Ένα εξαιρετικά δύσκολο χειμώνα προμηνύεται ότι θα περάσουν οι κτηνοτρόφοι της Λέσβου φέτος. Από τη μια υπάρχουν φήμες για μείωση στις τιμές του γάλακτος, ή στην καλύτερη περίπτωση διατήρησή τους στα περσινά επίπεδα, κι από την άλλη βλέπουν να αυξάνονται οι τιμές των ζωοτροφών έως και 25% σε ορισμένες περιπτώσεις.

Ο πρόεδρος του Συνεταιρισμού Κάπης, Νίκος Βασίβαγλης, μας είπε χθες το μεσημέρι ότι από τους 50 κτηνοτρόφους που εξυπηρετεί ο Συνεταιρισμός του χωριού, η συντριπτική πλειοψηφία παράγει γάλα μόνο και μόνο για να πληρώνει τις ζωοτροφές που αγοράζει.
Η περσινή γαλακτοπαραγωγική περίοδος 2009 - 2010 έκλεισε με τους περισσότερους κτηνοτρόφους να μην μπορούν να αποπληρώσουν τις οφειλές τους για τις ζωοτροφές με το γάλα που παρέδωσαν. Τα έσοδα που είχαν από τις επιδοτήσεις και από τα αρνιά που έδωσαν, προορίστηκαν για καλύψουν τις άλλες υποχρεώσεις τους, δάνεια, βενζίνες και πετρέλαια, αλλά και για να εξυπηρετήσουν τις προσωπικές τους βιοτικές ανάγκες.

Ακόμα χειρότερα
Τη φετινή χρονιά τα πράγματα θα είναι ακόμη χειρότερα. Ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων Λέσβου, Λευτέρης Μανδάνης, μας εξηγεί: «Για να έχει ένα λογικό περιθώριο κέρδους ένας κτηνοτρόφος, θα πρέπει η τιμή των ζωοτροφών να έχει μια αναλογία ένα προς τέσσερα με ένα προς πέντε με την τιμή του γάλακτος. Η τιμή του πρόβειου γάλακτος που πήραμε οι κτηνοτρόφοι την περσινή χρονιά, ήταν 0,85 ευρώ το κιλό. Φέτος, η τιμή που πουλάνε το καλαμπόκι οι αγρότες κυμαίνεται από 0,18 έως 0,21 ευρώ το κιλό. Αυτό σημαίνει ότι σε εμάς θα φθάσει στα 0,28 με 0,30 ευρώ το κιλό. Κατά συνέπεια, η αναλογία τιμών γάλακτος και τιμών ζωοτροφών που αναφέραμε παραπάνω, έχει διαταραχθεί σε τέτοιο βαθμό που κάνει ζημιογόνα κάθε κτηνοτροφική εκμετάλλευση. Εμείς διεκδικούμε, όπως σας ανέφερα πιο πάνω, οι τιμές του γάλακτος να είναι τετραπλάσιες έως πενταπλάσιες από τις τιμές των ζωοτροφών.»
Ο κ. Μανδάνης πιστεύει πως σε μεγάλο βαθμό η άνοδος των τιμών των ζωοτροφών αυτή την περίοδο είναι τεχνητή και οφείλεται σε γνωστά χρηματιστηριακά παιχνίδια που γίνονται με τις τιμές των δημητριακών στην Ευρώπη και παγκοσμίως. «Μια πληροφορία ότι “παγώνει” τις εξαγωγές η Ρωσία και μια πληροφορία ότι έχουν μείωση παραγωγής οι ΗΠΑ είναι αρκετές για να προκαλέσουν αναστάτωση. Πιστεύω πως τους επόμενους μήνες θα υπάρξει σταδιακή υποχώρηση των τιμών στις ζωοτροφές», σημειώνει ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων Λέσβου.
Τα όσα μας είπε ο κ. Μανδάνης επιβεβαιώνονται και από τα όσα είπαν στελέχη της ΕΑΣ Καβάλας που βρέθηκαν στη Μυτιλήνη στο τέλος του Αυγούστου. Όπως είπαν, στο νομό τους φέτος είχαν πολύ μεγάλη παραγωγή καλαμποκιού, η οποία θα δικαιολογούσε ακόμη και μείωση των τιμών. Ωστόσο το διεθνές κλίμα τραβάει προς τα πάνω τις τιμές.

Οι τιμές
Περιγράφοντας την κατάσταση που επικρατεί στην αγορά, ο διευθυντής του Συνεταιρισμού Στύψης, Στρατής Σλουμάτης, μας είπε ότι η τιμή χονδρικής του καλαμποκιού (χωρίς να περιλαμβάνονται κόστη μεταφοράς) τον περσινό Σεπτέμβριο ήταν 0,17 ευρώ το κιλό και φέτος έχει φθάσει στα 0,29 ευρώ. Η ζαχαρόπιτα πέρυσι ήταν στα 0,13 ευρώ το κιλό και φέτος στα 0,16 ευρώ το κιλό. Το κτηνοτροφικό σιτάρι πέρυσι ήταν στα 0,16 ευρώ το κιλό και φέτος κυμαίνεται από τα 0,19 έως τα 0,20 ευρώ το κιλό. Το κριθάρι πέρυσι ήταν στα 0,16 ευρώ και φέτος ήταν στα 0,18 ευρώ με 0,20 ευρώ. Στο σχετικό πίνακα φαίνεται πως οι τιμές των ζωοτροφών καταγράφουν μια μεγάλη άνοδο σε σχέση με πέρυσι, η οποία ξεκινάει από το 17,64% και φθάνει έως το 25%.

Τα εμπορικά παιχνίδια
Κάθε χρόνο, από τα τέλη του Αυγούστου έως τις αρχές του Νοεμβρίου, υπάρχει ένα έντονο παιχνίδι με τις τιμές των ζωοτροφών. Κι αυτό γιατί τούτη την περίοδο η πλειοψηφία των κτηνοτρόφων κοιτάει να εξασφαλίσει τις ποσότητες που χρειάζεται για σίτιση των ζώων που εκτρέφει. Παράλληλα, στα τέλη του καλοκαιριού και τις αρχές του φθινοπώρου συγκεντρώνεται η παραγωγή δημητριακών στις αποθήκες των ενώσεων και των ιδιωτών εμπόρων. Άλλες χρονιές παρατηρούμε πτώση των τιμών κι άλλες χρονιές άνοδο.
Δυστυχώς τα δημητριακά έχουν γίνει χρηματιστηριακά προϊόντα, όπως συμβαίνει με πολλά άλλα αγροτικά προϊόντα (π.χ. καφές, χοιρινό κρέας, βόειο κρέας, χυμός πορτοκαλιού κ.λπ.). Η κατάσταση πλήρους αναρχίας που επικρατεί στις χρηματιστηριακές αγορές, επηρεάζει τις διεθνείς τιμές των δημητριακών και αυτές με τη σειρά τους επηρεάζουν τις τιμές που διαμορφώνονται στη χώρα μας.
Τα θύματα αυτής της υπόθεσης είναι πάντα οι μικροί και μεμονωμένοι κτηνοτρόφοι και παραγωγοί δημητριακών. Κερδισμένοι είναι λίγοι μεγάλοι έμποροι που έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν αυτά τα χρηματιστηριακά παιχνίδια και έχουν τα κεφάλαια και τις αποθήκες για να συγκεντρώσουν την παραγωγή δημητριακών.
Για να μπει ένα τέρμα σε αυτόν το φαύλο κύκλο είναι ανάγκη να συνεργαστούν οι συνεταιρισμοί και να δημιουργήσουν μεγάλα σχήματα που θα ελέγχουν τόσο την προσφορά όσο και τη ζήτηση.

Τιμές χονδρικής των ζωοτροφών
Προϊόντα	Τιμές 2009	Τιμές 2010	Διαφορά	Ποσοστό
Καλαμπόκι	0,17	0,20	0,03	17,64%
Ζαχαρόπιτα	0,13	0,16	0,03	18,75%
Σιτάρι	0,16	0,20	0,04	25,00%
Κριθάρι	0,16	0,20	0,04	25,00%