Εμπρός Εβδομαδίαια Εφημερίδα Νομού Λέσβου - Γυμνασιάρχου Ολυμπίου 4 - Mυτιλήνη - 81100
Απαγορεύεται η αναπαραγωγή με οποιονδήποτε τρόπο.
Απαγορεύεται η αναπαραγωγή με οποιονδήποτε τρόπο.
Τεύχος 236
Μάρτης - Απρίλης 2009
Το παρόν πολυσέλιδο τεύχος είναι αφιερωμένο στο μεγάλο Ρώσο συγγραφέα Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι. Το αφιέρωμα έχει επιμεληθεί ο Κώστας Βαλέτας και περιλαμβάνει πολλές πτυχές της ζωής και του έργου του, όπως τις σχέσεις του με τους άλλους συγγραφείς (Τολστόι, Τσέχωφ, Στράχοφ, Τουργκένιεφ κ.ά), τη σχέση του με τη θρησκεία, τη σοβιετική κριτική, τη λογοκρισία, τους ήρωες των έργων του κ.ά.
Στο προλογικό σημείωμα, ο Κώστας Βαλέτας γράφει: «Όπως όλοι μας μεγάλωσα και γω με τη ρωσική λογοτεχνία. Η νεανική μου προτίμηση όμως ήταν ο Τσέχωφ. Στα δώδεκα είχα διαβάσει όλο το μεταφρασμένο στα ελληνικά, έργο του Ντοστογιέφσκι.
Τώρα ξαναδιαβάζοντας - τρεις τέσσερις φορές - το έργο του, θεωρώ όχι μόνο ότι είναι ο σπουδαιότερος συγγραφέας των νεότερων χρόνων αλλά ότι απέχει παρασάγγες απ’ τους υπόλοιπους. Η κατανόηση ενός λογοτεχνικού έργου, δεν επιτυγχάνεται με την πρώτη ανάγνωση. Ιδιαίτερα ένας πολυσήμαντος, πολύπλοκος συγγραφέας σαν το Ντοστογιέφσκι, χρειάζεται πολλαπλές προσεγγίσεις, επιδέχεται πολλές ερμηνείες. Σε κάθε νέα ανάγνωση ανακαλύπτεις σκέψεις που προσπέρασες βιαστικά, που δεν έδωσες την ανάλογη σημασία, που κατανόησες διαφορετικά. Μια τρίτη ανάγνωση - μελέτη του κειμένου, σου ξεκαθαρίζει κάποια θολά σημεία, διαλύει μερικές παρερμηνείες, σε βοηθάει να εμβαθύνεις.
Η βιβλιογραφία για το Ντοστογιέφσκι είναι απέραντη. Στα ελληνικά, ένα μικρό μονάχα τμήμα της έχει μεταφραστεί. Στις γλώσσες που γνωρίζω, η βιβλιογραφία είναι μεγάλη και δυσπρόσιτη. Στο βαθμό που διαμόρφωνα διαφορετικές απόψεις από τις επικρατούσες και στο μέτρο που η αγάπη κι ο θαυμασμός μου για τη ντοστογιεφσκική δημιουργία πολλαπλασιαζόταν αντί να μειώνεται, σκέφθηκα ότι πρέπει να πω τη γνώμη μου. Να διατυπώσω στο χαρτί τις απόψεις μου ανεξάρτητα με το αν θα πρόσφερα κάτι σπουδαίο ή όχι.
Βοήθησε η διαχρονική μελέτη-προσέγγιση του Ντοστογιέφσκι, που με βασάνισε μισό περίπου αιώνα. Η περιπέτεια αυτής της ανάγνωσης με οδήγησε στο να διαμορφώσω απόψεις αρκετά διαφορετικές από τις επικρατούσες.
Ευτυχώς για τον Έλληνα αναγνώστη, διαθέτουμε τώρα διαπρεπείς μεταφραστές της ρωσικής λογοτεχνίας. Δύο ανάμεσά τους είναι συμπατριώτες μου. (Γ. Σημηριώτης, Πέτρος Ανταίος). Ο Ανταίος, ο Άρης Αλεξάνδρου και ο Μήτσος Αλεξανδρόπουλος είναι ρωσιστές. Ανήκουν στην ελληνική πολιτική προσφυγιά που έζησε δεκαετίες στη Ρωσία. Οι νεότερες μεταφράσεις διαθέτουν όχι μόνο το πιστοποιητικό της πιστότητας αλλά και της εγκυρότητας και πληρότητας. Αλλά δεν είναι μόνο ρωσιστές. Ταυτόχρονα αγάπησαν το έργο του Ντοστογιέφσκι και είναι συγγραφείς οι ίδιοι αξιομνημόνευτοι. Λίγες είναι οι ευρωπαϊκές γλώσσες και οι λαοί του πλανήτη, που ευτύχησαν να ‘χουν παρόμοιους μεταφραστές της ρώσικης λογοτεχνίας, μεταφραστές που να πληρούν τους παραπάνω τρεις απαραίτητους όρους μιας πετυχημένης απόδοσης».
Μάρτης - Απρίλης 2009
Το παρόν πολυσέλιδο τεύχος είναι αφιερωμένο στο μεγάλο Ρώσο συγγραφέα Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι. Το αφιέρωμα έχει επιμεληθεί ο Κώστας Βαλέτας και περιλαμβάνει πολλές πτυχές της ζωής και του έργου του, όπως τις σχέσεις του με τους άλλους συγγραφείς (Τολστόι, Τσέχωφ, Στράχοφ, Τουργκένιεφ κ.ά), τη σχέση του με τη θρησκεία, τη σοβιετική κριτική, τη λογοκρισία, τους ήρωες των έργων του κ.ά.
Στο προλογικό σημείωμα, ο Κώστας Βαλέτας γράφει: «Όπως όλοι μας μεγάλωσα και γω με τη ρωσική λογοτεχνία. Η νεανική μου προτίμηση όμως ήταν ο Τσέχωφ. Στα δώδεκα είχα διαβάσει όλο το μεταφρασμένο στα ελληνικά, έργο του Ντοστογιέφσκι.
Τώρα ξαναδιαβάζοντας - τρεις τέσσερις φορές - το έργο του, θεωρώ όχι μόνο ότι είναι ο σπουδαιότερος συγγραφέας των νεότερων χρόνων αλλά ότι απέχει παρασάγγες απ’ τους υπόλοιπους. Η κατανόηση ενός λογοτεχνικού έργου, δεν επιτυγχάνεται με την πρώτη ανάγνωση. Ιδιαίτερα ένας πολυσήμαντος, πολύπλοκος συγγραφέας σαν το Ντοστογιέφσκι, χρειάζεται πολλαπλές προσεγγίσεις, επιδέχεται πολλές ερμηνείες. Σε κάθε νέα ανάγνωση ανακαλύπτεις σκέψεις που προσπέρασες βιαστικά, που δεν έδωσες την ανάλογη σημασία, που κατανόησες διαφορετικά. Μια τρίτη ανάγνωση - μελέτη του κειμένου, σου ξεκαθαρίζει κάποια θολά σημεία, διαλύει μερικές παρερμηνείες, σε βοηθάει να εμβαθύνεις.
Η βιβλιογραφία για το Ντοστογιέφσκι είναι απέραντη. Στα ελληνικά, ένα μικρό μονάχα τμήμα της έχει μεταφραστεί. Στις γλώσσες που γνωρίζω, η βιβλιογραφία είναι μεγάλη και δυσπρόσιτη. Στο βαθμό που διαμόρφωνα διαφορετικές απόψεις από τις επικρατούσες και στο μέτρο που η αγάπη κι ο θαυμασμός μου για τη ντοστογιεφσκική δημιουργία πολλαπλασιαζόταν αντί να μειώνεται, σκέφθηκα ότι πρέπει να πω τη γνώμη μου. Να διατυπώσω στο χαρτί τις απόψεις μου ανεξάρτητα με το αν θα πρόσφερα κάτι σπουδαίο ή όχι.
Βοήθησε η διαχρονική μελέτη-προσέγγιση του Ντοστογιέφσκι, που με βασάνισε μισό περίπου αιώνα. Η περιπέτεια αυτής της ανάγνωσης με οδήγησε στο να διαμορφώσω απόψεις αρκετά διαφορετικές από τις επικρατούσες.
Ευτυχώς για τον Έλληνα αναγνώστη, διαθέτουμε τώρα διαπρεπείς μεταφραστές της ρωσικής λογοτεχνίας. Δύο ανάμεσά τους είναι συμπατριώτες μου. (Γ. Σημηριώτης, Πέτρος Ανταίος). Ο Ανταίος, ο Άρης Αλεξάνδρου και ο Μήτσος Αλεξανδρόπουλος είναι ρωσιστές. Ανήκουν στην ελληνική πολιτική προσφυγιά που έζησε δεκαετίες στη Ρωσία. Οι νεότερες μεταφράσεις διαθέτουν όχι μόνο το πιστοποιητικό της πιστότητας αλλά και της εγκυρότητας και πληρότητας. Αλλά δεν είναι μόνο ρωσιστές. Ταυτόχρονα αγάπησαν το έργο του Ντοστογιέφσκι και είναι συγγραφείς οι ίδιοι αξιομνημόνευτοι. Λίγες είναι οι ευρωπαϊκές γλώσσες και οι λαοί του πλανήτη, που ευτύχησαν να ‘χουν παρόμοιους μεταφραστές της ρώσικης λογοτεχνίας, μεταφραστές που να πληρούν τους παραπάνω τρεις απαραίτητους όρους μιας πετυχημένης απόδοσης».