Η πιο καταπληκτική έκθεση λαογραφικής φωτογραφίας που έχω ποτέ δει στη ζωή μου ήταν αυτή του Κοσμά Εμμόγλου, με τίτλο «Έλα - κατέ», ο οποίος φωτογραφίζοντας σταθερά για τρία χρόνια οικισμούς Ρομά τριγύρω από τη Θεσσαλονίκη, μετέφερε μια σχέση οικειότητας κι εμπιστοσύνης που ο ίδιος ανέπτυξε με τους τσιγγάνους, αλλά και την πραγματικότητα του σύγχρονου Ρομά, πέρα από τα συνηθισμένα στερεότυπα, δίνοντας έμφαση στον άνθρωπο και στο περιβάλλον του. Στη συνέχεια, η ευαισθησία που μου καλλιέργησαν οι φανταστικές εικόνες, χάθηκε στην άγρια πραγματικότητα των συνθηκών συμβίωσής μας με τους Ρομά εδώ στο νησί μας…  

Για πάνω από 15 χρόνια στη Διαχειριστική Αρχή της Περιφέρειας, έτυχε να παρακολουθήσω από κοντά όλες τις επίμονες και εντατικές προσπάθειες διαχρονικά της Πολιτείας, για την υποστήριξη της κοινωνικής ένταξης των Τσιγγάνων Πολιτών. Έζησα από πολύ κοντά την μάταιη απόπειρα ίδρυσης Ιατροκοινωνικού Κέντρου αρχικά του τότε Δήμου Λέσβου για Ρομά στη Παγανή, που δεν προχώρησε ουσιαστικά, εξαιτίας της «φιλοσοφίας» των ίδιων των ωφελούμενων κι αναρωτιέμαι εάν το μεταγενέστερο Παράρτημα για Ρομά στο Κέντρο Κοινότητας του Δήμου Μυτιλήνης έχει τελικά ως σήμερα την ίδια τύχη. 

Σας διαβεβαιώνω ότι, στη πολύπαθη, από τη παρουσία των Ρομά παραλία, στο Λιμανάκι της Βαρειάς (η 2η «επίσημη» παραλία της πόλης μας!) αλλά και αυτής στη Νεάπολη, κάτω από το Λασία, έχω για χρόνια επιχειρήσει πεισματικά να μοιραστώ τη σκιά των δέντρων με τους συμπολίτες μας αυτούς, με κατανόηση για μια ζωή συχνά στο μεταίχμιο της νομιμότητας και στο όριο της κοινωνικής αποδοχής, μαζεύοντας και κουβαλώντας προσωπικά με επιμονή τα σκουπίδια τους στους παραπλήσιους κάδους, κοιτάζοντας αλλού κατά το μακρύ οικογενειακό μπανιάρισμά τους με σαπουνάδες στο κοινόχρηστο ντους και δαγκάνοντας τη γλώσσα μου, τόσο κατά την τραγική σπατάλη του κοινόχρηστου νερού του κοντέινερ εκεί των Αλιέων, όσο και για τα απορρυπαντικά που καταλήγουν κατευθείαν στη θάλασσα, κατά το πλύσιμο της μπουγάδας τους (και όχι μόνο…). 

Όμως, εδώ και κάνα δυο βδομάδες, περνώντας κάθε πρωί από τη περιοχή κάτω από το λόφο του Πανεπιστημίου, γίνομαι αποδέκτης όλου του μεγαλείου ενός νέου άναρχου καταυλισμού Ρομά, ακριβώς εκεί στη 1η επίσημη παραλία της πόλης μας, ουσιαστικά στο «πρόσωπο υποδοχής» της Μυτιλήνης, με απερίγραπτες εικόνες ανομίας, ρύπανσης, θράσους, αδιαφορίας, αναρχίας κλπ κλπ, για τις οποίες μπορεί ατομικά όπως έκανα τόσο καιρό, να επιχειρήσω φιλοσοφικά, αντι-στεροτυπικά, ιδεολογικά κλπ κλπ να τις «καταπιώ», αλλά σαν πολίτης συνολικά της ενιαίας κοινωνίας του νησιού, πλέον αδυνατώ!!!! Γιατί σε εμάς τους μη Ρομά, προκαλούν θυμό, αίσθημα αδικίας και απόγνωσης, γιατί πληγώνουν βαθιά και θίγουν το Σύστημα Νόμων και Πειθαρχίας με το οποίο όλοι υποχρεωτικά -μας αρέσει δε μας αρέσει- εξοικειωθήκαμε κι εκπαιδευτήκαμε να υιοθετούμε και να πορευόμαστε κι αν δεν το κάνουμε απλά τιμωρούμαστε ή/και πληρώνουμε…  

Ας αποσύρουν λοιπόν άμεσα, οι τοπικοί Άρχοντες, την απαράδεκτη και άνισης εις βάρους μας μεταχείρισης, ως λοιπούς μη Ρομά πολίτες, Απόφασή τους, περί χορήγησης «αδείας» ελεύθερου camping και ανεξέλεγκτης χερσαίας και θαλάσσιας ρύπανσης, στη καλύτερη περιοχή της πόλης, που πρώτη υποδέχεται τους τουρίστες και ας ενημερωθούν παράλληλα οι όποιες αρμόδιες Υπηρεσίες για να κάνουν αμελλητί το καθήκον τους, εφαρμόζοντας το Νόμο σε κάθε πεδίο και επιβάλλοντας πρόστιμα.  

Νάνα Παυλακέλλη