Παρουσία και εκπροσώπων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, διεξήχθη χθες στη Μυτιλήνη η 3^η συνεδρίαση της Επιτροπής Παρακολούθησης του Επιχειρησιακού Προγράμματος της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου, όπου αποτυπώθηκε γενικά η ικανοποίηση για την μέχρι τώρα πορεία του, παρά τα γνωστά προβλήματα που παρατηρήθηκαν στην εκκίνηση της νέας προγραμματικής περιόδου. Ωστόσο η δεύτερη φάση του προγράμματος που ξεκινά ουσιαστικά τώρα, απαιτεί ακρίβεια τόσο εκ μέρους της Περιφέρειας όσο και εκ μέρους των δικαιούχων, για την πλήρη ενεργοποίησή του προγράμματος και την ένταξη σημαντικού αριθμού και προϋπολογισμού έργων. Σε μία ειδικότερη απεικόνιση της πορείας υλοποίησης του ΕΠ της Περιφέρειας, αξίζει να σημειωθεί ότι στο ΕΤΠΑ (Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακή Ανάπτυξης) έχει ενταχθεί το 43% του Ταμείου που αντιστοιχεί σε 113 εκ. ευρώ και οι συμβάσεις ανέρχονται σε 48,5 εκ. ευρώ. Αντίστοιχα οι συμβάσεις στο ΕΚΤ φτάνουν τα 7,1 εκ. ευρώ.

Στη συνεδρίαση παραβρεθήκαν από πλευράς της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ο προϊστάμενος της Γενικής Διεύθυνσης Απασχόλησης J. Svarc,  από την πλευρά της Region οι Π. Πανταζάτος και Ε. Μπανάβα και από την πλευρά της Διεύθυνσης Απασχόλησης η κα. Α. Μπακοπούλου. Και στη διάρκειά της παρουσιάστηκε η πρόοδος της υλοποίησης του Προγράμματος και έγινε ενημέρωση από τις επιτελικές δομές των υπουργείων για τα θέματα των επιμέρους τομεακών πολιτικών.

Η εικόνα του προγράμματος

Απολογιστικά η εικόνα έτσι όπως την αποτύπωσε και η Περιφερειάρχης Βορείου Αιγαίου Χριστιάνα Καλογήρου, για την πορεία του προγράμματος έχει σε αριθμούς ως εξής:

• Στο ΕΤΠΑ έχει ενταχθεί το 43% του Ταμείου που αντιστοιχεί σε 113 εκατ. ευρώ, ενώ προγραμματίζεται έως το τέλος του έτους η ένταξη επιπλέον 20 εκατ. ευρώ, ώστε να επιτευχθεί ο στόχος εντάξεων στο 50% του προϋπολογισμού του Ταμείου.
• Στο ΕΚΤ έχει ενταχθεί το 23% του Ταμείου που αντιστοιχεί σε 9,3 εκατ. ευρώ, ακολουθώντας τις κατευθύνσεις πολιτικής όπως αυτές αποτυπώνονται σε οδηγίες που στέλνονται στη διάρκεια του έτους.
• Οι συμβάσεις στο ΕΤΠΑ ανέρχονται σε 48,5 εκατ. ευρώ και στο ΕΚΤ σε 7,1 εκατ. ευρώ, ενώ οι δαπάνες αντίστοιχα σε 26,2 εκατ. ευρώ και 3,4 εκατ. ευρώ.

Στόχος η πλήρης ενεργοποίηση

Με την κα Καλογήρου να σημειώνει στην τοποθέτησή της, ότι το πρόγραμμα σταδιακά φαίνεται να ξεπερνά τις αρχικές αρρυθμίες που αφορούσαν είτε την άρση αιρεσιμοτήτων, είτε την κατανόηση στην εφαρμογή του θεσμικού πλαισίου διαχείρισης και τώρα δημοπράτησης των έργων. «Παρόλα αυτά οι καθυστερήσεις αυτές άφησαν αρνητικό αποτύπωμα στην πρώτη φάση της εκκίνησης του Επιχειρησιακού Προγράμματος», παραδέχτηκε στη συνέχεια, για να ορίσει τον στόχο της πλήρους ενεργοποίησης του προγράμματος στο εξής:  «Η δεύτερη φάση που είναι ιδιαίτερα κρίσιμη και είναι αυτή της πλήρους ενεργοποίησής του. Εδώ οι δικοί μας στόχοι είναι πολύ σαφείς: Ενεργοποίηση του 100% του Προγράμματος και ένταξη ενός σημαντικού αριθμού και προϋπολογισμού έργων».

Αυτός ο στόχος μάλιστα είναι ρεαλιστικός όσον αφορά στο ΕΤΠΑ, σύμφωνα με την Περιφερειάρχη, με την προϋπόθεση όμως ότι και οι Δικαιούχοι θα αντιδράσουν ικανοποιητικά και θα υποβάλλουν ώριμες προτάσεις στις ενεργές προσκλήσεις. Εξάλλου προς αυτήν την κατεύθυνση εξειδικεύεται το σύνολο του προγράμματος και μάλιστα με μεγαλύτερο ποσοστό των διαθεσίμων πόρων, ώστε οι εντάξεις να οδηγήσουν σε συμβάσεις ίσες με τα διαθέσιμα. Ενώ η Περιφέρεια έχει ενεργοποιήσει τις ειδικές πολιτικές στο επίπεδο των χωρικών επενδύσεων, της καινοτομίας, του περιβάλλοντος και άλλων.

«Τώρα αυτό που απαιτείται είναι η υποβολή και ένταξη έργων που θα οδηγήσουν στο τέλος του 2018 τις εντάξεις να φτάνουν στο 85% με 90% του προγράμματος. Φυσικά δεν πρέπει να ξεχνάμε τις συμβάσεις και να λαμβάνουμε υπόψη ότι τα έργα παίρνουν εκπτώσεις κοντά στο 50%, ενώ ταυτόχρονα ο μέσος χρόνος από την ένταξη έως τη δημοπράτηση φτάσει του 8-10 μήνες. Αυτή η κατάσταση είναι ιδιαίτερα ανησυχητική τόσο για τους χρόνους εφαρμογής του προγράμματος, όσο και για τα δημοσιονομικά στοιχεία του», εξήγησε.

Στο κομμάτι των δαπανών τώρα, θεωρείται ότι η διευκόλυνση από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην επίτευξη του στόχου του ν+3 έχει δώσει μια ανάσα στα Προγράμματα. Όμως το πλαίσιο επίδοσης του 2018 αναδεικνύει ήδη τα μελλοντικά προβλήματα δημοσιονομικής εφαρμογής.

Το ΕΚΤ έχει  υστερήσεις

Πριν ολοκληρώσει την τοποθέτησή της η κα Καλογήρου στην 3^η Επιτροπή Παρακολούθησης, επισήμανε ένα σημαντικό ζήτημα που αφορά το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο: «Το Ταμείο έχει ήδη υστερήσεις και μάλιστα πολύ σημαντικότερες από το ΕΤΠΑ που μάλιστα δεν οφείλονται στην υλοποίηση των έργων, αλλά ένα βήμα πριν από αυτό. Στην επιλογή και ωρίμανση των πολιτικών του. Εδώ τα Περιφερειακά Προγράμματα λαμβάνουν τις πολιτικές που θα χρηματοδοτήσουν με αποτέλεσμα να υπάρχουν σημαντικές υστερήσεις, αλλά και αστοχίες. Σημειώνεται ότι η καθυστέρηση στην εφαρμογή της πολιτικής για την υγεία έχει σημαντικές συνέπειες στην επίτευξη του πλαισίου επίδοσης, του ν+3 και γενικά την υλοποίηση του Προγράμματος. Αν σε αυτό προστεθούν και τα θεσμικά ζητήματα που αφορούν τις κρατικές ενισχύσεις στην κατάρτιση, την επιλογή Ενδιάμεσου Φορέα για την κοινωνική οικονομία, την κατάρτιση και την απασχόληση, αντιλαμβάνεται κανείς πόσα ανοιχτά ζητήματα έχει το Ταμείο αυτό.

«Προσπάθεια για ουσιαστική περιφερειακή ανάπτυξη»

«Η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου σταθερά προσηλωμένη και με πειθαρχία προχωρεί στην υλοποίηση του Ε.Π. «Βόρειο Αιγαίο 2014-2020», σημείωσε στο κλείσιμο της παρέμβασης της η Χρ. Καλογήρου, και με τη συμμετοχή των δικαιούχων και την στήριξη των εμπλεκομένων φορέων μπορεί να επιτύχει σημαντικά αποτελέσματα που τόσο έχουν ανάγκη τα νησιά μας. Ιδιαίτερα σήμερα που η πίεση από το μεταναστευτικό και τα αποτελέσματα της μακροχρόνιας οικονομικής κρίσης απαιτούν ειδική αντιμετώπιση στην κατεύθυνση της ουσιαστικής τοπικής και περιφερειακής ανάπτυξης. Τέλος επισημαίνω την ανάγκη ανάπτυξης και εφαρμογής ειδικών πολιτικών για τα νησιά, όπως το πρόσφατο Ειδικό Αναπτυξιακό Πρόγραμμα και να τονίσω την ανάγκη διατήρησης του μειωμένου ΦΠΑ στα νησιά μας».