Αντιδράσεις της πανεπιστημιακής κοινότητας και φορέων του τόπου στην προοπτική κατάργησης του Πανεπιστημίου Αιγαίου, που αποκάλυψε με δημοσίευμά της η εφημερίδα «Ελευθεροτυπία». Συνεχίζει να μη διαψεύδει το δημοσίευμα το Υπουργείο Παιδείας
Την έντονη αντίδραση του Πανεπιστημίου Αιγαίου προκάλεσε το προχθεσινό δημοσίευμα της εφημερίδας «Ελευθεροτυπία», που κατέτασσε το ίδρυμα ανάμεσα στα ελληνικά ανώτερα και ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα που, όπως αναφερόταν, η κυβέρνηση προτίθεται να καταργήσει. Θέμα το οποίο παρουσίαζε χθες και το «Ε», με πρόσθετες πληροφορίες που ήθελαν το Πανεπιστήμιο Αιγαίου να θεωρείται εκτός άλλων πολύ «ακριβό». Κι ενώ η πρυτανική αρχή χαρακτηρίζει τα όσα γράφτηκαν «εικασίες», το εν λόγω δημοσίευμα εξακολουθεί να μην έχει διαψευστεί από το Υπουργείο Παιδείας ή κάποιον άλλον επίσημο κυβερνητικό φορέα.
Όπως ανέφερε το δημοσίευμα της εφημερίδας «Ελευθεροτυπία», ανάμεσα στα προβλήματα που αποδίδονται και στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου είναι το ότι εντάσσεται στα ιδρύματα που «δεν εξυπηρετούν το σκοπό για τον οποίο συστάθηκαν», ενώ κάνει λόγο για «περιορισμένο μέγεθος, που δεν επιτρέπει την παροχή ούτε καν της στοιχειώδους εκπαίδευσης στους φοιτητές», καθώς και για «εξ αποστάσεως παρακολούθηση», η οποία «δεν ενισχύει οικονομικά ούτε τις τοπικές κοινωνίες».
Επιπλέον πληροφορίες τού «Ε» ανέφεραν πως το Πανεπιστήμιο Αιγαίου θεωρείται «ακριβό», κάνοντας λόγο για μεγάλο αριθμό μελών ΔΕΠ σε σχέση με αυτόν των φοιτητών, καθώς και για τμήματά του όπως αυτό της Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας ομοειδή των οποίων λειτουργούν και σε άλλες περιοχές της χώρας και παράγουν συνολικά υπερβολικά μεγάλο αριθμό αποφοίτων. Προφανώς βέβαια τα τελευταία, ακόμα και αν ισχύουν, δεν αποτελούν λόγο κατάργησης του Πανεπιστημίου, αλλά προφάσεις κυριολεκτικά «εν αμαρτίαις» όσων σχεδιάζουν ένα τέτοιο χτύπημα σε ένα θεσμό που πραγματικά αποτελεί τη μεγαλύτερη επένδυση στο Αιγαίο από την απελευθέρωσή του.
Ζητούν διάψευση…
Με χθεσινή του σχετική ανακοίνωση, το Πανεπιστήμιο Αιγαίου ξεκαθαρίζει προς κάθε κατεύθυνση ότι το συγκεκριμένο θέμα δεν έχει τεθεί ποτέ από το Υπουργείο, ούτε και έχει υπάρξει κανενός είδους διαβούλευση. Προσθέτει, μάλιστα, πως παραδόξως η «Ελευθεροτυπία» «δημιουργεί το θέμα» στοχοποιώντας - όπως λέει - ειδικά τα περιφερειακά ΑΕΙ, μεταξύ των οποίων και το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, τη στιγμή μάλιστα που ο ίδιος ο πρωθυπουργός, κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στη Σύρο, δήλωσε πως θα πρέπει το ίδιο το ίδρυμα να έχει τη δυνατότητα να σχεδιάζει και να αποφασίζει μόνο του τα ακαδημαϊκά του τμήματα.
«Το Πανεπιστήμιο Αιγαίου διαχρονικά επιτελεί υψηλό ακαδημαϊκό και εκπαιδευτικό έργο και συμβάλλει ουσιαστικά στην περιφερειακή ανάπτυξη του Αιγαίου. Θεωρούμε, δε, ότι ένα ατεκμηρίωτο άρθρο του οικονομικού ρεπορτάζ δημιουργεί ανησυχία για το μέλλον ενός από τα πλέον σημαντικά ακαδημαϊκά, εκπαιδευτικά και ερευνητικά ιδρύματα της χώρας, αλλά και διεθνώς», τονίζει το ίδρυμα. Ζητάει, τέλος, άμεση διάψευση από το Υπουργείο Παιδείας για τις «εικασίες» - όπως λέει χαρακτηριστικά - του εν λόγω δημοσιεύματος, προκειμένου να σταματήσει η ανησυχία που «αναίτια» δημιουργήθηκε στο σύνολο του προσωπικού, τους φοιτητές και τις οικογένειές τους.
«Δημοσιεύματα αυτού του είδους βρίσκουν απέναντί τους σύσσωμη την πανεπιστημιακή κοινότητα, διότι υπονομεύουν το εκπαιδευτικό και ερευνητικό έργο του Πανεπιστημίου Αιγαίου», καταλήγει η ανακοίνωση.
… που ακόμη δεν έχει έλθει
Ο πρύτανης του ιδρύματος, Πάρις Τσάρτας, δε θέλησε να μας κάνει κάποια επιπλέον δήλωση επί του θέματος. «Αυτό το οποίο γράφεται, είναι από μόνο του προβληματικό», περιορίστηκε μόνο να αναφέρει. «Εμείς από την πλευρά μας έχουμε κάνει πρόσκληση στη Σύνοδο των Πρυτάνεων να ζητήσει διάψευση για το θέμα από το Υπουργείο Παιδείας, ενώ έχουμε στείλει επίσης επιστολή τόσο στην ίδια την υπουργό, όσο και στην εφημερίδα που το δημοσίευσε.»
Σημειώνεται πως το εν λόγω δημοσίευμα της αθηναϊκής εφημερίδας δε διαψεύστηκε ούτε χθες από το Υπουργείο Παιδείας ή άλλον επίσημο κυβερνητικό φορέα. Μόνη σχετική δήλωση, σε ερώτηση που του υπεβλήθη στη Βουλή όσον αφορά στη συγχώνευση εκπαιδευτικών ιδρυμάτων της Δυτικής Μακεδονίας, ήταν αυτή του υφυπουργού Παιδείας, Γιάννη Πανάρετου, ο οποίος υπογράμμισε πως οι όποιες θεσμικές αλλαγές και παρεμβάσεις θα γίνουν με ποιοτικά κριτήρια, καθώς και πως «καμμία απόφαση δεν έχει ληφθεί, ούτε έχουν διατυπωθεί σκέψεις από την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας» (όσον αφορά τουλάχιστον στα συγκεκριμένα εκπαιδευτικά ιδρύματα).
«Καταστροφική η κατάργησή του»
Στα όσα αναφέρει το δημοσίευμα για ενδεχόμενο «λουκέτο» στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου αντιδρούν, πέρα από το ίδιο το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, και οι εκπρόσωποι της αυτοδιοίκησης, αλλά και του εμπορικού και οικονομικού κόσμου της Λέσβου. Μιλώντας στο «Ε», εκφράζουν την αντίθεσή τους σε όποια τέτοια κίνηση, τονίζοντας εκτός άλλων τις καταστροφικές - από κάθε άποψη - επιπτώσεις που θα έχει στη ζωή των νησιών του Νομού.
Νάσος Γιακαλής, Περιφερειάρχης Βορείου Αιγαίου
«Δε θα το δεχτούμε»
«Θέλω να είμαι απόλυτα ξεκάθαρος σε ό,τι έχει σχέση με τις προθέσεις οποιουδήποτε για την αντιμετώπιση του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Δε θα δεχτούμε οποιαδήποτε συρρίκνωσή του και οποιαδήποτε παρέμβαση η οποία θα επιφέρει αρνητικές επιπτώσεις στη λειτουργία ενός ιδρύματος, το οποίο έχει καταξιωθεί στις συνειδήσεις όλων των Βορειοαιγαιοπελαγιτών.»
Δημήτρης Βουνάτσος, Δήμαρχος Λέσβου
«Θανάσιμο εθνικό έγκλημα»
«Εάν αληθεύει η πληροφορία ότι η κυβέρνηση μελετά τη συρρίκνωση ή και κατάργηση σχολών, τμημάτων ή και αυτού του ίδιου του Πανεπιστημίου Αιγαίου, θα διαπράξει θανάσιμο εθνικό έγκλημα. Δεν μπορούν οι επίγονοι του Ανδρέα Παπανδρέου να καταστρέψουν ό,τι ο τότε πρωθυπουργός δημιούργησε στο Αιγαίο για την πνευματική του θωράκιση. Οι Αιγαιοπελαγίτες το αγκάλιασαν, το στήριξαν και το στηρίζουν. Στην προ μηνός περίπου διαβούλευση την οποία η υπουργός Παιδείας, κ. Διαμαντοπούλου, και η αναπληρώτρια υπουργός, κ. Γεννηματά, πραγματοποίησαν στο αμφιθέατρο του Υπουργείου Παιδείας για το θέμα των συγχωνεύσεων σχολικών μονάδων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, προφητικά θα έλεγε κανείς, τοποθετήθηκα και για την ανάγκη στήριξης του Πανεπιστημίου Αιγαίου πάση δυνάμει. Ο ιδρυτικός λόγος του Πανεπιστημίου παραμένει ακέραιος και ενεστώς. Το Πανεπιστήμιό μας στην “ελληνίδα θάλασσα” κατά τον Ηρόδοτο, δηλαδή το Αιγαίο, έχει καταταγεί σε πανευρωπαϊκό επίπεδο ως εκ των πλέον σοβαρών πανεπιστημιακών ιδρυμάτων. Επομένως, ως δήμαρχος του μεγαλύτερου δήμου του Αιγαίου, καλώ τους συμπατριώτες μας, όλους τους Αιγαιοπελαγίτες, όλους τους Έλληνες, σε αγώνα επαγρύπνησης εναντίον της απειλούμενης κατά τις πληροφορίες συρρίκνωσής του. Άλλωστε, ήμουνα δίπλα στον Ανδρέα Παπανδρέου, ως υποψήφιος βουλευτής στις εκλογές τού 1981, όταν στην Πλατεία Σαπφούς εξήγγειλε τη δημιουργία του εξηγώντας τον εθνικό λόγο που την επέβαλλε και επίσης ήμουν μέλος της άτυπης επιτροπής, υπό τον τότε γενικό γραμματέα Παιδείας, καθηγητή του Πολυτεχνείου Δημήτρη Ρόκο, η οποία εργάστηκε αθόρυβα επί χρόνια για την υλοποίηση της πρωθυπουργικής υπόσχεσης και αργότερα, και στο εσωτερικό και στο εξωτερικό, για την ενδυνάμωση και άνδρωσή του. Θα κάνω ό,τι επιβάλλει το τοπικό συμφέρον και προς πάσα κατεύθυνση, για τη σωτηρία του λαμπρού τούτου πνευματικού ιδρύματός μας.»
Γιώργος Ορφανός, Πρόεδρος Επιμελητηρίου Λέσβου
«Μοχλός ανάπτυξης το Πανεπιστήμιο»
«Είμαστε κάθετα αντίθετοι σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, που δε θα σήμαινε παρά την υποβάθμιση της περιοχής, αποτελώντας ένα ακόμη πλήγμα στη νησιωτικότητα. Το Πανεπιστήμιο Αιγαίου είναι μοχλός ανάπτυξης για την Περιφέρεια, μια “ανάσα” μέσα στα όσα προβλήματα έχουμε και η κατάργησή του θα σήμαινε μεγάλη πτώση, και οικονομικά, και κοινωνικά, και πολιτιστικά. Μαζί του έχουμε μάλιστα άρτια συνεργασία, ενώ πρόσφατα συμφωνήσαμε σε δύο υποτροφίες του Επιμελητηρίου σε μεταπτυχιακούς φοιτητές του ιδρύματος.»
Μάρω Βερβενιώτου, Πρόεδρος Εμπορικού Συλλόγου Μυτιλήνης
«Αναβάθμιση, όχι κατάργηση»
«Το κλείσιμο του Πανεπιστημίου Αιγαίου θα ήταν καταστροφικό για το νησί μας και για όλο το Νομό. Γιατί να είναι συγκεντρωτικό το κράτος και τη στιγμή που πάμε να κάνουμε αποκέντρωση, μας παίρνουν πίσω τα προνόμια που μας έδωσαν; Το ίδιο το κράτος δε μας βοήθησε να έχουμε φτηνά μεταφορικά μέσα για να έρθουν οι φοιτητές. Έκανε ένα πανεπιστήμιο χωρίς τέτοιες ευκολίες, ώστε οι φοιτητές έφτασαν να νομίζουν ως τόπο εξορίας το τρίτο σε μέγεθος νησί της χώρας. Αυτό που θα πρέπει να γίνει είναι να αναβαθμιστεί περισσότερο το ίδρυμα, να γίνει ακόμη πιο σοβαρό και μεγάλο.»
ΕΠΩΝΥΜΩΣ
Πονάει δόντι, κόβει κεφάλι;
Είκοσι επτά χρόνια λειτουργίας συμπλήρωσε το Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Δυόμισι και πλέον δεκαετίες, μέσα στις οποίες η σημαντική αυτή «επένδυση» που έγινε στα νησιά του Αρχιπελάγους και ειδικά στο νησί της Λέσβου, άλλαξε άρδην την τοπική οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική ζωή. Χιλιάδες φοιτητές πέρασαν και συνεχίζουν να περνούν κάθε χρόνο από τα τμήματα του ιδρύματος, δίνοντας χρώμα και ζωντάνια σε κοινωνίες που πριν ήταν ξεχασμένες.
Για τη Λέσβο (σχετικά προσφάτως και για τη Λήμνο) η δημιουργία του Πανεπιστημίου Αιγαίου αποτελεί αναμφισβήτητα τη σημαντικότερη επένδυση που έχει γίνει στο Αιγαίο από την απελευθέρωσή του.
Η λειτουργία των τμημάτων της Μυτιλήνης και η παρουσία χιλιάδων φοιτητών στην πόλη έχει τονώσει όσο τίποτε άλλο την τοπική οικονομία, αφού ένα ολόκληρο δίκτυο από καταστήματα, ακίνητα και άλλες παροχές έχει στηθεί ουσιαστικά για την εξυπηρέτησή τους. Η ίδια η σύνθεση της τοπικής κοινωνίας έχει αλλάξει σημαντικά, τόσο με τους ίδιους τους φοιτητές που κατεβάζουν το μέσο όρο ηλικίας και δίνουν ζωή στον τόπο (πολλοί από τους τελευταίους μένουν μόνιμα στη Μυτιλήνη), όσο και με τους καθηγητές του Πανεπιστημίου Αιγαίου, που διαμένουν επίσης μόνιμα εδώ. Πέρα από αυτό, η λειτουργία του Πανεπιστημίου έχει αυξήσει τις μετακινήσεις προς τη Λέσβο, προσελκύοντας ολόκληρες οικογένειες ή φιλικά πρόσωπα των σπουδαστών που φεύγοντας παίρνουν μαζί τους και εικόνες από το νησί, αλλά και εκπαιδευτικούς που επιλέγουν τη Λέσβο λόγω ακριβώς αυτού του χαρακτήρα της.
Οι φοιτητικές ομάδες επιτελούν έργο που κάθε άλλο παρά αμελητέο είναι, προσθέτοντας και αυτές ένα πολύ σημαντικό «λιθαράκι» στην πολιτιστική ζωή του τόπου. Και, αν μη τι άλλο, όλα αυτά τα χρόνια το νησί έχει δεχτεί πλήθος επιστημόνων από όλο τον κόσμο, που χωρίς την υποστήριξη του Πανεπιστημίου Αιγαίου δε θα επισκέπτονταν τη Λέσβο (η τελευταία έχει αποτελέσει άλλωστε αντικείμενο έρευνας για αμέτρητες επιστημονικές διατριβές, που δημοσιεύονται σε επιστημονικά περιοδικά).
Οποιοσδήποτε έχει εικόνα των τεράστιων θετικών αλλαγών που επέφερε η λειτουργία του Πανεπιστημίου Αιγαίου στους κόλπους όπου λειτουργεί, μπορεί να φανταστεί εύκολα τις καταστροφικές και μη αναστρέψιμες συνέπειες που θα έχει στην τοπική κοινωνία η όποια κίνηση κατάργησης ή συρρίκνωσής του.
Αληθείς ή μη, οι πληροφορίες που δημοσίευσε προχθές η εφημερίδα «Ελευθεροτυπία» είναι από μόνες τους επικίνδυνες, αφού έρχονται σε μια περίοδο λίγο πριν τη συμπλήρωση των μηχανογραφικών δελτίων από τους μαθητές που ετοιμάζονται να δώσουν πανελλήνιες εξετάσεις και οι οποίοι μπορεί να επηρεαστούν ως προς την επιλογή τους.
Το πιο σημαντικό, ωστόσο, είναι τα επιχειρήματα που αναφέρονται στο εν λόγω δημοσίευμα και στις επιπλέον πληροφορίες που είχε το «Ε», και τα οποία χρησιμοποιούνται για να αιτιολογήσουν την όποια τέτοια πρόθεση της κυβέρνησης. Ακόμη κι αν το Πανεπιστήμιο Αιγαίου είναι «ακριβό» για το Υπουργείο Παιδείας, ακόμη κι αν παρουσιάζει λειτουργικά και διοικητικά προβλήματα, σε καμμία περίπτωση αυτά δεν μπορούν να αποτελούν λόγο για κατάργησή του.
Το ίδιο το ίδρυμα, στα πλαίσια των περικοπών του μνημονίου και σε επίπεδο Λέσβου, μέσα στο φετινό ακαδημαϊκό έτος φρόντισε να «συμμαζευτεί», αφήνοντας κτήρια μέσα στην πόλη που κόστιζαν υψηλά ενοίκια και μεταφέροντας όλα τα τμήματά του στο Λόφο «Ξενία». Από εκεί και πέρα, είναι στο χέρι των αρμοδίων να φροντίσουν για την οικονομικότερη και ορθότερη λειτουργία του, εφόσον βρίσκουν σε αυτήν ατέλειες και προβλήματα. Όχι όμως οδηγούμενοι σε ριζικές και μη αναστρέψιμες επιλογές όπως η κατάργησή του, στη λογική τού «πονάει δόντι, κόβει κεφάλι», αλλά με γνώμονα την όσο το δυνατόν καλύτερη λειτουργία του μέσω της εξυγίανσής του και άλλων ορθολογικών παρεμβάσεων.