Στην Λάρισα 2-5 Οκτωβρίου, στο Βιομηχανικό Μνημείο του ‘’Μύλου Παππά’’, συγκρότημα του 1880, πραγματοποιήθηκε το 11^ο συνέδριο του Ελληνικού παραρτήματος για τη ‘’Βιομηχανική Αρχαιολογία’’ TICCIH.

Συμμετείχαν μέλη του επιστημονικού φορέα από όλη την Ελλάδα, και παρουσιάστηκε το έργο που πραγματοποιείται για την διατήρηση της βιομηχανικής κληρονομιάς, σε διάφορες περιοχές της χώρας, με συνολική αποτίμηση από την Πρόεδρο του TICCIH, Μαρία Μαυροειδή, και τον καθηγητή του Πολυτεχνείου Νίκο Μπελαβίλα.

Ως ιδρυτικό μέλος του φορέα, παρευρέθηκε και μίλησε ο αρχιτέκτονας και τ. Υπουργός Νίκος Σηφουνάκης, με θέμα ‘’ Προβλήματα ενός θεματικού μουσείου το οποίο δημιούργησε μια ομάδα πολιτών, το Μουσείο – Ελαιοτριβείο Βρανά στην Λέσβο’’, τονίζοντας μεταξύ άλλων:

 «Πέρασαν τριάντα ένα (31) χρόνια από την σύνταξη και θεσμοθέτηση του Σωματείου του Ελληνικού Τμήματος του TICCIH, και όλοι όσοι υπογράψαμε την ιδρυτική πράξη του, νιώθουμε συγκίνηση αλλά και περηφάνια.

Τον Οκτώβριου του 1995 – δύο χρόνια μετά την ίδρυση του TICCIH – πραγματοποιήσαμε ύστερα από πρότασή μας, το 2^ο πανελλήνιο Συνέδριό μας, στο Πλωμάρι της Λέσβου, με θέμα ‘’Τεχνολογία της θάλασσας’’ στον χώρο του παλιού Σαπωνοποιείου Ι. Πούλια, που είχε αναστηλωθεί και λειτουργούσε με νέα χρήση ως πολύκεντρο πολιτισμού.

Είχατε τότε την ευκαιρία να γνωρίσετε το έργο που είχε ξεκινήσει 10 χρόνια πριν στην Λέσβο – το 1985 – η τότε Νομαρχία, με την αναστήλωση τριών Ελαιοτριβείων, και ενός Σαπωνοποιείου, που λειτούργησαν ως χώροι πολλαπλών χρήσεων.

Μετέπειτα με πρωτοβουλία του Υπ. Αιγαίου δρομολογήθηκε η ‘’Σύνταξη του Μητρώου Ιστορικού Βιομηχανικού Εξοπλισμού Λέσβου’’ με συντονιστές τον Μηχανολόγο Μηχανικό Αντώνη Πλυτά, & την Ιστορικό – Αρχαιολόγο και Πρόεδρό μας Μαρία Μαυροειδή.

Η Λέσβος, δεν είναι τουριστικός προορισμός και έχει επιπρόσθετα στιγματιστεί από το προσφυγικό πρόβλημα.

Επίσης η οικονομική κρίση είχε καταλυτικό ρόλο στην προοπτική ανάπτυξης του νησιού, και κατ’ επέκταση του Μουσείου – Ελαιοτριβείου Βρανά.

Πρέπει λοιπόν να υπάρξουν δράσεις αποτελεσματικές, να δοθούν κίνητρα για την βιωσιμότητα ενός ακριτικού Μουσείου, λαμβάνοντας υπόψη τις παρακάτω παραμέτρους:

• Την ευθύνη της διάσωσης της Βιομηχανικής Κληρονομιάς στην ελληνική επικράτεια δεν μπορεί εκ των πραγμάτων να την έχει εξ ολοκλήρου το ΥΠ.ΠΟ.
• Οι διάφοροι βιομήχανοι και εφοπλιστές ότι κάνουν, αφορά συνήθως κάποιο οικογενειακό τους κτίριο.

Η Τοπική Αυτοδιοίκηση Α’ & Β’ βαθμού σε πολλές περιπτώσεις πρωτοστατεί, και συνδράμει, ενώ αλλού αδιαφορεί πλήρως.

Σε μια εποχή όπου και οι ιδιωτικές χορηγίες έχουν περιοριστεί πάρα πολύ, τα μηνύματα που μας έρχονται από Μουσεία που δημιουργήθηκαν από το μεράκι, και την αγάπη των δημιουργών τους, είναι απογοητευτικά.

Με την εμπειρία τριών δεκαετιών, γνωρίζω ότι τα πάντα είναι εφικτά να γίνουν όταν υπάρχει βούληση.

Θέλω να μνημονεύσω έναν άνθρωπο – πρωτοπόρο που έμπρακτα αντιμετώπισε την πολιτιστική αξία των Βιομηχανικών Κουφαριών.

Αυτός υπήρξε ο αείμνηστος Κώστας Σοφούλης, που με την δημιουργία του Πολιτιστικού Ιδρύματος της Ε.Τ.Β.Α. στα χρόνια που ήταν Διοικητής της, άνοιξε τον ελπιδοφόρο ορίζοντα, και είναι ένα μέγιστο παράδειγμα, πως ένας κρατικός φορέας – ήταν τέτοιος η Ε.Τ.Β.Α.-, μπορεί να προστατεύσει την Βιομηχανική Κληρονομιά.

Βίωσα όλο το εγχείρημα του Τεχνολογικού Πολιτιστικού Πάρκου του Λαυρίου, την περίοδο που ήμουν πολιτικός προϊστάμενος στο ΥΠ.ΠΟ. – πριν 30 χρόνια – και που αυτός ο μοναδικής αξίας χώρος είναι ένας συνεχώς εξελισσόμενος οργανισμός.

Εξαιρετικό παράδειγμα βεβαίως παραμένουν: το Μουσείο Φωταερίου του Δήμου Αθηνών, τα Ναυτικά Μουσεία, όλα αυτά όμως με κάποια σταθερή χρηματοδότηση της λειτουργίας τους, από Δημόσιους, Δημοτικούς & Τραπεζικούς φορείς.

Στο θέμα της λειτουργίας των άλλων Μουσείων που δεν έχουν φορέα χρηματοδότησης πρέπει λοιπόν να εστιάσουμε.

Προτείνω μια δράση που το TICCIH πρέπει να πρωτοστατήσει:

Η Ελλάδα έχει 13 περιφέρειες, σε αυτές ας υποθέσουμε ότι υπάρχουν ανά περιφέρεια 2 Θεματικά Μουσεία, ήτοι 26 Μουσεία στον Ελλαδικό χώρο.

Το κράτος εάν χρηματοδοτούσε ένα μέρος των ανελαστικών δαπανών τους με ένα ελάχιστο ποσό πχ ανά έτος των 30.000 ευρώ, σημαίνει για 26 Μουσεία 780.000 ευρώ συνολική δαπάνη, πρέπει λοιπόν:

• Να συνταχθεί έκθεση με ακριβή στοιχεία ως προς τα υπάρχοντα θεματικά μουσεία στις 13 περιφέρειες
• Να ληφθεί υπόψη η αναχρονιστική νομοθεσία περί χρηματοδότησης πολιτιστικών δράσεων, και υπουργεία όπως το Υπουργείο Τουρισμού ή το Υπουργείο Ανάπτυξης -το τέως Υπουργείο Βιομηχανίας-, πρέπει να συνεισφέρουν στον πολιτισμό
• Να συνταχθεί Διάταξη Νόμου, για την υποχρεωτική κάλυψη μέρους της δαπάνης λειτουργίας σε αναγνωρισμένα θεματικά μουσεία, και από τους Ο.Τ.Α.»

Κλείνοντας το συνέδριο, ο Καθηγητής του ΕΜΠ Νίκος Μπελαβίλας, σημείωσε: «Είκοσι εννέα χρόνια μετά τη συνάντηση για τα  βιομηχανικά μνημεία στο Πλωμάρι, ξανά παρέα με τον Νίκο Σηφουνάκη στο προεδρείο του συνεδρίου του Ελληνικού Τμήματος TICCIH, Μύλος του Παππά στη Λάρισα. Ανταμώσαμε μαζί στη Λέσβο, στην Ερμούπολη, στο Λαύριο, στη Σέριφο. Με τη διάθεση της διάσωσης της βιομηχανικής κληρονομιάς. Συγκίνηση και ώρα για αποτιμήσεις..»