Η ανθρωπότητα διέρχεται περίοδο νεοβαρβαρισμού και αυτό είναι το μεγάλο της πρόβλημα, το οποίο ρίχνει βαριά τη σκιά του στα εκπαιδευτικά της συστήματα. Πολλοί έχουν καταθέσει τα όπλα. Δε βλέπουν θεραπεία...
Και όμως υπάρχει. Κι αυτή είναι μία και μοναδική: οι εκπαιδεύσεις των λαών να προσανατολιστούν προς την παιδεία. Σήμερα είναι προσανατολισμένες προς τη λεγόμενη Αγορά Εργασίας. Δηλαδή υπηρετούν σε παγκόσμια κλίμα­κα βιοτικές καταστάσεις που διαμόρ­φωσαν οι ισχυροί της οικονομίας για ευνόητους λόγους. Αλλά τα σχολεία στήθηκαν για να προσφέρουν μόρφωση, καλλιέργεια, παιδεία. Ο καλλιεργημένος άνθρωπος, αυτός είναι ο μορφωμένος, της παιδείας ο άνθρωπος, αυτός αποτελεί τη μόνη εγγύηση για το μέλλον της ανθρωπότητας. Αυτός θα δράσει βελτιωτικά στα σημερινά πράγματα και θα οικοδομήσει το δικαιότερο κόσμο. Είναι ο μονός, ο άνθρωπος της παιδείας, που μπορεί να αποπαγιδεύσει την αν­θρωπότητα από τις παγίδες του νεοβαρβαρισμού στις οποίες έχει καθηλωθεί. Και ούτε είναι μια τέτοια πρόταση έκφραση εφηβικού ρομαντισμού. Αντίθετα, εκφράζει ώριμο ρεαλισμό. Δεν υπάρχει λυσιτελέστερος ρεαλισμός από αυτόν το ρομαντισμό σήμερα.
Παιδεία, λοιπόν, στην Εκπαίδευση, το πρώτο. Και το δεύτερο: παιδεία που θα προσφέρεται συστηματικά από την ώρα που γεννιέται ο άνθρωπος. Ιδού η μεγάλη μεταρρύθμιση.
(Αναδημοσίευση από τη στήλη «Θέσεις και Σημειώματα» του περιοδικού «Φιλόλογος», τ. 138/Οκτώβριος - Δεκέμβριος 2009)