Ο Γιώργος Κατσαρός γεννήθηκε το 1974 στη Θεσσαλονίκη. Όμως ζει μόνιμα στη Μυτιλήνη, όπου πριν εννέα χρόνια άνοιξε ένα εργαστήριο για ειδικές κατασκευές, αναλαμβάνοντας παράλληλα και διακοσμήσεις μαγαζιών. Απετέλεσε τον πρωτοπόρο της trash art, της… «σκουπιδοτέχνης» στη Μυτιλήνη, όταν ακόμη ο κόσμος δε γνώριζε το είδος αυτό, που βρισκόταν έτσι κι αλλιώς τότε στα πρώτα του βήματα.
Από τις 20 Ιουλίου και μέχρι τις 14 Αυγούστου, μεταλλικά γλυπτά του Γιώργου Κατσαρού θα εκτίθενται σε προσωπική του έκθεση στον αύλειο χώρο του Γενί Τζαμί, στην παλιά αγορά της Μυτιλήνης. Εκεί, με την επιβλητική μορφή του ερειπωμένου μουσουλμανικού μνημείου να δεσπόζει στο χώρο, ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει, ανάμεσα σε παλιότερα μεταλλικά γλυπτά του καλλιτέχνη, και τις μορφές 10 μυρμηγκιών κατασκευασμένων από ρόδες ποδηλάτων που προορίζονταν για πρεσάρισμα, τα οποία συμβολίζουν, όπως μας λέει ο ίδιος, το «κατά κόσμον… ασήμαντο», αυτό που δεν του δίνεται η πρέπουσα αξία...


Τι ήταν αυτό που σε ενέπνευσε στα «εγκαταλελειμμένα» αντικείμενα και άρχισες να ασχολείσαι μαζί τους;
«Έχω σπουδάσει μηχανολόγος. Αυτό ενίσχυσε το να αντιμετωπίζω κάπως… ιδιαίτερα τους μεταλλικούς όγκους και να βλέπω σε αυτούς πράγματα διαφορετικά από την προγραμματισμένη τους χρήση. Αυτό ήταν το έναυσμα για να ξεκινήσω με μανία να ασχολούμαι με την trash art ή αλλιώς “σκουπιδοτέχνη”, τέχνη δηλαδή που βασίζεται στην επαναχρησιμοποίηση άχρηστων υλικών και στο μήνυμα ότι “τίποτα δεν είναι άχρηστο”. Αφορμή; Λίγη… φαντασία στην καθημερινότητα και στην αιωνιότητα. Ξεκίνησα μέσα στη δεκαετία του ‘90, παίζοντας με τους όγκους, χρηστικά και εννοιολογικά, με απώτερο σκοπό την ανακύκλωση και την επαναχρησιμοποίηση απορριφθέντων υλικών. Από αυτά γεννιούνται άλλα, νέα, ως συνθέσεις κάνουν μια “παρέα” και έτσι μαζί ξαναβρίσκουν το δρόμο τους, βαδίζοντας προς το τέλος τους. Ποτέ δεν τα ωραιοποιώ, ούτε προσπαθώ να τους δώσω παραπάνω ζωή, βερνικώνοντάς τα λόγου χάρη· κάτι τέτοιο δε με ενδιαφέρει, αφήνω μόνο το χρόνο να δράσει πάνω τους, μέχρι το θάνατό τους.»

Τι μπορεί να βρει κανείς στο εργαστήριό σου;
«Σχεδόν τα πάντα! Αυτήν τη στιγμή δουλεύω κυρίως μέταλλο, γυαλί - μέσω φούρνου - και πηλό, ενώ μέσα στον ίδιο χώρο πειραματίζομαι και πάνω σε διάφορες τεχνικές και τεχνολογίες, δημιουργώντας διάφορα χυτά αντικείμενα, αφού πρώτα τα σχεδιάσω. Χρησιμοποιώντας τα φθαρμένα υλικά τούς δίνω λίγη χάρη, με αφορμή την επαναχρησιμοποίησή τους.»

Από παντού
Από πού συλλέγεις τα υλικά για τις δημιουργίες σου;
«Από χώρους όπου αυτά έχουν απορριφθεί: χωματερές, κάδους απορριμμάτων, μηχανουργεία, καρνάγια σκαφών… Αναλαμβάνω και το να αδειάσω αποθήκες και να κρατήσω ό,τι μπορεί να με ενδιαφέρει, αλλά είναι πολύς και ο κόσμος που μου φέρνει υλικά στο εργαστήρι.»



Έχεις κάνει άλλες εκθέσεις μέχρι τώρα; Τι συνεργασίες είχες;
«Ναι, έχω συμμετάσχει σε αρκετές ομαδικές εκθέσεις, όπως ήταν ο “Trash Art - Μαραθώνιος δημιουργίας και Ανακύκλωσης” στο Γκάζι της Αθήνας, στον οποίο συμμετείχα τρεις χρονιές, από το 1998 έως και το 2000. Έχω συμμετάσχει και σε διάφορες εκθέσεις του δήμου Μυτιλήνης, στις εκθέσεις του Αρχοντικού Γεωργιάδη τα δύο τελευταία χρόνια και σε όλες τις εκθέσεις της Εικαστικής Παρέμβασης, που είναι πολιτιστικό σωματείο, ενώ έχω κάνει και ατομικές εκθέσεις στην αίθουσα της Φωτογραφικής Εταιρείας Μυτιλήνης και στο χώρο του περιοδικού “Βαβέλ” στην Αθήνα.
Οι συνεργασίες μου ήταν κυρίως με διάφορους φορείς, όπως το Εθνικό Θέατρο, το υπουργείο Αιγαίου, το Τμήμα Πολιτισμικής Τεχνολογίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου, αλλά και το περιοδικό “Γαλέρα”. Πρόσφατα εξέθεσα κάποιο έργο μου στο Επιμελητήριο του Αϊβαλιού στο πλαίσιο των εκδηλώσεων “Μέρες Μυτιλήνης στο Αϊβαλί”, ενώ έλαβα και το πρώτο Βραβείο Μυθοπλασίας στην κατηγορία video animation, του διεθνούς διαγωνισμού “Micropolis”.»

Είσαι ικανοποιημένος από το πώς αντιμετωπίζονται οι καλλιτέχνες και οι…  Τέχνες στην πόλη της Μυτιλήνης;
«Γενικά είμαι πλέον αισιόδοξος, γιατί φέτος τουλάχιστον η πολιτιστική δραστηριότητα στην πόλη είναι πλούσια, τόσο μέσω πρωτοβουλιών του δήμου Μυτιλήνης, όσο και της νομαρχίας και των δρωμένων στο Αρχοντικό Γεωργιάδη. Ήταν καιρός να αλλάξει κάτι, έστω και αν ακόμη τα περισσότερα είναι για το… θεαθήναι, αφού ο αριθμός των πολιτιστικών δραστηριοτήτων δεν αντιστοιχεί και σε πωλήσεις. Πολλά εγκαίνια, πολύς κόσμος, λίγες πωλήσεις των καλλιτεχνών. Εμένα με κρατάει η ικανοποίηση της δημιουργίας. Αυτή είναι η τροφή μου…»

Η έκθεση
Η συγκεκριμένη έκθεση στο Γενί Τζαμί πώς προέκυψε;
«Το χώρο μού τον παραχώρησε ο δήμος. Μετά από την πρόταση που μου έγινε να εκθέσω εδώ έργα μου, αποφάσισα να μην περιοριστώ μόνο σε ήδη υπάρχοντα μεταλλικά έργα, αλλά να αδράξω την ευκαιρία και να το πάω παραπέρα. Ήθελα να παρουσιάσω το “κατά κόσμον… ασήμαντο”, έτσι προέκυψαν 10 νέα γλυπτά, με τη μορφή μυρμηγκιών, τα οποία εκτίθενται μαζί με παλιότερα έργα μου, όπως ο μεταλλικός αετός, το “ζεύγος Alien”, “η σφίγγα”, “ο Άγγελος του Πάθους (και του… Λάθους)”, το “Οικογενειακό Δέντρο” και, φυσικά, ο “Δον Κιχώτης και οι ανεμόμυλοι”. Με αφορμή την επαναχρησιμοποίηση απορριφθέντων υλικών, ωστόσο, μεγιστοποιώ το μυρμήγκι, γιατί ζητώ από τον κόσμο να αρχίσει να υπολογίζει και να μετράει το μικρό, το ασήμαντο, το οποίο μπορεί να είναι αντικείμενο, συμπεριφορά, άνθρωπος. Βαρέθηκα και κουράστηκα να φαίνεται κάποιος μόνο εάν είναι τρανός, να είμαστε… χοντροκομμένοι. Με τα μυρμήγκια θέλω να πω στον κόσμο ότι η λεπτομέρεια είναι εξίσου μεγάλη.»



Ο χώρος που βρίσκεται η έκθεση, το Γενί Τζαμί, έπαιξε δηλαδή ρόλο στο να καταλήξεις σε αυτό το θέμα;
«Απόλυτα. Πρόκειται για ένα ιστορικό κτήριο, έναν πανέμορφο χώρο, ο οποίος αφήνεται εγκαταλελειμμένος να ρημάζει. Τοποθέτησα έτσι το “ασήμαντο” ξανά μέσα στον ασήμαντο για τους πολλούς αυτό χώρο, προσπαθώντας να δώσω στο χώρο του μνημείου αυτού μια αξία, μήπως και συμβάλω στο να τονωθεί παράλληλα και η ασήμαντη, όπως την έχουμε καταντήσει, περιοχή της Επάνω Σκάλας. Αν θέλουμε να μη μας θυμίζει ο χώρος αυτός της μουσουλμανικής πίστης την τουρκική κατοχή, αντί να εκκολάπτουμε εδώ μέσα φαντάσματα, ας τον αναπλάσουμε. Έτσι, με αυτήν την έκθεση κλείνω, βάζοντας μια άνω τελεία όσον αφορά το χώρο του Γενί Τζαμί, και απευθύνομαι σε δήμο και Αρχαιολογία, ελπίζοντας στη διάσωσή του.
Για το λόγο αυτό συλλέγω, παράλληλα, υπογραφές για την αναστήλωση του Γενί Τζαμί. Μέχρι στιγμής έχουν υπογράψει όλοι οι επισκέπτες της έκθεσης και έχουν συγκεντρωθεί, μέσα σε μία εβδομάδα, περίπου 250 υπογραφές. Να τονίσω ότι το 10% περίπου από αυτές είναι Τούρκων επισκεπτών.»

Ο κόσμος πώς αντιδρά, έχεις δημιουργίες σου και στο θέμα που έχεις επιλέξει;
«Το ενδιαφέρον του κόσμου είναι πολύ μεγάλο. Έκθεση και χώρος λειτουργούν αμφίδρομα: η έκθεση τραβάει τον κόσμο και τον φέρνει μέσα και αντίστοιχα ο κόσμος θαυμάζει το τζαμί, το οποίο τραβάει την προσοχή του και στην έκθεση.»

Μέχρι πότε και ποιες ώρες της ημέρας μπορεί κάποιος να δει την έκθεση του… ασήμαντου;
«Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τις 14 Αυγούστου. Ακόμη και από το δρόμο μπορεί κάποιος να δει τα έργα μου, αφού τα περισσότερα βρίσκονται στην αυλή του Γενί Τζαμί. Ωστόσο, ανοίγω την αυλόπορτα και ο κόσμος μπορεί να περιηγηθεί στην αυλή και να θαυμάσει και το μνημείο από τις 9 έως τις 12 το βράδυ, ώρες νυχτερινές, μιας που η νύχτα βοηθά και στο να κρυφτούν οι… ατέλειες του χώρου, δίνοντάς του και πάλι κάποια αίγλη, μέσω του ειδικού φωτισμού.»