Σε φάση κόκκινου συναγερμού για το προσφυγικό - μεταναστευτικό βρίσκεται η κυβέρνηση, που διαπιστώνει ότι το πρόβλημα μεγαλώνει, ενώ οι τοπικές κοινωνίες στα νησιά έχουν ξεπεράσει τα όρια των αντοχών τους, ενώ δεν έχει υλοποιηθεί μεγάλο τμήμα της συμφωνίας Ε.Ε. - Τουρκίας που αφορά τις επιστροφές μεταναστών και προσφύγων στη γειτονική χώρα, αφού οι επαναπροωθήσεις, αν δεν είναι μηδενικές, κινούνται σε πολύ χαμηλά νούμερα.

Εξάλλου, ανεξάρτητα από τις όποιες ευθύνες καταλογίζονται στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ -ΑΝΕΛ για λάθη, παραλείψεις και καθυστερήσεις, είναι κοινώς αποδεκτό ότι οι ευρωπαϊκές χώρες απέτυχαν να εκπληρώσουν τις δεσμεύσεις τους για τη μετεγκατάσταση των αιτούντων άσυλο. Μόνο η Διεθνής Αμνηστία έχει σημειώσει ότι οι χώρες της ΕΕ έχουν εκπληρώσει μόλις το 28,7% του στόχου μετεγκατάστασης, με ό,τι αυτό σημαίνει για την επιβάρυνση των ελληνικών νησιών.

Η κρισιμότητα της κατάστασης και η αύξηση των ροών προβληματίζει το Μέγαρο Μαξίμου και ο Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, που φαίνεται να είναι σε ανοικτή γραμμή με τον αρμόδιο κοινοτικό επίτροπο Δημήτρη Αβραμόπουλο, συγκάλεσε στην αρχή της εβδομάδας σύσκεψη στο Μαξίμου για το προσφυγικό, ομολογουμένως με μεγάλη καθυστέρηση και ενώ εδώ και μήνες φαινόταν πού πάει η κατάσταση. Πριν τις γιορτές δηλαδή μέσα στον Δεκέμβρη εδέησε η κυβέρνηση σε υψηλότατο επίπεδο να ασχοληθεί με αυτήν την... καυτή πατάτα, παραμονές της συνάντησης σε επίπεδο κορυφής των ηγετών της Ε.Ε. για το προσφυγικό-μεταναστευτικό στις Βρυξέλλες!

Σύσκεψη κορυφής

Στην αίθουσα συσκέψεων του Μεγάρου βρέθηκαν, εκτός από τον Αλ. Τσίπρα, ο υπουργός Επικρατείας Αλέκος Φλαμπουράρης, ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής Γιάννης Μουζάλας, ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Άμυνας Δημήτρης Βίτσας, ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών Νίκος Τόσκας και ο υπουργός Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Σταύρος Κοντονής, όλοι δηλαδή οι εμπλεκόμενοι υπουργοί στο θέμα.

Εκεί εξετάστηκαν οι επόμενες κινήσεις της κυβέρνησης, σε μια χρονική περίοδο κατά την οποία αυξάνονται με γεωμετρική πρόοδο τα επικριτικά δημοσιεύματα και οι αρνητικές αναφορές ξένων ΜΜΕ για την κατάσταση στα ελληνικά νησιά, ενώ στη συνέχεια ο Πρωθυπουργός είχε συνάντηση για το ίδιο θέμα, αλλά και για το θέμα του νησιωτικού ΦΠΑ, με τους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ Λέσβου Γ. Πάλλη, Χίου Α. Μιχαηλίδη, Σάμου Δ. Σεβαστάκη και Δωδεκανήσου Η. Καματερό.

Σχετικά με τη διαδικασία του ασύλου, που αποτελεί την αχίλλειο πτέρνα στην όλη υπόθεση που κωλυσιεργεί τις αποφάσεις και κρατά εγκλωβισμένους χιλιάδες στα νησιά, φαίνεται ότι θα υπάρξει «νέα νομοθετική ρύθμιση για την επιτάχυνση των διαδικασιών, αλλά κυβερνητικοί αξιωματούχοι σπεύδουν να διευκρινίσουν ότι «αυτό που πρέπει να καταλάβουν όλοι είναι ότι η κυβέρνηση θα βρει λύση χωρίς να παραβιαστεί το διεθνές δίκαιο».

Πράσινο φως από Ερντογάν;

Από την κυβέρνηση δεν ξεκαθαρίζουν, όπως είναι αυτονόητο για πολλούς και προφανείς λόγους, εάν υπήρξε ή όχι συμφωνία μεταξύ του Αλ. Τσίπρα και του Τούρκου Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για μεταφορά προσφύγων και μεταναστών από τα νησιά στην ενδοχώρα, πριν από τη διαδικασία της κρίσης για το εάν δικαιούνται ή όχι άσυλο και κατ’ επέκταση τη δυνατότητα μετεγκατάστασή τους σε άλλες χώρες της Ε.Ε. Φαίνεται όμως ότι κατά κάποιο τρόπο υπήρξε... πράσινο φως, όπως άλλωστε άφησε να εννοηθεί και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος μιλώντας προχθές στην ΕΡΤ.

Γι’ αυτό εδώ και λίγα εικοσιτετράωρα γίνονται κινήσεις αποσυμφόρησης και η ελληνική κυβέρνηση έχει ετοιμάσει και τις άμυνές της στο ενδεχόμενο αντιδράσεων από τις χώρες της βόρειας Ευρώπης ή της «ομάδας Βίζενγκραντ». Συγκεκριμένα, λέγεται ότι όσοι αποχωρήσουν από τα νησιά θα εγκατασταθούν σε κλειστά προαναχωρησιακά κέντρα μέχρι τη στιγμή της εξέτασης των αιτήσεών τους. Η επιχείρηση αποσυμφόρησης των νησιών, ωστόσο, γίνεται με αργούς ρυθμούς και με μικρό αριθμό μετακινούμενων, που κάθε άλλο παρά αποσυμφορούν τα νησιά, δεδομένων των συνεχιζόμενων ροών από τα απέναντι παράλια. Με αυτά τα δεδομένα είναι φανερό ότι το θέμα χρήζει συνολικής διαχείρισης με σχέδιο και προτεραιότητες και με την αναγκαία συνεννόηση όλων των εμπλεκομένων, κυβέρνησης-οργανώσεων-τοπικών φορέων και τοπικών κοινωνιών.

Σε αυτό το κλίμα της καχυποψίας μεταξύ Ε.Ε. και Τουρκίας, διεθνή ΜΜΕ, όπως π.χ. η βρετανική «Telegraph» περιγράφει τον καταυλισμό της Μόρια στη Λέσβο ως το βρόμικο μικρό μυστικό της Ευρώπης και σημειώνει ότι ο επικείμενος χειμώνας εγκυμονεί τον κίνδυνο να τεθούν ανθρώπινες ζωές σε κίνδυνο, εκτίμηση που είχε κάνει και ο ίδιος ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής Γιάννης Μουζάλας πριν από λίγες ημέρες. Το άλλο κτύπημα ήρθε από την ελβετική «Neue Zurcher Zeitung» υπό τον τίτλο «Μυστηριώδης εξαφάνιση προσφύγων στην Ελλάδα», που αναφέρει ότι η εικόνα για τον ακριβή αριθμό των προσφύγων και μεταναστών που βρίσκονται στην Ελλάδα είναι αρκετά συγκεχυμένη.

Επί της ουσίας το φάντασμα του προσφυγικού - μεταναστευτικού πλανάται πάνω από το Μέγαρο Μαξίμου και το πρόβλημα δημιουργεί πολύ αρνητική εικόνα για την κυβέρνηση που επιχειρεί πλέον να αλλάξει το κλίμα, αν και υπάρχουν δυσκολίες.

Υπάρχει καχυποψία

Οι τοπικές κοινωνίες και οι αυτοδιοικητικές αρχές αντιδρούν έντονα, όπως π.χ. έγινε προχθές στη Λέσβο με το μπλοκάρισμα στους οικίσκους που έφθασαν απροειδοποίητα στο νησί, καθώς διαπιστώνουν ότι η κατάσταση αρχίζει πάλι και ξεφεύγει από τον έλεγχο.

Ο Γ. Μουζάλας, που υποτίθεται ότι έπρεπε να είναι σε συνεχή επικοινωνία με τις τοπικές αρχές για τη διαχείριση της έκρυθμης αυτής κατάστασης, είναι κόκκινο πανί και έχει χάσει προ πολλού την εμπιστοσύνη, γι’ αυτό και χρειάστηκε να παρέμβει ο υπουργός Επικρατείας Αλέκος Φλαμπουράρης, που επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον Σπ. Γαληνό, για να καμφθούν οι αντιδράσεις και τον ενημέρωσε ότι οι οικίσκοι είναι για την αντικατάσταση των σκηνών και όχι για νέα δομή. Ο δήμαρχος ζήτησε γραπτή ενημέρωση από τον Αλ. Φλαμπουράρη, η οποία και απεστάλη και εκεί έπεσαν οι τόνοι. Ωστόσο, διαρροές από το Μαξίμου ξιφουλκούν κατά Γαληνού γιατί βάζει εμπόδια στις ετεροχρονισμένες ενέργειες του υπουργείου και όχι... πλάτη όπως έκανε το προηγούμενο διάστημα!

Ο Δ. Αβραμόπουλος, σύμφωνα με πληροφορίες, έχει κρούσει έγκαιρα τον κώδωνα του κινδύνου, σημειώνει την ανάγκη να υπάρξει περισσότερη συνεργασία μεταξύ Τουρκίας και Ευρώπης και θέτει και τη διάσταση της καλύτερης συνεννόησης στο εσωτερικό της Ελλάδας σε όλα τα επίπεδα των Αρχών, διαβλέποντας ότι έχουν κοπεί οι γέφυρες επικοινωνίας κυβέρνησης και τοπικών παραγόντων.