Εάν ο άνθρωπος διδασκόταν από τα λάθη του, η σημερινή οικονομική κρίση θα μπορούσε να γίνει αφετηρία για μια καινούργια αρχή στη σχέση του ανθρώπου με τη φύση αλλά και με τους συνανθρώπους του.
Μετά τη λεγόμενη Βιομηχανική Επανάσταση και την επικράτηση του ελεύθερου εμπορίου (laissez faire - laissez passer), οι φυσικοί πόροι της γης περιήλθαν στη δικαιοδοσία ασύδοτων εκμεταλλευτών, οι οποίοι στο όνομα του κέρδους οδηγούν τον πλανήτη μας στην καταστροφή.
Κι αυτοί που συγκεντρώνουν στα χέρια τους τον πλούτο από την εκμετάλλευση των φυσικών πόρων και από την οικειοποίηση της υπεραξίας της ανθρώπινης εργασίας, όχι μόνον δρουν ανεξέλεγκτα από την πολιτική εξουσία, αλλά, αντίθετα, υπαγορεύουν σ’ αυτήν τους κανόνες της οργάνωσης και λειτουργίας της κοινωνίας.
Έτσι, κατέληξε ο σύγχρονος άνθρωπος να έχει εμπλακεί στο φαύλο κύκλο της υπερεκμετάλλευσης-υπερπαραγωγής, της υπερπροσφοράς των αγαθών και της υπερκατανάλωσης, με αποτέλεσμα να έχει πλέον προκληθεί ανήκεστη βλάβη στο φυσικό περιβάλλον, να έχει συγκεντρωθεί τεράστια οικονομική δύναμη στα χέρια ολίγων που διαφεντεύουν ολόκληρη την οικουμένη, να έχουν αλλοτριωθεί σε τέτοιο βαθμό οι άνθρωποι, ώστε να εξαρτούν την κοινωνική τους καταξίωση όχι από την ηθική και πνευματική τους υπεροχή, αλλά από την κατοχή των υλικών αγαθών και τη δυνατότητά τους να καταναλώνουν και να επιδεικνύουν τα πολυτελή υλικά αποκτήματά τους στο κοινωνικό τους περιβάλλον.
«Αν όμως κάποιος ξεπερνά το μέτρο», έλεγε ο Δημόκριτος, «τότε ακόμα και τα πιο ευχάριστα μπορούν να γίνουν πάρα πολύ δυσάρεστα.» Και ο σύγχρονος άνθρωπος όχι μόνο έχει ξεπεράσει το μέτρο - το μέσον ανάμεσα στην έλλειψη και την υπερβολή, όπως το όρισε ο Αριστοτέλης -, αλλά διαπράττει «ύβριν», όπως αποκαλούσαν οι αρχαίοι Έλληνες την αλαζονική και προκλητική αυθάδεια απέναντι στο θείο και ανθρώπινο δίκαιο, την ασέβεια προς τη φύση και τη βάναυση προσβολή της αξίας της ανθρώπινης ζωής.
Αλλά κάποτε η φύση και η ζωή εκδικούνται. Και το τραγικό για την ανθρωπότητα είναι ότι η εκδίκησή τους δεν κάνει διάκριση αθώων και ενόχων - ίσως γιατί κανείς μας πλέον δεν είναι αθώος, αφού είμαστε υπεύθυνοι όχι μόνο για όσα πράττουμε, αλλά και για όσα θα μπορούσαμε να πράξουμε και δεν πράττουμε.
Η περιβαλλοντική κρίση, η υπερθέρμανση του πλανήτη, η τρύπα του όζοντος, η ανατροπή της φυσικής ισορροπίας, η ρύπανση και η μόλυνση του εδάφους, της ατμόσφαιρας και του υδάτινου στοιχείου απειλούν πλέον την ύπαρξη της ανθρώπινης ζωής στον πλανήτη μας.
Εξάλλου η οικονομική κρίση οδηγεί σε κατάρρευση ολόκληρο το οικονομικό και κοινωνικό μας σύστημα, με συνέπεια την εξαθλίωση της ζωής εκατομμυρίων ανθρώπων.
Είναι καιρός, λοιπόν, η παγκοσμιοποιημένη κοινωνία μας να αναδείξει μια αντίστοιχη πολιτική οργάνωση, η οποία, πρώτον θα θέσει υπό έλεγχο την αλόγιστη εκμετάλλευση των φυσικών πόρων, διότι το φυσικό περιβάλλον δεν ανήκει σε κανέναν· απλώς το «έχουμε δανειστεί από τις επόμενες γενιές». Και δεύτερον, θα «εξανθρωπίσει» τη δράση των ισχυρών οικονομικών δυνάμεων. Μια παγκόσμια αρχή που θα επιβάλλει τη δίκαιη κατανομή των αγαθών της γης ανάμεσα στους ανθρώπους και τους λαούς που την κατοικούν. Κι επειδή τέτοιες Αρχές δεν αναδεικνύονται με ευχολόγια ούτε συντίθενται με παλιά και φθαρμένα υλικά, η «Νέα Αρχή» βρίσκεται εξολοκλήρου στα χέρια των ενεργών πολιτών και των ανυπόταχτων επιστημόνων και διανοούμενων, οι οποίοι μπορούν σήμερα να επιβάλουν την «Άμεση Δημοκρατία», να υψώσουν τα ηλεκτρονικά «οδοφράγματα» σε κάθε σφετεριστή ή παραχαράκτη της λαϊκής εξουσίας. Ας ενωθούν κι ας το τολμήσουν!