Εδώ και λίγες μέρες βρίσκομαι στο Μόλυβο, στο αγαπημένο μου καλοκαιρινό σπιτάκι. Ο ορίζοντας που ανοίγεται μπροστά μου κι όλο το κυανό και λευκό του ουρανού και της θάλασσας είναι σκέτη απόλαυση! Απλώνω τη ματιά μου, όσο παίρνει, και ξεκουράζεται το βλέμμα μου. Πόσο γαλάζια, αλήθεια, φαντάζει τούτη η θάλασσα, πόσο απέραντος ο ουρανός, πόσο ατέλειωτος ο ορίζοντας. Όπως τότε, παιδιά θυμάμαι, αγναντεύαμε κι ονειρευόμασταν ν’ αδράξουμε το μέλλον, σίγουροι πως εκεί - σ’ αυτό το άγνωστο - θα βρίσκαμε την απόλυτη ευτυχία. Μας άνοιγε, στην άπλα του, όσα παράθυρα μπορούσε… στο όνειρο. Στον κόσμο που μας περίμενε. Μέσα μου, θαρρώ πως χάσκει ακόμη κείνο το παιδί που ‘θελε ν’ ανοιχτεί και να πετάξει πέρα απ’ τα σύννεφα…
Κι ούτε που προλάβαμε να ανοιχτούμε στο πέλαγο, ανακαλύψαμε πως τα λιμάνια ήταν μακριά και οι φουρτούνες μεγάλες. Ακόμη θυμάμαι τις συμβουλές των γονιών μου: «Να πας στο καλό», μου είπαν. «Μη φοβάσαι. Ακόμη κι αν πέσεις σε καταιγίδα, μη φοβηθείς. Κρατήσου γερά μη και σου φύγει η πυξίδα. Μη χάσεις τον προορισμό σου.» Πόσες φορές δεν μπέρδεψα τον προορισμό με τις σημαδούρες των ενδιάμεσων σταθμών. Πόσες φορές δεν με κυρίεψε η πίκρα κυνηγώντας το άπιαστο. Ό,τι δεν πρόσεξα έγινε αχόρταγη νοσταλγία κι εγώ, άπειρες φορές, ναυαγός της. Όπου και να πόδισα στο νου μου πάντα η ίδια θάλασσα, ο ίδιος γιαλός, το ίδιο λιμάνι… Όσα άφησα. Αυτά νοσταλγούσα.
Αναδιπλώνοντας, όπως συχνά κάνω, το χρόνο, φωτίζω τις σκοτεινές γωνιές της μνήμης και ξαναβρίσκομαι εκεί απ’ όπου ξεκίνησα. Αυτή, υποθέτω, είναι η μοίρα των «φευγάτων». Αυτών που άφησαν το γενέθλιο τόπο για έναν άλλο. Εξ ου και η επανάληψη των ίδιων σκέψεων, η επιστροφή στις ίδιες αναφορές. Είναι ένας τρόπος, ξέρετε, να ζωντανεύει κάποιος το παρελθόν του. Κι εγώ το συνηθίζω. Έχω ένα φοβερό κόλλημα, ειδικά με κάτι ιδιαίτερες εικόνες. Μ’ αυτές που ελευθερώνουν μνήμες και γίνονται καταφύγια για τα τσαλακωμένα μας μάτια, μακριά απ’ τις όποιες παραφωνίες των καιρών. Τις ξεχωρίζω λοιπόν, τις ψαλιδίζω και τις φυλάω προσεχτικά μέσα στις σελίδες των εξαιρετικών αναμνήσεών μου. Κι όσο πιο όμορφες είναι, τόσο πιο δύσκολο γίνεται να βρεις ομορφότερες, τώρα. Χωρίς αναμνήσεις πώς να κρατήσεις τη ζωή σου, όταν έχεις μάθει να ζεις μ’ αυτές. Πώς να βρεις νόημα δίχως αυτές, ιδίως όταν το ρολόι της ηλικίας αρχίζει να γυρίζει αντίστροφα. Πώς να κρύψεις τις σκέψεις σου όταν αυτές πλημμυρίζουν την ψυχή σου. Ό,τι σφήνωσε στην άκρη του νου - απόσταγμα των σκέψεων - μένει μετέωρο για να γεννήσει κι άλλα όνειρα, να θεριέψει μαζί τους, να γίνει τροφή… και για τούτο το καλοκαίρι.
Όλα στη ζωή παίρνουν, σιγά-σιγά, τη σειρά και τη θέση τους καθώς εμείς φεύγουμε μέσα στο χρόνο. Πόσα περνούν απ’ τη ζωή μας κι ούτε που στρέφουμε το βλέμμα απάνω τους, να φουντώσει η ματιά να πάρει χρώμα… Έρχονται μνήμες, σμίγουν πόθοι, φεύγουν βάσανα. Μα… τούτη η θάλασσα που αγναντεύω, αιτία κι αφορμή των σκέψεών μου - ίδια, ολόιδια όπως τότε - με συνεπαίρνει. Απ’ το ολάνοιχτο παραθύρι κοιτάζω το παρελθόν μου… στα μάτια… Τόσο μακρινό… Σχεδόν πιο μακρινό απ’ ό,τι μου φαινόταν, τότε, το μέλλον…
Μια ανάσα απ’ το παράθυρό μου η θάλασσα. Πόθος μου υγιής, έρωτας πιστός. Πόσο θα ’θελα - αν ήταν δυνατόν - αντί όλων αυτών των σκέψεων, να είχε ορμίσει εκείνη μέσα σε τούτο το γραφτό σήμερα και να το γέμιζε, να το ομόρφαινε με όλους τους χρωματισμούς της… Με τους ήχους, τις μουσικές, τα μυστικά της μηνύματα… Με το νωχελικό πήγαιν’-έλα του κύματός της να σπάει τη σιωπή των στιγμών... Τίποτα, επιμένω, δεν έχει τη δύναμη να σε κάνει να ονειρεύεσαι και να αισθάνεσαι ελεύθερος, έστω για λίγο, φίλε αναγνώστη, όσο η θάλασσα…