Μουσικές χωρίς σύνορα και ρυθμοί που αντηχούν αυτούς των ανήσυχων καρδιών βγαίνουν σε δρόμους και πλατείες, ανεβαίνουν σε μουσικές σκηνές, πάντοτε με σκοπό το αντάμωμα των ψυχών και τη μάχη της αλληλεπίδρασης. Οι «Sazman» έρχονται σήμερα το βράδυ στη Μυτιλήνη και το Αρχοντικό Γεωργιάδη και με μια συναυλία που έχει τίτλο «Tutti frutti Balkan Culti!», μας υπόσχονται ένα μουσικό ταξίδι στα Βαλκάνια, ένα πανηγύρι βαλκανικών ήχων που θα ενώσει το «εδώ» και το «εκεί», το σέρβικο τραγούδι με την περιπλάνηση του τσιγγάνικου ήχου, τα χάλκινα της Μακεδονίας με την ηδυπάθεια της Ανατολής. Λίγες ώρες πριν, μιλούν στο «Ε» για την πορεία τους, τη μουσική που παίζουν και τη φιλοσοφία τους.


Πότε δημιουργήθηκαν οι «Sazman»; Τι είναι αυτό που σας έφερε κοντά;
«Οι “Sazman” πρωτοδημιουργήθηκαν πριν από τρία χρόνια στην Πάτρα, με αφορμή την ανάγκη για ειλικρινή επικοινωνία και αλληλεπίδραση με τους γύρω μας και μεταξύ μας, αφού θεωρούμε ότι η επικοινωνία είναι μια από τις βασικές ανάγκες του ανθρώπου και απαραίτητο συστατικό της ύπαρξής του. Άλλωστε, όταν δεν αλληλεπιδράς, εκφράζεις περισσότερο την οπτική σου γωνία, πράγμα που δεν ενδιαφέρει κανέναν. Θεωρούμε πως το σημαντικό είναι να επικοινωνείς και να αλληλεπιδράς με τους γύρω σου, ορίζοντας τον εαυτό σου μέσα από αυτή την επαφή. Άλλωστε, βασικό χαρακτηριστικό του σχήματος είναι η συλλογικότητα, αφού δεν έχουμε πρωταγωνιστές, αλλά είμαστε όλοι κομπάρσοι ενός περιφερόμενου θιάσου. Οι αποφάσεις παίρνονται συλλογικά, έχουμε όλοι τα ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις.»

Μουσικές των δρόμων

Είστε κι εσείς «ανήσυχες καρδιές» όπως αυτές από τους ήχους των οποίων εμπνέεστε, όπως λέτε;
«Όση ανάγκη υπάρχει για την ύπαρξη ανήσυχων μυαλών, άλλη τόση ανάγκη υπάρχει και για την ύπαρξη ανήσυχων καρδιών. Η επικοινωνία χρειάζεται μάλλον περισσότερο την καρδιά, παρά το μυαλό. Και βέβαια, μιλώντας για καρδιά, στην πραγματικότητα εννοούμε τα συναισθήματα. Οι άνθρωποι που αισθάνονται, είναι εκείνοι που θα πάνε τον κόσμο εκεί που λέει η καρδιά τους και το πιθανότερο είναι πως αυτός είναι ο καλύτερος δρόμος. Απλός και κατανοητός από όλους, χωρίς βία, χωρίς εξουσία, χωρίς καθοδηγητές του νοήματος και των αισθημάτων.»

Στο δρόμο παίζετε μουσική;
«Ναι, βεβαίως. Αναζητώντας το χαμένο δημόσιο χώρο και χρόνο, που θα έλεγε και ο Προυστ… Ο δημόσιος χώρος είναι ο βασικός χώρος όπου οι άνθρωποι επικοινωνούν και αλληλεπιδρούν. Στις μέρες μας οι δημόσιοι χώροι έχουν μειωθεί δραματικά· για το δημόσιο χρόνο ούτε συζήτηση. Στην προσπάθεια να μην ξεχάσουμε αυτήν τη βασική αρχή της φυσικής, ότι χώρος και χρόνος πάνε πακέτο και όσο χάνουμε από τον ένα χάνουμε και από τον άλλο, εμείς βγαίνουμε και παίζουμε σε δρόμους και πλατείες, με σκοπό την επικοινωνία με τους γύρω μας, αναπροσδιορίζοντας το δημόσιο χώρο και χρόνο.»

Παίζετε μουσικές χωρίς... σύνορα. Ποια βιώματα κουβαλάτε και εκφράζετε μέσα από τη δουλειά σας;
«Ο καθένας από εμάς, όπως και όλοι οι άνθρωποι, έχει μια ξεχωριστή συχνότητα, προϊόν της ξεχωριστής παράδοσης που φέρει μέσα του. Ένας προσφέρει τη γνώση του πάνω στη μελέτη της δυτικής μουσικής, άλλος τον αυθορμητισμό του λαϊκού πανηγυριού του χωριού του, η φωνή του σχήματος, μεγαλωμένη στην Αμερική, προσφέρει μια άλλη οπτική. Αυτό το ιδιαίτερο που έχει ο καθένας το καταθέτει στο σχήμα, με κάθε καλή πρόθεση - και μαθαίνοντας ο ένας από τον άλλο, καταργούμε τα σύνορα και τις ταμπέλες τις μουσικής. Οι παγκοσμιοποιημένες, άλλωστε, σημερινές κοινωνίες δημιουργούν κοινούς φόβους, προβληματισμούς και καημούς. Η μουσική που έρχεται να τους ιάσει, οφείλει αν μη τι άλλο να μην έχει σύνορα.»

Πώς συνδυάζετε τη μουσική τόσων περιοχών;
«Οι μουσικές που έχουν στηριχθεί πάνω σε κάποια παράδοση, είναι αληθινές μουσικές και ως τέτοιες είναι πολύ εύκολο να συνυπάρξουν, γιατί μιλούν στη καρδιά και γιατί αφορούν τις μεγάλες πανανθρώπινες αλήθειες. Όσοι προσπαθούν να βάλουν σύνορα και ταμπέλες στις μουσικές είναι ή έμποροι ή άρχοντες. Οι άνθρωποι και οι λαοί, ειδικά στο χώρο των Βαλκανίων, αιώνες τώρα αλληλοεπηρεάζονται σε βαθμό που δεν έχει νόημα να ψάχνεις αν μια μουσική είναι, για παράδειγμα, ελληνική ή βουλγάρικη. Οι αληθινές μουσικές δεν είναι ούτε ελληνικές ούτε τουρκικές ούτε ρουμάνικες. Είναι παγκόσμιες.»

Επικοινωνία μέσω μουσικής

Σε ποιες χώρες θα μας «ταξιδέψετε» σήμερα το βράδυ;
«Θα προσπαθήσουμε να σας ταξιδέψουμε στις πατρίδες που έχουμε μέσα μας. Για να μην ξεχνάμε, οι πατρίδες είναι μέσα μας, δεν είναι γύρω μας. Οι αληθινές πατρίδες είναι οι καρδιές των ανθρώπων. Αυτοί άλλωστε είναι οι πραγματικοί φορείς του πολιτισμού και σε καμμία περίπτωση οι χώρες, τα μνημεία και τα σύνορα. Θα προσπαθήσουμε να επικοινωνήσουμε μέσω της μουσικής και να γνωρίσουμε τους τόπους σας, μέσα από το γέλιο ή τη δυσφορία σας, και να σας δείξουμε κι εμείς τις δικές μας αλήθειες.»

Ποιοι θα είστε πάνω στη σκηνή;
«Θα είμαστε οι Νίνα Καραμπλέγκου στο τραγούδι και το κλαρίνο, ο Δημήτρης Αναστασίου στο βιολί, ο Κώστας Νικολόπουλος στο ακορντεόν, η Χριστίνα Κουκή στο σαντούρι, ο Κώστας Τσαρούχης στο κοντραμπάσο και οι Δημήτρης Τσούκας και Χρήστος Παπαναγιώτου στα κρουστά.»
Θα θέλατε να δώσετε ένα μήνυμα στους αναγνώστες μας;
«Αυτό που θα θέλαμε να πούμε είναι κατ’ αρχάς να έρθουν στη συναυλία και κατά δεύτερον να έρθουν με την αθωότητα ενός παιδιού, να ακούσουν τη μουσική μας και να φύγουμε όλοι λίγο πιο διαφορετικοί από τη γόνιμη, ελπίζουμε, συνάντησή μας.»