Ερώτηση κατέθεσε ο βουλευτής Νομού Λέσβου, κ. Χαράλαμπος Αθανασίου, μαζί με άλλους βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας με θέμα τα αντικίνητρα και τα εμπόδια (αυξημένη φορολογία και ασφαλιστικές εισφορές, γραφειοκρατία, έλλειψη ρευστότητας κλπ.) που αναγκάζουν χιλιάδες επιχειρήσεις και επαγγελματίες να εγκαταλείψουν την Ελλάδα.

Ακολουθεί το κείμενο της ερώτησης:

Σε μια κρίσιμη περίοδο για την αντοχή και τη βιωσιμότητα των ελληνικών επιχειρήσεων, ολοένα και μεγαλύτερος αριθμός εταιρειών και επαγγελματιών εγκαταλείπουν την Ελλάδα, μεταφέροντας την έδρα τους ή ιδρύοντας νέες εταιρείες σε άλλες χώρες (π.χ. Βουλγαρία, Εσθονία, Κύπρος, Ρουμανία), ώστε να ευνοηθούν από τη χαμηλότερη φορολογία, τις πιο λογικές ασφαλιστικές εισφορές και γενικότερα τη λιγότερη «γραφειοκρατία» και τα εμπόδια.

Καμία επιχείρηση δεν μπορεί να λειτουργήσει σε ένα περιβάλλον υπερφορολόγησης (υψηλοί φορολογικοί συντελεστές, υποχρέωση προκαταβολής φόρου κλπ.), υπερβολικών ασφαλιστικών επιβαρύνσεων και σχεδόν παραλυτικής γραφειοκρατίας της Δημόσιας Διοίκησης. Όλα αυτά, σε συνδυασμό με τους περιορισμούς που θέτουν οι έλεγχοι κεφαλαίου (capital controls), που εξακολουθούν να βρίσκονται σε ισχύ στη χώρα μας, συνθέτουν ένα εξαιρετικά δυσμενές περιβάλλον για τις ελληνικές επιχειρήσεις. Συσσωρεύονται δε  «κόκκινα δάνεια» πολλών επιχειρήσεων λόγω της οικονομικής κρίσης, των οποίων καθυστερεί η ρύθμιση.

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD), τα βασικά εμπόδια για την ανάπτυξη της υγιούς επιχειρηματικής δραστηριότητας στην Ελλάδα σήμερα είναι: 1) η παραοικονομία, 2) η πολιτική αστάθεια, 3) το υψηλό ενεργειακό κόστος, 4) το αναποτελεσματικό κράτος, 5) η διαφθορά, 6) οι τηλεπικοινωνίες και 7) το πρόβλημα της χρηματοδότησης.

Εντυπωσιακά είναι, μάλιστα, τα ευρήματα μεγάλης έρευνας για τη φορολογία σε 155 χώρες που παρουσίασε η PwC. Σύμφωνα με τη σχετική έκθεση (Worldwide Tax Summaries - Corporate Taxes 2015/16), η Ελλάδα βρίσκεται στην 5η θέση των χωρών με τους υψηλότερους συντελεστές φορολογίας εισοδήματος για επιχειρήσεις!!

Η έρευνα του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθηνών (με τίτλο «Ποιος διώχνει τις επιχειρήσεις από την Ελλάδα;»), με βάση την επεξεργασία στοιχείων της Παγκόσμιας Τράπεζας για το 2016, είναι, επίσης, αποκαλυπτική. Στην Ελλάδα ο φόρος που επιβάλλεται στις εταιρείες είναι 29%, όταν στη Βουλγαρία είναι μόλις 10%, στην Κύπρο 12,5%, στη Ρουμανία 16% και στην Τουρκία 20%. Ενώ και ο ΦΠΑ στη χώρα μας ήταν τρεις μονάδες υψηλότερος από τον μέσο όρο των βαλκανικών και γειτονικών χωρών. Η συνολική φορολογική επιβάρυνση για τις ελληνικές επιχειρήσεις, ανέρχεται στο 51,9% των εσόδων τους, ποσοστό μεγαλύτερο κατά 18 μονάδες από τον μέσο όρο των γειτονικών χωρών. Στην Κύπρο η αντίστοιχη φορολογική επιβάρυνση μετρήθηκε στο 24,4%, στη Βουλγαρία 27%, στη Ρουμανία 42% και στην Τουρκία 40,9%.

Κατά την ίδια έρευνα, στην Ελλάδα οι εργοδοτικές ασφαλιστικές εισφορές (24,6%) το 2016 ήταν σχεδόν 10 ποσοστιαίες μονάδες μεγαλύτερες από τον μέσο όρο των γειτονικών χωρών (15,2%). Στην Κύπρο οι επιχειρηματίες πληρώνουν μόλις 7,8% επί των ακαθάριστων μισθών, στη Βουλγαρία τα αντίστοιχα ποσοστά κυμαίνονται από 17,8% μέχρι 18,5% και στην Τουρκία βρίσκονται στο 17,5%.

Συνυπολογίζοντας τις φορολογικές και ασφαλιστικές επιβαρύνσεις τους, οι επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες καλούνται να πληρώσουν ποσοστά της τάξεως του 65% έως 90% των αποτελεσμάτων τους, γεγονός το οποίο, μαζί με τις άλλες αρνητικές παραμέτρους, σκοτώνει και τα τελευταία ζωντανά κύτταρα της επιχειρηματικότητας, δηλαδή τους βασικούς τροφοδότες των εσόδων του κράτους, των θέσεων εργασίας και της βιωσιμότητας του ασφαλιστικού συστήματος. Αρκεί να αναλογισθεί κάποιος, λαμβάνοντας υπόψη ένα μεσαίο παράδειγμα, ότι για εισόδημα 40.000 Ευρώ ενός επιχειρηματία ή ελεύθερου επαγγελματία, πρέπει να καταβληθούν σε ασφαλιστικές εισφορές, φόρους, εισφορές κοινωνικής αλληλεγγύης, τέλη επιτηδεύματος, προκαταβολές κλπ κατά μέσο όρο 30.000 Ευρώ.

Το συνολικό οικονομικό κλίμα είναι εξαιρετικά αρνητικό. Είναι ενδεικτική, άλλωστε, η έρευνα του Global Entrepreneurship Monitor που εκπόνησε στην Ελλάδα το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ), σύμφωνα με την οποία, περίπου 200.000 άτομα διέκοψαν την επιχειρηματική τους δραστηριότητα κατά το 2015 στη χώρα μας. Η Ελλάδα δεν προσφέρει κανένα από τους παράγοντες που θα μπορούσαν να πείσουν οποιαδήποτε εταιρεία, ημεδαπή ή αλλοδαπή, να επενδύσει στη χώρα μας. Ενδεικτική είναι και η έρευνα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ανάπτυξη υποδομών στην Ε.Ε., όπου η Ελλάδα κατατάσσεται πρώτη (!) στην Ε.Ε., όσον αφορά την αποεπένδυση, με το ύψος των επενδυτικών κεφαλαίων στη χώρα μας να μην φτάνει ούτε το 10% του ΑΕΠ. Σύμφωνα, δε, με μελέτη της ΒΜΙ International, Oxford Economics, η πτώση των επενδύσεων σε έργα υποδομών, που σημειώθηκε την περίοδο 2006-2015, έφθασε τα 50 δισ. Ευρώ, τα οποία αντιστοιχούν σε 5,5 δισ. Ευρώ ετήσιες απώλειες. Η σημερινή Κυβέρνηση δεν προωθεί τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις και ιδιωτικοποιήσεις, που καθορίζουν ένα υγιές περιβάλλον επενδύσεων και οικονομικής ανάπτυξης. Μόνο ένα τέτοιο περιβάλλον, φιλικό προς τις επενδύσεις, θα οδηγήσει την Ελλάδα μακριά από τα μονοπάτια της παρατεταμένης ύφεσης, μέσα από ένα κύμα ιδιωτικών επενδύσεων, που θα αποτελέσουν την ατμομηχανή για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και θα αναστείλουν το ολοένα αυξανόμενο φαινόμενο της αποβιομηχάνισης.

«Το συνολικό μας σχέδιο έχει στον πυρήνα του την απελευθέρωση της υγιούς επιχειρηματικότητας. Μέσα από ένα πλαίσιο μείωσης φορολογικών συντελεστών, επανεξέτασης του μη μισθολογικού κόστους, αλλά και μιας συνολικής απλοποίησης για να μπορείτε να κάνετε τη δουλειά σας πιο εύκολα. Χωρίς να ταλαιπωρείστε από μια αφόρητη γραφειοκρατία, η οποία σε κάθε κλάδο έχει και τα δικά της ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Η έξοδος από την κρίση θα έλθει μέσα από ιδιωτικές επενδύσεις. Με μια Κυβέρνηση που θα είναι φιλική προς τις επενδύσεις.», έχει ενδεικτικά δηλώσει σε επιχειρηματίες ο Πρόεδρος της ΝΔ Κυριάκος Μητσοτάκης.

Σήμερα, το δυσμενές περιβάλλον, αστάθειας και αβεβαιότητας, έχει οδηγήσει χιλιάδες επιχειρηματίες και επαγγελματίες να αναζητήσουν την τύχη τους σε άλλες χώρες. Ενδεικτικό είναι ότι, οι εφορίες λαμβάνουν καθημερινά χιλιάδες αιτήσεις για αλλαγή φορολογικής έδρας. Εκτός από την αλλαγή φορολογικής έδρας, οι εταιρείες και οι ελεύθεροι επαγγελματίες αναζητούν και άλλες λύσεις, ώστε να αποφύγουν την φορολογική και ασφαλιστική «καταιγίδα» της Κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Μεταξύ άλλων, μεταφέρουν μέρος των δραστηριοτήτων των εταιρειών και επιχειρήσεων σε τρίτες χώρες, μειώνοντας αντίστοιχα τα δηλωμένα εισοδήματα στην Ελλάδα, αναζητούν έμμεσους τρόπους αμοιβής και περιορίζουν στο ελάχιστο δυνατό τις επίσημες συναλλαγές. Κάποιοι προσφεύγουν ακόμη και σε εικονικά διαζύγια για φορολογικούς λόγους!

Είναι χαρακτηριστικό ότι, σε αντίθεση με τις θετικές εξελίξεις στην οικονομία και το γενικότερο κλίμα μέχρι το τέλος του 2014, το 2015 η χώρα μας φλέρταρε με τον έξοδό της από την Ευρωζώνη και τότε οι καταθέσεις σημείωσαν βουτιά 23%, ενώ στη Βουλγαρία αυξήθηκαν κατά 10% και στη Ρουμανία κατά 8%. Στο διάστημα 2008 - 2016, οι καταθέσεις στις ελληνικές τράπεζες μειώθηκαν κατά 46,1%, ενώ στη Βουλγαρία αυξήθηκαν κατά 74,2% και στη Ρουμανία κατά 50,5%.

Το ελληνικό κράτος έχει δημιουργήσει ένα «εχθρικό» περιβάλλον για την ανάπτυξη και στήριξη της υγιούς επιχειρηματικής δραστηριότητας. Οι καινοτομίες, όπως και ένας ισχυρός εξωστρεφής προσανατολισμός, απουσιάζουν από την ελληνική πραγματικότητα. Σύμφωνα με το δείκτη καινοτομίας του Bloomberg (ο οποίος αξιολογεί τις οικονομίες, λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις δαπάνες σε έρευνα και ανάπτυξη (R&D) ως ποσοστό του ΑΕΠ, την προστιθέμενη αξία της μεταποίησης, την παραγωγικότητα, το ποσοστό των δημόσιων εισηγμένων τεχνολογικών εταιρειών, την έκδοση «πατεντών» και τη συμμετοχή των πολιτών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση) για το 2016, η Ελλάδα κατατάσσεται στην 33η θέση, σε σύνολο 50 χωρών, κάτω από την Πορτογαλία, την Ισπανία, την Τσεχία, την Ουγγαρία και την Πολωνία. Η Νότια Κορέα, η Γερμανία και η Σουηδία καταλαμβάνουν τις πρώτες τρεις θέσεις του δείκτη καινοτομίας. Επιπρόσθετα, η Ελλάδα είναι μόλις 49η στην προστιθέμενη αξία της μεταποίησης και 40ή στις δαπάνες για έρευνα και εξέλιξη. Υψηλή βαθμολογία λαμβάνει μόνο ως προς το ποσοστό των πολιτών που έχουν πτυχίο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (που όμως παραμένουν άνεργοι ή μεταναστεύουν στο εξωτερικό), όπου κατατάσσεται μεταξύ των δέκα πρώτων χωρών.

Και ενώ η πραγματικότητα είναι θλιβερή και απογοητευτική, όπως αποδεικνύουν τα παραπάνω εμπεριστατωμένα στοιχεία, η Κυβέρνηση, δια στόματος του αρμοδίου Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης κου Παπαδημητρίου, ισχυρίζεται, με κυνισμό, πως «η πρόσφατη αύξηση της φορολογίας στην Ελλάδα δεν την καθιστά λιγότερο ανταγωνιστική από τις χώρες-μέλη αντίστοιχου επιπέδου ανάπτυξης»!! Είναι, πράγματι, λυπηρό, να μην αντιλαμβάνεστε στην Κυβέρνηση ότι η υπερφορολόγηση υπονομεύει την επιχειρηματικότητα και στραγγαλίζει την οικονομία, όπως χαρακτηριστικά δήλωσε η Τομεάρχης Οικονομίας και Ανάπτυξης της ΝΔ κα Μπακογιάννη.

Κατόπιν αυτών,

ΕΡΩΤΩΝΤΑΙ οι κ.κ. Υπουργοί

1. Ποιες οι εκτιμήσεις για τον αριθμό των ελληνικών επιχειρήσεων που εγκαθίστανται στο εξωτερικό, ετησίως τα τελευταία χρόνια;
2. Πώς θα αντιμετωπιστεί το αδιέξοδο στο οποίο έχει βρεθεί η οικονομία, δεδομένου ότι, οι αυξημένοι φόροι και εισφορές, η γραφειοκρατία και τα κάθε είδους εμπόδια, η έλλειψη ρευστότητας, τα «κόκκινα δάνεια», η απουσία επενδύσεων και, συνακόλουθα, η στασιμότητα της αγοράς και η αβεβαιότητα του οικονομικού κλίματος, μέχρι σήμερα, έχουν οδηγήσει σε απροθυμία λειτουργίας ή/και ίδρυσης υγιών επιχειρήσεων στην Ελλάδα;
3. Πώς προτίθεται η Κυβέρνηση να βελτιώσει το ισχύον θεσμικό πλαίσιο και το φορολογικό καθεστώς, όπως εισηγούνται και οι εκπρόσωποι των ελλήνων επιχειρηματιών και των αρμόδιων φορέων, ώστε να αποθαρρύνει τη μεταφορά έδρας ή την ίδρυση ελληνικών εταιρειών σε άλλες χώρες; Ειδικότερα, δε, προτίθεται η Κυβέρνηση να μειώσει τους φορολογικούς συντελεστές στα κέρδη των επιχειρήσεων από το 29% στο 20% εντός δύο ετών, όπως δεσμεύεται να πράξει η ΝΔ; Η δε φορολόγηση στα μερίσματα θα περιοριστεί από το 15% στο 5%, όπως η ΝΔ έχει εξαγγείλει;
4. Ποια δικαιολογητικά που απαιτούνται για τις αδειοδοτήσεις και τη λειτουργία των επιχειρήσεων μπορούν να καταργηθούν ή να καλύπτονται, ενδοϋπηρεσιακά, μέσω και της επεξεργασίας των σχετικών στοιχείων; και
5. Πώς θα επιτευχθεί ο μετασχηματισμός της ελληνικής οικονομίας, ώστε οι πολίτες και γενικότερα οι εγχώριοι και αλλοδαποί επενδυτές να εστιάσουν το ενδιαφέρον τους σε καινοτόμους, βιώσιμους και εξωστρεφείς κλάδους επιχειρήσεων -ιδιαίτερα σε νεοφυείς επιχειρήσεις και δεξιότητες- αξιοποιώντας τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας μας, προκειμένου να αποκλιμακωθεί η ανεργία και να αντιστραφεί το αρνητικό κλίμα στη χώρα μας;