Θανάσης Πέτρου, Δημήτρης Βανέλλης
Εκδόσεις Τόπος
Αθήνα 2011, σελ. 72

To έργο του Δημοσθένη Βουτυρά (1871 - 1958) αποτελεί μοναδική περίπτωση στη νεοελληνική λογοτεχνία. Οι παράξενες, σκοτεινές ιστορίες του, με πρωταγωνιστές ταπεινές φιγούρες που εξεγείρονται, συχνά με απελπισμένη αγριότητα, ενάντια στη μοίρα τους, διαβάζονται με αμείωτο ενδιαφέρον εδώ και έναν αιώνα.
Το «Παραρλάμα» και άλλες ιστορίες, με εικονογράφηση του Θανάση Πέτρου, κείμενα του συμπατριώτη μας Δημήτρη Βανέλλη και επίβλεψη του Βάσια Τσοκόπουλου (επιμελητή των Απάντων του Δημοσθένη Βουτυρά), είναι ένα τολμηρό γραφιστικό αφήγημα βασισμένο σε εννιά συναρπαστικές ιστορίες του Βουτυρά, με θέμα την απληστία, την προδοσία, τον ανεκπλήρωτο έρωτα, το ανυποχώρητο μίσος, το μεταφυσικό τρόμο.
«Για να σχολιαστούν ορισμένες πρωτοτυπίες της τέχνης του Bουτυρά χρειάζεται να γίνει ένας παραλληλισμός με εκπροσώπους τού πιο μοντέρνου γραψίματος σήμερα», έγραφε ο Στρατής Τσίρκας στη μελέτη που αφιέρωσε στον ομότεχνο που θαύμαζε.
Ο Δημοσθένης Βουτυράς αντιλήφθηκε από τους πρώτους στην Ελλάδα αυτό που αντιλαμβάνονταν οι περισσότεροι σύγχρονοί του Ευρωπαίοι συγγραφείς: η κοινωνία είναι μια κόλαση και η ευτυχία δεν είναι παρά ένα όμορφο ψέμα που αποκοιμίζει τις συνειδήσεις. Ο κοινωνικός θυμός, ως επακόλουθο αυτών των σκληρών διαπιστώσεων, στο Βουτυρά αποκτά τη μορφή μιας αδυσώπητης, βαθιάς υπαρξιακής αγωνίας, που υπερβαίνει τα μικροπροβλήματα της καθημερινότητας - ακόμα κι όταν οι ήρωές του βρίσκονται στα έσχατα όρια της επιβίωσης -, δημιουργώντας στο τέλος καταστάσεις απίστευτης παράνοιας.

«Ρίξτε μια γρήγορη ματιά στις εικόνες τού ανά χείρας γραφιστικού έργου: τι είναι εκείνο που εντυπώνεται καθαρά με την πρώτη ματιά; τα πρόσωπα. Τα κατά περίπτωση δύσμορφα, ρυτιδωμένα, καταταλαιπωρημένα, αρρωστημένα, κακοποιημένα, στενόχωρα, θυμωμένα, σκοτεινιασμένα, δύσμοιρα, δύστροπα, κακότροπα, συγκλονισμένα, αγριεμένα, τρελαμένα και, εν τέλει, τραγικά πρόσωπα. Αυτός ακριβώς είναι ο κόσμος του Δημοσθένη Βουτυρά. Αυτή η πινακοθήκη του σκότους αποτελεί το απόλυτο σκηνικό του, την ιστορία του, την πλοκή.
Το κατόρθωμα των “αρχιτεκτόνων” αυτού του τόμου είναι ότι κατάφεραν ο μεν Δημήτρης Βανέλλης, στο επίπεδο του σεναρίου, να αναδείξει το καίριο, δηλαδή τον κοινωνικό θυμό που εκπέμπεται ως υπαρξιακή αγωνία, ο δε Θανάσης Πέτρου, στο επίπεδο της γραφιστικής σχεδίασης, να αποδώσει με εξαιρετικά πειστική εικόνα το σπάνιο αίσθημα που ο επαρκής αναγνώστης αποκομίζει όταν διαβάζει τις σελίδες του Βουτυρά.
Ένας καθ’ όλα “μοντέρνος”, “σύγχρονος” συγγραφέας, σε μια καθ’ όλα μοντέρνα» σύγχρονη επίσης ανάγνωση. Το τολμηρό, δυνατό κείμενο του Βουτυρά ευτύχησε να βρει στους δημιουργούς τού “Παραρλάμα και άλλες ιστορίες” τους καλύτερους αναγνώστες του - ανανεώνοντας έτσι με μοναδικό τρόπο το ενδιαφέρον για το σπουδαίο αυτό συγγραφέα», γράφει στον πρόλογό του ο Άρης Μαραγκόπουλος.
Ο Δημήτρης Βανέλλης γεννήθηκε στη Λέσβο και από το 1976 ζει στην Αθήνα. Εργάζεται στη Βιβλιοθήκη της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών, στην Αθήνα. Από το 1990 γράφει σενάρια για κόμικς για πολλούς Έλληνες δημιουργούς (Δερβενιώτη, Ζαφειράτο, Ζήκο κ.ά.), που δημοσιεύονται στη «Βαβέλ», το «9», το «Σινεμά» κ.α., αρκετά άρθρα και τέσσερα άλμπουμ στις εκδόσεις «Μαμούθκομικς». Έχει γράψει επίσης τέσσερα βιβλία.