Μεγάλες επιστημονικές επιδημιολογικές μελέτες στην Ευρώπη και στην Αμερική έχουν δείξει ότι ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες επιβίωσης από κάθε μορφή καρκίνου είναι ο εντοπισμός του όγκου στα πολύ αρχικά στάδια. Αυτός είναι ο λόγος που σε πολλές χώρες περιοδικός προληπτικός έλεγχος συστήνεται για πρώιμο εντοπισμό κακοηθειών, όπως παχέος εντέρου, προστάτη, μαστού, τραχήλου μήτρας.

Για τον καρκίνο του πνεύμονος, παρά την υψηλή συχνότητά του και στα δύο φύλλα, δεν υπήρχε μέχρι πρότινος αξιόπιστη προληπτική εξέταση που να εντοπίζει τον όγκο στο πολύ αρχικό στάδιο. Ως αποτέλεσμα, στην πλειοψηφία των περιπτώσεων ο καρκίνος του πνεύμονος διαγιγνώσκεται σε προχωρημένο στάδιο. Αυτός είναι ένας από τους λόγους που αποτελεί την πρώτη αιτία θανάτου από καρκίνο.
Στη διάρκεια της περασμένης δεκαετίας τοπικές μελέτες μικρής εμβέλειας, στην Αγγλία και αλλού, έδειξαν ότι η αξονική τομογραφία πνευμόνων είναι πιο αποτελεσματική εξέταση για τον εντοπισμό της νόσου στα αρχικά στάδια, απ’ ό,τι η απλή ακτινογραφία θώρακος. Μια από αυτές τις μελέτες που παρακολούθησε το υπό εξέταση δείγμα πληθυσμού προοπτικά, διαπίστωσε ότι το 88% των ατόμων που διεγνώσθη με καρκίνο πνευμόνων κατά τον προληπτικό έλεγχο, παρέμεναν ζώντες μετά από μία δεκαετία. Σημειώνεται ότι στην Αγγλία, όπου διεξήχθη η μελέτη αυτή, η δεκάχρονη επιβίωση μετά από καρκίνο πνεύμονος είναι μόνο 5%.
Με βάση τα αποτελέσματα αυτά, το Υπουργείο Υγείας της Αγγλίας απεφάσισε να χρηματοδοτήσει μεγάλης εμβέλειας κλινικο-επιδημιολογική τυχαιοποιημένη μελέτη σε διάφορα διαμερίσματα της χώρας. Η μελέτη θα στοχεύσει 32.000 άτομα τα επόμενα δύο χρόνια, που θα ελέγχονται περιοδικά με αξονική τομογραφία πνευμόνων και θα παρακολουθούνται για τα επόμενα δέκα χρόνια. Η μελέτη θα στοχεύσει άτομα ηλικίας 50 έως 75 ετών γιατί θεωρείται ότι έχουν 5% επικινδυνότητα σε περίοδο πέντε ετών. Τα άτομα στα οποία θα διαπιστωθεί ύπαρξη όζων, θα επανεξετάζονται και όπου ενδείκνυται θα παραπέμπονται για περαιτέρω έλεγχο.
Η παραπάνω κυβερνητική απόφαση από μόνη της δίνει ιδιαίτερο βάρος στις προηγούμενες μελέτες, ενισχύει την αξιοπιστία τους και μαζί με τα ευρήματα από τις κλινικές έρευνες κατευθύνει προς την εφαρμογή της προληπτικής αυτής εξέτασης όσον το δυνατόν ενωρίτερα.

Πηγές
Department of Health UK, Telegraph, National Institute of Clinical Excellence (NICE), New England Journal of Medicine.

* Η Ελένη Ψιάχου είναι αιματολόγος-ογκολόγος, τέως διευθύντρια Αιματολογίας του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Leicester και Luton της Αγγλίας. Δέχεται κατόπιν ραντεβού στην «Ιατρική Διάγνωση Λέσβου».