Αποκαλυπτικό των προθέσεων της κυβέρνησης για την καθιέρωση της απλής αναλογικής (και) στις εκλογές της αυτοδιοίκησης είναι το προχθεσινό δημοσίευμα του «Έθνους», το οποίο εντάσσεται στη συνολική συζήτηση που γίνεται για τις προωθούμενες αλλαγές στον «Καλλικράτη». Στην κυβέρνηση θεωρούν κορωνίδα των παρεμβάσεών τους στον «Καλλικράτη» την αλλαγή του τρόπου εκλογής των δημοτικών και περιφερειακών συμβουλίων και βρίσκονται μάλιστα στην τελική φάση επεξεργασίας των διατάξεων για να φέρουν τη νομοθετική ρύθμιση στη Βουλή.

Ως γνωστό, η απλή αναλογική και στο χώρο της αυτοδιοίκησης εντάσσεται σε μια συνολικότερη αντίληψη της κυβέρνησης για το εκλογικό σύστημα αλλά και σε μια ευρύτερη στρατηγική συμμαχιών. Οι εκλογές στους δήμους το 2019 αποτελούν τις πρώτες… κάλπες που θα εγκαινιάσουν αυτό το σύστημα, που δύναται να αλλάξει ριζικά τα δεδομένα στη λειτουργία του θεσμού.

Η εκπροσώπηση με βάση τον α΄ γύρο

Για να την εξετάσουμε όμως -βάσει του δημοσιεύματος της συναδέλφου Βούλας Κεχαγιά που επικαλείται πηγές από το Υπουργείο Εσωτερικών- για να αποκτήσουμε και μια πιο σαφή πλέον εικόνα περί του τι θα επιφέρει η απλή αναλογική και για να διαπιστώσουμε καταρχάς ότι πρακτικά η ισχύς του συστήματος της απλής αναλογικής στην τοπική αυτοδιοίκηση στέλνει στο δεύτερο γύρο τούς δύο πρώτους σε ποσοστά υποψηφίους, εφόσον κάποιος επικεφαλής δεν συγκεντρώσει ποσοστό 50%+1.

Ωστόσο, οι δημοτικές και περιφερειακές παρατάξεις θα εκπροσωπούνται στα συμβούλια με βάση τον αριθμό των εδρών που θα εξασφαλίζουν από τον α΄ γύρο με το σύστημα της απλής αναλογικής, αφού «τη δεύτερη Κυριακή θα αναμετρώνται δύο πρόσωπα και όχι οι παρατάξεις τους», σύμφωνα με κυβερνητικό παράγοντα που σχολιάζει το ρεπορτάζ, εξηγώντας πως η εφαρμογή της απλής αναλογικής και στους αυτοδιοικητικούς σχηματισμούς ευνοεί την προοπτική των συμμαχιών είτε πριν είτε μετά τις εκλογικές αναμετρήσεις.

Οι συνεργασίες - συμμαχίες

Λοιπόν, θεωρητικώς δύο ή και περισσότερες παρατάξεις μπορούν να συνεργαστούν και πριν από τις κάλπες, εξασφαλίζοντας η καθεμία έναν δικό της αριθμό εδρών ή και μετά τον πρώτο γύρο στηρίζοντας για το αξίωμα του δημάρχου ή του περιφερειάρχη τα ίδια πρόσωπα. Ο ίδιος ο υπουργός Πάνος Σκουρλέτης υποστηρίζει επ’ αυτού πως πρόθεση της κυβέρνησης είναι να εισαγάγει μια εποχή συναίνεσης και σε θέματα αυτοδιοίκησης λόγω του τοπικού χαρακτήρα των θεμάτων με τα οποία ασχολούνται οι αυτοδιοικητικοί αιρετοί. «Δεν μπορούμε να μη συμφωνούμε για τα σκουπίδια ή για το εάν πρέπει να πεζοδρομηθεί ένας δρόμος» είναι το χαρακτηριστικό του σχόλιο.

Έρχεται…

Ανώτερος τώρα παράγων του Υπουργείου Εσωτερικών, που καταθέτει την άποψή του στο δημοσίευμα του «Έθνους», επισημαίνει ότι η νομοθετική ρύθμιση για την αναθεώρηση του θεσμικού πλαισίου της αυτοδιοίκησης θα κατατεθεί περί τα τέλη Ιουνίου - αρχές Ιουλίου, αν και άλλες διαρροές τοποθετούν την έναρξη των κοινοβουλευτικών διαδικασιών για το επίμαχο νομοθέτημα και μέσα στο Μάιο, και θα ακολουθήσει διάλογος με τους φορείς της αυτοδιοίκησης. Αυτό σημαίνει πως ο χρόνος πλέον… πιέζει, ειδικά για την περίπτωση της Λέσβου που έχει στην παρούσα φάση ως μείζονα προβληματισμό το «χωροταξικό» αλλά και τη (μη) κατάργηση των τοπικών κοινοτήτων.

Στον αντίποδα βέβαια, η απλή αναλογική που θα ισχύσει και στις (μεθεπόμενες) εθνικές εκλογές δεν φαίνεται να αρέσει σίγουρα στην αξιωματική αντιπολίτευση, με δεδομένη και την ξεκάθαρη τοποθέτηση του προέδρου της Ν.Δ. Κυριάκου Μητσοτάκη που έχει πει ότι, εφόσον αναλάβει τη διακυβέρνηση, θα καταργήσει την απλή αναλογική που ψήφισε η κυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ.

Σε πρόσφατη πάντως συζήτηση που έγινε στη Βουλή, η Ένωση Κεντρώων τάχθηκε υπέρ της απλής αναλογικής και στους δήμους, ενώ το ΚΚΕ διαχρονικά τάσσεται υπέρ της απλής αναλογικής, με ερωτηματικό να αποτελεί τι θα πράξει το ΠΑΣΟΚ, το οποίο σημειωτέον πέρυσι δεν υπερψήφισε την κυβερνητική πρόταση για την αλλαγή του εκλογικού νόμου.

Πατούλης: «Ελλοχεύει ο κίνδυνος ακυβερνησίας…»

 

«Τα όσα φέρεται να δήλωσε σε ρεπορτάζ της εφημερίδας “Έθνος” ο υπουργός Εσωτερικών κ. Σκουρλέτης σχετικά με την καθιέρωση της απλής αναλογικής στις επόμενες δημοτικές και περιφερειακές εκλογές του 2019 επιβεβαιώνουν αυτό που λέμε από την πρώτη στιγμή», δηλώνει από τη μεριά του ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Γιώργος Πατούλης, που βρίσκεται σε ανοιχτή σύγκρουση με την κυβέρνηση για το σύνολο των αλλαγών που προωθεί η κυβέρνηση στην αυτοδιοίκηση.

«Το μόνο φαίνεται που νοιάζει τον κ. Σκουρλέτη είναι η εξυπηρέτηση μικροκομματικών συμφερόντων κι όχι η ουσιαστική μεταρρύθμιση στη λειτουργία του κράτους και της αυτοδιοίκησης. Μιλά για προώθηση δήθεν συνεργασιών σε τοπικό επίπεδο κι αποκρύπτει το γεγονός ότι πίσω απ’ αυτό το μοντέλο ελλοχεύει ο κίνδυνος της ακυβερνησίας των δήμων και των συναλλαγών πίσω από κλειστές πόρτες. Γιατί σε άλλες χώρες που εφαρμόζεται η απλή αναλογική στους δήμους έχουν θεσπιστεί ασφαλιστικές δικλείδες κι έχουν δοθεί αυξημένες αρμοδιότητες στους δημάρχους, που αποτρέπουν την ακυβερνησία σε τοπικό επίπεδο. Κάτι τέτοιο όμως δεν προβλέπεται στο σχεδιασμό της κυβέρνησης. Σε όλο το ρεπορτάζ για το μόνο που μιλά ο υπουργός είναι ο τρόπος εκλογής των δημάρχων κι όχι με ποιον τρόπο θα βελτιωθεί η λειτουργία των δήμων προς όφελος των τοπικών κοινωνιών», συνεχίζει ο κ. Πατούλης για να καταλήξει πως υπάρχουν ακόμα πολλά κενά μέσα στην προωθούμενη νομοθετική ρύθμιση:

«Στον πολιτικό λόγο του δεν υπάρχει καμία αναφορά στη χρηματοδότηση της αυτοδιοίκησης, στις νέες αρμοδιότητες που θα δοθούν στους δήμους, στο προσωπικό των ΟΤΑ. Είναι αδιανόητο όταν σε όλο τον ανεπτυγμένο κόσμο το νέο μοντέλο κρατικής λειτουργίας προβλέπει μεταβίβαση πόρων κι αρμοδιοτήτων από την κεντρική εξουσία προς τα κάτω, προς την αυτοδιοίκηση, στην Ελλάδα να προκρίνεται η λειτουργία ενός κράτους στο μοντέλο Μαδούρο».