Τα «Κόκαλα», αυτό το μοναδικό ασβεστολιθικό ύψωμα, με τις εντυπωσιακές, κάθετες πλευρές, ύψους 50-56 μέτρων στη δυτική και νότια πλευρά του! Η άνω επιφάνεια του είναι επίπεδη, μήκους (ΒΔ-ΝΑ) 530 μέτρων, με μεγαλύτερο πλάτος στο μέσον 107 μέτρα! Στο βόρειο, βραχώδες τμήμα του πλατώματος (μήκους 175 μ.) και στην ομαλή ελαιόφυτη πλαγιά της δυτικής πλευράς φιλοξενείται Προϊστορική Θέση, της Πρώιμης Χαλκοκρατίας, έκτασης, ίσως 22 στρεμμάτων (πιθανόν μεγαλύτερη προς την δυτική πλαγιά, κάτω από τον αγροτικό δρόμο). Έχουμε την γνώμη, μάλλον την βεβαιότητα, ότι αποτελεί τμήμα, ίσως Ακρόπολη, του μεγάλου οικισμού, στον Κάβο, 1,72 χιλιόμετρα στα ΝΑ του! Ανάμεσα στις δύο θέσεις ρέει ο ποταμός της Λαγκάδας, που εκβάλλει κάτω από το ύψωμα και έχει επιχωματώσει μεγάλη έκταση, ανάμεσα στις δύο θέσεις, όπως δείχνουν οι γεωλογικοί χάρτες! (στον χάρτη λευκή περιοχή). Πιστεύουμε ότι η ακτογραμμή έφθανε μέχρι τις κάθετες πλαγιές του υψώματος, στις δύο απόκρημνες πλευρές και ότι η θάλασσα υπήρχε ανάμεσα στους δύο οικισμούς! Ο εντοπισμός της θέσης έγινε το 2012, με την ανεύρεση προϊστορικού υλικού στην δυτική, ελαιόφυτη πλαγιά και στο επίπεδο βραχώδες υπόστρωμα! Σε επόμενη επίσκεψη, διαπιστώθηκε πληθώρα οστράκων από μικρά και μεγάλα χειροποίητα αγγεία, πιθάρια, εργαλεία από πυριτόλιθο και λίθινοι τριπτήρες! Επίσης μεγάλος αριθμός από βότσαλα, γνωστό υλικό ποικίλων χρήσεων, από ανάλογες θέσεις! Η θέση γνωστοποιήθηκε στην Εφορεία Αρχαιοτήτων με την παράδοση αριθμού οστράκων χειροποίητων αγγείων! Στην πλαγιά του ελαιώνα, πιθανόν να παρατηρούνται «τοίχοι» που ανήκουν σε κτίσματα, ανάμεσα στα σέτια του κτήματος! Υπήρχαν τμήματα πιθαριών με εγχάρακτη, απλή διακόσμηση, πόδια από τριποδικές χύτρες, λαβές από ευρύστομα αγγεία, ένα όστρακο με οπή αποκατάστασης, ένα μεγάλο όστρακο με 4 μαστοειδή φύματα!! Η μελανή, χειροποίητη κεραμική με εξωτερικό και εσωτερικό φινίρισμα, αντιστοιχεί σ’ αυτήν της Τροίας και είναι παρόμοια με αυτήν, πολλών θέσεων, της Πρώιμης Χαλκοκρατίας του νησιού!

Θα μπορούσε να στηριχθεί και η θέση, της ύπαρξης ενός Ιερού, αυτών των χρόνων, όπως αυτού της Κέας, όπου η ύπαρξη της άφθονης κεραμικής και των λευκών βότσαλων, επάνω στο πετρώδες πλάτωμα, είναι ενδεικτική για μια ακόμα υπόθεση εργασίας! Η περίοπτη θέση του απέναντι από τον μεγάλο οικισμό του Κάβου, η βραχοσπηλιά (χωρίς ευρήματα επί του παρόντος, ορατή στην ανατολική του, απόκρημνη πλαγιά), το «μυστηριώδες» σπήλαιο με τα «κόκαλα» στην νότια ρίζα του, δίνουν αρκετές ενδείξεις γι’ αυτό.

Το ερώτημα είναι γιατί ο χώρος δεν κηρύχθηκε αρχαιολογικός με ΦΕΚ, όπως ο κάβος!!!

* Εφημερίδα Εμπρός 21/11/12, 28/11/12 και 5/12/12, Η έρευνα στα Κόκαλα έγινε με τον Μάκη Παυλέλλη.

τα «Κόκαλα» με τη βραχοσπηλιά

ένα Ιερό της προϊστορίας;;;

με οικισμό στη δυτική πλαγιά

με άφθονη, χειροποίητη κεραμική

και κομμάτια μεγάλων αγγείων και πιθαριών

κεραμική με μαστοειδή φύματα

και βότσαλα στην κορφή!