Ο θυμός είναι ένα φυσιολογικό και χρήσιμο συναίσθημα, το οποίο εκπέμπει ένα σήμα ότι κάτι μας ενοχλεί. Πολλές φορές, όμως, ξεφεύγει από τα όρια και επηρεάζει αρνητικά τη διάθεσή μας και τον τρόπο που λειτουργούμε σε όλες τις δραστηριότητές μας, στη δουλειά, στο σχολείο, στην κοινωνική μας ζωή.
Γι’ αυτό, λοιπόν, χρειάζεται να πλησιάσουμε και να βοηθήσουμε τα παιδιά να αλλάξουν τον τρόπο που θυμώνουν. Το παιδί σας πρέπει, λοιπόν, να μάθει ότι ενώ τα συναισθήματα θυμού είναι φυσιολογικά, υπάρχουν αποδεκτοί και μη αποδεκτοί τρόποι αντιμετώπισής τους.
Αρχικά, μπορείτε να βοηθήσετε το παιδί σας να αντιληφθεί και να αναγνωρίσει τους λόγους για τους οποίους νιώθει θυμωμένο. Συχνά, ακόμη και το γεγονός ότι θα δείχνετε να κατανοείτε τους λόγους για τους οποίους έχει εκνευριστεί, μπορεί να το ηρεμήσει. Για παράδειγμα, αν το παιδί σας έχει θυμώσει επειδή ο μικρός αδελφός του τού έχει πάρει το παιχνίδι του χωρίς να το ρωτήσει, μπορείτε με ήρεμο τρόπο να αποδεχτείτε τα συναίσθημα που νιώθει, λέγοντας ότι καταλαβαίνετε πόσο εκνευριστικό είναι να παίρνουν τα πράγματά του χωρίς να το ρωτούν. Αυτό και μόνο είναι ικανό να μειώσει την ένταση και να αλλάξει τη συναισθηματική κατάσταση του παιδιού σας.
Επίσης, οι γονείς είναι σημαντικό να αποφύγουν να απαντήσουν στο θυμό του παιδιού τους. Το μόνο που θα πετύχουν έτσι, είναι να επιδεινώσουν την κατάσταση. Προσπαθήστε να ελέγξετε πρώτα το δικό σας εκνευρισμό και να ηρεμήσετε. Απαντήστε στο παιδί σας με ήρεμο τόνο στη φωνή σας. Με αυτό τον τρόπο θα μπορέσετε ευκολότερα να κατευθύνετε τις αντιδράσεις του παιδιού σας και παράλληλα θα δώσετε το παράδειγμα της συμπεριφοράς που θέλετε να βλέπετε από εκείνο.
Μιλήστε στο παιδί σας για το θυμό που νιώθει. Πείτε του ότι είναι σημαντικό για τον ίδιο του τον εαυτό να μάθει να ελέγχει τα συναισθήματά του. Είναι, επίσης, πολύ σημαντικό να μάθει να ελέγχει τον εαυτό του προτού πει ή κάνει κάτι που είναι τελείως ανάρμοστο. Πείτε στο παιδί σας, εκ των προτέρων, ότι την επόμενη φορά που θα εκνευριστεί τόσο πολύ, θα το βοηθήσετε με το να το στείλετε στο δωμάτιό του μέχρι να ηρεμήσει. Εξηγήστε του ότι αν δεν κάνει άμεσα αυτό που θα του ζητήσετε, θα χάσει για το υπόλοιπο της ημέρας κάτι, για παράδειγμα δε θα μπορεί να δει τηλεόραση ή να παίξει με τους φίλους του.
Αν ο θυμός του παιδιού έχει περάσει τα όρια, σταματήστε το άμεσα και στείλτε το στο δωμάτιό του για να ηρεμήσει. Αποφύγετε να συζητήσετε με το παιδί την ώρα που και εκείνο, αλλά και εσείς, είστε εκνευρισμένοι. Αφού ηρεμήσετε, αφιερώστε όσο χρόνο χρειάζεται για να του εξηγήσετε με ακρίβεια τι έκανε και για ποιο λόγο δεν εγκρίνετε τέτοιες πράξεις και συμπεριφορές. Συζητήστε μαζί του με σκοπό να αναπτύξετε ένα σχέδιο το οποίο θα συμβάλει στο να αποφευχθούν τέτοια ξεσπάσματα στο μέλλον.
Τέλος, οι γονείς πρέπει να θυμούνται ότι εκείνοι λειτουργούν ως παράδειγμα για τα παιδιά τους. Οπότε, οφείλουν αρχικά να ελέγξουν τη δική τους διάθεση και να ηρεμήσουν. Ο συνεχής εκνευρισμός στο σπίτι μαθαίνει στα παιδιά να εκφράζονται με θυμό. Αν, λοιπόν, θέλετε να μάθετε στα παιδιά σας να διαχειρίζονται καλύτερα το θυμό τους, φροντίστε να διαχειριστείτε και το δικό σας θυμό.

* Η Μαρία Βερβέρη είναι ψυχολόγος M.s.c. Ψυχολογία Παιδιών και Εφήβων, University of Leiden Netherlands.