Δε νομιμοποιούνται και δε μεταβιβάζονται - τουλάχιστον με νόμιμο τρόπο - τα αυθαίρετα στους παραδοσιακούς οικισμούς, οι οποίοι και εξαιρέθηκαν απ’ το νέο νόμο που τακτοποιεί για τις επόμενες τρεις δεκαετίες τα αυθαίρετα σε όλη τη χώρα. Με τα καινούργια δεδομένα, η μεταβίβαση ακινήτου που έχει αυθαίρετη κατασκευή καθίσταται δυνατή μόνο αν προηγηθεί το γκρέμισμά της. Εκτός κι αν ο μηχανικός, ο συμβολαιογράφος ακόμη και ο μεσίτης που θα μεσολαβήσουν θα κάνουν πως δεν την είδαν, διακινδυνεύοντας να υποστούν τις κυρώσεις που ο νέος νόμος προβλέπει.

Απ’ την πλευρά του το ΤΕΕ, που είχε παρέμβει όλο το προηγούμενο διάστημα προκειμένου να ληφθούν υπόψη οι προτάσεις του για τους παραδοσιακούς οικισμούς και τους αρχαιολογικούς χώρους (Ζώνη Β), θα εξακολουθήσει, όπως τονίζει ο πρόεδρος του Παραρτήματος Βορειοανατολικού Αιγαίου, Παναγιώτης Πιττός, να πιέζει υποστηρίζοντας πως δεν υπάρχει συνταγματικό κώλυμα.

Όλοι συνυπεύθυνοι
Με απόφασή του, το Δημοτικό Συμβούλιο Λέσβου είχε ζητήσει στα τέλη Αυγούστου, εν όψει της ψήφισης του νόμου περί τακτοποίησης αυθαιρέτων, να μην εξαιρεθεί το νησί απ’ τη δυνατότητα που θα παρέχεται, θέλοντας έτσι να προλάβει την απαγόρευση των πάσης φύσης μεταβιβάσεων των ακινήτων που θα έχουν την οποιαδήποτε αυθαίρετη κατασκευή. Ο αντιδήμαρχος Γιάννης Βατός, που εισηγήθηκε το θέμα, όπως και ο κ. Πιττός που παρέστη στη συνεδρίαση, υποστήριξαν πως η πρόταση γίνεται επειδή ως επί το πλείστον οι αυθαίρετες κατασκευές στην επικράτεια του Δήμου Λέσβου είναι μικρής έκτασης και σημασίας, αλλά λειτουργικά αναγκαίες, όπως κάποια τουαλέτα, κάποιο κουζινάκι, κάποια σκάλα κ.λπ., και δεν πρόκειται για βίλες πλουσίων όπως σε άλλες περιοχές. Στην ίδια συνεδρίαση είχε τονιστεί ιδιαίτερα το γεγονός ότι με το νέο νόμο σε κάθε δικαιοπραξία θα είναι συνυπεύθυνοι όλοι οι εμπλεκόμενοι (ιδιοκτήτης, μηχανικός, συμβολαιογράφοι, υποθηκοφύλακες, δικηγόροι, μεσίτες), οι οποίοι και θα βεβαιώνουν εγγράφως ότι στο ακίνητο δεν έχουν εκτελεστεί αυθαίρετες κατασκευές. Σε περίπτωση ψευδούς δήλωσης, προβλέπονται πρόστιμα 30.000 μέχρι 100.000 ευρώ, ανάλογα με την αξία της αυθαίρετης κατασκευής. Για τους μηχανικούς προβλέπεται μέχρι και αφαίρεση της άδειας άσκησης επαγγέλματος.

Εξαιρούνται…
Με την ψήφιση του νόμου, που αναμένεται να δημοσιευτεί τις επόμενες ημέρες, δίνεται διάστημα δύο μηνών (από 1ης Οκτωβρίου έως 30 Νοεμβρίου) στους ιδιοκτήτες των αυθαιρέτων προκειμένου να ενταχθούν στη ρύθμιση για τη νομιμοποίηση των ακινήτων τους. Η ρύθμιση έχει ισχύ για 30 χρόνια, χωρίς διαχωρισμό μεταξύ εντός και εκτός σχεδίου ακινήτων, ενώ απ’ την έναρξη ισχύος του νόμου θα απαγορεύεται και θα καθίσταται άκυρη η μεταβίβαση ή η σύσταση εμπράγματου δικαιώματος σε ακίνητο χωρίς την υπεύθυνη δήλωση του ιδιοκτήτη και τη δήλωση μηχανικού που θα βεβαιώνει ότι δεν υπάρχει αυθαίρετη κατασκευή στο ακίνητο και δεν έχουν εγκατασταθεί χρήσεις χωρίς άδεια.
Κι ενώ οι ιδιοκτήτες στην υπόλοιπη χώρα σπεύδουν να υπολογίσουν τι θα πληρώσουν για να τακτοποιήσουν τις εκκρεμότητες, η μεγάλη πλειοψηφία των αυθαιρέτων στη Λέσβο, αλλά και σε άλλα νησιά, δεν είναι εφικτό να τακτοποιηθούν, γιατί βρίσκονται σε περιοχές χαρακτηρισμένες ως παραδοσιακοί οικισμοί ή σε «ζώνες β΄ αρχαιολογικού ενδιαφέροντος», οι οποίες και εξαιρέθηκαν της ρύθμισης.
Χαρακτηριστικά αναφέρουμε, όπως τόνισε ο κ. Πιττός, πως στη Λέσβο κηρυγμένοι παραδοσιακοί οικισμοί είναι, με μια σειρά αποφάσεων που ξεκίνησαν από το 1978 και μετά, η Αγιάσος, ο Πολιχνίτος, η Πέτρα, η Συκαμνιά, η Βατούσα, η Μήθυμνα, τα Βασιλικά, το Λισβόρι, η Βρίσα, η Αγία Μαρίνα, αλλά και μεγάλο μέρος της Μυτιλήνης, στο κέντρο της πόλης, στην οδό Καβέτσου, στην Επάνω Σκάλα, στη Σουράδα κ.α..
Σε αυτές λοιπόν τις περιπτώσεις, όλοι οι εμπλεκόμενοι, με πρώτους τους μηχανικούς που θα κάνουν το τοπογραφικό, θα πρέπει να δέχονται ό,τι τους δηλώνει ο ιδιοκτήτης, κι όχι ό,τι βλέπουν τα μάτιά τους, αν πειστούν πως πρέπει να γίνουν οι δικαιοπραξίες. «Ποιος όμως θα βάλει το κεφάλι του στον τορβά και θα διακινδυνεύσει σε έναν έλεγχο να χάσει την άδειά του για 100 και 200 ευρώ που έχει ένα τοπογραφικό;», αναρωτήθηκε ο κ. Πιττός, επιμένοντας πως η μόνη λύση πλέον για να γίνει μια γονική παροχή ή μια αγοραπωλησία με αυθαίρετη κατασκευή, θα είναι το γκρέμισμά της.


Να υπάρξει ρύθμιση και για παραδοσιακούς οικισμούς - αρχαιολογικούς χώρους
Επιμένουν οι Μηχανικοί…

Το Περιφερειακό Τμήμα Βορειοανατολικού Αιγαίου τού ΤΕΕ προσπάθησε η πρότασή του για τους παραδοσιακούς οικισμούς και τους αρχαιολογικούς χώρους (Ζώνη Β) να περιληφθεί στο νέο νόμο, δίχως όμως να το πετύχει. Μάλιστα, το κείμενο που είχε αποστείλει σε όλες τις κοινοβουλευτικές ομάδες ο κ. Πιττός, αποτέλεσε σημείο παρέμβασης που υποστήριξαν τόσο ο βουλευτής του Νομού Λέσβου Σπύρος Γαληνός, όσο και βουλευτές της Αθήνας, όπως η Πέμυ Ζούνη και ο Γιάννης Βούρος, αλλά και βουλευτές απ’ τα Δωδεκάνησα, τις Κυκλάδες, την Κόρινθο.
«Εμείς θα επιμείνουμε να υπάρξει ανάλογη ρύθμιση για τα αυθαίρετα και στις άλλες περιοχές, γιατί θεωρούμε, και έχουμε επιχειρηματολογία με την οποία και το τεκμηριώναμε αυτό στην πρότασή μας, ότι δεν αντίκειται συνταγματικά να τακτοποιηθούν αυθαίρετα σε παραδοσιακούς οικισμούς και αρχαιολογικούς χώρους, στη Ζώνη Β, όπου και επιτρέπεται η δόμηση. Κατά την άποψή μας, το μόνο πρόβλημα όπου θα έπρεπε να υπάρχει εξαίρεση αφορά σε παραδοσιακούς οικισμούς όπου υπάρχει και κήρυξη απ’ το Υπουργείο Πολιτισμού, όπως π.χ. η Πάτμος», ανέφερε ο κ. Πιττός.
Με τη δημοσίευση του νέου νόμου αναμένεται να περιοριστούν ακόμη περισσότερο οι δικαιοπραξίες στα νησιά, που ήδη έχουν μειωθεί εξ αιτίας της οικονομικής κρίσης.