα, που ενημέρωσε για τα στοιχεία που το αφορούν. Συνολικά ο ΧΥΤΑ, όπως ανέφερε ο περιφερειάρχης, καταλαμβάνει στη θέση «Κλεφτόβιγλα» έκταση 307 στρεμμ., ενώ η λεκάνη υποδοχής των απορριμμάτων θα μπορεί σε ετήσια βάση να δέχεται 56.000 τόνους. Όπως εξήγησε ο κ. Λέκκας, αλλά και τα στελέχη της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών της νομαρχίας, η υφιστάμενη λεκάνη θα αρκέσει για μία δεκαετία, αφού τα σκουπίδια-υπολείμματα απορριμμάτων που θα θάβονται, θα επικαλύπτονται με ένα λεπτό στρώμα σκόνης ή αφρό, κι όχι με τους συνήθεις για τις χωματερές του, σήμερα, όγκους χώματος. Μετά τη δεκαετία, θα επεκταθεί με νέα λεκάνη που θα δημιουργηθεί στο πάνω τμήμα της υφιστάμενης.

Ανάγκη βιωσιμότητας
Στο ζήτημα της διάρκειας του έργου εστίασε και ο νομάρχης Λέσβου, Παύλος Βογιατζής, τονίζοντας πως θα πρέπει με σωστή διαχείριση να φροντίσει ο φορέας που θα αναλάβει το έργο να εξασφαλίσει τη μεγαλύτερη δυνατή βιωσιμότητά του. Άλλωστε, όπως εξήγησε ο κ. Βογιατζής, το κόστος των ΧΥΤΑ Λέσβου και Λήμνου, που χρηματοδοτήθηκαν απ’ το Ταμείο Συνοχής με 17 εκατ. ευρώ, μαζί με πιστώσεις που διατέθηκαν απ’ το νομαρχιακό πρόγραμμα για έργα οδοποιίας, αλλά και για το Σταθμό Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων Μυτιλήνης (ΣΜΑ), αγγίζει τα 20 εκατ. ευρώ.
Αν προσθέσει κανείς σ’ αυτά τις πιστώσεις που ήδη διατέθηκαν απ’ το πρόγραμμα «Θησεάς» για μελέτες που αφορούν το όλο σύστημα διαχείρισης της Λέσβου, όπως και τις πρόσθετες πιστώσεις που θα απαιτηθούν για τους ΣΜΑ στο υπόλοιπο νησί, αλλά και για τα συμπληρωματικά έργα των συστημάτων διαχείρισης απορριμμάτων σε Λέσβο και Λήμνο, εκτινάσσεται σε ακόμη μεγαλύτερα ύψη το ποσό που δαπανά ο νομός, προκειμένου να έχει μια περιβαλλοντικά σωστή λύση για τα σκουπίδιά του.



«Στιγμή μεγάλης ευθύνης»
Τώρα, με την ολοκλήρωση του έργου, ο ΧΥΤΑ «περνά» στην πρωτοβάθμια αυτοδιοίκηση και στην εταιρεία που, μετά από αρκετές άκαρπες προσπάθειες, κατάφεραν πριν μια τριετία να συγκροτήσουν όλοι οι δήμοι της Λέσβου, τη Διαδημοτική Επιχείρηση Διαχείρισης Απορριμμάτων και Περιβαλλοντικής Ανάπτυξης Λέσβου (ΔΕΔΑΠΑΛ). Ο πρόεδρος της οποίας, Σωτήρης Ζαμτράκης, αναφέρθηκε στο χρονοδιάγραμμα έναρξης λειτουργίας του έργου, λέγοντας ότι έχει υπογραφεί και βρίσκεται στο στάδιο της διεκπεραίωσης η έγκριση για την πρόσληψη του προσωπικού του φορέα. Κατά προτεραιότητα οι προσλήψεις (εξάμηνης διάρκειας αρχικά) θα γίνουν σύμφωνα με το καταστατικό της ΔΕΔΑΠΑΛ απ’ τους δήμους Μανταμάδου, Θερμής και Αγίας Παρασκευής, απ’ τους δήμους δηλαδή που εισέφεραν σε δημοτικές εκτάσεις για τη δημιουργία του ΧΥΤΑ.
Ο κ. Ζαμτράκης, αναφέροντας πως μέχρι τις 15 Ιουνίου θα έχει ξεκινήσει η πιλοτική λειτουργία του ΧΥΤΑ, υπογράμμισε ότι το έργο αυτό δείχνει «τι μπορούμε να κάνουμε όταν είμαστε όλοι μαζί» και αναφέρθηκε στα βήματα που ακολουθούν, στη σωστή δηλαδή διαχείριση του ΧΥΤΑ, ώστε αφενός να αυξηθεί χρονικά η βιωσιμότητά της και αφετέρου να γίνουν κι άλλα επιμέρους έργα «εκμετάλλευσης» των απορριμμάτων.
«Θεωρώ - ανέφερε ο πρόεδρος της ΔΕΔΑΠΑΛ - ότι για μας τους αυτοδιοικητικούς της Λέσβου αυτή είναι η μεγάλη στιγμή της ευθύνης για να λειτουργήσουμε ολόκληρο το σύστημα διαχείρισης των απορριμμάτων.»



Ο ίδιος εξέφρασε την πίστη ότι υπάρχει και η βούληση απ’ την πλευρά της Πολιτείας να χρηματοδοτηθούν τα έργα που υπολείπονται για την πλήρη ανάπτυξη του συστήματος διαχείρισης και τα οποία θα υποδειχθούν απ’ τις μελέτες που έχουν ανατεθεί απ’ τη ΔΕΔΑΠΑΛ και βρίσκονται σε εξέλιξη. Χρειάζεται να θυμίσουμε ότι η διαδημοτική επιχείρηση θα έχει την ευθύνη για όλο τον κύκλο που κάνουν τα σκουπίδια, σε όλο το νησί. Απ’ την ώρα, δηλαδή, που ο δημότης τα βγάζει απ’ το σπίτι του και τα ρίχνει στον κάδο απορριμμάτων της γειτονιάς του, έως την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας απ’ το βιοαέριο που θα βγαίνει στο ΧΥΤΑ.
Το πόσο σημαντική δραστηριότητα είναι για τους αυτοδιοικητικούς της Λέσβου η διαχείριση των απορριμμάτων, φάνηκε και απ’ την ανταπόκριση που βρήκε η πρόσκληση του κ. Ζαμτράκη, να συμμετέχουν στην πρώτη παρουσίαση-γνωριμία με το έργο, το οποίο μέχρι το τέλος του έτους αναμένεται να λειτουργεί πλήρως. Στην ίδια παρουσίαση, εκτός απ’ τους δημάρχους, αντιδημάρχους και αντινομάρχες, ήταν υπηρεσιακά στελέχη της Περιφέρειας και της νομαρχίας, ο εκπρόσωπος της κοινοπραξίας που το εκτέλεσε, Αχιλλέας Καρπούζης, όπως και στελέχη του Γραφείου Συμβούλου του έργου.