Κανονικά, καθώς βρισκόμαστε στην καρδιά της προεκλογικής περιόδου και σε τρεις βδομάδες θα πάμε στις κάλπες, θα έπρεπε και το σημείωμά μου αυτό να είναι, όπως και το προηγούμενο, αφιερωμένο στις εκλογές. Στο μεταξύ, όμως, ανέκυψε ένα ζήτημα ήσσονος σημασίας, που δεν ενδιαφέρει ίσως κανέναν πλην του υπογράφοντος, αλλά που δεν μπορώ να το αφήσω να περάσει ασχολίαστο.
Στο φύλλο της 11ης Σεπτεμβρίου του «Εμπρός» δημοσιεύθηκε σχόλιο του, αγνώστου μου, κ. Χαχάλη, με τον τίτλο «Μια οφειλόμενη απάντηση», στο οποίο μου κάνει την τιμή να ασχοληθεί με την ταπεινότητά μου και ειδικότερα με το σημείωμά μου της 4-8-09 «Η περίπτωση της Υπατίας». Παρά το οργισμένο ύφος του κ. Χαχάλη, το περιεχόμενο του σημειώματός του το αντιμετωπίζω θετικά. Άλλωστε ο μέγας Ηράκλειτος λέει: «κατ’ έριν γίγνονται τα πάντα».
Θα προτιμούσα βεβαίως η απάντηση του κ. Χαχάλη να ήταν γραμμένη περισσότερο νηφάλια, γιατί μέτρησα ούτε λίγο ούτε πολύ εφτά μειωτικούς, ειρωνικούς ή και υβριστικούς χαρακτηρισμούς για το άτομό μου και τα γραφόμενά μου: «αλλοπρόσαλλος», «μισαλλόδοξος», «κροκοδείλια δάκρυα», «πράσσειν άλογα», «μιλάει ανερυθρίαστα», «αρχαιοπληξία». Θα έπρεπε να ξέρει ο κ. Χαχάλης ότι η παράθεση χαρακτηρισμών αντί επιχειρημάτων, μειώνει το κύρος των γραφομένων του.
Η ουσία όμως βρίσκεται αλλού: Στην προσπάθεια του κ. Χαχάλη να αμφισβητήσει το, κατ’ εμέ αναμφισβήτητο, γεγονός πως η χριστιανική εκκλησία από την αρχή στάθηκε εχθρική προς την αρχαία Ελληνική Σκέψη. Πρώτα με λόγους και κείμενα και κατόπιν, όταν συνετάχθη με την εξουσία των Ρωμαίων αυτοκρατόρων και απέκτησε ισχύ και δύναμη, με πράξεις. Προσέξτε δεν λέω Χριστιανική Θρησκεία αλλά Χριστιανική Εκκλησία. Η θρησκεία αφορά πίστη και πεποιθήσεις και κάθε πολιτισμένος άνθρωπος οφείλει να σέβεται την πίστη και τις πεποιθήσεις του άλλου, όποιες κι αν είναι. Εκκλησία όμως σημαίνει οργάνωση, με εξουσία, συμφέροντα, οικονομικές δοσοληψίες, μέχρι και με Βατοπέδια.
Την άποψή μου πως η χριστιανική εκκλησία ήταν εχθρική προς την αρχαία Ελληνική Σκέψη και πως προχώρησε σε καταστροφές βιβλίων, ναών και αγαλμάτων, τη στηρίζω όχι σε κείμενα αρνητών ή άθεων συγγραφέων, αλλά σε κείμενα Πατέρων της Εκκλησίας και σε συναξάρια και βίους των αγίων της, καθώς και σε αποφάσεις των πρώτων χριστιανών αυτοκρατόρων, του Ιουστινιανού, του Θεοδοσίου και άλλων.
Εξ όνυχος τον λέοντα: Για τη μεγάλη μας Σαπφώ ο Τατιανός γράφει «Σαπφώ δε γύναιον ερωτομανές, την εαυτής ασέλγειαν άδει». Βεβαίως και σήμερα ακόμα τα διασωθέντα πλήρη (μόλις οκτώ από τα χίλια που έγραψε) ποιήματα της Σαπφούς μάς συγκινούν και την τιμούμε με αγάλματα και της αφιερώνουμε πλατείες, ενώ τον καημένο τον Τατιανό τον έφαγε το σκοτάδι. Κανείς δεν τον θυμάται πια.
Όσον αφορά την καταστροφή των αρχαίων ναών και τον διωγμό των οπαδών της αρχαίας θρησκείας, τον αναφέρουν διεξοδικά όχι μόνο τα διατάγματα του Ιουστινιανού και του Θεοδοσίου, όχι μόνο το τραγικό δοκίμιο του Λιβάνιου «Υπέρ των Ιερών» αλλά «Ο βίος του Αγίου Μαρτίνου» του Σουλπικίου Σεβήρου, «Ο βίος του Αγίου Συμεών του νέου στυλίτου», το «Υπέρ πολέμων» του Προκοπίου και πλήθος άλλα κείμενα, που σεβόμενος τον περιορισμένο χώρο της στήλης, δεν μνημονεύω. Παραπέμπω μόνο τον κ. Χαχάλη και κάθε βουλόμενο στο βιβλίο Α. Ντ. Λη «Παγανιστές και Χριστιανοί στην Ύστερη Αρχαιότητα» που είναι Ανθολογία Πηγών, γραμμένη από συγγραφέα ευνοϊκά διατιθέμενο προς τους Χριστιανούς.
Επί της ουσίας τώρα. Για την ίδια την υπόθεση της Υπατίας. Ο κ. Χαχάλης προσπαθεί να αθωώσει τον πατριάρχη της Αλεξανδρείας Κύριλλο από την κατηγορία της ηθικής αυτουργίας στη στυγερή και αποτρόπαιη δολοφονία της μεγάλης μαθηματικού και φιλοσόφου, γράφοντας: «Πλήθος ζηλωτών εξαγριωμένων και μη ελεγχομένων από τον πατριάρχη Αλεξανδρείας Κύριλλο…» Αγνοεί πως επικεφαλής των δολοφόνων ήταν ο Πέτρος ο Αναγνώστης, ο εξ απορρήτων του πατριάρχη; Αγνοεί πως η πραγματική αιτία της δολοφονίας ήταν η στενή φιλία της Υπατίας με τον Ορέστη, Ρωμαίο τοποτηρητή στην Αλεξάνδρεια, με τον οποίον ο Κύριλλος είχε έρθει σε οξύτατη αντιπαράθεση για τα πρωτεία και τις συνεπαγόμενες οικονομικές προσόδους; Ας διαβάσει ο κ. Χαχάλης τα ειδικά βιβλία που έχουν γραφεί σχετικά με τη θανάτωση της Υπατίας.
Όσον αφορά τη δήθεν αποκατάσταση της μνήμης και της τιμής της Υπατίας από τη Χριστιανική Εκκλησία, αυτή ποτέ δεν έγινε. Έγινε πρόταση του μαθητή της και μετέπειτα χριστιανού επισκόπου Συνεσίου σε τοπική Σύνοδο, αλλά δεν υπήρξε καμμιά σχετική συνοδική απόφαση. Ας μου την υποδείξει ο κ. Χαχάλης και θα του πω μπράβο. Αντίθετα η Χριστιανική Εκκλησία ολοκλήρωσε την δολοφονία της Υπατίας, εξαφανίζοντας τη μνήμη της κάτω από τη μορφή της Αγίας Αικατερίνης, για την ύπαρξη της οποίας σημειωτέον δεν έχουμε καμμιάν ιστορική απόδειξη, μόνο όσα λένε τα συναξάρια.
Η φράση-κλειδί στην όλη υπόθεση είναι αυτό που αναφέρει ο κ. Χαχάλης στην αρχή του σημειώματός του: «Η Εκκλησία, όπως κάθε ενεργός πολίτης έχει αναφαίρετο δικαίωμα να κρίνει…» Συμφωνώ απολύτως, αλλά το πρόβλημα είναι πως στην συγκεκριμένη περίπτωση η Εκκλησία δεν έκρινε αλλά λογόκρινε, επαναφέροντας τακτικές που θυμίζουν δικτατορίες. Και να το χωνέψει καλά ο κ. Χαχάλης και όσοι άλλοι. Τέτοιες τακτικές δεν είναι ανεκτές στις μέρες μας. Η Εκκλησία, με βάση το Σύνταγμα της Δημοκρατίας μας, δεν μπορεί να ασκεί εξουσία πέρα από τα όριά της. Η λογοκρισία ταινιών ή η απαγόρευση της κυκλοφορίας βιβλίων ή ακόμη ο καθορισμός της εξωτερικής πολιτικής, είναι έξω από τα όρια αυτά, κύριε Χαχάλη.
Δεν πρόκειται πάντως να επανέλθω στο θέμα, που μόνο εμένα και τον κ. Χαχάλη ενδιαφέρει. Τα επόμενα σημειώματά μου θα αφορούν τις επερχόμενες εκλογές και το αποτέλεσμά τους. Είναι πολύ σοβαρότερα και γενικού ενδιαφέροντος ζητήματα.