Όταν ακούω κάποιους από το ΠΑΣΟΚ να επιμένουν στις αντιδεξιές κορόνες και άλλους να …αλληθωρίζουν προς τον ΣΥΡΙΖΑ, σκέπτομαι ότι μετά από τόσα που πάθαμε «ουδέν μάθαμε και ουδέν απομάθαμε». Και φοβούμαι ότι είναι λίγοι -μακάρι να πέφτω έξω- εκείνοι που έχουν συνειδητοποιήσει το διακύβευμα των επερχόμενων εκλογών.

Η αντιδεξιά ρητορική, συνήθως, εστιάζεται στην περίοδο διακυβέρνησης της χώρας από τον ανεψιό Καραμανλή, που εκτίναξε στα ύψη το δημοσιονομικό έλλειμμα και κατάφερε την χαριστική βολή για την χρεοκοπία της χώρας, καθώς και στην αντιπολιτευτική πολιτική Σαμαρά του 2010-11, κατά την οποία η ΝΔ πρωτοστάτησε στην αντιμνημονιακή συνθηματολογία και, σε ένα βαθμό, καλλιέργησε το έδαφος για να κυριαρχήσει ο εθνικολαϊκισμός των Τσίπρα/Καμμένου.

Παρ’ όλον ότι θεωρώ δικαιολογημένες, σε κάποιο βαθμό, τις παραπάνω αιτιάσεις και αντιλαμβάνομαι την οργή των πολιτών, που παραμένουν πιστοί στις τάξεις του ΚΙΝΑΛ, για την ανεύθυνη στάση της ΝΔ απέναντι στην κυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου, θέλω, όσον αφορά το παρελθόν, να επισημάνω τα εξής: το δημοσιονομικό πρόβλημα της Ελλάδας μπορεί να επιδεινώθηκε στην περίοδο Κώστα Καραμανλή και να εξερράγη στα χέρια Γιώργου Παπανδρέου, ήταν όμως ένα πρόβλημα που υπερβαίνει την περίοδο 2004-2009, ένα πρόβλημα που σοβούσε από χρόνια και, αργά ή γρήγορα, θα εκδηλώνονταν. Για την χρεοκοπία της Ελλάδας φέρει την ευθύνη ολόκληρο το πολιτικό σύστημα, αυτοί που κυβερνούσαν και, σε κάποιο βαθμό, και αυτοί που ασκούσαν την Αντιπολίτευση, διότι: 1. Συντηρούσαν και τροφοδοτούσαν συνεχώς ένα -σοβιετικού τύπου- γραφειοκρατικό και ανίκανο κράτος. 2. Αδιαφόρησαν για τον εκσυγχρονισμό του παραγωγικού και οικονομικού συστήματος που παρήγαγε ελάχιστα και κατανάλωνε πολλά και το οποίο συμπλήρωνε, συνεχώς, τα ελλείμματα με δανεικά. 3. Δεν ήλεγξαν την τεράστια φοροδιαφυγή και την φοροκλοπή.4. Καλλιεργούσαν την τυφλή άρνηση και τον αντιπολιτευτικό φανατισμό, ακόμα κι όταν ήσαν εμφανή τα σημάδια της επερχόμενης κρίσης, με αποτέλεσμα να μην επιτευχθεί η αναγκαία συναίνεση και η κοινή προσπάθεια για την αντιμετώπισή της.

Προϋπόθεση, λοιπόν, για να μπορέσουμε να προχωρήσουμε, πέρα από τις συναισθηματικές φορτίσεις και τις ποσοστώσεις των ευθυνών, στην ορθή ερμηνεία των αιτίων για όσα συνέβησαν, καθώς και σ’ εκείνες τις πολιτικές που θα ανατάξουν τη χώρα και θα την επαναφέρουν στον κόσμο της λογικής και της κανονικότητας, είναι να αναγνωρίσουμε τις διαχρονικές παθογένειες και να κατανοήσουμε, στις πραγματικές διαστάσεις του, το οικονομικό πρόβλημα της χώρας μας, καθώς και τις ευθύνες που έχουμε από κοινού, ως πολιτικοί και πολίτες- ο καθένας στο βαθμό που του αναλογεί.

Πιστεύω στον εθνικό ρόλο που θα μπορούσε να παίξει το ΠΑΣΟΚ για την άμβλυνση της πόλωσης ανάμεσα στον ΣΥΡΙΖΑ και την ΝΔ και την αποτροπή ενός νέου διχασμού. Πιστεύω ότι -υπό ορισμένες προϋποθέσεις- θα μπορούσε να ξαναπαίξει και σημαντικό ρόλο στην προοδευτική διακυβέρνηση της χώρας. Έχω, όμως, την άποψη -την οποία, επανειλημμένως, υποστήριξα με την αρθρογραφία μου- ότι οι μοναχικοί δρόμοι είναι αδιέξοδοι και αναποτελεσματικοί.

Η πολυεπίπεδη κρίση, οικονομική, πολιτική και πολιτισμική στην οποία βρίσκεται η χώρα και ειδικότερα, η αλλοίωση της ηθικής συνείδησης και η «διαστροφή» της αντίληψης για τα αίτια και τους αίτιους της χρεοκοπίας της, που κυριαρχεί σε ευρέα στρώματα της κοινωνίας μας, επιβάλλουν, για την ανάταξη της χώρας, τη συγκρότηση ενός εθνικού Μετώπου όλων των μεταρρυθμιστικών πολιτικών δυνάμεων. Για την έξοδο από την σοβούσα, εισέτι, κρίση απαιτούνται -κατά την γνώμη μου- βαθιές τομές -όχι επιφανειακές και μισές μεταρρυθμίσεις- στις δομές και τη λειτουργία του κράτους, του εκπαιδευτικού συστήματος και του παραγωγικού μοντέλου της χώρας. Χωρίς την εθνική συστράτευση των δημοκρατικών προοδευτικών δυνάμεων, πιστεύω ότι δεν είναι δυνατόν να εφαρμοστεί και να έχει αποτελέσματα η πολιτική των «βαθιών τομών» από μία μονοκομματική κυβέρνηση, όση αυτοδυναμία και εάν έχει επιτύχει, διότι θα έχει απέναντί της την αντίδραση (βλέπε και Γαλλία του Μακρόν) της πλειονότητας του λαού, η οποία είναι πολύ ευρύτερη από εκείνη που επιλέγει και στηρίζει το κυβερνητικό κόμμα.

Με αυτά τα δεδομένα, είναι μονόδρομος η, όσον το δυνατόν, ευρύτερη μετεκλογική συμπαράταξη εκείνων των πολιτικών δυνάμεων που πιστεύουν στην αναγκαιότητα των παραπάνω δομικών αλλαγών· αλλιώς η χώρα θα συνεχίσει να «σέρνεται» και να διολισθαίνει επικινδύνως στον εθνικολαϊκισμό και τον φασισμό και να τρώει τις σάρκες της με διχαστικές πολιτικές, όπως αυτές που μετέρχονται τα μειράκια της πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ του «ή αυτοί ή εμείς».

Η ΝΔ του Μητσοτάκη φαίνεται (προς το παρόν, στα λόγια ) ότι έχει συνειδητοποιήσει την παραπάνω αναγκαιότητα και, ως εκ τούτου, δεν συμφέρει στον Μητσοτάκη να «εξαφανιστεί το ΠΑΣΟΚ» -όπως ερμηνεύουν τις προθέσεις του κάποιοι Πασόκοι- αφού ο βασικός μελλοντικός σύμμαχος που μπορεί να έχει, εφόσον φιλοδοξεί να… αποσυριζοποιήσει και να ανατάξει την χώρα, είναι το ΚΙΝΑΛ. Υπάρχει, άλλωστε, και το ιστορικό προηγούμενο της επιτυχούς κυβερνητικής σύμπραξης ΝΔ-ΠΑΣΟΚ, η οποία, εάν δεν διακόπτονταν στη μέση της κυβερνητικής θητείας της από τους Τσίπρα-Κουβέλη, θα είχε απαλλάξει τη χώρα ενωρίτερα και με πολύ μικρότερο κόστος από τα Μνημόνια.

Παρά το βαρύ τίμημα που πλήρωσε το ΠΑΣΟΚ, τόσο για την πολιτική του το 2010-12, όσο και το 2012-14, και παρά τα επί μέρους λάθη, πολιτεύτηκε με υπευθυνότητα και ως γνήσιο πατριωτικό κόμμα. Και αυτή η υπευθυνότητα και η γενναιότητα, που επέδειξε «εν κινδύνω», αποτελεί τιμή και δόξα για όλους εκείνους, οι οποίοι -τότε- δεν «εμήδισαν» και άντεξαν τις ύβρεις και τις απειλές που εκτοξεύονταν από τον όχλο των εθνικολαϊκιστών, με τον οποίον, την πρώτη περίοδο, συμπορεύτηκε -δυστυχώς- και η ΝΔ.

Αντιθέτως, ο ΣΥΡΙΖΑ έχει κάθε λόγο να επιδιώκει την συρρίκνωση της εκλογικής δύναμης του ΚΙΝΑΛ, προκειμένου να ελέγξει τις μετεκλογικές εξελίξεις και ειδικότερα, την μη αλλαγή του εκλογικού νόμου και την διενέργεια των μεθεπόμενων εκλογών με το σύστημα της απλής αναλογικής. Και, βέβαια, θα τον εξυπηρετούσε, ακόμα καλύτερα, η ολοκληρωτική απορρόφηση του ΠΑΣΟΚ, προκειμένου να καταστεί ο μόνος κυρίαρχος στον χώρο της Κεντροαριστεράς και για να ενδυθεί ο Τσίπρας το ένδυμα και του «σοσιαλδημοκράτη».

Αναγνωρίζω την σκοπιμότητα το ΚΙΝΗΜΑ ΑΛΛΑΓΗΣ να επιμένει, προεκλογικά, στις «διαχωριστικές γραμμές» και στην «πολιτική των ίσων αποστάσεων»· θα βοηθούσε, όμως, τον λαό, προκειμένου να κάνει, ως εκλέκτορας, τις σωστές επιλογές, να γνωρίζει ποιες είναι οι δυνατότητες, καθώς και οι όροι, προκειμένου να κυβερνηθεί αποτελεσματικά η χώρα, και, συγχρόνως, ποιοι είναι οι κίνδυνοι να περιπέσει σε ακυβερνησία και να υποστεί την βάσανον του Σισύφου για, ακόμα, μια φορά.