Τις προηγούμενες ημέρες ο αναπληρωτής υπουργός Ναυτιλίας και Αιγαίου Θοδωρής Δρίτσας ανακοίνωσε και επίσημα την πρόθεση της κυβέρνησης να προχωρήσει σε αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου για την ακτοπλοΐα.

Πρόκειται για ένα σχεδιασμό που πιθανότατα θα ολοκληρωθεί ως τα τέλη του χρόνου, δεδομένου ότι ο σχεδιασμός της κυβέρνησης θα περάσει από δύο στάδια διαβούλευσης το επόμενο διάστημα, πριν φθάσει στην Βουλή μορφοποιημένος ως νομοσχέδιο που θα εισαχθεί στην ολομέλεια προς ψήφιση.

Εξαιρετικά ενδιαφέρον στοιχείο στην ανακοίνωση του Υπουργείου είναι πως έχει παραληφθεί ο όρος δημόσιος φορέας ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών, που συνήθιζε να χρησιμοποιεί ο ΣΥΡΙΖΑ τα προηγούμενα χρόνια αλλά και κατά την προεκλογική περίοδο. Το δεύτερο εξαιρετικά ενδιαφέρον στοιχείο είναι πως η νέα ηγεσία του Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου δε βλέπει αρνητικά τη συμμετοχή ιδιωτικών επιχειρήσεων στον κλάδο.

Καλά πληροφορημένες πηγές αναφέρουν ότι ένα από τα σενάρια που εξετάζει η κυβέρνηση είναι η δημιουργία ενός hedge fund (αντισταθμιστικό αμοιβαίο κεφάλαιo υψηλού κινδύνου είναι η ελληνική απόδοση του όρου) για την ακτοπλοΐα.

Σε αυτό θα συμμετέχει το κράτος με τα κεφάλαια που σήμερα δαπανά για τις άγονες γραμμές· πρόκειται για περίπου 70 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση. Πέρα από το κράτος θα κληθούν να συμμετάσχουν η φορείς της τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης, οι επιχειρηματίες των νησιών που ενδιαφέρονται και οι απλοί πολίτες.

Η εκτίμηση που υπάρχει είναι πως οι νησιώτες και οι επιχειρηματίες των νησιών μπορεί να μην έχουν τα κεφάλαια για να δημιουργήσουν μια ακτοπλοϊκή εταιρεία ή να μην γνωρίζουν πώς λειτουργεί, σίγουρα όμως ενδιαφέρονται για γρήγορες, πυκνές και ασφαλείς ακτοπλοϊκές συνδέσεις. Κατά συνέπεια αν τους παρουσιαστεί ένα σοβαρό επιχειρηματικό πλάνο, θα μπορούσαν να το στηρίξουν.

Προς σύμπραξη
Ουσιαστικά αυτό που σχεδιάζει η κυβέρνηση είναι μια σύμπραξη του κράτους, της αυτοδιοίκησης και του ιδιωτικού τομέα των νησιών για να δημιουργηθεί ένα μεγάλος ακτοπλοϊκός φορέας στον ελλαδικό χώρο, ο οποίος θα δραστηριοποιείται τόσο στο Αιγαίο όσο και στο Ιόνιο.

Οι εμπνευστές αυτού του σχεδίου θέλουν να αποφύγουν την εμπειρία των εταιρειών λαϊκής βάσης που δημιουργήθηκαν από τα τέλη της δεκαετίας του 1960 ως τις αρχές της δεκαετίας του 1980.

Όμως θέλουν το σχήμα που θα δημιουργηθεί να έχει ώσμωση με τις τοπικές κοινωνίες των νησιών.
Το σενάριο της δημιουργίας ενός δημόσιου φορέα ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών, ο οποίος θα ελέγχεται από το κράτος και στον οποίο θα μπορούν να συμμετέχουν μόνο οι δήμοι και οι περιφέρειες της νησιωτικής Ελλάδας -ένα μοντέλο που έχει εφαρμοστεί στη Βόρεια Ευρώπη- δε φαίνεται να έχει πολλές πιθανότητες υλοποίησης. Διότι απαιτεί τη διάθεση κεφαλαίων που σήμερα δε διαθέτει το κράτος.

Οι άμεσες ανάγκες

Την ώρα που η κυβέρνηση επιδιώκει να διαμορφώσει μια μεσο-μακροπρόθεσμη λύση για τις ακτοπλοϊκές συγκοινωνίες πρέπει να αντιμετωπίσει και τα τρέχοντα προβλήματα, με τα νησιά που έχουν μείνει χωρίς πλοία. Στη σύσκεψη που έγινε την Παρασκευή στον Πειραιά ο κ. Δρίτσας ανακοίνωσε την επανέναρξη των δρομολογίων του «Ταξιάρχης» στη γραμμή Λαύριο - Αϊ Στράτης - Λήμνος - Καβάλα και επιστροφή. Η παραπάνω ανακοίνωση δε φαίνεται να ικανοποίησε τους φορείς της Λήμνου.

Είναι χαρακτηριστικό ότι σε ανακοίνωση που εξέδωσε η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου τονίζεται πως στη σύσκεψη διατυπώθηκαν επιφυλάξεις από τους εκπροσώπους της Λήμνου και του Αϊ-Στράτη που ζήτησαν την απαρέγκλιτη τήρηση των όρων της σύμβασης για την ακτοπλοϊκή σύνδεση της Λήμνου και του Αγίου Ευστρατίου με το Λαύριο, όπως άλλωστε αυτό έχει εκφραστεί με ψήφισμα φορέων των δύο νησιών και αποδοχή του με ομόφωνη απόφαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Βορείου Αιγαίου, που λήφθηκε κατά τη συνεδρίαση της Τετάρτης 11 Μαρτίου.

Από την πλευρά της η κ. Καλογήρου τόνισε: «Τα νησιά της Λήμνου και του Αγίου Ευστρατίου βρίσκονται εδώ και 21 ημέρες χωρίς ακτοπλοϊκή σύνδεση με την Αττική. Είναι ξεκάθαρο ότι η απομόνωση που υφίστανται οι κάτοικοι του Βορείου Αιγαίου, αλλά και το αίσθημα ανασφάλειας που δημιουργείται, δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτά. Οι ακτοπλοϊκές συγκοινωνίες για εμάς είναι μέσο επιβίωσης, όχι ψυχαγωγίας».

Σε ανακοίνωση της η ΠΕΝΕΝ (Πανελλήνια Ένωση Ναυτών Εμπορικού Ναυτικού) αναφέρει ότι στους ναυτικούς του πλοίου πληρώθηκε ένας μισθός, όταν οι οφειλές κυμαίνονται από έξι ως οκτώ μήνες. Η ΠΕΝΕΝ κατηγορεί το Υπουργείο για εκβιασμό, γιατί στην ανακοίνωσή του απαίτησε το πλοίο να επιστρέψει στα δρομολόγια του.

Η ΠΕΝΕΝ μεταξύ άλλων αναφέρει, το Υπουργείο «να σταματήσει την προσφυγή σε αποσπασματικά μέτρα που δε συνιστούν λύση του προβλήματος της απλήρωτης ναυτεργασίας, δεν αποτελούν λύση για τα προβλήματα του ακτοπλοϊκού συγκοινωνιακού δικτύου, αντίθετα με αυτές τις μεθοδεύσεις υπονομεύεται η σύνδεση της ηπειρωτικής χώρας με όλο το νησιωτικό σύμπλεγμα».