Επιστολή απέστειλε η Αντιπεριφερειάρχης Πρωτογενούς Τομέα της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου, Αναστασία Αντωνέλη προς τον νέο Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Κώστα Τσιάρα σχετικά με την ελαιοκαλλιέργεια και την δακοκτονία στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου.

Η αντιπεριφερειάρχης Πρωτογενούς τομέα μνημονεύει στην επιστολή της αιτήματα που είχε υποβάλλει κατά την προηγούμενη θητεία της ως αντιπεριφερειάρχης Οικονομικών & Πολιτισμού για ενίσχυση του προϋπολογισμού του προγράμματος καταπολέμησης του δάκου καθώς και τις 4 βασικές προτάσεις του προϊστάμενου της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας, Γιώργου Λαγουτάρη για αποτελεσματική εφαρμογή του μέτρου.

Όπως προκύπτει τα αιτήματα ο προϋπολογισμός όχι μόνο δεν αρκεί για να ικανοποιήσει τις πραγματικές ανάγκες αλλά μειώνεται κατ’ έτος, ενώ οι προτάσεις του κ. Λαγουτάρη προς τους πολιτικούς προϊστάμενους, που έχουν κοινοποιηθεί από το 2020 δεν βρήκαν ανταπόκριση.

Επί σειρά ετών αιτήματα

Η κα Αντωνέλη απευθύνεται στην νέα ηγεσία του Υπουργείου ενημερώνοντας εκ νέου για το συγκεκριμένο ζήτημα και έχοντας την ελπίδα πως αυτή την φορά θα εισακουστούν οι εκκλήσεις της ΠΒΑ για ένα ζήτημα που αφορά τον βασικό πυλώνα της οικονομίας του τόπου. Σημειώνοντας χαρακτηριστικά: «Οι προκάτοχοι σας ουδέποτε έλαβαν υπ όψιν τους τα μηνύματα- αιτήματα της Περιφερειακής Αρχής του Βορείου Αιγαίου που αφορούν την προστασία των ελαιώνων μας και του εισοδήματος των ελαιοκαλλιεργητών μας.

Σήμερα ξαναστέλνουμε μήνυμα, ξανά υποβάλλοντας-  επισυνάπτοντας το υπ' αριθμ. πρωτοκ.5894/338 της 4-2-2021, το υπ' αριθ. πρωτ. 63536 της 22/08/2022 που αφορούν το διαχρονικό μας αίτημα για την αύξηση του ποσού της επιχορήγησης για την δακοκτονία, και το υπ. αριθμ. πρωτ 6466 της 23/09/2020 αίτημα της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου με τις προτάσεις της.

 Αιτήματα  που παραμένουν τα ίδια με μόνη διαφορά την διόγκωση της ανάγκης που προκύπτει ως συνέπεια της απραξίας των προκατόχων σας και της απαξίωσης τους να ασχοληθούν τόσο με τον επιβαλλόμενο επανασχεδιασμό της υλοποίησης της δακοκτονίας και την ανάλογη αλλαγή του θεσμικού και νομικού πλαισίου όσο και με την επιπλέον χρηματοδότηση της».

Ελπίδα για επίλυση

«Απευθυνόμαστε σε εσάς έχοντας την ελπίδα ότι λόγω  και της επαγγελματικής σας ιδιότητας διαθέτετε τουλάχιστον  την κοινωνική ευαισθησία να ασχοληθείτε με την λύση των διαχρονικών προβλημάτων αρμοδιότητας του Υπουργείου του οποίου την ευθύνη αναλάβατε  που αφορούν γενικότερα τις παθογένειες της ελαιοκαλλιέργειας, αλλά  ειδικότερα  τον δάκο της ελιάς που πλήττει τις  ελαιοκαλλιέργειες των ακριτικών νησιών μας και απειλούν την οικονομία τους.

Προβλήματα που προκύπτουν  από το υφιστάμενο θεσμικό και νομικό πλαίσιο υλοποίησης της δακοκτονίας, την πενιχρή χρηματοδότηση της και την κλιματική αλλαγή. Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι η δακοκτονία που εφαρμόζεται να καθίσταται κατώτερη της ανάγκης για την πραγματική δακοπροστασία των ελαιώνων μας, με ολέθριες συνέπειες για το εισόδημα των αγροτών σε κάποιες περιπτώσεις» αναφέρει η κα Αντωνέλη και σημειώνει λίγο παρακάτω: «Άραγε αυτήν την φορά  η Κυβέρνηση και εσείς προσωπικά θα ακούσετε το μήνυμα μας και την φωνή της απόγνωσης των ελαιοκαλλιεργητών μας,  την οποία εκφράζουμε ως εκπρόσωποι τους, από τα ακριτικά νησιά μας και σύνορα της Ευρώπης;;;;;;  Θα μας δώσετε με τις πρωτοβουλίες σας την δυνατότητα να μένουμε στα νησιά μας, μιας και ως γνωστόν η ελαιοκαλλιέργεια αποτελεί  πυλώνα της οικονομίας τους;;;;

Θα γίνει ο λόγος του Πρωθυπουργού πράξη;;;;

Ελπίζουμε και αναμένουμε τις δικές σας πρωτοβουλίες». 

Οι προτάσεις Λαγουτάρη

Στο έγγραφο που είχε στείλει το 2020 ο προϊστάμενος της Δ/νσης Αγροτικής Οικονομίας Λέσβου, Γιώργος Λαγουτάρης συντάσσει 4 βασικές προτάσεις η υλοποίηση των οποίων, με την υποστήριξη του ΥπΑΑΤ, θα συνδράμει στην αποτελεσματική αντιμετώπιση. Συγκεκριμένα πρότεινε:

• Την εκπόνηση ειδικής μελέτης του ΥΠΑΑΤ για εφαρμογή σύγχρονων τεχνολογιών και επιστημονικών δεδομένων στην αντιμετώπιση του δάκου σε ελαιώνες του Β. Αιγαίου στις νέες συνθήκες (κλιματική αλλαγή, βιοκαλλιέργεις κ.α.), όπου η Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας μπορεί να συνδράμει στην εκπόνηση λόγω της εμπειρίας σε πιλοτικά προγράμματα καταπολέμησης του εντόμου (drones, NΤ4D, κ.α.) που πραγματοποιήθηκαν από την Δ/νση.
• Πρόσληψη περισσοτέρων τομεαρχών για καλύτερο έλεγχο των ψεκασμών.
• Αύξηση του προϋπολογισμού του έργου από 28 ημέρες ψεκασμών (3,5 επεμβάσεις ) που κατανέμει το Υπουργείο ( οι οποίες δεν επαρκούν λόγω της παράτασης της καλοκαιρίας κατά τους φθινοπωρινούς μήνες ) σε 36 ημέρες (4,5 ψεκασμούς ).
• Την ένταξη των βιοκαλλιεργητών στο πρόγραμμα  καταπολέμησης του δάκου με φυτοπροστατευτικά προϊόντα συμβατά με την βιολογική καλλιέργεια και να καταβάλλουν και εκείνοι το αντίστοιχο τέλος δακοκτονίας.

Από μια πρόχειρη μελέτη της Υπηρεσίας μας το επιπλέον κόστος στον προϋπολογισμό της Δακοκτονίας εντάσσοντας και τα βιολογικά  στο πρόγραμμα ψεκασμών για 4,5 ψεκασμούς με βιολογικά σκευάσματα ανέρχεται στις 910.000 ευρώ ετησίως συμπεριλαμβανομένων και των φαρμάκων .

Αναλυτικά σας αναφέρουμε ότι στη Λέσβο έχουν ενταχθεί στην βιολογική     καλλιέργεια  116.000 στέμματα με 2.000.000 ελαιόδεντρα.

Από τις παραπάνω προτάσεις προκύπτει ότι οι πιστώσεις του προγράμματος  δακοκτονίας για 4,5 ψεκασμούς συμπεριλαμβανομένων και των βιολογικών θα ανέλθει στο ποσό των 2.750.000 ευρώ. Βέβαια στην επιστολή του 2022 της κα Αντωνέλη προς τον τότε Υπουργό σημειώνεται ότι για το 2020 η χρηματοδότηση από το ΥπΑΑΤ ήταν 1.574.842,68 ευρώ και η ΠΒΑ πλήρωσε 1.709.758,51 ευρώ και το 2021 η χρηματοδότηση ήταν 1.331.999,64 ευρώ και η ΠΒΑ πλήρωσε 1.526.399,37 ευρώ.

Και οι δηλώσεις Μουτζούρη

Οι συνεχείς παρεμβάσεις της κα Αντωνέλη αλλά και του κ. Λαγουτάρη δείχνουν την αγωνία επίλυσης ενός προβλήματος που αναμφισβήτητα αφορά ένα νευραλγικό κομμάτι της οικονομίας του τόπου – αν όχι του βασικότερου- όπως θα μπορούσε να σημειώσει κανείς. Σε αυτό όμως το σημείο αξίζει να μνημονεύσουμε τις δηλώσεις του Περιφερειάρχη Βορείου Αιγαίου, Κώστα Μουτζούρη κατά την διάρκεια πρόσφατης συνέντευξης Τύπου που πραγματοποιήθηκε τον Ιούνιο του 2024 στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Σαπφούς. Ειδικότερα ανέφερε: «Θα έχετε διαπιστώσει ότι η Περιφέρεια εδώ και κάποιο χρόνο έντονα προωθεί την εξωστρέφεια. Προσπαθούμε να γίνουμε εξωστρεφείς, βαρεθήκαμε την εσωστρέφεια της Λέσβου, να λέμε για τον δάκο, να λέμε για την κτηνοτροφία, να λέμε για τα ψάρια. Πάμε έξω, πάμε επιθετικά».