Μόλις λίγους μήνες μετρά στο «τιμόνι» της Γερμανικής Πρεσβείας στην Αθήνα ο Γενς Πλαίτνερ και επέλεξε τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου αλλά και τη Λέσβο να επισκεφτεί, στέλνοντας με αυτόν τον τρόπο -όπως λέει- «μήνυμα αλληλεγγύης». Ο Γερμανός πρεσβευτής θα βρίσκεται σήμερα στη Μυτιλήνη, όπου θα έχει συνάντηση με την περιφερειάρχη Βορείου Αιγαίου Χριστιάνα Καλογήρου, τον δήμαρχο Λέσβου Σπύρο Γαληνό αλλά και εκπροσώπους της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες. Θα μεταβεί, επίσης, στο Κέντρο Ταυτοποίησης και Πρώτης Υποδοχής της Μόριας αλλά και στον ανοιχτό χώρο φιλοξενίας του Δήμου Λέσβου στον Καρά Τεπέ. Το προηγούμενο διάστημα επισκέφτηκε τη Σάμο, όπου ενημερώθηκε εκ των έσω και είδε την κατάσταση που επικρατεί με το προσφυγικό από κοντά. Για την επίσκεψή του εκεί, αλλά και τη σημερινή, καθώς και για τα θέματα που ταλαιπωρούν τη Λέσβο μίλησε σε αποκλειστική του συνέντευξη στο «Ε».

Ας σημειωθεί ότι ο Γερμανός διπλωμάτης δεν είναι ένας ξένος στην Αθήνα. Την επισκέφθηκε για πρώτη φορά σε ηλικία οκτώ ετών, όταν θυμάται σε πρόσφατή του συνέντευξη στην «Καθημερινή» ότι παρενέβη η αστυνομία «γιατί προσπαθούσα πάνω στην Ακρόπολη να βάλω σε τάξη τις πέτρες…». Έκτοτε ήρθε πολλές φορές στην Ελλάδα: στη Θεσσαλονίκη, τη Σαμοθράκη και σε αρκετά νησιά του Αιγαίου και του Ιονίου, καθώς είναι δεινός ιστιοπλόος. Ενδιαμέσως, είχε συνοδεύσει τον Γερμανό υπουργό Εξωτερικών Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάγερ σε όλα τα επίσημα ταξίδια του στη χώρα μας. «Για την οικογένειά μου κι εμένα η Ελλάδα είναι το πόστο των ονείρων μας: λόγω του πλούσιου πολιτισμού της, λόγω της ομορφιάς του τοπίου της και βέβαια λόγω των ανοιχτόκαρδων και φιλόξενων ανθρώπων. Και γιατί υπάρχουν τόσα πολλά που ενώνουν τις δύο χώρες», λέει. Δηλώνει, πάντως, προβληματισμένος από την αρνητική στάση πολλών Ελλήνων για την Ευρώπη, όπως απεικονίζεται στα τελευταία στοιχεία της Eurostat: «Αυτό συνδέεται προφανώς με την κρίση και με το ποιους θεωρούν οι Έλληνες υπεύθυνους. Δεν θα ήταν καλό αν αυτό παρέμενε έτσι. Είμαι βέβαιος ότι θα αποτελέσει κίνητρο για την ελληνική κυβέρνηση ώστε να συμμετάσχει ενεργά στη συζήτηση για το μέλλον της Ευρώπης».

Συνέντευξη στην ΑΝΘΗ ΠΑΖΙΑΝΟΥ

Μόλις αναλάβατε τα ηνία της Πρεσβείας και έχετε ήδη επισκεφτεί ορισμένα ελληνικά νησιά που βρίσκονται αντιμέτωπα με την προσφυγική κρίση. Ποια νησιά έχετε επισκεφτεί; Θεωρείτε την προσφυγική κρίση ζήτημα ύψιστης προτεραιότητας;

«Ήταν σημαντικό για μένα να επισκεφτώ όσο το δυνατόν πιο σύντομα τα ελληνικά νησιά στα οποία καταφθάνουν οι περισσότεροι πρόσφυγες. Κι αυτό αφενός για να έχω ο ίδιος μια εικόνα της κατάστασης κι αφετέρου ως ένδειξη αλληλεγγύης. Το μήνυμά μου είναι ότι δεν θα αφήσουμε την Ελλάδα μόνη της να αντιμετωπίσει αυτήν την πρόκληση. Για τον λόγο αυτό η Γερμανία υποστηρίζει την Ελλάδα με όλες της τις δυνάμεις. Για παράδειγμα, κάθε μήνα υποδεχόμαστε στη Γερμανία περίπου 500 πρόσφυγες που είχαν καταφθάσει στην Ελλάδα».

Οι συνθήκες στα νησιά αυτά ήταν όπως τις περιμένατε; Τι αντιμετωπίσατε εκεί;

«Αυτό που μου έκανε ιδιαίτερη εντύπωση στη Σάμο ήταν η μεγάλη κινητοποίηση των ανθρώπων που ασχολούνται με τη φροντίδα των νεοαφιχθέντων προσφύγων. Όλοι οι εμπλεκόμενοι, τόσο οι τοπικοί φορείς όσο και το Λιμενικό, η Αστυνομία και η FRONTEX, κάνουν πραγματικά πολύ καλή δουλειά. Είχα την εντύπωση ότι η κατάσταση συνολικά έχει βελτιωθεί, όμως εξακολουθούν να υπάρχουν μεγάλες προκλήσεις, όπως π.χ. το θέμα της στέγασης. Παρά τις συνέπειες της προσφυγικής κρίσης στο νησί, ήταν ευχάριστο να ακούει κανείς ότι μετά από δύο άσχημα χρόνια ο τουρισμός στη Σάμο αυξήθηκε πάλι».

«Παραμένουν ζωντανές οι εικόνες του 2015»

Ποιο είναι το πρόγραμμα της επίσκεψής σας στη Λέσβο; Είχατε την ευκαιρία να ενημερωθείτε για τα προβλήματα του νησιού;

«Στο επίκεντρο της σημερινής μου επίσκεψης στη Μυτιλήνη βρίσκονται οι συνομιλίες με την περιφερειάρχη κ. Καλογήρου, με τον δήμαρχο κ. Γαληνό καθώς και με εκπροσώπους της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ. Εκτός αυτού, θα επισκεφτώ το κέντρο φιλοξενίας στο Καρά Τεπέ και το hot spot της Μόριας. Κατανοώ απόλυτα τις προκλήσεις που κλήθηκαν και καλούνται να αντιμετωπίσουν οι υπηρεσίες και οι κάτοικοι της Λέσβου. Οι εικόνες από το φθινόπωρο του 2015, όταν χιλιάδες άνθρωποι κατέφθαναν καθημερινά στη Λέσβο, έκαναν τον γύρο του κόσμου και παραμένουν και σήμερα ζωντανές».

Πιστεύετε ότι η Γερμανία θα μπορούσε να έχει στηρίξει περισσότερο τη Λέσβο στην αντιμετώπιση των συνεπειών από τις προσφυγικές ροές; Για παράδειγμα προσφέροντας αντισταθμιστικά μέτρα.

«Δεν θα βρείτε άλλη χώρα στην Ε.Ε. η οποία να έχει στηρίξει την Ελλάδα περισσότερο στην αντιμετώπιση της τεράστιας αυτής πρόκλησης από τη Γερμανία. Αυτό ισχύει κυρίως για τα νησιά του Αιγαίου και επομένως και για τη Λέσβο. Με την αποστολή αστυνομικών, λιμενικών σκαφών και εμπειρογνωμόνων σε ζητήματα ασύλου, η Γερμανία στηρίζει τις ελληνικές αρχές στην προστασία των συνόρων και στη διεξαγωγή της διαδικασίας χορήγησης ασύλου.

Και πέρα όμως από αυτό, για εμάς ήταν επίσης σημαντικό να στείλουμε ένα μήνυμα ότι η ζωή στα νησιά του Αιγαίου δεν καθορίζεται μόνο από την προσφυγική κρίση. Για τον λόγο αυτόν στηρίξαμε κι εφέτος οικονομικά το γνωστό Φεστιβάλ Μουσικής Μολύβου, το οποίο πραγματοποιήθηκε εδώ στη Λέσβο στα μέσα του Αυγούστου».

Υπάρχει η άποψη που υποστηρίζει ότι η Άνγκελα Μέρκελ άνοιξε τα σύνορα το 2015 για να «μαζέψει» όσους αλλοδαπούς εργάτες χρειαζόταν. Τι απαντάτε σε αυτό;

«Η μεγάλη πλειοψηφία των ανθρώπων που από το 2015 και μετά έφτασαν στη Γερμανία έφυγαν από την πατρίδα τους εξαιτίας του πολέμου και των διώξεων και αναζήτησαν άσυλο στη Γερμανία. Η Γερμανία αντέδρασε λοιπόν σε μια ανθρωπιστική κατάσταση έκτακτης ανάγκης και δεν ακολούθησε πολιτικές που αφορούν στην αγορά εργασίας, όπως υποθέτουν ορισμένοι. Η τρέχουσα πρακτική δείχνει εξάλλου ότι θα χρειαστούν αρκετά χρόνια ακόμη έως ότου οι άνθρωποι αυτοί μάθουν τη γερμανική γλώσσα και αποκτήσουν ευκαιρίες πρόσβασης στην αγορά εργασίας».

«Καταλαβαίνω την αίσθηση που υπάρχει»

Όλοι οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι τονίζουν ότι η Λέσβος είναι ένα ευρωπαϊκό νησί. Οι κάτοικοι ωστόσο αισθάνονται ότι έχουν μείνει αβοήθητοι. Ποια είναι η άποψή σας;

«Το καταλαβαίνω απόλυτα ότι εδώ στο νησί υπάρχει αυτή η αίσθηση σε ορισμένους. Η αλήθεια όμως είναι ότι εκτός από τη Γερμανία υπάρχουν πολλά ακόμη κράτη μέλη της Ε.Ε. που δείχνουν την αλληλεγγύη τους προς την Ελλάδα, στέλνουν προσωπικό και προσφέρουν τεχνική βοήθεια. Στα χρονικά της Ε.Ε. δεν έχει υπάρξει ξανά ευρωπαϊκή συνεργασία τέτοιας έκτασης στον τομέα αυτόν».