Ένα από τα σημαντικότερα θέματα που έχει εξετάσει ποτέ το Νομαρχιακό Συμβούλιο Λέσβου θα συζητηθεί σήμερα το βράδυ. Πρόκειται για το ζήτημα της διαχείρισης των υδατικών πόρων της Λέσβου και συγκεκριμένα για την ειδική διαχειριστική μελέτη υδατικών πόρων που εκπόνησε το υπουργείο ΠΕΧΩΔΕ. Η μελέτη αυτή πρέπει να εγκριθεί από το Νομαρχιακό Συμβούλιο προκειμένου να προχωρήσει στα επόμενα στάδιά της και της οποία η παρουσίαση είχε γίνει στις αρχές του περασμένου Φεβρουαρίου στο Επιμελητήριο Λέσβου, σε ειδική εκδήλωση, όπου στέλεχος του υπουργείου ΠΕΧΩΔΕ, αλλά και οι μελετητές, είχαν την ευκαιρία να κάνουν μια συνοπτική παρουσίαση της μελέτης.

Στη σημερινή συνεδρίαση έχουν κληθεί να συμμετάσχουν και οι μελετητές προκειμένου να δώσουν όποιες διευκρινίσεις ζητηθούν. Στη συνεδρίαση της αρμόδιας νομαρχιακής επιτροπής που έγινε τις προηγούμενες ημέρες ψηφίσθηκε ομόφωνα η εισήγηση που προβλέπει να προχωρήσει η δεύτερη φάση της μελέτης, όπως δήλωσε στο «Ε» ο αρμόδιος αντινομάρχης Θεόδωρος Βαλσαμίδης.
Εκεί είχε εξηγηθεί ότι η μελέτη αυτή αφορά ουσιαστικά μόνο το ζήτημα της ύδρευσης, διότι η Ευρωπαϊκή Ένωση χρηματοδοτεί αποκλειστικά έργα που αφορούν την ύδρευση και όχι την άρδευση. Η μελέτη περιλαμβάνει μια αυθαίρετη εκτίμηση για το ύψος των αναγκών σε νερό προς άρδευση, ενώ το νερό που χρησιμοποιείται στη δευτερογενή παραγωγή εκτιμήθηκε πως είναι λίγο και γι’ αυτό δεν είναι άξιο λόγου. Αυτό ενέχει τον κίνδυνο στο μέλλον, όταν θα γίνουν τα έργα που θα προταθούν, να αποδειχθεί ότι δεν μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες σε νερό του νησιού.

Τι λένε οι μελετητές
Η μελέτη, στηριζόμενη στο Περιφερειακό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού που εγκρίθηκε το 2003, εκτιμά ότι τα επόμενα 40 χρόνια θα έχουμε αύξηση του πληθυσμού στους 143.000 κατοίκους κι έτσι οι ανάγκες για ύδρευση θα αυξηθούν στα 14,6 εκατομμύρια κυβικά. Οι υπόλοιπες χρήσεις του νερού (βιομηχανία, κτηνοτροφία) υπολογίζονται σε 1,5 εκατ. κυβικά περίπου.
Σήμερα όλες οι ανάγκες σε νερό καλύπτονται σχεδόν αποκλειστικά από υπόγεια ύδατα, με αποτέλεσμα σε ορισμένες περιοχές να παρουσιάζονται μέταλλα και άλατα λόγω γεωλογικών συνθηκών και λόγω τοπικής υφαλμήρινσης. Ακόμη αναφέρουν όμως, ότι προβλήματα σημαντικά παρουσιάζονται και σε ό,τι αφορά στην ποσότητα του νερού για ύδρευση, μια και αρκετές πηγές είναι σε οριακό επίπεδο, ενώ κατά καιρούς πραγματοποιούνται ενισχυτικές γεωτρήσεις για την κάλυψη των αναγκών.

Τα έργα που προτείνονται
Η πρόταση της νομαρχιακής αρχής, μετά την έγκρισή της από τη νομαρχιακή επιτροπή, ζητά να προχωρήσει η δεύτερη φάση της μελέτης και η κατασκευή των έργων που προτείνονται από αυτήν. Παράλληλα φρόντισε ώστε να γίνει μια ιεράρχηση των έργων αυτών, ενώ ζητά να εκπονηθεί άλλη μια ομοειδής μελέτη για τη Λήμνο. Από την ιεράρχηση των έργων είναι εμφανές ότι η νομαρχία ζητάει πρώτα να κατασκευαστούν τα φράγματα και να αξιοποιηθούν για την κάλυψη των αναγκών σε κάθε περιοχή και στη συνέχεια να κατασκευαστούν τα δίκτυα για τη μεταφορά του νερού σε άλλες περιοχές.
Κατά προτεραιότητα ζητείται:
- Κατασκευή έργων βελτίωσης των υφιστάμενων δικτύων μεταφοράς νερού.
- Κατασκευή του Φράγματος Τσικνιά και του Φράγματος Πολιχνίτου τόσο για ύδρευση όσο και για άρδευση, καθώς και των απαραίτητων υποδομών και δικτύων για την αξιοποίησή τους προς όφελος των γειτονικών περιοχών σε πρώτη φάση, η ολοκλήρωση της κατασκευής της Λιμνοδεξαμενής του Σεδούντα, η κατασκευή έργων για την αξιοποίηση του Φράγματος Ερεσού και της Λιμνοδεξαμενής Μήθυμνας για ύδρευση και η κατασκευή Λιμνοδεξαμενής στο Σκόπελο Γέρας.
- Για την υδροδότηση της Αγιάσου προτείνεται η περίπτωση της κατασκευής φράγματος στη θέση «Πέντε Βρύσες» που βρίσκεται απέναντι από τη Μεγάλη Λίμνη.
- Κατασκευή αγωγών μεταφοράς νερού για την περαιτέρω αξιοποίηση των Φραγμάτων Τσικνιά και Πολιχνίτου, καθώς και η μεταξύ τους διασύνδεση.
Επίσης ζητείται:
Α) Η επιτάχυνση των διαδικασιών για την εκπόνηση των απαραίτητων μελετών. Οι μελετητές κατά την παρουσίαση της μελέτης είχαν εξηγήσει ότι η ολοκλήρωση των μελετών για το Φράγμα Τσικνιά απαιτεί ένα διάστημα τριών ετών, ενώ το σύνολο των μελετών θα χρειαστεί 10 χρόνια για να ολοκληρωθεί.
Β) Η εξασφάλιση από το ΥΠΕΧΩΔΕ των απαραίτητων πόρων για την εκπόνηση των Τεχνικών, Περιβαλλοντικών και Υποστηρικτικών Μελετών που απαιτούνται για την ωρίμανση των έργων. Ουσιαστικά από αυτήν την αναφορά διαφαίνεται η επιθυμία της νομαρχίας το ΥΠΕΧΩΔΕ να χρηματοδοτήσει το σύνολο των μελετών.
Γ) Η εξασφάλιση των πόρων για την υλοποίηση των προτεινόμενων έργων από το ΥΠΕΧΩΔΕ με τη χρηματοδότηση από το τομεακό του πρόγραμμα, σε συνδυασμό και με τους διαθέσιμους Εθνικούς Πόρους. Οι μελετητές εκτιμούν ότι τα έργα που προτείνουν απαιτούν περί τα 150 εκατ. ευρώ σε τρέχουσες τιμές.
Στην πράξη είναι αδύνατον να χρηματοδοτηθούν όλα τα έργα από τους πόρους του Δ΄ Κ.Π.Σ. είτε γιατί δεν υπάρχουν οι αναγκαίες μελέτες, είτε γιατί δεν υπάρχουν οι αναγκαίοι πόροι. Σίγουρα όμως είναι εφικτό να χρηματοδοτηθούν είτε τα ώριμα έργα είτε επιμέρους έργα, για τα οποία μπορούν να εκπονηθούν γρήγορα οι σχετικές μελέτες (π.χ. αντικατάσταση εσωτερικών και εξωτερικών δικτύων ύδρευσης).
Αναφερόμενος στην απόφαση της νομαρχιακής επιτροπής, ο κ. Βαλσαμίδης μάς είπε ότι «η απόφαση ήταν ομόφωνη αφού ψηφίστηκε τόσο από τα μέλη της πλειοψηφίας όσο και από τους κ.κ. Βερβέρη και Παλαιολόγο που συμμετέχουν στην Επιτροπή. Ακόμη αποφασίσθηκε το 40% του νερού που θα συγκεντρώνεται στα φράγματα να διατίθεται για άρδευση.».
Ο κ. Βαλσαμίδης είναι αισιόδοξος για την πορεία του έργου αυτού, διότι - σύμφωνα με ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες από το υπουργείο ΠΕΧΩΔΕ - πρόκειται να ανοίξει κωδικός στον τρέχοντα προϋπολογισμό του υπουργείου, προκειμένου να χρηματοδοτηθούν οι μελέτες.