Στην επικράτεια της Ερεσού, αναφέρονται και άλλα ιερά, όπως αυτό της Γρυνείας (ή και Δρυνείας, των Δρυμών) Αρτέμιδος, από επιγραφή ή της Μεγάλης Θεάς, από μικρό αγαλματίδιο καθιστής Κυβέλης και τα δύο στην περιοχή του Σιγρίου! Πρέπει επίσης να αναφερθούν τα πιθανά ιερά στο Βιγλί (Β. Κουμαρέλας), στην Αψανέμη (Μ. Αξιώτης) και το Ιερό του Καλόχτιστου, όλα στην περιοχή της Άγρας!

Στη δυτική πλευρά του κάμπου της Αρχαίας Ερεσού το Τρικάμαρο, το ύψωμα με τις τρεις κορυφές, έρχεται επάνω από την θάλασσα με την υψηλότερη, 156 μέτρα, που φιλοξενεί το εκκλησάκι του Αϊ Λια του Θαλασσίτη! Εισέρχεται στην θάλασσα με απόκρημνες πλευρές και ο μικρός όρμος στα δυτικά του, το μετατρέπει σε μικρό ακρωτήριο! Επιβλητική η παρουσία του, στην άμεση θέα της Αρχαίας Πόλης, όπως ήταν λογικό, φιλοξένησε «κάποια αρχαία δομή»! Αυτή η δομή και η πιθανή της λειτουργία στα πλαίσια της Αρχαίας Ερεσού, είναι το ερώτημα και οι πιθανές του απαντήσεις!

Ακολουθώντας ένα μονοπάτι που αρχίζει από το δυτικό άκρο της μεγάλης παραλίας, όπου και τα θεμέλια της μεγάλης παλαιοχριστιανικής του Αφεντέλλη, φθάνει κανείς στην κορυφή, με το εξωκλήσι του Προφήτη Ηλία!

Τον Αύγουστο του 2018, επισκεφτήκαμε τον τόπο και θα αναφέρω απλά τις διαπιστώσεις μας, όσον αφορά τα κτίσματα και την κεραμική!

Ο ναΐσκος είναι χτισμένος στη θέση αρχαίου κτίσματος της κορυφής! Έχουν προστεθεί πρόχειρα κτίσματα για την εξυπηρέτηση του πανηγυριού με τα άλογα, στην νότια πλευρά και στην ΒΔ γωνία, όπως και ο στεγασμένος νάρθηκας! Το κτίσμα φέρει τοίχους από μεγάλους ορθογώνιους λιθόπλινθους, σε ισόδομη τοιχοποιία, οι οποίοι είναι εμφανείς στη βορινή, στην ανατολική (οπού έχει προστεθεί το ιερό) πρόσοψη αλλά και στη νότια, στο εσωτερικό του μαγειρείου! Ενδιαφέρον είναι το αρχαίο υπόβαθρο του κτίσματος, ορθογώνιο, το οποίο διατηρεί στις δύο πλευρές τμήματα εντυπωσιακής Λεσβίας Δόμησης! Όλη η διάταξη, 3 χιλιόμετρα από την αρχαία πόλη, στο αντιδιαμετρικό σημαντικό σημείο, θυμίζει Οχυρό Κορυφής, με τον κεντρικό Πύργο και το αρχαιότερο υπόβαθρο, ίσως και περίβολο! Η κεραμική, από όστρακα αγγείων από χρηστικά τεφρά Λεσβιακά, αλλά και άβαφα αγγεία, πιθάρια και κεραμίδες στέγης από απλό κόκκινο πηλό, συνηγορούν υπέρ αυτής της «βίγλας» του πελάγους, όπως και ακόμα μίας, στην ανατολική πλευρά, επάνω από την Πόλη (Περιστεριά)! Συγχρόνως καταγράφηκαν όστρακα Προϊστορικής Θέσης, όπως και στον Μέσα Αϊ Λια! Θα συζητηθούν, στα επόμενα άρθρα, τα πρόσθετα στοιχεία του Υψώματος!

στο δυτικό, επιβλητικό ύψωμα

ο Αϊ Λιας ο Θαλασσίτης

είναι χτισμένος σε Αρχαίο Πύργο

σχεδόν τετράγωνο

σε υπόβαθρο Λεσβίας Δόμησης

με ισόδομους τοίχους

από ορθογώνιους λίθους.