Μια κίνηση μου έκανε η κόρη μου σαν ήταν φοιτήτρια στο Boulder του Colorado, όταν διαμαρτυρήθηκα επειδή θύμωσε για μια λαθεμένη κίνησή μου στο τεράστιο καρότσι που έσπρωχνα, με αποτέλεσμα να σκορπίσουν στις γραμμές του τραίνου όλες οι χαρτόκουτες με την οικοσκευή της, που μέχρι να ζω θα την κουβαλάω μαζί μου.
- Δεν μπορώ να δικαιολογήσω λάθη σου μπαμπά, είπε. Για μένα…
Κι αντί παραπανίσια λόγια, τέντωσε μπροστά τα χέρια, ένωσε κυρτωμένα τα ακροδάχτυλα σα να κράταγε την υδρόγειο και με μια απότομη κίνηση τα τίναξε με τα δάχτυλα ανοιχτά, διέγραψε ένα τεράστιο κύκλο σα να αγκάλιαζε ολάκερη την οικουμένη, τα ξανάσμιξε ομπρός της, και τέλειωσε τη φράση της:
- για μένα,… είσαι το παν.

Κι αν έτσι νιώθει μια κοπελιά που κάνει μεταπτυχιακά, πέστε μου εσείς πώς τάχα νιώθει το μικρό παιδί για τους γονιούς του.
Πού τους αντιγράφει; Που εξόν τα γονίδια, κοντά τους διαμορφώνει το χαρακτήρα του με τις λεγόμενες επίκτητες (στο μικροκλίμα τους αναπτυσσόμενες) κληρονομούμενες ιδιότητες;
Και πώς νιώθουν τα πέντε παιδιά που με μια ανίκανη μάνα ζουν στην τρώγλη της γειτονιάς σκορπισμένα κι ό,τι αρπάξουν, ό,τι κλέψουν κι ό,τι καταστρέψουν;
Θα μου πείτε, τι κάνει η Αστυνομία, το κράτος, οι γειτόνοι; Ναι, αλλά είπε κανένας τι κάνει η μάνα, που κακώς της δίνουμε αυτή την ιδιότητα; Μηχανή τεκνοποίησης κι απόλαυσης του σαρκικού έρωτα είναι, κι όχι μάνα χιλιοτραγουδημένη.
Τα ξανάπαμε. Το να κάνεις παιδιά είναι εύκολο. Να τα κάνεις σωστούς αθρώπους, αυτό είναι το δύσκολο.
Κι εμείς που θεωρούμαστε καλοί γονείς (;) αναρωτηθήκαμε, πόσες φορές αφήσαμε την ησυχία μας να ασχοληθούμε μαζί τους; Πόσες φορές αντέξαμε στον καταπέλτη και το επαναστατικό τους μένος και κάτσαμε δίπλα, «επί ίσοις όροις», να κουβεντιάσουμε μαζί τους; Είναι εύκολο να δίνουμε διαταγές και να κάνουμε χρήση βίας θαρρώντας πως, παιδί είναι, θα το ξεχάσει. Είναι παιδί, μα όχι άψυχο, και τα τραύματα δε θεραπεύονται· συσσωρεύονται και γίνονται κουκούλες και μολότωφ.
Κι ας μη φωνάζουμε, η κυβέρνηση φταίει, ο Συνασπισμός φταίει και δεν ξέρω τι άλλο.
Όχι, αγαπητοί μου φίλοι. Εμείς φταίμε. Όλοι εμείς που δεν αφήνουμε το ποδόσφαιρο, την τηλεόραση, τους καυγάδες με το σύντροφό μας, τα γλέντια, τον αγώνα πλουτισμού, για να σκύψουμε και ν’ αφουγκραστούμε τους χτύπους της καρδιάς και της ψυχής, τη σκοτοδίνη στα βλαστάρια μας.
Δεν είναι λύση να προσπερνούμε ανώδυνα τις εκρήξεις των νέων δίνοντάς του κι άλλα λεφτά για γαριδάκια κι αργότερα σκονάκια.
Ούτε αμοιβή χρειάζεται για να κάνουν το αυτονόητο! Ας μην γκρινιάζουμε λοιπόν, για τα φακελάκια. Όλοι έχουμε, και πρέπει να έχουμε, δικαιώματα, αλλά και υποχρεώσεις. Όχι μόνο οι μεγάλοι.
Έτσι φτάσαμε στο κατρακύλημα το σημερινό και ψαχνόμαστε σε λάθος τόπο, ποιος τάχα φταίει.
Είναι δύσκολη, αλλά μεγάλη αρετή η αυτοκριτική.
Υπάρχει ακόμα ελπίς· υπάρχει αισιοδοξία. Φτάνει να δεχτούμε πως πρέπει να αλλάξουμε.
Κι ας μην ξεχνάμε, τα παιδιά μας, δεν είναι μόνο δικά μας παιδιά.
Ανήκουν και στην κοινωνία.