Άκαρπη θα μπορούσε να χαρακτηριστεί η συζήτηση που πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 18 Οκτωβρίου 2022, στην αίθουσα του Περιφερειακού Συμβουλίου.

Το Περιφερειακό Συμβούλιο συγκλήθηκε για την  έκτακτη και κατεπείγουσα συνεδρίαση με ένα και μοναδικό θέμα «Ενημέρωση όσον αφορά την εξέλιξη του Προγράμματος Δακοκτονίας έτους 2022» εισηγητές ήταν ο προϊστάμενος της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας Π.Ε. Λέσβου της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου, Γιώργος Λαγουτάρης & Αντιπεριφερειάρχης Ν. Λέσβου και αρμόδιος σε θέματα Πρωτογενούς Τομέα, Πανάγος Κουφέλος.

Σε μια χρονοβόρα διαδικασία που έληξε με την απουσία του Περιφερειάρχη Κώστα Μουτζούρη και αρκετών περιφερειακών συμβούλων διατυπώθηκαν, για ακόμη μία φορά, τα γνωστά προβλήματα που αντιμετωπίζει η δακοκτονία χωρίς ωστόσο να υπάρχει σχέδιο διεξόδου σε αυτά. Παράλληλα καταγράφηκε μία αποποίηση ευθυνών από πλευράς αρμοδίων και μετακύλισης αυτών στους προέδρους των κοινοτήτων, στους ελαιοκαλλιεργητές και στα βιολογικά ελαιοκτήματα.

Εκτός από τους Περιφερειακούς Συμβούλους, στην αίθουσα του Περιφερειακού Συμβουλίου παραβρέθηκαν εκπρόσωποι της Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων Λέσβου, του Δικτύου Κοινοτήτων Λέσβου, του Συνδέσμου Ελαιοτριβαίων Λέσβου, Συνεταιρισμών, στελέχη της Διεύθυνσης Δακοκτονίας κά.

Κουφέλος: «Όλο το πρόγραμμα δακοκτονίας έγινε και έγινε πάρα πολύ καλά»

Αναλυτικότερα ο αντιπεριφερειάρχης Πρωτογενούς Τομέα, Πανάγος Κουφέλος, κατά την εισήγησή του έκανε μνεία στην ανομβρία και στο γεγονός ότι εδώ και πολλούς μήνες δεν έχει βρέξει στα νησιά του Βορείου Αιγαίου παράγοντας που όπως είπε ευθύνεται για σημαντικό ποσοστό καρπόπτωσης. Μέσα σε όλο το ποσοστό που έχει ο δάκος χτυπήσει. Μεταξύ άλλων ο κ. Κουφέλος είπε: «Όσοι έχουν σχέση με τα αγροτικά γνωρίζουν ότι ο ΕΛΓΑ δεν αποζημιώνει στο θέμα της ανομβρίας. Ο ΕΛΓΑ δεν αποζημιώνει στο πρόγραμμα δακοκτονίας. (..) Όλο το πρόγραμμα δακοκτονίας έγινε και έγινε πάρα πολύ καλά (..) Καλό θα ήταν να δούμε κάποια άλλα εν γένει προβλήματα που υπάρχουν στο πρόβλημα της δακοκτονίας. Αυτό που θέλω να τονίσω είναι ότι το 2019 όταν ξεκίνησε η Περιφερειακή Αρχή το πρώτο που έβαλε ως στόχο ήταν πώς να καλυτερεύσουμε τις συνθήκες για το θέμα της δακοκτονίας. Έτσι για πρώτη φορά στη Λέσβο γίνεται διεθνής διαγωνισμός που γίνεται για τριετία. Αυτό σημαίνει ότι ο εργολάβος έχει τη δυνατότητα – ανα πάσα στιγμή – όταν η υπηρεσία κρίνει ότι πρέπει να βγούνε για να αρχίσουν τον δολωματικό ψεκασμό να βγούνε. Το δεύτερο είναι ότι προσπαθήσαμε και βάλαμε αρκετή νέα τεχνολογία η οποία θα μπορούσε και μπορεί – μας βοηθάει – για να έχουμε καλύτερη εικόνα. Ακολουθήσαμε το πρόγραμμα το οποίο είχε ήδη μπει σε διαδικασία. (…) Έγινε για πρώτη φορά ψεκασμός με drone σε δυσπρόσιτες και απόμακρες περιοχές. Επιπλέον κατορθώσαμε με τις δακοπαγίδες να παρατηρούμε σε πραγματικό χρόνο τον πληθυσμό του δάκου. Ανανεώσαμε το προσωπικό όπου μας ζητήθηκε (..)Ένα από τα προβλήματα της δακοκτονίας είναι τα βιολογικά αγροκτήματα στα οποία δεν μπορούμε να πούμε (..) Επειδή γράφτηκαν και ακούστηκαν πολλά πράγματα που προφανώς αυτοί που τα γράφουν θέλουν να κάνουν αντιπολίτευση και καλά κάνουν σε δημοκρατική χώρα ζούμε. Θα πρέπει να ρωτήσουν και να μάθουν ότι δεν ήταν ευθύνη της Περιφέρειας τα φυτοφάρμακα. Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων προκήρυξε διαγωνισμό για την προμήθεια των φαρμάκων. Ακόμη εκκρεμεί η υπόθεση στο Ελεγκτικό Συνέδριο. Και εδώ έχω όλα τα έγγραφα για να τα δώσω στην δημοσιότητα. Τόσο η Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας όσο και ο Αντιπεριφερειάρχης έστειλε πολλούς μήνες πριν την τελευταία διαβροχή για την προμήθεια των φαρμάκων. Το πρόβλημα ακόμη δεν έχει ξεπεραστεί και παρ΄όλα αυτά κατορθώσαμε μετά από επικοινωνία του Περιφερειάρχη με τον Περιφερειάρχη Κρήτης από το περίσσευμα που είχε μία περιφερειακή ενότητα να μας δώσει φάρμακα και να πραγματοποιηθεί κανονικά το πρόγραμμα της δακοκτονίας. Έγινε ο ψεκασμός σε όλα τα σημεία. (…)Ακόμη θα πρέπει να πω ότι η δακοκτονία λόγω της εξέλιξης των φαρμάκων καταπολεμά τον δάκο και μόνο και όχι τα υπόλοιπα έντομα. Τέλος όλοι θα πρέπει να δείξουν το ενδιαφέρον που πρέπει καθώς αντιμετωπίσαμε πληθώρα γαιοκτημόνων οι οποίοι δεν ενδιαφέρθηκαν να πάνε να ανοίξουν τα κτήματά τους γι να μπούνε μέσα τα συνεργεία και να ραντίσουν (…)».

Ο κ. Λαγουτάρης κατά την εισήγησή του χαρακτήρισε τον ελαιώνα γερασμένο γεγονός που εξηγεί τις ασθένειες και τόνισε πως σύμφωνα με τις μελέτες θα πρέπει να ανανεωθεί τουλάχιστον σε ποσοστό της τάξεως του 30%. Ακόμη έκανε μνεία στην κλιματική αλλαγή και στην μη σωστή καλλιέργεια του ελαιώνα, την έλλειψη μικρών ταμιευτήρων που θα βοηθήσουν στην άρδευση της ελιάς, την έλλειψη προσβασιμότητας λόγω του κακού οδικού δικτύου, την έλλειψη δασικών χαρτών, την έλλειψη προγράμματος για την εμπορία και τυποποίηση καθώς και έλλειψη προγράμματος για τον πολιτισμό της ελιάς.

Σύμφωνα με τον κ. Λαγουτάρη πραγματοποιήθηκαν 4 ψεκασμοί και ψεκάστηκαν 5.864.000 δέντρα συμβατικής καλλιέργειας – όχι βιολογικά και περί τα 300 στρέμματα.

Ο πρώτος ψεκασμός έγινε 27/06 έως 06/07, ο δεύτερος ψεκασμός έγινε 04/08  έως 13/08, ο τρίτος ψεκασμός έγινε 05/09 έως 10/09  και ο τέταρτος έγινε 08/10 έως 13/10.

Μεταξύ άλλων ο κ. Λαγουτάρης είπε ότι τα καινούργια φάρμακα δεν αντιμετωπίζουν άλλες ασθένειες όπως συνέβαινε τα προηγούμενα χρόνια με άλλα φάρμακα καθώς αντιμετώπιζαν προβλήματα όπως ο πυρηνοτρήτης. Ακόμη λόγω ανομβρίας τόνισε ότι θα υπάρχει απώλεια της τάξεως 4-5%.

Ακόμη χαρακτήρισε την Ελιά ως προς τον ΕΛΓΑ και τις αποζημιώσεις το πιο αδικημένο δέντρο.

Οι προτάσεις της Υπηρεσίας

Αυτό που χρειάζεται, σύμφωνα με τον κ. Λαγουτάρη, είναι η εκπόνηση μιας ειδικής μελέτης που αφορά την εφαρμογή σύγχρονων τεχνολογιών στην αντιμετώπιση του δάκου σύμφωνα με τις νέες συνθήκες. Αύξηση του προϋπολογισμού για την δακοκτονία, του αριθμού των τομεαρχών -καθώς δεν επαρκούν- είναι μέτρα που σύμφωνα με τον Λαγουτάρη πρέπει να εφαρμοστούν ενώ επισήμανε ότι θα πρέπει να αποτελέσει πολιτική της Περιφέρειας η ένταξη των Βιολογικών στο πρόγραμμα Δακοκτονίας.

Τα υπαρκτά προβλήματα

Οι εντάσεις ανέβηκαν όταν τον λόγο πήρε ο Πρόεδρος της Κοινότητας Λουτρών και Συντονιστής του Δικτύου Κοινοτήτων για τον Δήμο Μυτιλήνης, Βασίλης Μαμώλης. Ο κ. Μαμώλης έκανε λόγο για απώλεια καρπού σε ποσοστό που αγγίζει ή και ξεπερνά το 40% και όχι το 4% όπως προκύπτει από τα στοιχεία της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου. Ακόμη έκανε λόγο για ανύπαρκτα drone – τουλάχιστον την δική του περιοχή- «Θα μιλήσουμε με πραγματικά γεγονότα (..) και το βλέπουμε από το αποτέλεσμα (…) Παλαιότερα στα Λουτρά ψέκαζαν 8 συνεργεία με 8 άτομα το καθένα, τώρα ψεκάζουν 3 συνεργεία με 4 άτομα. Είναι δυνατόν να προλάβουμε την ζημιά; (…) Στο Υπουργείο Αιγαίου σε σύσκεψη που έγινε κάποιοι ανέλαβαν να κάνουν μία μελέτη. Που είναι η μελέτη για να δούμε τι γίνεται στον ελαιώνα. Εγώ δεν βλέπω τίποτα από όλα αυτά (…)Που είναι οι περίφημες αποζημιώσεις για την ακαρπία των δύο χρόνων;». Πριν την ολοκλήρωση της τοποθέτησης του κ. Μαμώλη επενέβη ο κ. Κουφέλος αφαιρώντας του τον λόγο με τον πρόεδρο του Περιφερειακού Συμβουλίου, Κωνσταντίνο Αρώνη, σε ρόλο παρατηρητή αφήνοντας την συζήτηση να ξεφύγει.

Πενιχρά τα μεροκάματα των εργατών

Κατά την διάρκεια της συζήτησης εκφράστηκε από τους εισηγητές ότι δεν υπάρχει ενδιαφέρον για την κάλυψη θέσεων εργατών στα συνεργεία. Ωστόσο δεν έκαναν καμία αναφορά στα μεροκάματα που είναι της τάξεως των 27 € όταν για συλλέκτες ελιάς το μεροκάματο είναι 40€ και για ραβδιστές 60-70€ όπως ακούστηκε από τους παραβρισκόμενους. Ενδεικτικά ο περιφερειακός σύμβουλος της Παράταξης ΑΝΤΑΡΣΥΑ, Νίκος Μανάβης, έκανε λόγο για καθυστέρηση της καταβολής των χρημάτων στους εργάτες με την Περιφερειακή Αρχή να απαντά ότι δεν εμπλέκεται στην σύναψη σύμβασης εργοδότη – εργαζόμενου.

Γάλλος: «Πρέπει να ενισχύσουμε του φυσικούς συμμάχους μας, να αυξήσουμε τον πληθυσμό των εχθρών του δάκου».

Ο γεωπόνος Βασίλης Γάλλος κατά την τοποθέτησή του έκανε λόγο για μεγάλη καταστροφή στον ελαιώνα της Λέσβου, που δεν ευθύνεται μόνο στον δάκο ωστόσο εξήγησε ότι ο δάκος ζει και θρέφεται όλο το χρόνο εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής. Ακόμη τόνισε ότι πρέπει να εξεταστεί το γεγονός ότι πολλά βιολογικά και ρουμανιασμένα χωράφια έχει παρατηρηθεί σε ορισμένες περιοχές λειτουργούν ως απωθητικά του δάκου, σύμφωνα με βιβλιογραφία. Ακόμη βάση αυτής τόνισε ότι στην Λέσβο εντοπίζονται 7-8 έντομα που καταπολεμούν τον δάκο. «Πρέπει να ενισχύσουμε του φυσικούς συμμάχους μας, να αυξήσουμε τον πληθυσμό των εχθρών του δάκου». Ακόμη χαρακτήρισε γελοία τα μεροκάματα των εργατών δακοκτονίας και είναι ένας σημαντικός λόγος που δεν υπάρχει ενδιαφέρον.

Επιπλέον τόνισε ότι θα πρέπει να ιδρυθεί ένα κέντρο μελέτης του δάκου – και όχι μόνο- με συγκέντρωση πληροφοριών που θα διοχετεύονται στους καλλιεργητές για την αντιμετώπιση των όποιων προβλημάτων στις καλλιέργειες.

Οι προτάσεις των παραβρισκόμενων

Ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ιδιωτών Ελαιοτριβέων Λέσβου, Γιώργος Κατζανός είπε, μεταξύ άλλων, ότι πάνω από αυτοκίνητα που κινούνται γίνεται ο ψεκασμός, χωρίς να τον διαψεύδει κανείς. «Είναι ευθύνη εκείνου που παίρνει την εργολαβία να βρει τα εργατικά χέρια» τόνισε καθώς κατά την διάρκεια της συζήτησης ακούστηκε ότι δεν υπάρχουν εργάτες για τα συνεργεία.

Ο Υπεύθυνος Αγροτικού του ΣΥΡΙΖΑ, Στρατής Νικολάου τόνισε ότι ζητούμενο είναι να υπάρχει ένα πρόγραμμα που να ανταποκρίνεται στις πραγματικές –κατά καιρούς- συνθήκες.

Ο γραμματέας Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων Λέσβου, Στρατής Κόμβος ζήτησε μεταξύ άλλων στελέχωση των υπηρεσιών με προσωπικό και αύξηση στα μεροκάματων των εργατών δακοκτονίας.

Ο πρόεδρος του Συνεταιρισμού Ακρασίου, Χρήστος Κουτλής, τόνισε ότι την ευθύνη για την δακοκτονία πρέπει να την έχει η αρμόδιο Διεύθυνση της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου, όπως και παλαιότερα και όχι να  έχουν την ευθύνη οι εργολάβοι και ο έλεγχος να είναι μηδενικός.

Στην τοποθέτηση η επικεφαλής της ΛΑΪΚΗΣ ΣΥΣΠΕΙΡΩΣΗΣ, Αγλαΐα Κυρίτση, είπε «Για μας το πρόβλημα είναι χρόνιο & καίριο και αφορά τους ελαιοπαραγωγούς» ζητώντας μόνιμες προσλήψεις στην Περιφέρεια και στοχευμένη δράση, στην οποία εφαρμόζονται οι νέες τεχνολογίες προκειμένου να υπάρχει αποτέλεσμα.

Ο επικεφαλής  της  ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗΣ ΠΟΛΙΤΩΝ Γιάννης Σπιλάνης , επισήμανε την απουσία συγκεκριμένης πρότασης κι σχεδίου που να αντιμετωπίζει το πρόβλημα. «Χρειάζεται σχέδιο και φωνή, αυτό θα πει τοπική αυτοδιοίκηση» είπε καταλήγοντας.

Το μέλος της ΑΝΤΑΡΣΥΑ ΣΤΟ ΑΙΓΑΙΟ Νίκος Μανάβης, είπε μεταξύ άλλων : «4,5 εκ. προϋπολογισμός πριν 10 χρόνια, 2,5 εκ. σήμερα, 2000 ψεκαστές το 2010, 600 εργάτες σήμερα, 24 τομεάρχες γεωπόνοι το 2010, 15 σήμερα και κατά τα άλλα η Περιφερειακή Αρχή πανηγυρίζει γιατί αυξηθήκαν οι τομεάρχες από 13 σε 15. Όλα αυτά είναι πίσω από την πραγματικότητα (..) Η Περιφερειακή Αρχή βάζει απέναντί της ελαιοπαραγωγούς, ελαιοτριβείς και προέδρους» επισημαίνοντας ότι όλα αυτά αφορούν ένα από τα βασικά προϊόντα παραγωγής του τόπου. «Το θέμα είναι αν η Περιφερειακή Αρχή θέλει να διεκδικήσει για να λύσει αυτό το πρόβλημα».

Η εισήγηση του Προϊστάμενου Δ/νσης Αγροτικής Οικονομίας Γιώργου Λαγουτάρη:

 Η τοποθέτηση του Προέδροου Κοινότητας Λουτρών και Συντονιστή Δικτύου Κοινοτήτων Δήμου Μυτιλήνης, Βασίλη Μαμώλη:

 Η τοποθέτηση του Γεωπόνου Βασίλη Γάλλου:

Η τοποθέτηση του Γραμματέα της Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων Λέσβου Στρατή Κόμβου:

Η τοποθέτηση του Πρόεδρος του Συνεταιρισμού Ακρασίου Χρήστου Κουτλή:

Η τοποθέτηση του Προέδρου του Συνδέσμου Ιδιωτών Ελαιοτριβέων Λέσβου Γιώργου Κατζανού:

Η τοποθέτηση του υπεύθυνου Αγροτικού του ΣΥΡΙΖΑ Στρατή Νικολάου:

Οι τοποθετήσεις των Περιφερειακών Συμβούλων:

 Ολόκληρη η συνεδρίαση: