Η απολύτως αδικαιολόγητη λογοκρισία της σύντομης ταινίας του Κώστα Γαβρά για το νέο Μουσείο της Ακρόπολης, ξεσήκωσε μεγάλο θόρυβο και μας έκανε ρεζίλι διεθνώς. Αυτό άλλωστε ήταν επόμενο. Το κύρος και η φήμη του σκηνοθέτη είναι παγκόσμιας εμβέλειας, το άνοιγμα και η λειτουργία του Νέου Μουσείου επίσης, και όμως κάποιοι αδίστακτοι δεν τα λογάριασαν, ούτε τη ζημιά που θα προκαλούσαν στη χώρα.
Αν όμως τα μυαλά κάποιων ιεραρχών δουλεύουν ακόμα με τους ρυθμούς του Μεσαίωνα, και φαντάζονται πως μπορούν εν έτει 2009 να επιβάλλουν τις θελήσεις τους, πώς δούλεψαν τα μυαλά εκείνων που υπάκουσαν στην παράνομη ενέργειά τους; Του αρμόδιου υπουργού Πολιτισμού (τρομάρα του), του διευθυντή του Μουσείου, καθηγητή κ. Παντερμαλή (και τον είχα σε εκτίμηση), και όλων των εμπλεκόμενων υπηρεσιακών παραγόντων;
Βγήκαν στα παράθυρα των καναλιών και κάποιοι επώνυμοι και μη, και μας είπαν πως ο σκηνοθέτης δυσφήμησε την Ορθόδοξη Εκκλησία και πως αυτά που έδειξε (δηλαδή παπάδες να σπάνε ανάγλυφα και να γκρεμίζουν αγάλματα θεών), δεν ανταποκρίνονται στην ιστορική αλήθεια. Φυσικά είπαν ψέματα. Γιατί μπορεί την ιστορία να τη γράφουν οι νικητές, η ιστορική αλήθεια όμως δεν κρύβεται και αυτή είναι η μεγάλη παρηγοριά που σου δίνει η μελέτη της...
Η ιστορική αλήθεια λοιπόν είναι πως από την αρχή η Χριστιανική Εκκλησία στάθηκε αδιάλλακτος εχθρός του αρχαίου Ελληνικού Πνεύματος. Φτάνει να δούμε τι γράψανε οι πρώτοι χριστιανοί συγγραφείς, όπως, να πούμε, ο Τατιανός, στο έργο του «Λόγος προς Έλληνας», όπου προσπαθεί να αποδείξει πόσο ανώτερη είναι η ιουδαϊκή σκέψη και ηθική σε σύγκριση με την ελληνική. Παρόμοιοι «Λόγοι» γράφτηκαν αργότερα και από άλλους πατέρες της Εκκλησίας.
Αλλά δεν περιορίστηκαν μόνο στα λόγια οι επικεφαλής της Χριστιανικής Εκκλησίας. Μόλις απόχτησαν σχετική δύναμη και πριν ακόμα χαρακτηρισθεί ο Χριστιανισμός επίσημη θρησκεία του Ρωμαϊκού Κράτους, πέρασαν σε έργα. Από τα έργα των ιστορικών της Εκκλησίας, του Σωζομενού, του Σωκράτη, του Ειρηναίου, από τη μελέτη των διαταγμάτων που εξέδωσαν οι διάφοροι αυτοκράτορες και από άλλα στοιχεία, βγαίνει το αδιάψευστο συμπέρασμα πως οι Χριστιανοί από τις αρχές του 4ου αιώνα καταπιάστηκαν συστηματικά με την εξαφάνιση των συγγραμμάτων των αρχαίων Ελλήνων φιλοσόφων και σοφιστών, που είχαν ασχοληθεί με τη φύση και την ύλη. Από τις εκατοντάδες των έργων του Πρωταγόρα, του Πρόδικου, του Δημόκριτου, του Ηράκλειτου, του Αναξαγόρα, του Επίκουρου και πλήθους άλλων, δε σώθηκε τίποτα.
Την ίδια τύχη είχαν και τα αρχαία καλλιτεχνήματα, που κοσμούσαν τους ναούς της παλαιάς θρησκείας, μαζί με τα κτήρια αυτών των ναών. Χιλιάδες αγάλματα θεών και ηρώων καταστράφηκαν συστηματικά. Οι ναοί έκλεισαν με το διάταγμα του Θεοδοσίου του έτους 393 και οι περισσότεροι λεηλατήθηκαν, πυρπολήθηκαν ή κατεδαφίστηκαν από τον όχλο. Το Σεράπειον της Αλεξάνδρειας και το προσαρτημένο σ’ αυτό τμήμα της Αλεξανδρινής Βιβλιοθήκης, πολιορκήθηκαν από έξαλλο πλήθος χριστιανών, επικεφαλής του οποίου ήταν ο επίσκοπος Θεόφιλος, και παρά την ένοπλη αντίσταση των εθνικών που είχαν κλειστεί μέσα με αρχηγό το φιλόσοφο Ολύμπιο κυριεύθηκε, πυρπολήθηκε και κατόπιν κατεδαφίστηκε εκ θεμελίων.
Στην κυρίως Ελλάδα το έργο της καταστροφής το ανέλαβαν οι βάρβαροι, που είχαν ήδη εκχριστιανιστεί, γιατί οι ντόπιοι Χριστιανοί ήταν ακόμη μικρή μειοψηφία. Το 395 εισβάλανε στη Νότια Ελλάδα οι Γότθοι και οι Έρουλοι, οι οποίοι, εν ονόματι του Χριστού κατέστρεψαν ολοσχερώς τα τρία σεπτότερα κέντρα της αρχαίας θρησκείας: τους Δελφούς, την Ελευσίνα και την Ολυμπία. Οι ίδιοι Βάρβαροι, που είχαν καταλάβει και την Αθήνα θέλησαν να καταστρέψουν τον Παρθενώνα και άλλα μνημεία, καθώς και τη βιβλιοθήκη της πόλης. Νεαροί Αθηναίοι, με αρχηγό το φιλόσοφο Δέξιππο, οπλίστηκαν και έδιωξαν τα στίφη των βαρβάρων από το Άστυ της Παλλάδος.
Η Χριστιανική Εκκλησία δεν μπόρεσε ούτε στο ελάχιστο να ανεχθεί το αρχαίο ελληνικό πνεύμα. Οι ιδέες της ανεξιθρησκίας, της συνύπαρξης και της ανοχής, που το χαρακτηρίζουν, ήταν απολύτως ξένες προς τη νοοτροπία και την πρακτική των Πατέρων της Εκκλησίας, με μοναδικές φωτεινές εξαιρέσεις το μέγα Γρηγόριο τον Ναζιανζηνό και (σε μικρότερο βαθμό), τον Βασίλειο εκ Καισαρείας και τον Ιωάννη το Χρυσόστομο, που είχαν όμως μορφωθεί από εθνικούς δασκάλους.
Παρ’ όλη την επίθεση που δεχόταν, η αρχαία φιλοσοφία αντιστεκόταν. Ο Λιβάνιος, επιφανής εθνικός φιλόσοφος και δάσκαλος τον Ιωάννη του Χρυσόστομου, κατήγγειλε το σκοταδισμό των χριστιανών και πρόβλεψε το σβήσιμο του Αρχαίου Ελληνικού Πνεύματος που θα προκαλούσε η επικράτησή τους. Πολλοί μορφωμένοι χριστιανοί είδαν αυτόν τον κίνδυνο και έγιναν εθνικοί. Τα παραδείγματα του Αμμωνίου Σακκά, του Ιουλιανού και του Ιωάννη Στοβαίου που όλοι τους γεννήθηκαν χριστιανοί αλλά γίναν αργότερα εθνικοί είναι τα γνωστότερα αλλά όχι τα μόνα.
Όταν η Χριστιανική Εκκλησία απόχτησε την κρατική στήριξη και εξουσία, πέρασε σε απηνείς διωγμούς κατά των εθνικών. Χιλιάδες σελίδες έχουν γραφεί για τους χριστιανούς μάρτυρες και ομολογητές, που έδωσαν τη ζωή τους για τη χριστιανική πίστη. Και όλοι οι σκεπτόμενοι και ευαίσθητοι άνθρωποι πρέπει να στέκουν με σεβασμό μπροστά στη θυσία που γίνεται εν ονόματι ιδανικών, πεποιθήσεων και πίστεων, όποια κι αν είναι αυτά, δηλαδή σε τελική ανάλυση εν ονόματι της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Το συναξάρι όμως των μαρτύρων της αρχαίας θρησκείας περιμένει ακόμα το συγγραφέα του.
Αποκορύφωμα της τρομοκρατίας των χριστιανών κατά τωνν εκπροσώπων του αρχαίου πνεύματος ήταν η στυγερή δολοφονία της φιλοσόφου Υπατίας, το 415 στην Αλεξάνδρεια.
Η Υπατία ήταν κόρη του μαθηματικού Θέωνα, που είναι ο τελευταίος καταχωρημένος καθηγητής του Μουσείου της Αλεξάνδρειας. Ήταν μαθηματικός σαν τον πατέρα της και έγραψε σχόλια πάνω στο έργο του Διόφαντου, του Απολλώνιου και του Πτολεμαίου, ενώ ως φιλόσοφος ανάπτυξε τις θεωρίες του Πλάτωνα και του Πλωτίνου. Σε νεαρή ηλικία η Υπατία, που δεν ήταν μόνο ιδιοφυΐα αλλά και πραγματική καλλονή, άρχισε να διδάσκει στο Μουσείο, συγκεντρώνοντας στις παραδόσεις της πυκνό ακροατήριο μαθητών και θαυμαστών, τους οποίους δεν εθέρμαινε μόνο η μόρφωση και η ευγλωττία, αλλά και το κάλλος της νεαρής σοφής.
Η καλλονή, η ευφυΐα αλλά και η τόλμη της Υπατίας, που αντιμετώπιζε αποστομωτικά σε δημόσιες συζητήσεις τα επιχειρήματα των χριστιανών, προκάλεσαν το άγριο μίσος τους. Μια μέρα, όχλος χριστιανών με επικεφαλής ανθρώπους του πατριάρχη Κυρίλλου, σταμάτησε την άμαξα με την οποία η Υπατία πήγαινε στο Μουσείο, την κατέβασε κάτω, τη γύμνωσε και αφού κατακομμάτιασε με μαχαίρια και σπασμένα κεραμικά αγγεία το σώμα της, το έκαψε.
Για to στυγερό αυτό έγκλημα δεν τιμωρήθηκε κανείς και η επίσημη Ορθόδοξη Εκκλησία ούτε τότε, ούτε αργότερα, απ’ όσο τουλάχιστον ξέρω, αισθάνθηκε την ανάγκη να απολογηθεί και να ζητήσει συγγνώμη από την ιστορία, όπως έκανε για παράδειγμα η (πολύ διπλωματικότερη και προσγειωμένη) Καθολική Εκκλησία, με την αναθεώρηση της δίκης του Γαλιλαίου...

*O Δημήτρης Σαραντάκος γεννήθηκε στη Mυτιλήνη, σπούδασε χημικός μηχανικός και μετά τη συνταξιοδότησή του εκδίδει το σατιρικό περιοδικό «το Φιστίκι» και κάνει τον συγγραφέα. Το τελευταίο (ενδέκατο στη σειρά) βιβλίο του «Οι Αρχαίοι είχαν την πλάκα τους» - Αθήνα 2008 - κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Γνώση».