Με τη δημοσιογραφική κορώνα «Viva capitalismo λέει η Κούβα» τιτλοφορεί η κ. Κ. Τζαβάρα άρθρο της («Ελευθεροτυπία» 15/9). Ο τίτλος δεν ανταποκρίνεται και πολύ στην ειδησεογραφία που ακολουθεί:
«[…] Σε εσωτερικό έγγραφο του ΚΚΚ, 24/8, αναφέρονται αναλυτικά όλες οι παράμετροι των μεταρυθμίσεων […]
[…] Όπως επισημαίνεται, εκείνοι των οποίων η αμοιβή δεν συμφωνεί με τη χαμηλή τους παραγωγικότητα, όσοι δεν είναι πειθαρχημένοι εργαζόμενοι ή δεν δείχνουν ενδιαφέρον για τη δουλειά τους, θα φύγουν πρώτοι. Στον τομέα της ζάχαρης, της δημόσιας υγείας, του τουρισμού και της γεωργίας, η εξυγίανση θα αρχίσει άμεσα.
Παράλληλα θα δοθούν κίνητρα για την εκτροφή ζώων, για καλλιέργειες, για την απασχόληση στον κατασκευαστικό τομέα, αλλά και για να στραφεί ο κόσμος σε επαγγέλματα, όπως οδηγοί ταξί, μηχανικοί αυτοκινήτων, αλλά και τυποποίηση φρούτων [...]»
Να μου επιτραπεί να ερμηνεύσω τα γενόμενα στην Κούβα ως μια συστηματική απαλλαγή του δημόσιου τομέα από τους κηφήνες. Ο πρόεδρος Ραούλ Κάστρο δήλωσε κάποια στιγμή ότι «πρέπει να διαγράψουμε για πάντα την αντίληψη ότι η Κούβα είναι η μοναδική χώρα στον κόσμο όπου μπορεί κάποιος να ζει χωρίς να εργάζεται».
Τώρα να μην τολμήσει να μου πει κανείς ότι το Ελληνικό Δημόσιο δεν είναι γεμάτο κηφήνες! Κηφήνες, λαμόγια, νταβατζήδες… Γιατί δεν μπορεί το ελληνικό κράτος, που υπουργός του είπε ότι «δεν έχει σάλιο», να κάνει μια εξυγίανση α λα Κούβα;
Ακολουθούν δύο παραδείγματα από μια δημόσια υπηρεσία της οποίας ήμουν προϊστάμενος το 1981. Είναι τα μόνα από τα πολλά που υπέστην, που παραθέτω στο βιβλίο μου «Θίγοντας τα κακώς κείμενα», σελ. 207:
[…] Προς το τέλος της θητείας μου, ως ψευτοδιευθυντής (δεν ήμουν δημόσιος υπάλληλος) του ΠΕΡΠΑ επί Τρίτση, έστειλα δύο διπλωματούχους χημικούς μηχανικούς στο Βέλγιο για να εκπαιδευτούν στη δύσκολη τεχνική της δειγματοληψίας απαερίων καμινάδων. Προθυμότατοι πήγαν και οι δύο στο Βέλγιο με τις ρακέτες τους, γιατί μεταξύ άλλων ήταν και τεννίστες! Επέστρεψαν όταν εγώ βρισκόμουν με το ένα πόδι στο αεροπλάνο για την επιστροφή μου στην Αυστραλία. Άκουσα ότι δήλωσαν ότι το τέννις και τα ψώνια πήγαν πολύ καλά, αλλά και ότι δεν πρόκειται να εφαρμόσουν αυτά που μάθανε, γιατί αυτοί δεν έγιναν χημικοί μηχανικοί για να σκαρφαλώνουν καμινάδες! Οι “γραβατάκηδες” αυτοί δε θέλανε με κανένα θεό να ξεκολλήσουν τα παχουλά τους οπίσθια από τη δημοσιοϋπαλληλική τους καρέκλα!
Στο διάστημα της πρώτης βδομάδας μου στο ΠΕΡΠΑ, ήρθε στο γραφείο μου ένας υπάλληλος “εν εξάλλω καταστάσει”. Τον ρώτησα τι του συμβαίνει. Μου είπε ότι ενάντια στη θέλησή του τον μεταφέρουν σε άλλο τομέα να κάνει δειγματοληψία θαλασσινού νερού. Τον ρώτησα τι δουλειά έκανε μέχρι τώρα και μου απάντησε ότι είναι “γραφεύς”, που καθαρογράφει εκθέσεις μηχανικών και επιστημόνων πριν πάνε για δακτυλογράφηση!!! Τώρα ήταν η σειρά μου να γίνω έξαλλος και να τον βγάλω απ’ το γραφείο μου με τις κλοτσιές. Η Ελλάδα τού 1981 είχε ακόμα “γραφείς” όπως η Αίγυπτος των Φαραώ!!! [...]»
Βέβαια η Ελλάδα είναι και χώρα των θαυμάτων! Υπάρχουν περιπτώσεις που ακόμα και ο δημόσιος υπάλληλος θυμάται την κυριότερη ελληνική αρετή, το φιλότιμο. Όπως στην περίπτωση που περιγράφεται στο βιβλίο μου «Θίγοντας τα κακώς κείμενα» σελ. 201:
«[…] Σε ελάχιστο διάστημα ο Α. Παπανδρέου έκανε την πρώτη του «αναδόμηση», οπότε βρέθηκα διευθύνων (δηλαδή ψευτοδιευθυντής, αφού δεν είχα δικαίωμα υπογραφής) στο ΠΕΡΠΑ, δηλαδή μια μίνι-υπηρεσία προστασίας του περιβάλλοντος.
Εκεί τα λίγα μαλλιά που μου είχαν μείνει ασπρίσανε. Εκεί πρωτογνώρισα την πανάθλια ελληνική διοίκηση!
Αν και υπήρξαν και στιγμές έξαρσης. Όπως όταν μια μικρή ομάδα επιστημόνων έστησαν, με μια αυταπάρνηση που πλησίαζε τα όρια του ηρωισμού, ένα καθ’ όλα άρτιο δίκτυο μέτρησης ατμοσφαιρικής ρύπανσης, στο λεκανοπέδιο της Αθήνας […]»
«Φυσικά δεν χρειάζεται να υπήρξες προϊστάμενος δημόσιας υπηρεσίας για να γνωρίζεις ότι το Δημόσιο είναι γεμάτο άχρηστους «γραφείς» και καρεκλοκένταυρους. Οι απλοί πολίτες γνωρίζουν πολύ καλά ότι οι δημόσιες υπηρεσίες είναι γεμάτες κηφήνες-τυράννους, ενώ ταυτόχρονα έχουν τεράστια κενά χρήσιμων υπαλλήλων π.χ. νοσηλευτών, δασκάλων… Γιατί τότε δεν διαμαρτύρονται; Σιωπούν γιατί χιλιάδες απ’ αυτούς έχουν διορισμένους από τα κόμματα εξουσίας στενούς συγγενείς, οπότε μ’ ένα τηλεφώνημα γίνεται η δουλειά τους. Υπάρχουν και οι άλλες χιλιάδες που δίνουν «φακελάκι». Δεν έχουν οι άμοιροι ζήσει ποτέ τους σε μια ευνομούμενη χώρα, οπότε δεν ξέρουν, για παράδειγμα, ότι στην Μελβούρνη της Αυστραλίας ανανεώθηκε το διαβατήριό μου σε 10 λεπτά!
Ήρθε η ώρα για να επαναλάβω το ερώτημα, που είναι και ο τίτλος αυτού του άρθρου: Υπάρχει ελπίδα η… «σοσιαλιστική» Ελλάδα να πάρει ένα μάθημα από τη σοσιαλιστική Κούβα; Μήπως, εν τέλει, η οικονομική κρίση θα έχει και την καλή της πλευρά, τη μείωση των κηφήνων στο Δημόσιο; Φαίνεται ότι σποραδικά και χωρίς σύστημα κάτι γίνεται.
Από άρθρο της κ. Ν. Κοντράρου - Ράσσια με τίτλο «Λουκέτο σε αμαρτωλό πολιτιστικό φορέα» («Ε», 17/9): «Εκκαθάριση τώρα. Για τον πιο αμαρτωλό Οργανισμό που πέρασε ποτέ από το υπουργείο Πολιτισμού, τον ΟΠΕΠ […] εξελίχθηκε σ’ έναν ακόμη κρατικοδίαιτο και καταχρεωμένο οργανισμό…» Αποτέλεσμα: Παίρνουν πόδι οι περισσότεροι από τους 250 υπαλλήλους. Μία μωρά παρθένος διαμαρτύρεται με θυμό: «Μας πετάνε στο δρόμο. Τι φταίμε εμείς για την κακοδιαχείριση του Οργανισμού; Μαζί διοικούσαμε το μαγαζί;» Της πέρασε ποτέ απ’ το μυαλό να σηκώσει τα παχουλά της οπίσθια από την καρέκλα και μαζί με τους συναδέλφους της να διαμαρτυρηθεί για την κακοδιαχείριση; Ή μήπως τους βόλευε η λούφα;
Ελπίζω να μην υπάρξουν πολλοί που θα ζητήσουν προλεταριακή αλληλεγγύη για αυτούς τους κηφήνες. Να μην ξεχνούμε ότι είναι ως επί το πλείστον γλείφτες των δύο κομμάτων εξουσίας και οι χειρότεροι τυραννίσκοι του λαού, που μεταξύ άλλων πληρώνει και τους μισθούς τους.
Γι’ αυτούς που θέτουν το ερώτημα πού θα απασχοληθούν αυτοί οι άνθρωποι, τους υπενθυμίζω ότι στην ελληνική επαρχία υπάρχουν μυριάδες πλήρως απασχολούμενοι οικονομικοί μετανάστες. Να πάνε οι Έλληνες πίσω στα χωριά τους και να φυτέψουν… σκόρδα. Όχι να εισάγουμε σκόρδα από την Κίνα!
Εξάλλου οι γιατροί μάς βεβαιώνουν ότι είναι υγιεινό να κάνουμε δουλειές με τις οποίες ιδρώνει ο κωλαράκος μας. Αν εγώ, πρώην πανεπιστημιακός δάσκαλος, μπορώ στα 80 μου να σκίζω ξύλα με βαριά και σφήνες, μπορούν και οι τέως «γραφείς» να φυτέψουν… σκόρδα!

Διονύσης Συκιώτης
Χημικός περιβαλλοντολόγος