Με στόχο να πάρουν την αξία που πρέπει να έχουν στο χρηματιστήριο γης αρκετές περιοχές του διευρυμένου δήμου Μυτιλήνης, η δημοτική αρχή προχωρά σε πολεοδομήσεις επιδιώκοντας με τη χρηματοδότηση του Δ΄ Κ.Π.Σ. να ξεκινήσουν και να ολοκληρωθούν και νέες πολεοδομικές μελέτες πέραν αυτών που βρίσκονται σε εξέλιξη. Άλλωστε, όπως υποστηρίζει, αν δε γίνουν πολεοδομήσεις, το εργαλείο του εγκεκριμένου πριν ενάμιση χρόνο Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου (Γ.Π.Σ.) θα μείνει αναξιοποίητο, άχρηστο στο συρτάρι.
Το πόσο ενδιαφέρει όλους τους νυν και μελλοντικούς ιδιοκτήτες γης στο δήμο Μυτιλήνης το θέμα των πολεοδομήσεων, αποτυπώνεται ξεκάθαρα απ’ το μέγεθος και τον αριθμό των περιοχών που είτε πολεοδομούνται, είτε θα πολεοδομηθούν, αυξάνοντας αντικειμενικά την αξία τους.

900 στρέμματα στη Βαρειά κλείνουν τη δεύτερη φάση της διαδικασίας πολεοδόμησης με την εξέταση των ενστάσεων που έχουν υποβληθεί απ’ το Δημοτικό Συμβούλιο Μυτιλήνης στις 30 Μαρτίου. Ακολουθούν οι πολεοδομήσεις σε Χάλικες και Ακλειδιού που ήδη έχουν ξεκινήσει και βρίσκονται σε εξέλιξη, ενώ ο δήμος σχεδιάζει να προχωρήσει με χρηματοδότηση απ’ το Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς (ΕΣΠΑ) 2007 - 2013 σε μελέτες πολεοδόμησης κατ’ αρχάς και για τις περιοχές: Κουμκό και Πληγώνι, για τις ζώνες πάνω απ’ τα Υφαντήρια και όλο το Γαϊδαρανήφορο, για τη βιομηχανική περιοχή του Καρά Τεπέ και τέλος για τον παραθαλάσσιο οικισμό Νησέλια του δημοτικού διαμερίσματος Παμφίλων.
Σε δεύτερη φάση θα εξεταστεί η δυνατότητα πολεοδομήσεων και στις περιοχές Κρατήγου, Αγριλιάς και Χαραμίδας, αλλά κι όπου αλλού υπάρχει ενδιαφέρον για κύρια ή δεύτερη κατοικία.
«Είμαστε σε συνεργασία - ανέφερε ο αρμόδιος αντιδήμαρχος Παντελής Πατερέλλης - με τη διεύθυνση Περιβάλλοντος και Χωροταξίας της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου, από όπου και ζητήσαμε στοιχεία προκειμένου να διαμορφώσουμε στη συνέχεια τα αιτήματά μας για χρηματοδότηση απ’ το ΕΣΠΑ των μελετών που χρειάζεται ο δήμος μας. Όπως πολλές φορές έχω υποστηρίξει, το εγκεκριμένο απ’ τον κ. Λέκκα Γ.Π.Σ. του δήμου Μυτιλήνης είναι ο νέος χώρος μέσα στον οποίο μπορούμε να πολεοδομήσουμε. Αν δεν εκμεταλλευτούμε με νέες μελέτες αυτή τη δυνατότητα, είναι σα να εγκαταλείπουμε ξεχασμένο σε ένα συρτάρι ένα πολύτιμο αναπτυξιακό εργαλείο για τον τόπο μας.»

199 ενστάσεις για Βαρειά
Μία πολεοδόμηση, που έχει ξεκινήσει απ’ το προηγούμενο Γ.Π.Σ., είναι αυτή της Βαρειάς που άρχισε να εκπονείται το 1997 και σε λίγους μήνες αναμένεται να περάσει στο τρίτο και τελικό της στάδιο, στην πράξη εφαρμογής. Θυμίζουμε ότι για τις 30 Μαρτίου έχει προσδιοριστεί η εξέταση απ’ το δημοτικό συμβούλιο των 199 συνολικά ενστάσεων που έχουν υποβληθεί επί της πολεοδόμησης από ιδιοκτήτες γης κι άμεσα ενδιαφερόμενους δημότες.
Οι ενστάσεις αυτές έχουν κατηγοριοποιηθεί σε ομάδες σύμφωνα με το αντικείμενό τους (για τα ρέματα, για τη νότια παράκαμψη, για τον αιγιαλό και την παραλία, για τα παραδοσιακά κτίσματα, για τα όρια του σχεδίου πόλης, για το συντελεστή δόμησης, κ.ά.) και έχουν δοθεί στους μελετητές Σοφία Νικολαΐδου και Μιχάλη Χατζέλλη, οι οποίοι και θα παραδώσουν την εισήγησή τους επί των ενστάσεων στο δήμο τις επόμενες μέρες. Θα ακολουθήσει η συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου, όπου αν δεν υπάρξει χρόνος για την εκδίκαση του συνόλου των ενστάσεων θα συνεχιστεί και την Τρίτη 31 Μαρτίου μέχρι να συζητηθούν όλες.
Η επιβλέπουσα αρχή της μελέτης, η τεχνική υπηρεσία του δήμου, μετά και την απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, θα είναι εκείνη που θα διαμορφώσει την τελική εισήγηση - πιθανόν μετά από τροποποιήσεις, μικρές ή μεγάλες, που θα έχουν προκύψει απ’ την εξέταση των ενστάσεων - στην αρμόδια διεύθυνση του ΥΠΕΧΩΔΕ, ζητώντας την έγκριση της μελέτης.

«Θα πάρουμε θέση»
Η διαδικασία έγκρισης της μελέτης θεωρητικά - διότι με τις κεντρικές υπηρεσίες του υπουργείου δεν μπορεί να υπάρξει ασφαλής πρόβλεψη - σε ένα εξάμηνο, ή το αργότερο έως το τέλος του χρόνου, θα έχουν εγκρίνει την πολεοδόμηση, δίνοντας το πράσινο φως να περάσει ο δήμος Μυτιλήνης στην επόμενη φάση, την πράξη εφαρμογής, όπου θα γίνει και η εισφορά σε γη ή χρήμα. Στην τελική πράξη όποιος με την πολεοδόμηση δεν έχει δώσει σε γη (για τη δημιουργία δρόμων ή κοινόχρηστων χώρων) θα εισφέρει σε χρήμα. Με την ολοκλήρωση και της πράξης εφαρμογής, με απόφαση νομάρχη θα ολοκληρωθεί η πολεοδόμηση της Βαρειάς.
«Θα λάβουμε υπόψη μας όλες τις ενστάσεις, όλες τις προτάσεις, όπως εν προκειμένω και τις τεκμηριωμένες θέσεις του ΤΕΕ, για τις οποίες ήδη ενημερώσαμε και τους μελετητές, και θα αποφασίσουμε. Στην παρούσα φάση, όμως, χρειάζεται να γίνει ξεκάθαρο απ’ την πλευρά μας προς κάθε ενδιαφερόμενο ότι ως δημοτική αρχή θα πάρουμε θέση. Δε θα κοροϊδέψουμε τον κόσμο συμφωνώντας και με τα δύο μέρη σε αντικρουόμενες ενστάσεις», ανέφερε ο κ. Πατερέλλης, προσθέτοντας ότι «αν δε γίνει πράξη η πολεοδόμηση, δε θα υπάρξει εν τέλει δυνατότητα να προχωρήσουν και τα έργα που αφορούν την περιοχή, όπως για παράδειγμα ο βιολογικός».


Προτάσεις ΤΕΕ στο δήμαρχο Μυτιλήνης για την πολεοδομική μελέτη Βαρειάς
Για να μη γίνει… Χρυσομαλλούσα

Επεξεργασμένη πρόταση προς το δήμαρχο Μυτιλήνης, Νάσο Γιακαλή, υπέβαλε, εκπροσωπώντας τη διοικούσα επιτροπή του τμήματος Βορειοανατολικού Αιγαίου του ΤΕΕ, ο πρόεδρός του, Παναγιώτης Πιττός, για το θέμα της πολεοδόμησης της Βαρειάς. Με το θέμα έχει ασχοληθεί επισταμένως η διοικούσα επιτροπή του τμήματος σε συνεργασία με την επιστημονική επιτροπή Πολεοδομικών και Αρχιτεκτονικών Θεμάτων και το Σύλλογο Αρχιτεκτόνων Λέσβου, ενώ έχει λάβει υπόψη και τις εξώδικες διαμαρτυρίες πολιτών κατοίκων της Βαρειάς. Όπως τονίζει ο πρόεδρός του στην επιστολή προς το δήμαρχο, με τον οποίο το ΤΕΕ είχε και κατ’ ιδίαν συνάντηση για το ίδιο θέμα: «πιστεύουμε ότι σήμερα έχουμε υποχρέωση όλοι μας και η εμπειρία μας το επιτρέπει, να αφήσουμε κάτι καλύτερο από το “πείραμα Χρυσομαλλούσα” της εποχής του ‘70».

Τελικός σκοπός όλων, σύμφωνα με τον κ. Πιττό, πρέπει να είναι «η ορθολογική οργάνωση του χώρου σ’ ολόκληρη την έκταση του δήμου Μυτιλήνης, εξισορροπώντας τις οικιστικές πιέσεις και τις λοιπές αστικές χρήσεις, μέσα από το πολεοδομικό σχεδιασμό, που θα πρέπει να ολοκληρώνεται σε σύντομα χρονικά διαστήματα».
Το ΤΕΕ επισημαίνει κατ’ αρχάς ότι δεν έχει συμμετάσχει σε καμμία φάση της πολεοδομικής μελέτης και δεν έχει, συνεπώς, διαδραματίσει το θεσμοθετημένο ρόλο ως τεχνικού συμβούλου της Πολιτείας, ο οποίος στην προκειμένη περίπτωση είναι σημαντικός και ουσιαστικός, αφού σχεδιάζεται η μελλοντική ανάπτυξη μιας ιδιαίτερα ευαίσθητης περιοχής, όπως αυτή της Βαρειάς. «Κρίνουμε σκόπιμο - τονίζει ο κ. Πιττός σε άλλο σημείο, όπου και πάλι υπογραμμίζεται η απουσία του ΤΕΕ - να επαναφέρουμε την πρότασή μας, ότι είναι απαραίτητο να νομοθετηθεί ή να δημιουργηθεί στο δήμο ένας μηχανισμός διαχείρισης της αστικής γης για την επίλυση πολεοδομικών, οικονομικών, νομικών και αρχιτεκτονικών προβλημάτων, συμπεριλαμβανομένων αυτών που αφορούν στην παλιά πόλη (ιστορικό κέντρο της πόλης).»

Διαπιστώσεις και προτάσεις
Στις διαπιστώσεις που ακολούθως καταθέτει στον κ. Γιακαλή, τονίζεται ομόφωνα: «Θεωρούμε θετική και σημαντική την προσπάθεια του πολεοδομικού σχεδιασμού της Βαρειάς από πλευράς δήμου, η οποία δεν πρέπει να ανασταλεί μετά από τις αντιδράσεις, δικαιολογημένες ή αδικαιολόγητες, που εκφράστηκαν και που κατά τη γνώμη μας θα πρέπει να αντιμετωπισθούν με τη δέουσα προσοχή, επί της ουσίας στη φάση εκδίκασης των ενστάσεων.»
Ακολουθεί η παράθεση συγκεκριμένων επισημάνσεων, αλλά και προτάσεων τις οποίες και θα λάβει υπόψη του ο δήμος Μυτιλήνης. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι το ΤΕΕ, μεταξύ άλλων, προτείνει: «Να γίνει επανακαθορισμός του αιγιαλού, παραλίας και παλαιού αιγιαλού ταυτόχρονα με την πολεοδόμηση και την έγκριση της πολεοδομικής μελέτης. Να διατηρηθεί και να προβληθεί ο ιστορικός και περιβαλλοντικός χαρακτήρας του οικισμού ΠΡΑΣΙΝΟΣ ΟΙΚΙΣΜΟΣ. (Αυτό που παλιά το χαρακτηρίζαμε σαν πράσινο προάστιο.) Σε καμμία περίπτωση δεν πρέπει η επίλυση του οικιστικού προβλήματος της Μυτιλήνης να πραγματοποιηθεί με την εντατική πολεοδόμηση της Βαρειάς και προτείνουμε την άμεση προώθηση ταυτόχρονα των μελετών του Χάλικα και του Πληγωνίου. Την πριμοδότηση κατασκευής ενεργειακών κτηρίων, ιδιωτικών βιολογικών καθαρισμών, που θα έπρεπε να προταθεί από πλευράς δήμου και να περιλαμβάνεται στο περιεχόμενο των παραπάνω μελετών.»
Τέλος, μία ακόμη αξιοσημείωτη πρόταση του ΤΕΕ αφορά «την επανεξέταση του προτεινόμενου συντελεστή δόμησης και των πολεοδομικών ενοτήτων, καθώς και την αρτιότητα των νέων οικοπέδων που θα προκύψουν από νέες κατατμήσεις στο πυκνοδομημένο ή αραιοδομημένο τμήμα, λαμβάνοντας υπ’ όψιν τα νομικά προβλήματα που θα προκύψουν από τις νέες συστάσεις οριζοντιοκάθετων ιδιοκτησιών και τις τυχόν επιπτώσεις στο δομημένο και διαμορφούμενο αστικό και φυσικό περιβάλλον». Ή, όπως εξήγησε ο κ. Πιττός, κατά την άποψη του ΤΕΕ θα πρέπει να μην υπάρχουν μόνο δύο αλλά πολλές περισσότερες οικιστικές ζώνες.