Συνάντηση Ερντογάν-Μητσοτάκη 

Μετά από ένα μήνα περίπου θα ξανάρθουν στις μνήμες μας οι θλιβερές αναμνήσεις από τον Ιούλιο του 1974 με το προδοτικό πραξικόπημα, προετοιμασμένο από καιρό, που άνοιξε το δρόμο στον «Αττίλα» για να πέσει η αυλαία στην πορεία του Κυπριακού λαού για Ένωση με την μητέρα Πατρίδα, που ξεκίνησε δυναμικά το 1931. Που βρίσκονται σήμερα όμως οι σχέσεις της Χώρας μας με τη γείτονα Τουρκία; Περνάμε περίοδο «περίοδο ήρεμων νερών στο Αιγαίο και την Ανατ. Μεσόγειο» ή κάτω από τη «φαινομενική ηρεμία» , εφησυχάζει και προετοιμάζεται ο «Γκρίζος Λύκος ντυμένος με Οθωμανική στολή» και περιμένει την κατάλληλη ευκαιρία για να επιτεθεί στο «θήραμά» του; 

Σε ανταπόδοση της επίσημης επίσκεψης του Τούρκου προέδρου κ. Ερντογάν στην Αθήνα στις 7 Δεκ 2023, ο Έλληνας πρωθυπουργός κ. Μητσοτάκης στις 13 Μαΐου 2024 επισκέφθηκε την Άγκυρα. Κύριο θέμα της συνάντησης, σύμφωνα με τις ανακοινώσεις, ήταν η αξιολόγηση των εργασιών του 5ου Συνεδρίου Υψηλής Συνεργασίας που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα. Η συνάντηση των Ερντογάν-Μητσοτάκη πραγματοποιήθηκε σε καλό κλίμα, μετά και από την πρωτοβουλία της Αθήνας για την παροχή βίζας ολίγων ημερών στους τούρκους τουρίστες στα τελωνεία των Νησιών αλλά ουσιαστικά δεν έθιξε, όπως προκύπτει από τα ανακοινωθέντα, τις μονομερείς αιτιάσεις και απειλές της Τουρκίας κατά της Ελλάδας και της Κύπρου αλλά προστέθηκαν και άλλες όπως, η αρνησικυρία της Τουρκίας για τα θαλάσσια πάρκα στο Αιγαίο και η «ύπαρξη τουρκικής μειονότητας στη Δωδεκάνησο, επιπρόσθετα της δήθεν τουρκικής στη Δυτική Θράκη» και η συνεχής έκδοση ΝΟΤΑΜ σε περιοχές, που κατά την Τουρκία είναι «Γκρίζες Ζώνες» (1). 

Τα αποτελέσματα της συνάντησης και οι διαφωνίες των δύο ηγετών μπροστά στους δημοσιογράφους για τον χαρακτηρισμό της Hamas ως «τρομοκρατικής ή απελευθερωτικής οργάνωσης» είναι γνωστά. Αυτό όμως που προξένησε ιδιαίτερη εντύπωση είναι ο προσδιορισμός της Μουσουλμανικής μειονότητας της Δυτικής Θράκης από του τούρκο πρόεδρο ως «Τουρκικής», σε συνδυασμό με την αναφορά για τη Δωδεκάνησο. Κατά την διπλωματική πρακτική τα θέματα που τίθενται «μπροστά στις κάμερες» αποφασίζονται εκ των προτέρων και οπωσδήποτε έχουν συζητηθεί εκτενώς στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. 

Οι ευρωεκλογές έδωσαν το δικαίωμα σε αποσχιστικά μειονοτικά κόμματα να κατέβουν ανεξάρτητα, σε συνεργασία με εκπρόσωπο της λεγόμενης «Μακεδονικής μειονότητας». Τελικά το εν λόγω κόμμα , κλώνος της πολιτικής του Σαδίκ Αχμέτ, πήρε πανελλαδικά 0.7 % περίπου αλλά στους νομούς Ροδόπης και Ξάνθης βγήκε πρώτο. Η κίνηση τούτη σίγουρα υποκινήθηκε από την Τουρκία (2), η οποία ξοδεύει εκατομμύρια δολάρια για τη διοργάνωση σεμιναρίων, διαλέξεων κλπ. στη Θράκη και σε άλλες περιοχές των Βαλκανίων, με γνώμονα την προώθηση της πολιτικής της για την απόκτηση ρυθμιστικού ρόλου στις πολιτικές διεργασίες στις βαλκανικές χώρες και στις χώρες της Ε.Ε. Δυστυχώς σε αυτή της την προσπάθεια γίνηκαν αρωγοί με γνώμονα την «ψηφοθηρία», ελληνικά πολιτικά κόμματα και ντόπιοι πολιτικοί και επιχειρηματικοί παράγοντες(3). Άλλη μια απόδειξη ότι ούτε και σε αυτό το θέμα μπόρεσαν να ομονοήσουν τα ελληνικά πολιτικά κόμματα. 

Κύπρος: Μισός Αιώνας μετά  

Στις 17 Απριλίου 2024, πραγματοποιήθηκε η σύνοδος των ηγετών των κρατών της Ε.Ε. στο κοινό ανακοινωθέν αναφορικά με τις σχέσεις Ε.Ε. -Τουρκίας σημειώθηκαν τα εξής: «Η συνεργασία με την Τουρκία θα εξυπηρετήσει και τις δύο πλευρές, για τούτο η επανέναρξη των συνομιλιών για το Κυπριακό αποτελεί μια καλή αρχή και βασικό συστατικό της βελτίωσης περαιτέρω των σχέσεων Ε.Ε. -Τουρκίας….υπάρχει στρατηγικό συμφέρον για την Ε.Ε. να επικρατεί ηρεμία στην Ανατ. Μεσόγειο…». Επί πλέον χαιρετίστηκε ο διορισμός νέου εκπροσώπου του Γ.Γ. του Ο.Η. Ε. για την Κύπρο και τονίστηκε ότι «η λύση του Κυπριακού θα πρέπει να γίνει στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών». 

Κατά τη συνάντηση Ερντογάν-Μητσοτάκη δεν αναφέρθηκε κάτι για το Κυπριακό, πιθανόν τέθηκε, όπως και άλλα θέματα και αιτιάσεις που άπτονται κυριαρχικών δικαιωμάτων, στην άκρη. Οι τούρκοι επίσημοι δεν παραλείπουν να τονίζουν σε κάθε ευκαιρία ότι η λύση του Κυπριακού περνά μέσα από την αναγνώριση σαν κρατικής οντότητας του Ψευδοκράτους (4) και τη δημιουργία μιας Συνομοσπονδίας δύο ανεξάρτητων κρατών. 

Αλήθεια τι κάνει η Ελλάδα για την επίλυση του Κυπριακού; Σίγουρα η κυβέρνηση και οι αρμόδιοι φορείς έχουν την στρατηγική τους και τα σχέδια τους. Κρίνοντας όμως από το παρελθόν δεν μας επιτρέπεται η υπέρμετρη αισιοδοξία. Η αλλοπρόσαλλη ελληνική πολιτική στο θέμα, χρησιμοποιώντας το Κυπριακό στην εσωτερική πολιτική σκηνή και με την έλλειψη Εθνικής Στρατηγικής σταθερής και ανεξάρτητης από την κομματική εναλλαγή στη εξουσία, «δημιούργησε το υπόβαθρο», που διευκόλυνε την τουρκική εισβολή τον Ιούλιο-Αύγουστο του 1974. Αρχικά ακολουθήθηκε κατά τη γέννηση του προβλήματος το 1931, η θεωρία ότι «αποτελεί εσωτερικό πρόβλημα της Αγγλίας» και μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο η θεωρία της «Ένωσης με την Ελλάδα», για να μεταπηδήσουν μετά στη θεωρία «Η Κύπρος αποφασίζει και η Ελλάδα συμπαραστέκεται» και στη συνέχεια στη θεωρία «Η Κύπρος κείται μακράν» για να κλείσουν με την περιορισμένη χρονικά θεωρία του «Ενιαίου Αμυντικού Χώρου Ελλάδος-Κύπρου». 

Η αδυναμία της Χώρας και η ανασφάλεια που υπήρχε μετά την λήξη του εμφύλιου πολέμου και η σταθερή άρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου στο θέμα της Ένωσης με την Ελλάδα, ρόλο που τον ανέλαβαν στη συνέχεια οι ΗΠΑ, έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην μη επιτυχημένη έκβαση του Κυπριακού αγώνα 1955-59, σε συνδυασμό πάντα με τα λάθη της Κυπριακής ηγεσίας. Η οποία αδυνατώντας ηθελημένα ή μη να αντιληφθεί ότι το Νησί είχε «επιδικαστεί» στη Δύση, είχε εντάξει την Κύπρο στον άνευ ουσιαστικής πολιτικής και στρατιωτικής σημασίας χώρο των Αδεσμεύτων Κρατών. Επικουρικά δε αποτελούσαν ανασταλτικούς παράγοντες, που και σήμερα ισχύουν ακόμη περισσότερο, η στρατηγική αξία λόγω γεωγραφίας και η γεωπολιτική σημασία της Κύπρου. Κάθεται πάνω στους θαλάσσιους και εναέριους διαδρόμους επικοινωνίας , ελέγχου, μεταφορών και εμπορίου που συνδέουν τρείς ηπείρους (Ασία-Ευρώπη-Αφρική) και τρείς θάλασσες (Δυτική Μεσόγειο-Ερυθρά Θάλασσα-Αιγαίο και κατ’ επέκταση Μαύρη θάλασσα. 

Είναι πάντα επίκαιρη η δήλωση του ΥΠΕΞ της Τουρκίας Ολτσάϋ στην εφημερίδα το «Βήμα» στις 25 Ιουνίου 1971, «Χωρίς λύσιν του Κυπριακού δεν βελτιούνται αι σχέσεις Ελλάδος και Τουρκίας». Τίθεται λοιπόν το ερώτημα, κατά πόσον διευκολύνεται η επίλυση του κυρίαρχου αυτού προβλήματος στις σχέσεις μας με την Τουρκία καθώς και η άρση των μονομερών απειλών κατά της Ελλάδας και της Κύπρου, με την βελτίωση των σχέσεων μας με την Τουρκία σε δευτερεύοντες τομείς; Πιστεύω ότι αποτελεί παγκόσμια πρωτοτυπία αυτό που γίνεται σήμερα στις σχέσεις μας με την Τουρκία και αντί να διευκολύνει το σεβασμό των ισχυόντων συνθηκών και των συνόρων που καθορίστηκαν με διεθνείς συνθήκες, τροφοδοτεί τη αλαζονεία των ιθυνόντων και των πόλων εξουσίας στην Τουρκία(5) . 

Οι ψυχές των τριών χιλιάδων νεκρών Ελλήνων, Κυπρίων και Ελλαδιτών, περιμένουν δικαίωση. Οι συγγενείς των 1619 αγνοουμένων αναμένουν μια τελική είδηση για την τύχη των ανθρώπων τους. Το «Δεν Ξεχνώ» άρχισε να ξεθωριάζει όσο απομακρυνόμαστε από τα τραγικά γεγονότα, ο ευδαιμονισμός, η καλοπέραση και η αλλοίωση των προτεραιοτήτων των νέων γενιών, μέσα στην πολυπολιτισμική κοινωνία που ζούμε, βοηθούν σ’ αυτό το «Ξεθώριασμα».  

Τούτη η συμπεριφορά αποτελεί πάγια πολιτική της γείτονος στο πλαίσιο «να προστίθενται στο τραπέζι συνεχώς θέματα σε βάρος της Ελλάδας», ώστε αν «αναγκαστεί να συρθεί στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων» να υπάρχουν θέματα στα οποία υπαναχωρώντας η Τουρκία να επιτυγχάνει στα δύσκολα. Η τακτική αυτή εφαρμόστηκε πιστά και πρόσφατα σε αντάλλαγμα των «χλιαρών αντιδράσεων της Ελλάδας για την Αγία Σοφία και τη Μονή της Χώρας». Συγκεκριμένα, κατά τα τουρκικά ΜΜΕ, ο υπουργός Παιδείας επισκέφθηκε και επιθεώρησε τις εγκαταστάσεις της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, γεγονός που ερμηνεύτηκε σαν κίνηση για την επαναλειτουργία της. Δεν γνωρίζουμε αν θα υλοποιηθεί και με ποιο τρόπο και με ποιους ιερωμένους. Κατά τα ισχύοντα θα πρέπει να είναι τούρκοι υπήκοοι. Ούτε είμαστε σε θέση να ξέρουμε τι θα ζητήσει η Τουρκία για την θρησκευτική εκπαίδευση των μουσουλμάνων στη Χώρα μας, πληροφορίες των ΜΜΕ αναφέρουν για την ίδρυση τζαμιού στην Αθήνα και πιθανόν και κάπου αλλού όπου υπάρχουν μουσουλμάνοι, ανεξάρτητα από την εθνικότητά τους.

2. Η επικεφαλής του αποσχιστικού κόμματος έγινε δεκτή με τιμές στην Τουρκία και με έξοδα του τουρκικού ΥΠΕΞ συμμετείχε σε φεστιβάλ ταινιών στο Μπακού. 

3. Ο Τούρκος πρόξενος στην Κομοτηνή συμπεριφέρεται σαν «Ανθύπατος» εκμεταλλευόμενος την ελληνική ανοχή και τη διπλωματική ασυλία. Βασικά του όπλα η δυνατότητα να κατευθύνει του ψηφοφόρους και η άφθονη χρηματοδότηση των ημετέρων. 

4. Ο θεωρητικός του δόγματος της «Γαλάζιας Πατρίδας» ναύαρχος ε. α. CıhatYaycı, σε εκδήλωση στις 20 Μαΐου πρότεινε «την παράδοση ενός σκάφους τύπου Σισμίκ στα Κατεχόμενα για την εκτέλεση ερευνών και δοκιμαστικών γεωτρήσεων». 

5.Πρόσφατο παράδειγμα αποτελεί το πρόγραμμα μαθημάτων που θα ακολουθήσει της επόμενη σχολική χρονιά η 12η τάξη(Λύκειο).Στο μάθημα Ιστορία της Ανεξαρτησίας προστέθηκαν μαθήματα με τίτλους: Γαλάζια Πατρίδα, Μεταναστευτικό, Ναγκόρνο-Καραμπάχ, Παλαιστινιακό πρόβλημα, Αστήρικτοι Ισχυρισμοί για τον Πόντο, Σιωνιστικό πρόβλημα, Αστήρικτοι Αρμένικοι Ισχυρισμοί, ήρωες διπλωμάτες(Άλμπουμ) με İzzetbegoviç , Denktas, SadıkAhmet κλπ. Επίσης προστέθηκε μάθημα στο Κυπριακό πρόβλημα με τίτλο, “Αδικίες του ΟΗΕ στους πολιτικό-οικονομικό-κοινωνικό-πολιτιστικό τομείς στην Κύπρο”. Ουσιαστικά ετοιμάζονται οι επόμενες γενιές των Τούρκων με «ψευδολογήματα» που εξάπτουν του τουρκικό εθνικισμό και περιορίζουν το σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο. 

* Ο Στρατής Χαραλάμπους είναι Αντγος(ΠΒ) ε.α.-Μέλος της Ε.Λ.Μ.