Δεκαπενθήμερες επισημάνσεις

Δημοσιεύουμε σήμερα το ενδέκατο κείμενο της περιγραφής της εκδρομής μας το περασμένο καλοκαίρι στο γραφικό, μεγαλοπρεπές, ανατολίτικο, εγκαταλειμμένο, ερειπωμένο και χορταριασμένο εξοχικό, της Δαφιώτικης Οθωμανικής οικογένειας των Μπεκήρ Αγάδων.
Βγαίνοντας από τα λουτρά, η Ερατώ με ρώτησε:
- Μέχρι πότε τα χαιρόντουσαν οι Μπεκήρ Αγάδες;
- Μέχρι το 1923 που ως μουσουλμάνοι έφυγαν στην Μικρασία. Όπως περιγράφει στα «Καλλονιάτικα» το 1996 ο φιλόλογος Στρατής Μαρμάρου από τη Φίλια, μετά την απελευθέρωση της πρωτεύουσας του νησιού στις 8 Νοεμβρίου του 1912 όταν ο Τουρκικός στρατός κατευθύνθηκε στην Καλλονή και στρατοπέδευσε στον Κλαπάδο και πριν από την εκεί μάχη του με τον Ελληνικό στρατό, ο παππούς του, ο Ιγνάτιος Μαρμάρου πήγε στο στρατόπεδο των Τούρκων και ζήτησε να δει τον μορφωμένο και μετριοπαθή Διοικητή ταγματάρχη Αβδούλ Γκανή Μπέη για να του διαμαρτυρηθεί επειδή κάποιοι στρατιώτες άρπαξαν τα πρόβατά του, που έβοσκαν στην περιοχή «Ματσιλήνες», τρία τέσσερα χιλιόμετρα δυτικά της Φίλιας, στο ενδιάμεσο της απόστασης του χωριού από τον Κλαπάδο. Κατάφερε να έχει ακρόαση ύστερα από διευκόλυνση ενός συγχωριανού του Τούρκου Λοχία (Τσαούς), που δεν ήταν άλλος από το γιο του Μπεκήρ Αγά, με την οικογένεια του οποίου «είχαν “συντροφιά” και τα πρόβατά του έβοσκαν και σε “μιράδες” του Αγά».
- Όμως οι Μπεκήρ Αγάδες ήταν από τα Δάφια και ο Τσαούς από τη Φίλια…
- Οι Ματσιλήνες της Φίλιας είναι δίπλα από την Καλή Λαγκάδα και η οικογένεια των Μπεκήρηδων ολοένα μεγάλωνε όσο κι αν παρήκμαζε.
- Ποια η συνέχεια με τα πρόβατα;
- Ο Διοικητής επέπληξε τους άρπαγες, επέστρεψε όσα πρόβατα ήταν ζωντανά και υποσχέθηκε να τον πληρώσει για τα υπόλοιπα. Παρ’ όλο όμως που ο βοσκός πήγε στο στρατόπεδο άλλες τρεις φορές, αποζημίωση δεν πήρε. Όταν πλησίασε ο Ελληνικός στρατός, ο παππούς βρέθηκε στην Καλλονή και εκεί ο Δήμαρχος Ορέστης Κυπριανός τον σύστησε στον Έλληνα στρατιωτικό διοικητή ταγματάρχη Απολλόδωρο Συρμακέζη, ως πρώτης τάξεως οδηγό των δυνάμεων, μιας και γνώριζε την περιοχή αλλά και πού ακριβώς στρατοπέδευσαν οι Τούρκοι. Όταν ξεκίνησαν οι ελληνικές δυνάμεις για να πολεμήσουν και βρέθηκαν στις στροφές της Φίλιας, ο οδηγός πλέον Ιγνάτιος Μαρμάρου προειδοποίησε: «Μέχρι εδώ καλά ήρθαμε, αλλά η Οξειά Πέτρα έχει μια σπηλιά που χωρά τριάντα βόδια». Οι Έλληνες πρόσεξαν την πληροφορία του βοσκού και όταν από εκεί άρχισαν οι Τούρκοι να πυροβολούν, εκείνοι απάντησαν προετοιμασμένοι. Ο Στρατής Μαρμάρου καταγράφει ότι όταν απελευθερώθηκε το νησί στις 8 Δεκεμβρίου 1912: «η “συντροφιά” του παππού μου με τον Μπεκήρ Αγά που δεν ξέρω πότε ακριβώς άρχισε, συνεχίστηκε μέχρι τότε που έφυγαν με την ανταλλαγή των πληθυσμών οι Τούρκοι».
- Δηλαδή πολέμησαν και οι Μπεκήρηδες εναντίον των Ελλήνων!
- Και οι Καρέκηδες εναντίον των Τούρκων!
- Πώς προκύπτει αυτό;
- Ο Γεώργιος Καρέκος, που είχε τελειώσει τη Γεωργική Σχολή Καλλονής, έφυγε εικοσάχρονος, το 1912, μετανάστης κρυφά από τους Τούρκους στην Αμερική για να μην πάει στρατιώτης στον τούρκικο στρατό. Ύστερα από οκτώ μήνες εγκατάστασή του εκεί, επέστρεψε στην Ελλάδα για να πολεμήσει και συμμετείχε στην απελευθέρωση της Μυτιλήνης. Στη συνέχεια εντάχθηκε μαζί με είκοσι δύο Καλλονιάτες στη Λεσβιακή Φάλαγγα των διακοσίων δέκα εθελοντών με επικεφαλής το λοχαγό Δρίτσα και πολέμησε στον Κλαπάδο. Όταν μετά τη μάχη πήγε στο πατρικό του σπίτι στην Καλλονή, ανακάλυψε στην καμινάδα και αγκάλιασε τον ένα από τους πέντε Γιουρούκους μουσουλμάνους παραγιούς της οικογένειας που τρομαγμένος κρύφτηκε εκεί για να αποφύγει τον τιμωρό στρατιώτη.
- Τι ήταν οι Γιουρούκοι;
- Όταν κατακτήθηκε η Λέσβος από τον Μωάμεθ το 1462 υπήρχαν εκτός από τους χριστιανούς και οι Γιουρούκοι, εραστές του δωδεκάθεου, που τους εξισλάμισαν με τη βία οι Τούρκοι και καθώς γράφει στο βιβλίο «Θρύλος και ιστορία της Αγιάσου» ο Στρατής Κολαξιζέλης: «Οι Γιουρούκοι, ζούσαν ως νομάδες, προσέφεραν μεγάλες θυσίες εις τον Βάκχον, μετά τις οποίες περιεφέροντο εις τους δρόμους τραγουδούντες ιδιόρρυθμα τραγούδια και χορεύοντες κυκλικούς χορούς… Το ιδιαίτερόν των ήτο ότι έκαιον τους νεκρούς μη διατηρούντες νεκροταφείον».
- Κα τι απέγιναν;
- Με τη βία έφυγαν στην Μικρά Ασία το 1923, ως Μουσουλμάνοι.
- Ήταν άμεσος συγγενής σου ο Γιώργος Καρέκος;
- Ήταν γιος του Ευστρατίου, του μεγαλύτερου αδελφού του παππού μου Δημητρού, δηλαδή ήταν πρώτος εξάδελφος της μητέρας μου της Σαπφώς.
- Ο γιος του Μπεκήρ και ο γιος του Καρέκου, αντιμαχόμενοι πολεμιστές.
- Ο Μπεκήρ από την ανατολική ρεματιά της Καλής Λαγκάδας και ο Καρέκος από τη δυτική που έβοσκαν πρόβατα, πολέμησαν και ευτυχώς χωρίς να θρηνήσουν οι μητέρες τους θύματα.
- Τι απέγινε ο εθελοντής μαχητής Γεώργιος Καρέκος;
- Αυτό θα το δούμε στις επόμενες δεκαπενθήμερες επισημάνσεις.
Σημ.: Στη φωτογραφία εικονίζεται ο Γεώργιος Καρέκος.

Άρης Κυριαζής
Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.