ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΤΗΣ ΜΑΡΙΝΑΣ ΠΟΛΛΑΤΟΥ

Συγκεκριμένες προτάσεις για την ίδια ευρύτερη περιοχή καταθέτουν σήμερα ο Παναγιώτης Θεοδωρίδης, επικεφαλής της μειοψηφίας στο Δημοτικό Συμβούλιο Πλωμαρίου και πρόεδρος του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων Λέσβου, και ο Παναγιώτης Ψυρούκης - Γραμμέλης, δημοτικός σύμβουλος και πρώην δήμαρχος Αγιάσου.
Ο κ. Θεοδωρίδης, υποστηρίζοντας πως η τοπική κοινωνία, όλοι εμείς, πρέπει να έχουμε λόγο στις αποφάσεις για τους νέους μεγάλους δήμους, προτείνει οι συνενώσεις να ακολουθήσουν τα όρια των παλιών επαρχιών, όχι μόνο στη Λέσβο, αλλά πανελλαδικά.
Απ’ την άλλη, ο κ. Ψυρούκης, μαζί με την πρότασή του εξηγεί και για ποιους λόγους κατά την άποψή του η Αγιάσος «διαθέτει το κάτι παραπάνω που αντικειμενικά την προσδιορίζουν σαν έδρα του νέου δήμου».

Παναγιώτης Θεοδωρίδης
«Όχι ερήμην μας οι συνενώσεις»



Στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας της εφημερίδας «ΕΜΠΡΟΣ» για την ανάπτυξη ενός διαλόγου σε σχέση με τις συνενώσεις των δήμων του «Καποδίστρια ΙΙ», πρωτοβουλία που μας βρίσκει σύμφωνους, αφού ήδη έχουμε απευθύνει πρόσκληση για έναν αντίστοιχο διάλογο με τους εμπλεκόμενους δήμους του νότιου τμήματος του νησιού μας, θα επαναλάβουμε την πεποίθησή μας ότι πρέπει να είμαστε έτοιμοι ώστε ΕΜΕΙΣ, και όχι κάποιοι άλλοι ΕΡΗΜΗΝ μας, να αποφασίσουμε για τους όρους και τις προϋποθέσεις των συνενώσεων αυτών.
Στην παλιότερη πρότασή μας, την πρώτη που υποβλήθηκε πέρυσι, προσπαθούσαμε να εξηγήσουμε ότι οι συνενώσεις ή θα γίνουν στη βάση της δημιουργίας μεγάλων πληθυσμιακά, ανεξάρτητων και αυτόνομων διοικητικά και λειτουργικά από την πρωτεύουσα δήμων, ή δε θα πρέπει να γίνουν καθόλου. Δεν υπάρχει λόγος να συνενωθούν για παράδειγμα δύο μικροί δήμοι, αφού μόνο προβλήματα θα προσθέσουν ο ένας στον άλλο, αφού δε θα μπορεί ένας μικρός πληθυσμιακά δήμος να λειτουργήσει αυτόνομα με δική του τεχνική υπηρεσία, με αποκεντρωμένες υπηρεσίες, στο βαθμό που τις χρειάζεται, ώστε να απαλλαγεί από τη διοικητική εξάρτηση από την πρωτεύουσα. Αντίθετα με την αύξηση των διοικητικών ορίων του νέου δήμου (που θα δημιουργείται από δύο μικρότερους), θα διπλασιαστούν τα αρνητικά στοιχεία του «Καποδίστρια Ι» (έλλειψη πόρων, μηδενική αποκέντρωση υπηρεσιών, καμμιά αλλαγή στο πολιτικό και διοικητικό τους σύστημα, εγκατάλειψη των μικρότερων χωριών κ.λπ.).
Στην κατεύθυνση αυτή (της δημιουργίας των μεγάλων δήμων), άποψή μας είναι - και πιστεύουμε ότι θα λύσει και το πρόβλημα όλης της Ελλάδας όσον αφορά τις συνενώσεις - η συνένωση με βάση τις παλιές επαρχίες, θεσμός που διοικητικά και χωροταξικά δεν είχε γίνει βέβαια τυχαία, αλλά βασιζόταν στη γεωγραφική, οικονομική, αναπτυξιακή, λειτουργική πραγματικότητα κάθε νομού. Στην περίπτωση της Λέσβου οι επαρχίες ήταν τρεις, της Μήθυμνας, του Πλωμαρίου και της Μυτιλήνης.
Σήμερα, παρ’ όλο που η περσινή μας πρόταση φάνηκε σε πολλούς βιαστική, η πρόσφατη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Καλλονής και η πρόταση του δημάρχου Γέρας, κ. Ζαμτράκη, σχεδόν έρχονται να ταυτιστούν με τη διαίρεση των επαρχιών που προτείνουμε εμείς, πράγμα που σημαίνει ότι σιγά-σιγά όλοι οι δήμοι αρχίζουν να αντιλαμβάνονται την αναγκαιότητα της δημιουργίας ισχυρών αυτόνομων και διοικητικά αποκεντρωμένων «μεγάλων πόλεων», που να μπορούν να προγραμματίσουν και να αποφασίσουν όπως τα παλιά συμβούλια περιοχής (αλλά σε μεγαλύτερη έκταση) έργα που θα λύσουν συνολικά χρόνια προβλήματα. Να μπορούν να φτιάξουν δηλαδή ένα δικό τους «χωροταξικό χάρτη» (μια που η χώρα μας είναι η μόνη ευρωπαϊκή χώρα χωρίς χωροταξικό), όπου θα οργανώσουν τις προτεραιότητες, τις χρήσεις, τις δραστηριότητες, τις κατευθύνσεις, την αναπτυξιακή τους γενικότερα προοπτική.
Καλούμαστε δηλαδή με τον «Καποδίστρια ΙΙ», οι ασχολούμενοι με την τοπική αυτοδιοίκηση, να μπορέσουμε να δούμε από ψηλά, έξω από τα στενά όρια του σημερινού δήμου μας, μια άλλη ευρύτερη εικόνα, την εικόνα μιας μεγάλης ενιαίας πόλης με δική της συγκοινωνία, σύνδεση με την ηπειρωτική χώρα, αποκεντρωμένες υπηρεσίες, διοικητική αυτονομία, διεκδίκηση πόρων άλλης κλίμακας. Ταυτόχρονα θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι χωρίς την αυτονομία των επιμέρους παλαιών δήμων με υπεύθυνο αντιδήμαρχο (στη θέση των πρώην δημάρχων), ισχυρό αποφασιστικό τοπικό συμβούλιο, οικονομική αυτοτέλεια και ενίσχυση των ήδη υφιστάμενων υπηρεσιών, χωρίς ισότιμη συμμετοχή σε όλες τις αποφάσεις, μόνο προβλήματα θα προστεθούν από τις προβλεπόμενες συνενώσεις. Η κεντρική διοίκηση και ο δήμαρχος θα πρέπει δηλαδή ουσιαστικά να έχουν επιτελικό και εκτελεστικό μόνο χαρακτήρα.
Σχετικά με τις έδρες των νέων δήμων, αυτές θα πρέπει να αποφασιστούν με βάση τα κριτήρια που και το ΙΤΑ έχει θέσει, και που είναι κριτήρια κυρίως δυνατότητας ΑΜΕΣΗΣ, και χωρίς προβλήματα εγκατάστασης και λειτουργίας. Αυτό σημαίνει ότι αυτόν το ρόλο μπορούν να τον έχουν εκείνοι οι δήμοι που αφενός πληρούν τα χωροταξικά, οικονομικά, αναπτυξιακά, ιστορικά και γεωγραφικά κριτήρια, και αφετέρου σήμερα διαθέτουν κτηριακές, υπαλληλικές και άλλες έτοιμες υποδομές, που μπορούν να δεχτούν άμεσα τις νέες σημαντικά διευρυμένες απαιτήσεις.
Αυτό δεν πρέπει να σημαίνει σε καμμιά περίπτωση την υποβάθμιση των ήδη υφιστάμενων υποδομών των παλαιών δήμων. Αντίθετα απαραίτητη είναι η ενίσχυσή τους, αφού οι απαιτήσεις αποκέντρωσης είναι πολύ μεγαλύτερες στο διευρυμένο δήμο.
Η πρωτοβουλία της εφημερίδα σας και η δικής μας πρόσκληση σε διάλογο, πρέπει να έχουν στόχο να γίνει σε όλους κατανοητό ότι σ’ αυτήν τη φάση προέχει η συμφωνία σε ένα σχέδιο-πλαίσιο των εμπλεκομένων σε κάθε υπό δημιουργία δήμο, ώστε να λυθούν τα όποια προβλήματα της μεταξύ μας συνεργασίας ΤΩΡΑ, γιατί τα πραγματικά προβλήματα - που δεν είναι βέβαια καινούργια αλλά ταλαιπωρούν τον κάθε δήμο ξεχωριστά και για χρόνια - είναι τόσο πολλά, που δε θα μας αφήνουν την πολυτέλεια και το χρόνο για αναιτιολόγητες τοπικιστικές έριδες, όταν θα έχουν γίνει ήδη οι συνενώσεις.


Παναγιώτης Ψυρούκης - Γραμμέλης
«Ευθύνες μπροστά στην πρόκληση»



Η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι είναι αποφασισμένη να προχωρήσει άμεσα σε συνενώσεις των δήμων με τον «Καποδίστρια ΙΙ». Πρόκειται για μια σπουδαία και μείζονος σημασίας για την τοπική αυτοδιοίκηση μεταρρύθμιση. Ήδη έχουν γίνει μελέτες και από την ΚΕΔΚΕ και το Ινστιτούτο Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΙΤΑ) κάτω από την επίβλεψη του διακεκριμένου συνταγματολόγου κ. Δημήτρη Τσάτσου. Το σχέδιο προβλέπει 350 περίπου δήμους από 1.033 που υπάρχουν σήμερα. Με τη μεταρρύθμιση αυτή θα δοθεί η δυνατότητα στις τοπικές κοινωνίες να χειρίζονται οι ίδιες τα θέματα που τις αφορούν.
Όλοι χρόνια τώρα ζητάμε οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης να αποτελούν μοχλό ανάπτυξης και προόδου. Τούτο γίνεται επιτακτικότερο αν λάβουμε υπόψη μας ότι το 82% του ΕΣΠΑ προορίζεται για την περιφέρεια. Άρα, λοιπόν, οι ΟΤΑ αναβαθμίζονται σε κορυφαίους φορείς περιφερειακής ανάπτυξης.
Βεβαίως εδώ πρέπει να διευκρινίσουμε ότι οι συνενώσεις των δήμων για να γίνουν αποτελεσματικές, θα πρέπει να τους δοθούν οι απαραίτητοι πόροι, χωρίς τους οποίους η οποιαδήποτε προσπάθεια είναι βέβαιο ότι θα ακυρωθεί, και η μεταρρύθμιση αντί να λύσει προβλήματα θα δημιουργήσει νέα.
Αυτό αποτελεί υποχρέωση της Πολιτείας. Ωστόσο και εμείς ως πολίτες, ως αυτοδιοικητικοί έχουμε τις δικές μας υποχρεώσεις.
Απαραίτητα πρέπει να συγκλίνουμε σε θέσεις και προτάσεις, θέτοντας εκτός διαδικασίας και διαλόγου, τις προσωπικές φιλοδοξίες και στενές τοπικίστικες αντιλήψεις, γιατί αν δεν το κάνουμε, δεν πρόκειται να καταλήξουμε σε αντικειμενική πρόταση. Στην περίπτωση αυτή θα έχουμε προσφέρει κακές υπηρεσίες στον τόπο μας, που νομίζω κανένας δεν το θέλει.
Υπάρχουν κάποιοι που επιμένουν στην αυτονομία τους. Σεβαστή η άποψή τους, όμως θεωρώ ότι μια τέτοια θέση είναι επιβλαβής για τον τόπο τους, για τα συμφέροντα της τοπικής κοινωνίας, που είμαι βέβαιος δε θέλουν να προάγουν. Ωστόσο θεωρώ ότι δεν είναι δυνατόν να διαχειρίζονται τις τύχες της κοινωνίας με όρους της περασμένης 20ετίας.
Όταν ένας δήμος δεν έχει μηχανικό, όταν δεν έχει διαχειριστική επάρκεια για το σχεδιασμό και την υλοποίηση των έργων από το ΕΣΠΑ ως τελικός δικαιούχος, χωρίς πιστοποίηση των διοικητικών και τεχνικών υπηρεσιών, τι θα κάνει; Θα «φιλάει κατουρημένες ποδιές» στη νομαρχία ή στο δήμο Μυτιλήνης να αναλάβουν ένα έργο του; Κι αυτοί έχουν τα δικά τους προβλήματα, τι να σου κάνουν;
Γι’ αυτό και θεωρώ ότι ο «Καποδίστριας ΙΙ» αποτελεί τη μοναδική ευκαιρία να κάνει η τοπική αυτοδιοίκηση ένα βήμα μπροστά. Για να γίνουν όλα αυτά θα πρέπει να αφήσουμε στην άκρη προσωπική ή κομματικά οφέλη, αγκυλώσεις, παλιές νοοτροπίες και να ενωθούμε για τον κοινό σκοπό. Μην ξεχνάμε ότι «η ισχύς εν τη ενώσει». Εμείς προχωρούμε στην εξής πρόταση:
Συνένωση των δήμων Αγιάσου, Πλωμαρίου, Πολιχνίτου και από το δήμο Ευεργέτουλα τον Ασώματο, τα Κεραμειά, το Ίππειος, τη Συκούντα, τους Λάμπου Μύλους. Ο πληθυσμός αυτών των δήμων ανέρχεται σε 17.000 κατοίκους, η δε έκταση της περιφέρειάς τους σε 450.000 στρέμματα περίπου. Για το νέο δήμο που προτείνουμε υπάρχουν ενιαία κοινωνικά, οικονομικά, πολιτισμικά, αγροτικά, γεωγραφικά χαρακτηριστικά, για αυτό και η κοινωνική συνοχή που υπάρχει θα αποτελέσει τη βάση της οικονομικής ευρωστίας και ανάπτυξης του νέου δήμου. Οι κάτοικοι αυτών των περιοχών έχουν τις ίδιες αγωνίες για επιβίωση, τα ίδια προβλήματα στον αγροτικό τομέα, τον τουριστικό τομέα, γενικά έχουν μια πολύ μεγάλη συγγένεια μεταξύ τους. Το λάδι π.χ. απασχολεί το ίδιο και την Αγιάσο, και τον Πολιχνίτο, και το Πλωμάρι, και τον Ευεργέτουλα. Αυτά τα κοινά χαρακτηριστικά μπορούν να αποτελέσουν την πλατφόρμα πάνω στην οποία θα στηριχθεί ο νέος δήμος που προτείνουμε, οπότε τα οφέλη θα είναι πολλαπλασιαστικά.
Σε ό,τι αφορά στον προσδιορισμό της έδρας του νέου δήμου, πρόκειται για ένα θέμα πολύ δύσκολο, γιατί σίγουρα θα σκοντάψει σε παράλογες απαιτήσεις, τοπικίστικες αντιλήψεις και εγωιστικές θέσεις. Είναι δύσκολο να δεχθούν όλοι η έδρα του νέου δήμου να πάει σε άλλο δήμο κι όχι στο δικό τους. Βέβαια εδώ θα πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι τα ΚΕΠ σήμερα με τα κομπιούτερ και το διαδίκτυο εξυπηρετούν τους πολίτες και τους απαλλάσσουν από άσκοπες μετακινήσεις.
Για αυτό και θα πρέπει οι εμπλεκόμενοι να αρχίσουν ένα σοβαρό διάλογο για τον ορισμό της έδρας, ένα διάλογο ο οποίος θα διακρίνεται από ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΟΤΗΤΑ. Εμείς, αν προτείνουμε ως έδρα του νέου δήμου την Αγιάσο, δεν το κάνουμε ούτε από εγωισμό, ούτε από τοπικίστικη αντίληψη. Την προτείνουμε - πριν παραθέσω τους λόγους θα πρέπει να τονίσω ότι όλοι οι δήμοι που θα συνενωθούν έχουν την ξεχωριστή αξία ο καθένας τους, αν κι αντικειμενικά υπάρχουν και κάποιοι που έχουν το λίγο παραπάνω - για τους εξής λόγους:
- Η Αγιάσος διαθέτει το Παλλεσβιακό Προσκύνημα της Παναγίας. Το Αναγνωστήριο της Αγιάσου «Η Ανάπτυξη» είναι πανελλήνιας κι όχι μόνο εμβέλειας. Κλιμάκιο Πυροσβεστικής. Κτήριο Δημαρχείου σύγχρονο (έτος ανέγερσης 2002). Το Ίδρυμα «Η Θεομήτωρ». Το Καρναβάλι. Τα φημισμένα κεραμικά και ξυλόγλυπτα.
- Δεν είναι τυχαίο ότι την Αγιάσο την έχουν επισκεφτεί κατά καιρούς οι: Πατριάρχης Αλεξανδρείας. Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως (δύο φορές). Πρόεδροι της Ελληνικής Δημοκρατίας (Κωστής Στεφανόπουλος, Κάρολος Παπούλιας). Αρχηγοί κομμάτων. Αρχιεπίσκοπος Νοτίου και Βορείου Αμερικής, και περιορίζομαι στις πιο πρόσφατες επισκέψεις.
Καλώ λοιπόν σε διάλογο τα συμβούλια Αγιάσου, Πολιχνίτου, Πλωμαρίου και Ευεργέτουλα για να μπορέσουμε με καλή θέληση να βρούμε λύση. Όλες οι απόψεις είναι σεβαστές, αλλά μία τελικά πρέπει να επικρατήσει.