Η σχέση της Λήμνου με ένα μεγάλο θρησκευτικό ποιητή, το Niyâzî-i Mısrî, που εξορίστηκε το 17ο αιώνα στο νησί από το σουλτάνο και έζησε εκεί τα τελευταία 17 χρόνια της ζωής του, αποτελεί πλέον τη γέφυρα συνεργασίας του Δήμου Λήμνου με το μεγάλο Δήμο της Μαλάτειας στην ανατολική Τουρκία.
Η σχέση της Λήμνου με ένα μεγάλο θρησκευτικό ποιητή, το Niyâzî-i Mısrî, που εξορίστηκε το 17ο αιώνα στο νησί από το σουλτάνο και έζησε εκεί τα τελευταία 17 χρόνια της ζωής του, αποτελεί πλέον τη γέφυρα συνεργασίας του Δήμου Λήμνου με το μεγάλο Δήμο της Μαλάτειας στην ανατολική Τουρκία, απ’ όπου και καταγόταν ο ποιητής. Το περασμένο Σαββατοκύριακο, τριμελής αντιπροσωπεία, αποτελούμενη από το δήμαρχο Λήμνου, Αντώνη Χατζηδιαμαντή, τον πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου, Κώστα Αδαμίδη, και το μέλος της Δημοτικής Κοινότητας Μύρινας Κώστα Δώρα, επισκέφθηκε την πόλη της Μαλάτειας της ανατολικής Τουρκίας ανταποκρινόμενη σε σχετική πρόσκληση του δημάρχου της πόλης.
Η αποστολή συναντήθηκε με το νομάρχη της περιοχής, το δήμαρχο και τους αντιδημάρχους της Μαλάτεια, αλλά και με τον πρύτανη του Πανεπιστημίου «Ισμέτ Ινονού», με τους οποίους και συζήτησαν διάφορα άλλα θέματα, αλλά και τις προοπτικές συνεργασίας των δύο Δήμων ως αποτέλεσμα της ιστορικής σχέσης των δύο περιοχών. Όπως χαρακτηριστικά ειπώθηκε, η συνεργασία μπορεί να αφορά στον πολιτισμό, τον τουρισμό, τη μεταφορά εμπειρίας στη γεωργία, αλλά και την οικονομία και την εκπαίδευση.
Σημαντική επίσης ήταν η συνάντηση που πραγματοποιήθηκε με τον πρώην δήμαρχο Μαλάτειας και σημερινό βουλευτή του κόμματος Ερντογάν, κατά την οποία συζητήθηκαν και γενικότερα θέματα συνεργασίας, όπως αυτό της ακτοπλοϊκής σύνδεσης του λιμανιού της Πλάκας με την Ίμβρο και η λειτουργία τελωνείου στην Ίμβρο. Ο δήμαρχος Λήμνου αναφέρθηκε στη σπουδαιότητα αυτής της προοπτικής, ώστε να διευκολυνθούν οι σχέσεις και η επικοινωνία μεταξύ των δύο χωρών.
Με κέντρο τον ποιητή
Κατά τη διάρκεια των συναντήσεων και με δεδομένο το ενδιαφέρον των Τούρκων για τη ζωή και το έργο του καταγόμενου από τη Μαλάτεια Niyâzî Mısrî, ο οποίος ετάφη στη Μύρινα (μια επιγραφή σε σωζόμενο μουσουλμανικό κτίσμα στο λιμάνι της πόλης μαρτυρεί το γεγονός αυτό), τα δύο μέρη συμφώνησαν να συνεργαστούν στην προοπτική της αποκατάστασης και της περαιτέρω συντήρησης των μνημείων, καθώς και στη διευκόλυνση των επισκέψεων από την Τουρκία και την παροχή πληροφόρησης. Όλα όσα συμφωνήθηκαν τελούν υπό την έγκριση των αρμόδιων υπουργείων των δύο χωρών.
Ας σημειωθεί ότι η Μαλάτεια είναι μια πόλη 400.000 κατοίκων, 800.000 συνολικά με την ευρύτερη περιοχή της. Ελέγχει το 85% της παγκόσμιας αγοράς βερύκοκου, ενώ η μεγάλη βιομηχανική ζώνη της φιλοξενεί εκατοντάδες επιχειρήσεις και εκκρεμεί η έγκριση εγκατάστασης άλλων 300 νέων.
«Κοινή πεποίθηση της αντιπροσωπείας με βάση τον τρόπο υποδοχής, τις συζητήσεις, το μεγάλο ενδιαφέρον της τουρκικής πλευράς για το Niyâzî Mısrî, είναι ότι η ανάπτυξη σχέσεων με την περιοχή παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον για τη Λήμνο», είπε χθες στο «Ε» ο δήμαρχος Μύρινας, Αντώνης Χατζηδιαμαντής.
Ο δήμαρχος Μύρινας, με το δήμαρχο Μαλάτειας και το νομάρχη της περιοχής
Αξίζει να σημειωθεί ότι το Πανεπιστήμιο της Μαλάτειας, στο οποίο εκπαιδεύονται 27.000 φοιτητές, εδώ και αρκετό καιρό έχει πραγματοποιήσει έρευνα για τη ζωή και το έργο του μουσουλμάνου ποιητή, με επισκέψεις και στη Λήμνο, όπου καταγράφηκαν οι χώροι που έζησε εξόριστος τα τελευταία 17 χρόνια της ζωής του. Σύμφωνα με το δήμαρχο Λήμνου «πρόκειται για μια ενδιαφέρουσα ιστορία, που τείνει να πάρει μια πολύ σοβαρή διάσταση». Δεδομένων των παραπάνω, τον επόμενο Σεπτέμβριο προγραμματίζεται μεγάλο συμπόσιο στη Λήμνο για την ζωή και το έργο τού Mısrî.
Με ανακοίνωσή του χθες, ο Δήμος Λήμνου ευχαρίστησε για τη συμβολή του στη διοργάνωση του ταξιδιού τον κ. Νίκο Δουλδούρη, κάτοικο Ίμβρου, ο οποίος αφιλοκερδώς παρείχε υπηρεσίες διερμηνείας και διευκόλυνε τα μέγιστα την αποστολή, σε όλη τη διάρκεια του ταξιδιού.
Ο άγνωστος μουσουλμάνος μεγάλος ποιητής
Ο Mehmet al-Niyâzî Mısrî γεννήθηκε στη Μαλάτεια της σημερινής ανατολικής Τουρκίας το 1618, από οικογένεια βαθειά θρησκευόμενων μουσουλμάνων.
Μετά από χρόνια ταξιδιών σε τεκέδες (μουσουλμανικά μοναστήρια) της τότε Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, επέστρεψε στην πατρίδα του στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και έγινε μαθητής του σούφι ποιητή Ummi Sinan.
Ο Niyâzî Mısrî σε γκραβούρα (αριστερά) και το μουσουλμανικό κτίσμα στη Μύρινα, με την επιγραφή που αναφέρεται σε αυτόν (δεξιά)
Στα μέσα του 17ου αιώνα, ο Niyâzî Mısrî έγινε ο πνευματικός καθοδηγητής στον τεκέ της Κωνσταντινούπολης, ενώ ίδρυσε και έναν ακόμα τεκέ στην Προύσσα.
Εξορίστηκε αρκετές φορές κατηγορούμενος για τις ανορθόδοξες θρησκευτικές πρακτικές των σουφιστών και για την κριτική του στην πολιτική διαφθορά. Το γεγονός φαίνεται ότι έκανε ακόμη πιο δημοφιλή τον ποιητή στις λαϊκές μάζες, που πίεζαν και επετύγχαναν την επιστροφή του.
Τελικά εξορίστηκε από το σουλτάνο Μεχμέτ Δ΄ στη Λήμνο, όπου και λέγεται ότι 17 χρόνια μετά, το 1693, πέθανε δηλητηριασμένος από τους αντιπάλους του.
Θάφτηκε στο μουσουλμανικό νεκροταφείο της Μύρινας (στο σημερινό λιμάνι της πόλης) και μια επιγραφή σε σωζόμενο μουσουλμανικό κτήριο αναφέρεται σε αυτόν.
Ποιήματά του εξακολουθούν να απαγγέλλονται σε τεκέδες των σούφι μέχρι τις μέρες μας, ενώ τα ποιήματα και πεζά του κείμενα διαβάζονται από εκατομμύρια μουσουλμάνους και μη σε όλο τον κόσμο.