Ακούμε και γράφουμε πολύ τον τελευταίο καιρό για φορείς και χώρους πολιτισμού που φτάνουν ένα βήμα πριν από το «λουκέτο», χωρίς κανείς να ξέρει πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα μέσα στο επόμενο διάστημα. Στον κατάλογο αυτό, μαζί με τη Δημοτική Πινακοθήκη Μυτιλήνης που στις 31 Δεκεμβρίου κινδυνεύει να βρεθεί «ακέφαλη», και τη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη της πόλης, που βρίσκεται ήδη χωρίς προσωπικό και διεύθυνση, τώρα έρχεται να προστεθεί και το Κέντρο Νεότητας (ΚΕΝΕ) του Οργανισμού Εργατικής Εστίας. Όσοι προσήλθαν φέτος στο ΚΕΝΕ, που σήμερα στεγάζεται στην οδό Καραντώνη και που εδώ και πάνω από μισό αιώνα προσφέρει στους ασφαλισμένους της Εργατικής Εστίας δωρεάν μαθήματα εκτός άλλων κεντήματος και παραδοσιακών χορών, έφυγαν απογοητευμένοι. Η ενημέρωση που τους έγινε: ότι λόγω περικοπών, για πρώτη φορά εδώ και πάνω από μισό αιώνα λειτουργίας τού ΚΕΝΕ, φέτος δε γίνονται εγγραφές…

Το ΚΕΝΕ Μυτιλήνης, υπαγόμενο στο Υπουργείο Εργασίας και τον Οργανισμό Εργατικής Εστίας, άρχισε να λειτουργεί το 1957 και από τότε δεν έχει μείνει κλειστό ούτε μια μέρα. Παρ’ όλο που ξεκίνησε με τη φιλοσοφία της εκπαίδευσης ανηλίκων που τελείωναν το Γυμνάσιο, στη συνέχεια το εύρος ηλικίας έγινε πιο ευέλικτο.
Τα πρώτα τμήματα που δημιουργήθηκαν ήταν οικοκυρικά, κέντημα χειρός και κοπτική - ραπτική, ενώ στη συνέχεια προστέθηκαν τα αγγλικά, το κέντημα μηχανής και η γυμναστική. Όσες δασκάλες συνταξιοδοτήθηκαν μέσα στα χρόνια λειτουργίας του δεν αναπληρώθηκαν κι έτσι ορισμένα από τα πρώτα μαθήματα στην πορεία σταμάτησαν.
Τα τελευταία 30 και πλέον χρόνια, στο ΚΕΝΕ λειτουργούν τμήματα που προάγουν σημαντικά την παραδοσιακή τέχνη του κεντήματος (κέντημα χειρός και μηχανής), καθώς και κοπτική - ραπτική, παραδοσιακοί χοροί και γυμναστική. Τα μαθήματα αυτά, που γίνονται δωρεάν, απευθύνονται σε εργαζομένους που πληρώνουν εισφορές υπέρ του Οργανισμού της Εργατικής Εστίας (σε όσους δηλαδή είναι ασφαλισμένοι στο ΙΚΑ, σε τράπεζες, στη ΔΕΗ, τον ΟΤΕ και τα ΕΛΤΑ).

Χιλιάδες μαθητές
Μέσα στα 53 χρόνια της λειτουργίας του, από τους χώρους τού ΚΕΝΕ - που στην αρχή στεγαζόταν στην οδό Καβέτσου και από το 1985 μεταφέρθηκε στην οδό Καραντώνη - έχουν περάσει χιλιάδες ασφαλισμένοι, κυρίως «μαθήτριες», αφού οι άντρες που παρακολουθούσαν τα μαθήματα ήταν πάντα πολύ λίγοι. Σύμφωνα με την προϊσταμένη τού ΚΕΝΕ και δασκάλα κεντήματος στο χέρι, Μεταξία Κοζαδίνου, που εργάζεται στο Κέντρο πάνω από 30 χρόνια, κάθε χρόνο γίνονται από 140 έως 160 εγγραφές δικαιούχων.
Τα μαθήματα, που ολοκληρώνονται σε διετή κύκλο, ξεκινούν Οκτώβριο και συνεχίζονται μέχρι τέλη Ιουνίου, οπότε γίνεται και η τελική έκθεση με όλα τα έργα που δημιουργούν οι συμμετέχοντες μέσα στη χρονιά. Υπάρχουν, μάλιστα, και πολλές μη Ελληνίδες μαθήτριες, οι οποίες βοηθούν με τη σειρά τους στον εμπλουτισμό του προγράμματος (π.χ. αλβανικοί χοροί).
«Τα μαθήματα απευθύνονται σε άτομα από εννέα έως 50 ετών», εξηγεί η ίδια. «Οι περισσότεροι “μαθητές” μας όλα αυτά τα χρόνια είναι πάνω από 20 ετών και όλοι δηλώνουν πολύ ευχαριστημένοι από όσα μαθαίνουν, δεδομένου και ότι σε τοπικό επίπεδο δεν υπάρχει κάτι ανάλογο. Έχουμε, μάλιστα, μαθητές που έρχονται εδώ και 15 χρόνια, αφού, πέρα από χώρο μάθησης, το βλέπουν πλέον περισσότερο σαν στέκι.»


Τη συμβολή τού ΚΕΝΕ στη συνέχιση της παράδοσης και στη διέξοδο των γυναικών τονίζει η προϊσταμένη, Μεταξία Κοζαδίνου

Ανενεργό μέχρι νεωτέρας…
Φέτος, οι ασφαλισμένες και ασφαλισμένοι που έχουν δηλώσει ενδιαφέρον να παρακολουθήσουν κάποιο από τα μαθήματα, ήδη ανέρχονται στους 91. Ωστόσο, όσοι έχουν πάει μέχρι στιγμής ως το κτήριο της Καραντώνη για να κάνουν εγγραφή, έχουν φύγει άπραγοι. Κι αυτό γιατί φέτος, λόγω περικοπών που έχουν αποφασιστεί σε κεντρικό επίπεδο, το ΚΕΝΕ Μυτιλήνης παραμένει ανενεργό, μέχρι νεωτέρας.
«Φέτος, είχαμε εντολή να μην κάνουμε εγγραφές», είπε στο «Ε» η προϊσταμένη τού ΚΕΝΕ. «Δε μας έχουν ανακοινώσει τίποτα πιο συγκεκριμένο και δεν ξέρουμε τι θα γίνει. Μας έχουν πει μόνο να κρατάμε ονόματα και τηλέφωνα όσων δηλώνουν ενδιαφέρον συμμετοχής και να τους ενημερώνουμε πως το Κέντρο δε θα λειτουργήσει, εκτός και αν αλλάξει κάτι.»
«Οι πιο πολλές μαθήτριές μας είναι γυναίκες παντρεμένες, που βρίσκουν στα μαθήματα του ΚΕΝΕ μια διέξοδο από την καθημερινότητα, αφού δεν έχουν πολλές άλλες ευκαιρίες», συνεχίζει η ίδια. «Δεν αναφέρομαι στη συνέχιση της παράδοσης που τόσα χρόνια τα μαθήματα κεντήματος και χορών προωθούν, κάνοντας πολύ σημαντική δουλειά.»
Αυτήν τη στιγμή το ΚΕΝΕ απασχολεί τέσσερις εκπαιδευτές και μία καθαρίστρια. Οι μισθοί ανέρχονται σε πάνω από 7.500 ευρώ το μήνα, ενώ άλλα 1.800 ευρώ είναι τα ενοίκια και 450 ευρώ τα λοιπά λειτουργικά έξοδα. Περίπου 10.000 συνολικά το μήνα, δηλαδή, για να εκπαιδευτούν όμως περίπου 150 άνθρωποι.
Το ότι δεν έχουν καμμία απολύτως περαιτέρω διευκρίνιση και ενημέρωση μας ανέφεραν και από το Περιφερειακό Γραφείο της Εργατικής Εστίας, που διαχειρίζεται και τα οικονομικά τού ΚΕΝΕ. Περιμένουν να αποφασίσουν τι θα γίνει: αν το Κέντρο θα ανοίξει, αν θα κλείσει, αν θα μετατραπεί σε κάτι άλλο. Μέχρι τότε, κανείς δεν ξέρει τι θα γίνει…