Η ρύπανση του φυσικού περιβάλλοντος, η μείωση των φυσικών πλουτοπαραγωγικών πηγών, η ορθολογική αξιοποίησή τους, η σταθερότητα των οικολογικών συστημάτων, μπορεί να μην είναι τόσο τραγικά σε σχέση με τις άμεσες συνέπειές τους, όμως μακροχρόνια έχουν σοβαρές επιπτώσεις στο μέλλον της ανθρωπότητας.
Η ρύπανση του φυσικού περιβάλλοντος, η μείωση των φυσικών πλουτοπαραγωγικών πηγών, η ορθολογική αξιοποίησή τους, η σταθερότητα των οικολογικών συστημάτων, όλα αυτά τα προβλήματα μπορεί να μην είναι τόσο τραγικά σε σχέση με τις άμεσες συνέπειές τους, όσο είναι η απειλή ενός πυρηνικού πολέμου, όμως μακροχρόνια έχουν σοβαρές επιπτώσεις στο μέλλον της ανθρωπότητας. Κι όσο τα αποτελέσματα των επιπτώσεων αυτών οξύνονται κι αγγίζουν τον καθένα μας, τόσο περισσότερο αυξάνονται οι... φιλοπεριβαλλοντικές... οικολογικές οργανώσεις αλλά και οι πολιτικές τους εκφράσεις. Γι’ αυτό και είδαμε τελευταία σε δημοσκόπηση για τις ευρωεκλογές να βρίσκονται στην τρίτη θέση προτίμησης οι Οικολόγοι Πράσινοι!
Πολλοί - και φιλοπεριβαλλοντικές συλλογικότητες στο νησί μας - προσπαθούν να εμφανίσουν τη σημερινή οικολογική κρίση σαν δήθεν άσχετη από κοινωνικά αίτια κατάσταση, που συνδέεται μόνο με τη βιομηχανική επανάσταση, την τεχνολογική ανάπτυξη ή τη... στενοκεφαλιά κάποιων! Διαδίδουν απόψεις σύμφωνα με τις οποίες η ανθρωπότητα προχωρεί σε αναπόσπαστη καταστροφή, εξαιτίας της δημογραφικής έκρηξης, της εξάντλησης των πρώτων υλών και ενέργειας, της ανεπάρκειας οξυγόνου που προκαλεί η οικολογική κρίση... Εκμεταλλευόμενοι την αγωνία και το φόβο των ανθρώπων για την «οικολογική ανισορροπία», οι υποστηρικτές των αντιλήψεων αυτών μιλάνε για καταστροφές που απειλούν τον ανθρώπινο πολιτισμό με πλήρη αφανισμό...
Η προσοχή που δίνουν οι κυβερνώντες και οι πολιτικοί στις ανεπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες στα προβλήματα του περιβάλλοντος, υπαγορεύεται από την ανάγκη να χρησιμοποιούνται ορθολογικά οι πρώτες ύλες και η ενέργεια, γιατί έχουν σημαντική επίδραση στην αύξηση της παραγωγικότητας, άρα και της υπεραξίας. Γι’ αυτό και προσπαθούν συστηματικά να εξασθενίσουν τις θέσεις όσων αμφισβητούν τη λύση των σύνθετων, τεράστιων οικολογικών παγκόσμιων προβλημάτων μέσα στις συνθήκες της καπιταλιστικής κοινωνίας. Και βέβαια αυτό συνοδεύεται και με την ενίσχυση των απόψεων και των φορέων - και μέσω χρηματοδοτικών προγραμμάτων -, που υποστηρίζουν ότι το περιβάλλον είναι ανεξάρτητο από τις κοινωνικές σχέσεις. Γι’ αυτό και εμφανίζονται... υποστηρικτές του περιβάλλοντος τύπου Αλ Γκορ, αλλά και τηλεοπτικοί σταθμοί τύπου «Σκάι»... και πληθώρα... οικολογικών εντύπων και περιοδικών.
Εκτός από τον κοινωνικό πεσιμισμό, γίνεται προσπάθεια για επιστροφή στις ιδέες του τεχνολογικού οπτιμισμού. Πολλοί - ακόμη και γνωστοί καθηγηταράδες - διατείνονται πως πρόκειται απλά για μια «ασθένεια» της ανάπτυξης που συχνά επιδεινώνεται από αδέξιους χειρισμούς της διοίκησης και από αβάσιμες προβλέψεις κακών επιστημόνων...! Σύμφωνα με αυτούς, οι δυνατότητες που προσφέρει η φύση για την αξιοποίηση των πλουτοπαραγωγικών πηγών της είναι επαρκείς, έτσι που δεν δικαιολογείται η ανησυχία ή να επιβάλλονται περιορισμοί στην καπιταλιστική κοινωνία. Η ταξική μυωπία τους δεν επιτρέπει να δουν τη σημερινή παρέμβαση των μεγάλων οικονομικών συμφερόντων στις φυσικές διεργασίες και την καταλήστευση των πηγών της φύσης!
Η μέθοδος του εκφοβισμού και ταυτόχρονα του καθησυχασμού εξυπηρετούν στον ίδιο βαθμό την πνευματική υποδούλωση του ατόμου και ρίχνουν τις ευθύνες ατομικά στον καθένα μας. Οι υποστηρικτές των πεσιμιστικών, είτε των οπτιμιστικών, απόψεων ισχυρίζονται πως η λύση στο πρόβλημα της προστασίας του περιβάλλοντος είναι καθαρά τεχνολογική και δεν εξαρτάται από τις κοινωνικές σχέσεις. Δεν είναι τυχαίο πως μερίδα του Τύπου - ιδιαίτερα στις ΗΠΑ - κατηγορεί τους υπερασπιστές του περιβάλλοντος για τις οικονομικές δυσχέρειες, την κρίση, την αύξηση τιμών, τον πληθωρισμό κ.λπ.. Ολοφάνερα, το μεγάλο κεφάλαιο δεν επιτρέπει την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος παρά μόνο μέχρι ένα βαθμό, δηλαδή όταν η οικολογική κρίση φτάσει σε τέτοιο βαθμό που να απειλεί τα κέρδη των ίδιων των μονοπωλίων. Και φυσικά δεν δέχεται, ούτε θα δεχθεί να παρθούν ριζικά μέτρα προστασίας του περιβάλλοντος, που θα μπορούσαν να έχουν δυσάρεστες συνέπειες για τα κέρδη τους! Και στη μάχη αυτή χρησιμοποιούν το πιο ισχυρό όπλο τους: τις οικονομικές πιέσεις. Όπως: ρύπανση ή αύξηση τιμών, φυσικό περιβάλλον ή εργασία κ.λπ.. Ακόμη και στις περιοχές που προστατεύεται με νόμους το περιβάλλον, οι σχετικές διατάξεις δεν εφαρμόζονται (όπως συμβαίνει στους υγροβιότοπους του νησιού μας).
Η πλειοψηφία των υποστηρικτών των... οικολογικών αυτών απόψεων αποτελούν, συνειδητά ή όχι, απολογητές του καπιταλισμού και εκμεταλλευόμενοι τις ιδιομορφίες του σημερινού σταδίου ανάπτυξης της επιστήμης και της τεχνολογίας, συγκαλύπτουν ολοφάνερα την αντίθεση ανάμεσα στις καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής και τη σημερινή φάση ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων. Μέσα από τον οικολογικό λάκκο των λεόντων βλέπουμε ξεκάθαρα πως συγκαλύπτουν την κύρια αιτία της οικολογικής κρίσης που είναι το ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα...
...ο Δανιήλ.