Λίγα 24ωρα έχουν μείνει πριν την καταβολή του 70%  της βασικής ενίσχυσης στους παραγωγούς, με τους κτηνοτρόφους να έχουν στραμμένο το βλέμμα στον Δεκέμβριο καθώς, όπως επισημάνει ο Μελετητής - Αναλυτής Γεωργικών Εκμεταλλεύσεων της« Γεωτεχνικής Αιγαίου», Γιάννης Φλωρίδης, τότε θα έχουν αντίκτυπο τα προβλήματα που θα γεννά η νέα Κοινή Υπουργική Απόφαση σε ότι έχει να κάνει με τη διανομή βοσκοτόπων. Ωστόσο στα «good news» περιλαμβάνονται τα νέα προγράμματα που τρέχουν & πρόκειται να ανοίξουν. Συγκεκριμένα μίλησε για το πρόγραμμα των νέων αγροτών, της βιολογικής γεωργίας καθώς το πρόγραμμα νιτρορύπανσης, η «πίτα» του οποίου μοιράζεται πλέον σε όλη την  Ελλάδα. Στα «bad news» δεν παρέλειψε να αναφέρει τα προβλήματα που εκπορεύονται τόσο στη Λέσβο, όσο και στην ελληνική επικράτεια από την ανυπαρξία ενός εθνικού στρατηγικού σχεδιασμού που θα στηρίξει τον πρωτογενή τομέα και τα ελληνικά προϊόντα.

Παραμονή της εθνικής επετείου, στις 27 Οκτωβρίου αναμένεται να δουν στους λογαριασμούς τους, οι αγρότες τα χρήματα που αντιστοιχούν στο 70% της βασικής τους ενίσχυσης.  Το συνολικό ποσό που θα πιστωθεί στους λογαριασμούς των 650.000 και πλέον δικαιούχων της χώρας θα ανέρχεται σε 600 με 650 εκατ. ευρώ. Το υπόλοιπο ποσό της ενιαίας ενίσχυσης έτους 2021, δηλαδή το 30% της βασικής, συν το λεγόμενο « πρασίνισμα», συν το μπόνους γεωργών νεαρής ηλικίας, πρόκειται να καταβληθούν πριν από τα Χριστούγεννα.

Τα προβλήματα των βοσκοτόπων

Οι κατηγορίες που θα έρθουν αντιμέτωπες με προβλήματα που έχουν να κάνουν με βοσκοτόπους είναι τρεις. Αναλυτικότερα:

• Όσοι νέοι αγρότες έχουν δηλώσει αρνιά & κατσίκια κάτω του έτους για να μπουν σε πρόγραμμα έχουν ήδη πάρει μειωμένο βοσκότοπο.
• Παραγωγοί  που ήταν σε επιτόπιους ελέγχους του ΟΠΕΚΕΠΕ και αυτό γιατί μπήκαν πολύ αυστηρές ποινές. «Αν ένας παραγωγός έχει μείωση του ζωϊκού του κεφαλαίου (αυτού που δήλωσε πέρυσι τον Μάιο σε σχέση με τον έλεγχο που έγινε φέτος) θα δει 30% περικοπές στην κατανομή του βοσκοτόπου  που ζητούσε από το εθνικό απόθεμα» εξηγεί ο κ. Φλωρίδης.
• Αυτοί που δεν θα έχουν προβλήματα με τους δημοτικούς βοσκοτόπους είναι εκείνοι που διατηρούν ιδιόκτητους. Ωστόσο αυτή η κατηγορία είναι αντιμέτωπη με το πρόβλημα απόδειξης ιδιοκτησίας εξαιτίας των γνωστών θεμάτων που έχουν προκύψει με το κτηματολόγιο & τους δασικούς χάρτες.

«Γενικά η κατάσταση με τους βοσκοτόπους θα συνεχίσει να έχει προβλήματα και μόνο όταν θα ολοκληρωθούν τα διαχειριστικά σχέδια των περιφερειών - όταν & όποτε ολοκληρωθούν γιατί εγώ διατηρώ τις επιφυλάξεις μου - τότε μόνο θα λυθούν τα προβλήματα. Γιατί όταν θα ολοκληρωθούν αυτά τα σχέδια θα μπορεί να αποδείξει η χώρα μας την βοσκοϊκανότητά της στους ευρωπαίους εταίρους και τότε θα λυθούν τα προβλήματα» είπε ο κ. Φλωρίδης συμπληρώνοντας ότι τα ζητήματα αυτά θα υπάρχουν και στην νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική. Παράλληλα υποστήριξε ότι οι παραγωγοί μπορούν και πρέπει να υπερασπιστούν τα συμφέροντά τους & ήδη επαγγελματικοί φορείς έχουν διατυπώσει τις ενστάσεις τους για την νέα ΚΥΑ από την οποία εκπορεύονται προβλήματα στην διανομή των βοσκοτόπων. Ωστόσο αυτές οι φωνές πρέπει να είναι συγκροτημένες, στοχευμένες και να διατυπώνονται μέσα από οργανωμένους φορείς. «Νομίζω ότι η πολιτική ηγεσία, όταν υπάρχει σωστά διαμορφωμένη διαμαρτυρία την λαμβάνει υπόψη & δίνει λύσεις» επισημαίνει.

Τα αγροτικά προγράμματα

Το επόμενο δεκαπενθήμερο αναμένεται να γίνει η προκήρυξη του προγράμματος των νέων αγροτών.  Αφορά εκείνους που έκαναν φέτος για πρώτη χρονιά δήλωση.

«Αναμένουμε να δούμε πώς θα διανεμηθούν τα 460 εκ. ευρώ στις περιφέρειες της χώρας. Αν το ύψος της επιδότησης θα είναι 35.000 -  40.000 € όπως ανακοινώθηκε ή αν θα είναι μικρότερο με στόχο να μπουν περισσότερα άτομα στο πρόγραμμα» είπε ο κ. Φλωρίδης. 

Έχει γίνει προδημοσίευση ότι θα ξεκινήσει και το πρόγραμμα βιολογικής Γεωργίας  μέχρι τις 31/12 /2021. Οι δεσμεύσεις που ισχύουν στο πρόγραμμα είναι οι ίδιες με τα προηγούμενα έτη και περιλαμβάνουν την τήρηση των γεωπεριβαλλοντικών αρχών.  Οι κατηγορίες που μπορούν να ενταχθούν στο πρόγραμμα είναι:

• Οι παραγωγοί που είχαν μπει ήδη στο πρόγραμμα και θα παρατείνουν -διατηρήσουν για επιπλέον για 2-3 χρόνια.
• Οι νέοι παραγωγοί οι οποίοι θα μετατρέψουν τις εκμεταλλεύσεις τους σε βιολογικές από συμβατικές.
• Οι παραγωγοί οπωροκηπευτικών προϊόντων οι οποίοι μέχρι τώρα δεν συμμετείχαν στο πρόγραμμα και δεν μπορούσα να επιδοτηθούν από αυτό. Στόχος αυτής της ένταξης είναι η ενίσχυση των βιολογικών οπωροκηπευτικών που έχουν κερδίσει έδαφος στην αγορά τροφίμων και παρουσίασαν έλλειψη το προηγούμενο διάστημα.

΄Έχει προδημοσιευθεί ακόμη ένα πρόγραμμα. Είναι το πρόγραμμα της μείωσης της νιτρορύπανσης. Το πρόγραμμα αυτό υπήρχε χρόνια και αφορούσε περιοχές με μεγάλες λεκάνες απορροής υδάτων (Θεσσαλία, Κεντρική Μακεδονία, Έβρο) όπου παρατηρείται μεγάλη μόλυνση με νιτρικά. Σε αυτή την κατηγορία τώρα προστίθεται και ένα άλλο κομμάτι η βρώσιμη ελιά. Στόχος είναι να διαφοροποιηθεί και ο υδροφόρος ορίζοντας και σε ελαιοπαραγωγικές περιοχές εκεί που έχουμε βρώσιμη ελιά και είναι συνήθως αρδευόμενη. Η υλοποίηση αυτού του προγράμματος μπορεί να γίνει σε όλη την επικράτεια. «Σημασία έχει ότι κάποια χρήματα  μεταφέρθηκαν και ότι κάποιοι παραγωγοί και στη Λέσβο ίσως μπορέσουν και μπούν και σε αυτό το πρόγραμμα» επισημαίνει ο κ. Φλωρίδης. 

Γ. Φλωρίδης: «Η αγροτική οικονομία στη Λέσβο δεν φθίνει, αλλά δεν κάνει και άλματα»

Με τον Γ. Φλωρίδη μιλήσαμε και για τα γενικότερα διαρθρωτικά προβλήματα που παρουσιάζει ο πρωτογενής τομέας, τόσο στη χώρα μας όσο και ειδικά στη Λέσβο. Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στον αγροτοδιατροφικό τομέα, που η Λέσβος έχει να παρουσιάσει επώνυμα προιόντα, αλλά η διαπίστωση είναι ότι δεν αξιοποιούνται οι δυνατότητες που υπάρχουν στο βαθμό που θα έπρεπε. Η συζήτηση με τον Γ. Φλωρίδη για όλα αυτά, καλό γνώστη του ...αντικειμένου, έχει ως εξής:

• Θεωρείται ικανοποιητικό το επίπεδο του αγροτικού εισοδήματος στη Λέσβο;

«Οι επιδοτήσεις είναι ένα τμήμα του συνόλου του Αγροτικού εισοδήματος  μιας περιοχής. Για τη φετινή χρονιά βλέπουμε μία καλή χρόνια από θέμα τιμών σε ότι έχει να κάνει με το αιγοπρόβειο γάλα, που είναι η ναυαρχίδα της λεσβιακής οικονομίας. Και στο λάδι θα έχουμε μία διατήρηση των τιμών παρά την δύσκολη χρονιά. Τα βρώσιμα προϊόντα ακολούθησαν και ακολουθούν τη λογική των καυσίμων, την λογική της ανόδου. Τα προϊόντα τα αγροτικά φαίνεται ότι έχουν κάποιες καλές τιμές αυτό δεν σημαίνει όμως ότι θα υπάρχουν και έσοδα για τους παραγωγούς». 

• Ποια είναι η πορεία που ακολουθεί η Λέσβος σε ότι έχει να κάνει με την αγροτική οικονομία;

«Πιστεύω ότι η Αγροτική οικονομία στη Λέσβο δεν φθίνει, αλλά δεν κάνει και θεαματικά άλματα.  Εκσυγχρονίζεται, μέσω προγραμμάτων, μέσω σχεδίων βελτίωσης, μέσω εξέλιξης στις καλλιεργητικές φροντίδες, αλλά υπάρχει ένα τέλμα. Αυτό έχει να κάνει με πολλούς άλλους παράγοντες, όπως είναι η νησιωτικότητα, όπως είναι οι αποστάσεις μας από τα κέντρα κατανάλωσης τα οποία σε κάποια προϊόντα δίνουν έδαφος σε ώθηση όπως το γάλα που έγινε η κορωνίδα των λεσβιακών προϊόντων». 

• Ποια θεωρείτε μεγαλύτερα λάθη στην εθνική στρατηγική της χώρας για την αγροτική οικονομία;

«Πίστευα ότι με την αλλαγή της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής και με την υποχρέωση της νέας ΚΑΠ της διαμόρφωσης της Εθνικής στρατηγικής με στόχους - γιατί αυτό προβλέπει η διακήρυξη της συμφωνίας της νέας ΚΑΠ- ότι θα είχαμε ξεφύγει από το στρεβλό που μέχρι τώρα χαρακτήρισε τον τρόπο στρατηγικής πάνω στην Αγροτική οικονομία. Κάθε φορά άλλαζε που άλλαζε μία ΚΑΠ είχαμε και καταστροφή ενός αγροτικού πυλώνα της χώρας. Θεωρώ ότι και σε αυτή τη ΚΑΠ θα κάνουμε τα ίδια λάθη. 

Η εθνική στρατηγική που θα αναπτύσσονταν και θα αναπτυχθεί έπρεπε να ήταν πιο απλή πιο στοχευμένη και πιο ρεαλιστική. Δηλαδή οι επιδοτήσεις θα κατευθύνονταν  σε πιο πραγματική Γεωργία. Με αυτά που ακούω και διαβάζω, βλέπω ότι πάμε πάλι σε μία λογική και δεν θα αποκτήσουμε Εθνική στρατηγική. Δεν θα διαμορφώσουμε πυλώνες οικονομίας αγροτικών κατευθύνσεων της χώρας σε προϊόντα τα οποία βρίσκουν διέξοδο στην αγορά. Ενδεικτικά αναφέρω ότι τα προηγούμενα χρόνια χώρες που μπήκαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση -πολύ μετά από μας- είτε τέως ανατολικές, είτε χώρες του νότου μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα με διαμόρφωση κατάλληλων συνθηκών από την πολιτεία τους κατάφεραν και έκαναν αναδιάρθρωση στο σύνολο της Αγροτικής τους οικονομίας.  Άλλαξαν τρόπους παραγωγής, διαμόρφωσαν brandname».

• Τι είναι σημαντικό στην προώθηση των εγχώριων προϊόντων;

«Στην Αγροτική οικονομία σημαντικό δεν είναι μόνο να παράγεις. Το θέμα και να μπορείς αυτό που παράγεις, να το τυποποιείς, να το λανσάρεις και να το βάζεις στην αγορά. Βλέπετε ότι παράγουμε λάδι αλλά μας το τυποποιούν οι Ιταλοί. Αυτό σημαίνει ότι η προστιθέμενη αξία φεύγει στην Ιταλία.

Κλυδωνίζονται  ακόμα και προϊόντα όπως η φέτα. Παραδοσιακά η φέτα είναι ένα προϊόν που είχε στην ελληνική και ξένη αγορά ένα μικρό brand name, ένα brand name που άρχισε όμως να διεθνοποιείται και βλέπετε πόσα προβλήματα έχουν εμφανιστεί γιατί δεν είχαμε σωστά διαρθρωμένη αγορά. Βλέπουμε ότι την παραγωγή την παίρνουν  χώρες της Αφρικής, ο Καναδάς κά. Βλέπουμε την νοθεία που γίνεται στο εσωτερικό της χώρας με ένα προϊόν που θα μπορούσαμε -αν είχαμε δημιουργήσει τα προηγούμενα χρόνια τις προϋποθέσεις - να το είχαμε κατοχυρωμένο. όπως είναι η μοτσαρέλα για τους Ιταλούς. Σημασία έχουν όχι μόνο σήματα και ονομασίες αλλά πραγματική διάθεση στην αγορά. Όλοι επένδυσαν στο εφήμερο κέρδος».

• Ποια άλλα προβλήματα θεωρείτε ότι επηρεάζουν τον τόσο σημαντικό για την Ελλάδα και τη Λέσβο τομέα;

«Πιστεύω ότι το προηγούμενο διάστημα η κοινωνική πολιτική δεν κατάφερε να δημιουργήσει μία καλή εικόνα στη χώρα μας. Δεν το βλέπω ότι θα το καταφέρει και τώρα. Η αγροτική στρατηγική πρέπει να ξεκινήσει ξανά από την αρχή. Σίγουρα δεν μπορεί με διαλυμένο συνεταιριστικό χώρο στην Ελλάδα, χωρίς επένδυση ιδιωτικού τομέα στο διατροφικό πλούτο της χώρας και χωρίς ισότιμη ανάπτυξη της επαρχίας. Ένα κλασικό παράδειγμα είναι αυτό που έχει να κάνει με το Βόρειο και το Νότιο Αιγαίο. Αν πάρουμε την προηγούμενη απογραφή θα δούμε ότι έχει τριπλασιαστεί ο πληθυσμός στο Νότιο Αιγαίο, ενώ στο Βόρειο Αιγαίο να έχει μειωθεί κατά 40%. Έχουμε την οικονομία στο Νότιο Αιγαίο να εκτοξεύεται. Στο Νότο το τουριστικό εισόδημα είναι 30 φορές περισσότερο από το Βορρά. Αυτό σημαίνει ότι δεν έχουν διέξοδο, ούτε τα αγροτικά προϊόντα του Βορείου Αιγαίου, αφού δεν έχει κοινό να τα καταναλώσει. Επίσης η οικονομία του Βορείου Αιγαίου δεν έχει τη δυνατότητα να διαμορφώσει τις κατάλληλες συνθήκες για να εξάγει τα προϊόντα της..

Εύχομαι να δουλέψουμε τα επόμενα χρόνια και να πετύχουμε αυτό που θα είναι  αναδιάρθρωση της γεωργικής παραγωγής και η αλλαγή της νοοτροπίας και του τρόπου πώλησης των αγροτικών προϊόντων».