Τα προβλήματα, αυτά που «καίνε» τα χωριά, το σύνολο της λεσβιακής υπαίθρου και τις τοπικές της κοινωνίες, μονοπώλησαν τη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου Λέσβου την Τετάρτη, συνεδρίαση που ήταν αφιερωμένη στις 73 δημοτικές και τοπικές κοινότητες και τα ζητήματα που τις απασχολούν. Και παρ’ ότι δεν έλειψαν οι εντάσεις, οι αντιπαραθέσεις, ακόμη και οι ειρωνείες, ό,τι πια είναι συνηθισμένο φαινόμενο σ’ όλες τις συνεδριάσεις, αναδείχθηκε απ’ την πολύωρη συζήτηση αυτό που κατ’ αρχήν οι πρόεδροι των χωριών γνωρίζουν από πρώτο χέρι: απ’ το Γενάρη τού 2011 με την εφαρμογή του «Καλλικράτη», καλά κρατεί μια άνιση μάχη με την καθημερινότητα, την οποία η αυτοδιοίκηση αδυνατεί για πολλούς λόγους, κι όχι μόνο θεσμικούς, να τιθασεύσει.

Κάνοντας το «ταμείο» της συνεδρίασης, χρειάζεται να σημειώσουμε ότι όλοι οι συμμετέχοντες, δημοτικοί και κοινοτικοί σύμβουλοι, έφυγαν με πιο σαφή εικόνα της κατάστασης, ενώ και σε πρακτικό επίπεδο συμφωνήθηκαν κάποια ζητήματα, όπως η ανάθεση εργολαβιών για την καθαριότητα σε κάποιες δημοτικές ενότητες, η υλοποίηση έργων-παρεμβάσεων που αφορούν στην ύδρευση, αλλά και στην αγροτική οδοποιία, στην οποία και θα διατεθεί σημαντικό μέρος τής ΣΑΤΑ του Δήμου. Όπως εξήγησε ο αντιδήμαρχος Περιβάλλοντος, Γιάννης Βατός, γίνεται αναλυτική καταγραφή των υποχρεώσεων πληρωμής έργων παρελθόντων ετών που πρέπει να πληρωθούν από ΣΑΤΑ και ό,τι μείνει (τουλάχιστον ένα εκατομμύριο ευρώ) θα δημοπρατηθεί για την πληρωμή εργασιών αγροτικής οδοποιίας σε όλη τη Λέσβο.

Όλα αυτά τα ζητήματα αναπτύχθηκαν στο πλαίσιο της εισήγησης του προέδρου της Τοπικής Κοινότητας Παλαιοκήπου, Κώστα Βουχλή, για τα προβλήματα της καθημερινότητας και τις προτάσεις που έγιναν απ’ τους προέδρους για τη διαχείριση των απορριμμάτων, την ύδρευση, την αγροτική οδοποιία, το δημοτικό φωτισμό, τη διοικητική εξυπηρέτηση των δημοτών, τα κοιμητήρια και τους παιδότοπους. Εκτός απ’ τα σκουπίδια, μεγάλη συζήτηση έγινε με τον αντιδήμαρχο Καθαριότητας, Ηλία Κουνιαρέλλη, και για το στόλο των οχημάτων, για τον οποίο τονίστηκε η ανάγκη να «αποκεντρωθεί» σ’ όλες τις δημοτικές ενότητες.

Αγωνία…
Για περίπου έξι ώρες «ξεχείλισε» από όλες τις τοποθετήσεις προέδρων χωριών η αγωνία για την κατάσταση που επικρατεί. Μεταφέρθηκαν εικόνες που σε καμμία περίπτωση δεν τιμούν το θεσμό, αφού όπως ακούστηκε, οι πρόεδροι έχουν γίνει τα εξιλαστήρια θύματα (ή «κυματοθραύστες», όπως είπε ο Προκόπης Σινάνης, της αγανάκτησης του κόσμου) ενός δήμου που δεν μπορεί να παράσχει τις υπηρεσίες που οφείλει. Τα σκουπίδια, τα νερά, οι καμμένες λάμπες, οι αδιάβατοι δρόμοι, και άλλα τέτοια ουσιώδη για την ποιότητα ζωής των δημοτών θέματα, ακόμη δεν έχουν αντιμετωπιστεί παντού και όλα.

Υπήρξαν περιπτώσεις που πρόεδροι διατάραξαν τις σχέσεις τους με τους συγχωριανούς τους, ακόμη και με φίλους τους, επειδή δεν κατάφεραν - κι όχι λόγω ανικανότητας, αλλά για αντικειμενικούς λόγους - να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του τόπου τους και να λύσουν ζητήματα. Υπήρξαν ακόμη και περιπτώσεις όπου πρόεδροι χρεώθηκαν ή έως και προπηλακίστηκαν για τις τοπικές υποθέσεις, με αποτέλεσμα να αλλάξει και να κλονιστεί η προσωπική τους ζωή, να έρθουν σε ρήξη με τις οικογένειές τους, να μετανιώσουν την ώρα και τη στιγμή που ασχολήθηκαν με τα κοινά.

Ο προβληματισμός που τέθηκε από αρκετούς ομιλητές - κι όχι μόνο προσχηματικά, γιατί υπήρξαν και τέτοιες αναφορές -, είναι ποιοι απ’ τους υπηρέτες του θεσμού στα χωριά θα θελήσουν να επαναλάβουν το όλο εγχείρημα.

Στον ένα χρόνο, λοιπόν, που απομένει έως τις εκλογές του Ιουνίου τού 2014 (ή όποτε αποφασιστεί να γίνουν) και ανεξάρτητα απ’ το ποιοι αυτοδιοικητικοί θα επιλέξουν να είναι εκ νέου υποψήφιοι ή όχι, δημοτική αρχή, αντιπολίτευση, πρόεδροι και τοπικά συμβούλια καλούνται να συνεργαστούν ώστε οι μέρες που απομένουν έως τη λήξη της πρώτης (κι ευχή όλων και τελευταίας) θητείας του ενιαίου καλλικράτειου Δήμου Λέσβου, να κυλήσουν υπό ομαλότερες για την τοπική κοινωνία συνθήκες. Να λυθούν θέματα που άλλες εποχές ήταν για τους κατοίκους της Λέσβου εξ ορισμού δεδομένη η αντιμετώπισή τους.

Εισηγήσεις και τοποθετήσεις
Με το βλέμμα στο… 2014

Ο πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου, Παναγιώτης Ζαφειρίου, συνεργάστηκε με τη συντονιστική επιτροπή του Δικτύου Κοινοτήτων Λέσβου στη διαμόρφωση της ημερήσιας διάταξης που είχε ως πρώτο θέμα την ψήφιση των κανονισμών λειτουργίας δημοτικών και τοπικών κοινοτήτων Δήμου Λέσβου. Όπως τόνισε ο εισηγητής, πρόεδρος της Τοπικής Κοινότητας Ιππείου και συντονιστής του Δικτύου, Προκόπης Σινάνης, η επικύρωση των κανονισμών απ’ το Δημοτικό Συμβούλιο αποτελούν προϋπόθεση για την εφαρμογή τους.

Για το θέμα αυτό, όμως, επί της ουσίας μίλησε μόνο ο δήμαρχος, Δημήτρης Βουνάτσος, που μάλιστα έκανε και διορθώσεις που επικαιροποίησαν το αρχικό κείμενο της εισήγησης, αλλά και ο πρόεδρος της Κοινότητας Ασώματου, Στρατής Ψώμος, ο οποίος επεσήμανε ότι η εφαρμογή των κανονισμών θα λύσει προβλήματα αρμοδιοτήτων στην πράξη. Το ίδιο θέμα, όμως, με αφορμή και τις ερωτήσεις που έγιναν, άνοιξε τον κατάλογο των τοποθετήσεων συνολικά για τα ζητήματα που απασχολούν τις 23 δημοτικές και 50 τοπικές κοινότητες του Δήμου Λέσβου. Τοποθετήσεις που εμμέσως ή αμέσως είχαν σημείο αναφοράς τις επόμενες αυτοδιοικητικές εκλογές, παρ’ ότι πάρα πολλοί ανακοίνωναν πως δε θα μετάσχουν σ’ αυτές.

Η πρώτη παρέμβαση έγινε απ’ τον επικεφαλής της παράταξης «Λέσβος, Δημιουργική πορεία», Παντελή Πατερέλλη, που υποστήριξε πως «το πουλί πέταξε πλέον, σε λίγο έρχονται οι εκλογές», ενώ ζήτησε να υπάρξει, για όσο διάστημα απομένει, εντατικοποίηση των προσπαθειών για να πάρουν τα χωριά ό,τι δικαιούνται και ειδικά τις τέσσερις πάγιες προκαταβολές που έχει αποφασίσει το Δημοτικό Συμβούλιο.

Ο Χρήστος Κορδώνης στη συνέχεια, εξηγώντας γιατί έως τώρα δεν είχε γίνει ανάλογη συνεδρίαση (ζήτημα που απασχόλησε πολλές φορές τη συζήτηση), ανέφερε ότι δεν πρέπει οι αυτοδιοικητικοί να είναι τόσο ευθυνόφοβοι και νομοταγείς, απομακρυνόμενοι, για να μείνουν πιστοί στο γράμμα του νόμου, συχνά απ’ την ουσία του θεσμού που είναι η προσφορά στον τόπο και τους ανθρώπους του. «Να πατάμε και στην κόκκινη γραμμή για να δίνουμε λύσεις», είπε, τονίζοντας την ανάγκη ό,τι ΣΑΤΑ υπάρχει, να διατεθεί στα χωριά για να γίνουν έργα.

Χαρακτηρίζοντας συγκινητική τη συμμετοχή τόσο πολλών προέδρων, δείγμα όπως είπε της αγωνίας τους για την κατάσταση που επικρατεί, ο επικεφαλής της «Λαϊκής Συσπείρωσης», Βαγγέλης Παλαιολόγος, εξήγησε πως τα προβλήματα μοιράζονται σε διαχειριστικά και πολιτικά. Αναφέρθηκε στο «τέρας» του «Καλλικράτη» σε επίπεδο Δήμου Λέσβου και υποστήριξε πως τίποτα δε θα αλλάξει, ό,τι κι αν ψηφίσει το σώμα, αν δεν αλλάξει η κεντρική πολιτική για την αυτοδιοίκηση. Ο ίδιος προειδοποίησε πως, στο πλαίσιο αυτής της ίδιας πολιτικής, πολύ σύντομα έρχονται και νέες μειώσεις στο λειτουργικό κόστος της αυτοδιοίκησης, κατά 40%.

Ο επικεφαλής της παράταξης «Επόμενη Μέρα», Άρης Χατζηκομνηνός, μεταξύ άλλων στην τοποθέτησή του ανέφερε ότι η δημοτική αρχή όφειλε και δεν το έπραξε να αντιμετωπίσει βασικά ζητήματα της καθημερινότητας. «Δεν περιμέναμε μεγάλα έργα και πολλά έργα. Ζητήσαμε καθαρά, φωτισμένα χωριά, με νερό», και σύγκρινε την κατάσταση της Λέσβου με αυτή της γειτονικής Χίου.

«Φιάσκο» χαρακτήρισε τη συνεδρίαση ο επικεφαλής της «Αλλαγής Πορείας», Γιώργος Πάλλης, όχι όπως διευκρίνισε για το περιεχόμενο, αλλά για την εποχή που επιλέχθηκε να γίνει, λίγο πριν τη λήξη της θητείας. Μίλησε για δημοτική αρχή φοβικότατη και ανίκανη, χαρακτήρισε ντροπή αυτό που συμβαίνει και προανήγγειλε ότι δε θα έπαιρνε μέρος σε καμμιά απόφαση.

Ως τους πιο δυστυχείς προέδρους απ’ τη μεταπολίτευση μέχρι τώρα χαρακτήρισε ο αντιδήμαρχος Καλλονής, Δημήτρης Ζαφειρίου, τους 73 ήρωες που υπάρχουν στα χωριά και πρότεινε να υπάρξει άμεσα κατανομή τής ΣΑΤΑ για έργα ύψους 10.000 ευρώ στις τοπικές κοινότητες και 20.000 ευρώ στις δημοτικές.

Στο δίλημμα τι είναι πιο ηρωικό, να παραιτηθεί κανείς μπροστά στα δύσκολα ή να παραμένει και να αναλάβει τις ευθύνες του, αναφέρθηκε ο αντιδήμαρχος Περιβάλλοντος, Γιάννης Βατός, που αναγνωρίζοντας τις δυσκολίες κάλεσε τους συναδέλφους του συμβούλους «να μην τα ισοπεδώνουν όλα, να αναγνωρίζουν τις προσπάθειες που γίνονται».

Για την παγία
Μεγάλο μέρος της συνεδρίασης αφιερώθηκε στο θέμα της διαχείρισης της παγίας προκαταβολής που εισηγήθηκε το μέλος του Τοπικού Συμβουλίου Παρακοίλων Παναγιώτης Γιαννόγλου, και γενικά στα οικονομικά θέματα, για τα οποία υπήρξαν παρεμβάσεις-αναφορές απ’ τον αντιδήμαρχο Οικονομικών, Νίκο Κατράνη, τον Απόστολο Πατέστο, τον Παντελή Πατερέλλη, την Ντίνα Κοτζαδημητρίου, την Αναστασία Αντωνέλλη, τον Παναγιώτη Σταμάτη, ενώ έγιναν και πάρα πολλές ερωτήσεις απ’ τους προέδρους.

Στην παγία, αλλά και στην καθημερινότητα, αναφέρθηκαν οι πρόεδροι που τοποθετήθηκαν και ήταν μεταξύ άλλων, Πηγής Νίκος Καρασάββας, Λαφιώνας Βασιλική Μπιτιλούλη, Πολιχνίτου Στρατής Μοιρασγεντής, Βατούσας Άβελ Σπανέλλης, Κάπης Χρήστος Ψαραδέλλης, Καλλονής Θανάσης Ελευθερίου, Λεπετύμνου Θεμιστοκλής Καμμένος, αλλά και ο τοπικός σύμβουλος Λουτρών Βασίλης Μαμώλης. Η τελευταία εισήγηση απ’ το Δίκτυο ήταν του προέδρου της Τοπικής Κοινότητας Περάματος, Κίμωνα Χρυσίδη, που ανέπτυξε το ισχύον θεσμικό πλαίσιο και γενικά θέματα θεσμικού χαρακτήρα που αφορούν στις δημοτικές και τοπικές κοινότητες.