«Πρόβαλε τον εαυτό σου» είναι το μότο της εταιρείας ΥouΤube, τις υπηρεσίες της οποίας χρησιμοποιούν καθημερινά εκατομμύρια χρήστες του διαδικτύου. Στον ιστότοπο του ΥouΤube μπορεί κανείς να «ανεβάσει» δικά του βίντεο (το περιεχόμενο ποικίλει αφάνταστα), αλλά και να παρακολουθήσει αλλονών. Δε χρειάζεται να είσαι διασημότητα ή ειδικός για να προβληθείς από το ΥouΤube, δε χρειάζεται να έχεις τίποτα άλλο παρά έναν υπολογιστή με κάμερα και ελάχιστες γνώσεις για να κάνεις την ανάρτηση των «δημιουργημάτων» σου. To ΥouΤube, όπως και όλο το διαδίκτυο, είναι ένας «απέραντος σκουπιδότοπος», μια πεδιάδα γεμάτη άχρηστα πράγμα! Ανάμεσά τους, όμως, θα βρει κανείς πολύτιμα μαργαριτάρια όπως αυτά που μας λέει η Καινή Διαθήκη να μην πετάμε στους χοίρους. Ο λόγος περί μουσικής λοιπόν, και τα μαργαριτάρια για όποιον έχει υπομονή να ψάξει και γνώσεις να φιλτράρει τη λάσπη, πολλά. Όσοι αγαπούν τα Κρητικά θα βρουν εκεί το Μουντάκη να παίζει το σταφιδιανό σκοπό με τους πολύπλοκους δαχτυλισμούς, το Σκορδαλό να τραγουδάει τα συρτά του και να κοιτάζει πίσω από τα θεόρατα, βαριά του γεροντικά ματογυάλια ανώνυμους οργανοπαίχτες να εκτελούν γλυκές κοντυλιές σε λύρα, λαγούτο, χαμπιόλι, σφυροχάμπιολο ή ασκομαντούρα. Θα βρει κανείς μουσικές από τα ξεχασμένα νησιά του Αιγαίου, την Κάρπαθο, την Ικαριά και την Κάλυμνο, λύρα και τσαμπούνα με τουμπί, βιολί και βιολόλυρα. Θα βρει θρακιώτικες γκάιντες, αυτοσχεδιασμούς με σάζι. Θησαυροί πραγματικοί.
Κάτω από τα βιντεάκια υπάρχουν τα διάφορα σχόλια που αφήνουν οι θεατές, όλοι μπορούν να κάνουν σχόλια. Ο μόνος έλεγχος και περιορισμός γίνεται από υπαλλήλους της εταιρείας οι οποίοι έχουν το δικαίωμα να λογοκρίνουν το περιεχόμενο ενός κειμένου (όπως και μιας ανάρτησης) αν το θεωρήσουν υβριστικό (και αν καταφέρουν να το εντοπίσουν δεδομένου του όγκου πληροφοριών που έχουν να επεξεργαστούν). Στα σχόλια γύρω από τη μουσική θα εστιαστεί η προσοχή μας. Και η λύπη μας.
Με βάση αυτά τα σχόλια δεν αργεί κάποιος να υποψιαστεί πως οι Έλληνες χρήστες νομίζουν ότι ολόκληρη η μουσική παράδοση της Μεσογείου (ή και του πλανήτη) τούς ανήκει. Η αρχαία Ελλάδα τα γέννησε όλα, το Βυζάντιο τα ανέθρεψε και μετά τα πήραν οι άλλοι οι βάρβαροι και τα λένε τώρα δικά τους. Η λύρα; Αρχαιοελληνικό όργανο στα σίγουρα. Η γκάιντα, μα άσκαυλο την έλεγαν και ήταν αρχαιοελληνικό όργανο. Το μπουζούκι; Κρίμα που έχει τούρκικο όνομα, και αυτό από τη λύρα του Ορφέα ξεπετάχτηκε. Το βιολί; Εμείς το δώσαμε στους Ευρωπαίους. Φαίνονται αστεία όλα αυτά μα δεν είναι. Βγαίνει το κάθε ανώριμο πιτσιρίκι και ο κάθε κολλημένος ξερόλας και κάτω από ένα υπέροχο κομμάτι βουλγαρικής γκάιντας κάθεται και γράφει «ti na mas peite kai eseis re boylgaroi, klevete ton askaylo kai tora lete pos exete politismo». Αυτό, αντί να απολαύσει το κομμάτι και να επαινέσει τον εξαίρετο καλλιτέχνη. (Συνήθως όσοι αναρτούν τέτοια σχόλια είναι αμφίβολο αν μπορούν να παίξουν παλαμάκια σε σωστό τέμπο.) Και αμέσως μετά έρχεται ένας ακόμα και γράφει τις ίδιες βλακείες στα αγγλικά (για να μας καταλάβουν και οι άλλοι όταν τους βρίζουμε) και τότε απαντούν οι κοντόφθαλμοι από την «απέναντι» πλευρά. Το πανηγύρι ξεκινάει. Να είστε σίγουροι πως σχεδόν σε κάθε βίντεο που έχει μέσα του τσαμπούνα, γκάιντα, νέυ, ταμπουρά (σάζι), θα βρείτε τέτοια σχόλια.
Σπάνια θα διαβάσει κανείς εκεί κάτι σωστό όσον αφορά στη μουσική, στην εξέλιξή της, στην αλληλεπίδραση των πολιτισμών και στην πορεία των μουσικών οργάνων, στο ότι η μουσική πρέπει να ενώνει τους ανθρώπους μέσα από την ομορφιά της κοινής προσπάθειας για αρμονία. Γιατί; Μήπως οι σοβαροί χρήστες δεν ασχολούνται με όλα αυτά και τελικά δε θέλουν να παρέμβουν αναρτώντας δικά τους σχόλια ή μήπως οι σοβαροί χρήστες σπανίζουν; Τελικά αυτός που βγαίνει χαμένος είναι η μουσική και ο πολιτισμός. Ας φανταστούμε, λοιπόν, τι είδους παιδεία πρέπει να έχει κανείς για να μπορέσει να πλοηγηθεί στον ψηφιακό κόσμο, αποφεύγοντας τέτοιες παγίδες και διαλέγοντας τελικά μόνο τα «μαργαριτάρια» για να πλουτίσει τον προσωπικό του κόσμο. Δύσκολο ακούγεται, δεδομένου του επιπέδου παιδείας που προσφέρει η χώρα μας μέσα στους κόλπους της νεοελληνικής οικογένειας και του νεοελληνικού σχολείου.