Οι εξελίξεις στην Αίγυπτο, αναμφίβολα συνιστούν γεγονότα μείζονος σημασίας όχι μόνο για τη χώρα αυτή αλλά και για τη Μέση Ανατολή ευρύτερα. Η στρατιωτική ανατροπή της νομίμως εκλεγείσης κυβέρνησης Μόρσι, αποτελεί αδιάψευστο μάρτυρα του τρόπου λειτουργίας και επικράτησης της εσωτερικής δομής εξουσίας της χώρας, σύμφωνα με αναλύσεις έγκριτων πολιτικών επιστημόνων.

Η ανάρρηση στην εξουσία της πολιτικής έκφρασης της μουσουλμανικής αδελφότητας, ήταν αποτέλεσμα της αποπομπής Μουμπάρακ, αποπομπή απότοκη της εσωτερικής ζύμωσης και κορύφωσης της σύγκρουσης στην ελίτ εξουσίας στην Αίγυπτο λόγω της πάνδημης διατύπωσης από το λαό, επιτακτικών αιτημάτων για εκδημοκρατισμό, εξάλειψη της φτώχιας και κάθαρση του δημόσιου βίου από τη διαφθορά και την ανυποληψία.

Η Αίγυπτος ως εκ του πληθυσμού της και της δεσπόζουσας θρησκευτικής θέσης που κατέχει στο αραβικό σουνιτικό Ισλάμ, θεωρείται η ηγέτιδα δύναμη στο χώρο των Αράβων και κατά συνέπεια οι πολιτικές εξελίξεις στο εσωτερικό της, σηματοδοτούν ευρύτερες συνέπειες στην περιοχή της Μέσης Ανατολής. Δεν θα πρέπει να λησμονείται ότι η Αίγυπτος ήταν ο βασικός πυλώνας της συγκρότησης συνομοσπονδιακού κράτους μαζί με την Συρία, εγχείρημα εξαιρετικά πρωτοποριακό για το διεθνές δίκαιο, με σκοπό την ανάσχεση της δυναμικής του Ισραήλ καθώς και ότι ο Σαντάτ, ο οποίος διαδέχθηκε στην ηγεσία της χώρας το Νάσερ και τον οποίο μετά τη δολοφονία του κατά τη διάρκεια παρέλασης το 1981, διαδέχθηκε ο Μουμπάρακ, ήταν ο πρώτος Άραβας ηγέτης, ο οποίος κατήγαγε νίκη στα πεδία των μαχών εναντίον του Ισραήλ στον πόλεμο του 1973.

Τα συμβαίνοντα στην Αίγυπτο, για να γίνουν καλύτερα αντιληπτά, θα πρέπει να αναλυθούν υπό το πρίσμα της ευρύτερης πολιτικής εξέλιξης του αραβικού κόσμου από την αποαποικιοποίηση μέχρι σήμερα. Η διάλυση της αποικιοκρατίας μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο συνοδεύτηκε από την συγκρότηση αραβικών κοσμικών κρατών υπό την ηγεσία κυρίως σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων (Μπααθισμός), κόμματα όμως που στην προοπτική του χρόνου απέτυχαν να ικανοποιήσουν τις ανάγκες του κόσμου για δημοκρατία και προκοπή καθώς ταυτίστηκαν με τη διαφθορά, την ιδιοτέλεια και τον απολυταρχισμό.

Οι συνθήκες αυτές προσέφεραν το κατάλληλο έδαφος ριζοσπαστικοποίησης των πληθυσμών με επιστροφή στις ακραίες εκδοχές του Ισλάμ και κυρίαρχα αιτήματα τη δικαιοσύνη και ευημερία, γεγονός που εξηγεί και την άνοδο μετά από εκλογές στην εξουσία της μουσουλμανικής αδελφότητας στην Αίγυπτο.
Είναι προφανές ότι οι εξελίξεις στην Αίγυπτο θα επηρεάσουν ευρύτερα τα συμβαίνοντα στην περιοχή και κατά συνέπεια προσφέρουν την ευκαιρία περαιτέρω ενίσχυσης της γεωπολιτικής θέσης της χώρας μας με κατάλληλους χειρισμούς στο διπλωματικό πεδίο.

* Ο Δημήτρης Παπαγιαννίδης είναι πρόεδρος του Δ.Σ. του ΕΚΑΒ, αντιναύαρχος Π.Ν. ε.α., επίτιμος διοικητής Ναυτικής Εκπαιδεύσεως.