Λότη Πέτροβιτς - Ανδρουτσοπούλου
Μυθιστόρημα
Εκδόσεις Πατάκη
Αθήνα 2009, σελ. 295

Ένα ταξίδι στο θρυλικό Μελένικο, στο «Μιστρά του Βορρά», γίνεται αφορμή για να ζωντανέψει το παρελθόν της βυζαντινής αυτής πόλης, κέντρου του Ελληνισμού, όπως το έζησαν γνωστές οικογένειες που βίωσαν την ακμή και την πτώση του. Έρχονται έτσι στο φως σημαντικοί σταθμοί στην πολυτάραχη πορεία του από τον καιρό του Ρήγα και της Φιλικής Εταιρείας ως του Βαλκανικούς πολέμους και την καταστροφή του τον Αύγουστο του 1913, όταν οι χιλιάδες κάτοικοί του πήραν το δρόμο της προσφυγιάς. Πρόσωπα πραγματικά και φανταστικά, μέσα από την ατομική τους ζωή φανερώνουν πτυχές της νεοελληνικής ιστορίας που μένουν συχνά στη σκιά ή στο περιθώριο. Παράλληλα, μια νεαρή κοπέλα κι ένας φοιτητής θα γνωρίσουν την τωρινή μορφή της πόλης, που «χτίστηκε μέσα στα βουνά», κατά τον ελύτειο στίχο, θα προβληματιστούν με την παράξενη συμπεριφορά ενός γέροντα «μάντη» και θα ξεδιαλύνουν τα προσωπικά τους αισθήματα. Το ταξίδι αυτό θα σημάνει την αρχή ενός νέου έρωτα.
«Η Πέτροβιτς διαθέτει λογοτεχνική γραφή, ώριμο λόγο, άριστη τεχνική και απευθύνεται προς όλους τους αναγνώστες. Για να δαμάσει τον τεράστιο όγκο ιστορικών γεγονότων και ποικίλων πληροφοριών, χρειάστηκε χρόνο πολύ, έρευνα ενδελεχή και ασφαλή τεκμηρίωση. Το αποτέλεσμα, όμως, τη δικαιώνει πλήρως, γιατί με επιτυχία αρμοδένει γεγονότα ιστορικά με γεγονότα διαδρομή αφενός του Μελενίκου και αφετέρου της ιστορικής οικογένειάς της», έγραψε για το βιβλίο ο Β.Δ. Αναγνωστόπουλος, καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Το μυθιστόρημα βραβεύτηκε με το βραβείο Κύκλου του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου στην κατηγορία Βιβλίων Νεανικής Ηλικίας.