Εμπρός Εβδομαδίαια Εφημερίδα Νομού Λέσβου - Γυμνασιάρχου Ολυμπίου 4 - Mυτιλήνη - 81100
Απαγορεύεται η αναπαραγωγή με οποιονδήποτε τρόπο.
Απαγορεύεται η αναπαραγωγή με οποιονδήποτε τρόπο.
Σκανδαλωδώς φέρεται να αγνόησε το δήμο Ερεσού - Αντίσσης η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ), κατά της οποίας και προσέφυγε ο δήμος, απαιτώντας να ακυρωθεί απόφαση της Αρχής με την οποία δόθηκε άδεια παραγωγής ενέργειας σε ιδιωτική εταιρεία, που θα εκμεταλλεύεται μέρος του νερού απ’ το φράγμα της Ερεσού. Η άδεια παραγωγής ενέργειας που έδωσε η ΡΑΕ μπλόκαρε, λίγο πριν ξεκινήσει, τη μεγάλη «πράσινη» επένδυση που η ΔΕΗ Ανανεώσιμες Α.Ε. - ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή Α.Ε. ενδιαφέρεται να κάνει, χρησιμοποιώντας το νερό απ’ το φράγμα. Ακόμη και αν δε γίνει δεκτή η προσφυγή, δύσκολα η εταιρεία, που πρόλαβε και πήρε την άδεια παραγωγής ενέργειας, θα μπορέσει να πάρει και την αναγκαία άδεια ενεργειακής χρήσης του νερού του φράγματος δίχως τη θετική γνωμοδότηση του δήμου. Οπότε, με την απόφαση της ΡΑΕ κι αιχμή το θέμα του νερού απ’ το φράγμα, δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος, που ως αποτέλεσμα θα έχει μια νέα τεράστια καθυστέρηση στην αξιοποίηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στη Λέσβο.
Με δεδομένη την κυβερνητική πρόθεση μέσα στα επόμενα χρόνια να υπάρξει ενεργειακή διασύνδεση των νησιών με το ηπειρωτικό σύστημα, διασύνδεση που θα άρει κάθε ποσοτικό περιορισμό στην παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, έχει ξεκινήσει ένας αμείλικτος πόλεμος συμφερόντων, με παράλληλο αγώνα ταχύτητας για το ποιος θα προλάβει να αποκτήσει δικαιώματα στην παραγωγή ενέργειας. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι κατά της επένδυσης που αδειοδότησε η ΡΑΕ, εκτός της προσφυγής του δήμου Ερεσού - Αντίσσης, υπήρξε και διαφωνία απ’ τον Όμιλο Ρόκα, που όμως απορρίφθηκε απ’ την Αρχή.
Πρόκανε…
Στα μέσα του φετινού καλοκαιριού ξεκίνησε η αξιολόγηση της επενδυτικής πρότασης που υποβλήθηκε από τη ΔΕΗ Ανανεώσιμες Α.Ε. και την ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή Α.Ε. για τη δημιουργία υβριδικού συστήματος στο φράγμα Ερεσού, σύμφωνα με τη μελέτη και τη διαδικασία που με την υποστήριξη του υπουργείου Εσωτερικών και του προγράμματος «Θησέας» είχε αρχίσει ο δήμος Ερεσού - Αντίσσης, επί δημαρχίας Πολύδωρου Αμπατζή, πριν από έξι χρόνια. Η προσφορά που κατατέθηκε στο διαγωνισμό του δήμου, για ένα σύστημα το οποίο θα απέδιδε έως 64 μεγαβάτ ενέργειας στο νησί της Λέσβου, έγινε δεκτή απ’ την επιτροπή του διαγωνισμού, όπως έγραψε στις 24 Ιουλίου το «Ε», και έτσι στα μέσα Αυγούστου ξεκίνησε η αξιολόγηση του τεχνικού της σκέλους. Στα τέλη Σεπτεμβρίου ολοκλήρωσε η επιτροπή του διαγωνισμού την αξιολόγηση της τεχνικής προσφοράς που έκανε δεκτή, αλλά λίγο πριν προχωρήσει, σύμφωνα με τη διαδικασία, στο άνοιγμα των οικονομικών προσφορών, ενημερώθηκε εγγράφως απ’ το δήμο Ερεσού - Αντίσσης ότι πρέπει να «παγώσει» την εξέλιξη του διαγωνισμού. Κι αυτό γιατί για ένα υβριδικό σύστημα στην ίδια περιοχή, μικρότερης όμως ισχύος, η ΡΑΕ είχε δώσει ήδη άδεια παραγωγής ενέργειας. Ειδικότερα, η ΡΑΕ αποφάσισε τη χορήγηση άδειας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην εταιρεία με την επωνυμία «Αιολική Ολύμπου Ευβοίας Α.Ε.», με τη χρηματοδότηση του έργου να αναλαμβάνει η «Ελλάκτωρ Α.Ε.», μέσω της εταιρείας «Ελληνική Τεχνοδομική ΑΝΕΜΟΣ Α.Ε.». Η άδεια αφορά στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από υβριδικό σταθμό, που περιλαμβάνει οκτώ ανεμογεννήτριες 2,3 μεγαβάτ εκάστη, υδροστρόβιλο και τη χρήση νερού απ’ το φράγμα της Ερεσού.
«Μας είχε ζητηθεί απ’ τη ΡΑΕ η άποψή μας για το αίτημα της “Αιολική Ολύμπου Ευβοίας Α.Ε.”, που σημειωτέον έχει υποβληθεί απ’ το 2008, και απαντήσαμε εγγράφως ότι μπορεί να συμμετάσχει στο διαγωνισμό που ήταν σε εξέλιξη και να υποβάλει πρόταση για να αναλάβει το υβριδικό σύστημα. Όμως κάτι τέτοιο δεν έγινε, ενώ με την άδεια που έδωσε η ΡΑΕ ουσιαστικά μπλοκάρει την όλη διαδικασία, γιατί δεν ξέρουμε αν υπάρχει δυνατότητα να δοθεί υπό τις παρούσες συνθήκες και άδεια παραγωγής ενέργειας και σ’ άλλη επένδυση», ανέφερε ο δήμαρχος Ερεσού - Αντίσσης, Σωτήρης Καρδαράς.
Θα διψάσει ο κάμπος…
Ο δήμος, που δεν αποκλείεται άμεσα να αντιδράσει και με ασφαλιστικά μέτρα, αλλά και με προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας, προσέφυγε ενώπιον της υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής κατά της συγκεκριμένης απόφασης της ΡΑΕ, ζητώντας την ακύρωση της απόφασης. Ο κύριος λόγος που επικαλείται στην προσφυγή του ο δήμος είναι η… κυριότητα του νερού.
«Στην προκειμένη περίπτωση, η ΡΑΕ όφειλε μεταξύ των υπολοίπων κριτηρίων να εξετάσει και το κριτήριο της εξασφάλισης του υδάτινου πόρου που απαιτείται για την απρόσκοπτη λειτουργία του φράγματος ως προς τους υδρευτικούς σκοπούς που αυτό επιτελεί, σε σχέση με τους υδάτινους πόρους που πρόκειται να καταναλωθούν σε μια ενδεχόμενη χρήση του φράγματος για ενεργειακούς σκοπούς», αναφέρεται στην προσφυγή του δήμου, που συνοψίζοντας αναφέρει ότι η Αρχή δεν έλαβε υπόψη της το γεγονός ότι το νερό απ’ το φράγμα Ερεσού «προβλέπεται να χρησιμοποιείται κατ’ εξοχήν για αρδευτικό σκοπό» και ότι «η οποιαδήποτε άλλη χρήση αυτού, για άλλο σκοπό πλην της άρδευσης, θα απομείωνε την αρδευτική του ικανότητα και θα έθετε σε κίνδυνο τη βιωσιμότητα του κάμπου της Ερεσού».
Οι αδειοδοτήσεις
Πέρυσι το Σεπτέμβριο, με Κοινή Υπουργική Απόφαση δόθηκε στο δήμο Ερεσού - Αντίσσης η αρμοδιότητα «διοίκησης, λειτουργίας και συντήρησης» του φράγματος της Ερεσού. Σε συνέχεια αυτής της απόφασης ο δήμος έχει υποβάλει στη Διεύθυνση Υδάτων της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου αίτημα για την έκδοση άδειας άρδευσης. Με αυτή, δηλαδή, θα αποφασίσει για το νερό που θα δίνεται για άρδευση. Όπως μας είπε ο προϊστάμενος της υπηρεσίας, Βαγγέλης Κοντής, η νομοθεσία προβλέπει ότι το νερό που θα περισσεύει απ’ την άρδευση θα μπορεί να διατίθεται για άλλη χρήση, εν προκειμένω για ενεργειακή χρήση.
Έτσι, μετά την απόφαση της ΡΑΕ για την άδεια παραγωγής ενέργειας, η εταιρεία που θα κάνει το υβριδικό σύστημα, θα πρέπει να υποβάλει αίτημα για άδεια χρήσης του νερού του φράγματος που περισσεύει απ’ την άρδευση. Για να πάρει τέτοια άδεια, όμως, θα πρέπει να υπάρξει θετική γνωμοδότηση του δήμου Ερεσού - Αντίσσης.
Ο δήμος, ωστόσο, και ο σχεδιασμός που χρόνια τώρα ακολουθούσε, στόχευε στη δημιουργία ενός υβριδικού σταθμού ισχύος 64 μεγαβάτ, στον οποίο θα διέθετε το περίσσευμα του νερού απ’ την άρδευση. Τώρα, με την άδεια που έδωσε η ΡΑΕ για ένα σύστημα της τάξης των 15 μεγαβάτ, ναυαγεί όλος αυτός ο σχεδιασμός.
Απ’ το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, που έχει και την κυριότητα του φράγματος, μας ανέφεραν πως το έργο έγινε για αγροτική χρήση και οποιαδήποτε άλλη αξιοποίηση του νερού δεν μπορεί να προηγείται της άρδευσης. Οπότε, για να δοθεί άδεια για ενεργειακούς σκοπούς, θα πρέπει να διασφαλίζεται η ικανοποίηση των αρδευτικών αναγκών της περιοχής.
Προχθές το μεσημέρι ενημερώθηκε ο δήμαρχος τηλεφωνικώς ότι η προσφυγή του δήμου διαβιβάστηκε απ’ το γραφείο της υπουργού Τίνας Μπιρμπίλη στη ΡΑΕ για τα περαιτέρω. «Εμείς», είπε ο κ. Καρδαράς, «δε θα επιτρέψουμε να χαθεί η μεγάλη ευκαιρία, για τον τόπο μας, για τη μεγάλη “πράσινη” επένδυση, εξ αιτίας της ΡΑΕ που δεν έλαβε υπόψη της όσα είχαμε εδώ και δύο μήνες επισημάνει.»
Η αντίρρηση
Όντως, σε έγγραφο που υπογράφει ο δήμαρχος προς τη ΡΑΕ, στις 19 Ιουλίου, διατυπώνονται κατ’ αρχήν οι αντιρρήσεις του δήμου και μεταξύ άλλων επισημαίνεται: «Η εν λόγω εταιρεία ουδέποτε μας κοινοποίησε εγγράφως τις προθέσεις της για τον υβριδικό σταθμό που σχεδιάζει να κατασκευάσει. Πρέπει να γνωρίζει, όμως, ότι το φράγμα κατασκευάστηκε για τις ανάγκες της άρδευσης του κάμπου της Ερεσού και την αποκλειστική χρήση του νερού για άρδευση την έχει ο δήμος μας. Πώς σχεδιάζει να κατασκευάσει αυτό τον υβριδικό σταθμό χωρίς καν να έχει ενημερώσει το δήμο, αλλά και αμφισβητεί τα δικαιώματά του;»
Στην αλληλογραφία που υπήρξε, φαίνεται ότι η εταιρεία υποστήριξε πως με την επένδυση που σχεδιάζει δε θα απομειώνεται η αρδευτική ικανότητα του φράγματος, επιχείρημα που αντικρούει στην ίδια επιστολή προς τη ΡΑΕ.
«Θα μπορούσε η ίδια εταιρεία να πάρει μέρος στο διαγωνισμό και να αξιολογηθεί, πράγμα που δεν έπραξε. Γιατί κινείται εκτός διαγωνισμού και αμφισβητεί την κυριότητα του νερού από το δήμο, αυτό δεν το γνωρίζουμε», αναφέρει ο δήμος, υπογραμμίζοντας ότι όλες οι ενέργειες μέχρι τώρα είναι σύννομες και έχουν όλες τις απαιτούμενες εγκρίσεις.
Με δεδομένη την κυβερνητική πρόθεση μέσα στα επόμενα χρόνια να υπάρξει ενεργειακή διασύνδεση των νησιών με το ηπειρωτικό σύστημα, διασύνδεση που θα άρει κάθε ποσοτικό περιορισμό στην παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, έχει ξεκινήσει ένας αμείλικτος πόλεμος συμφερόντων, με παράλληλο αγώνα ταχύτητας για το ποιος θα προλάβει να αποκτήσει δικαιώματα στην παραγωγή ενέργειας. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι κατά της επένδυσης που αδειοδότησε η ΡΑΕ, εκτός της προσφυγής του δήμου Ερεσού - Αντίσσης, υπήρξε και διαφωνία απ’ τον Όμιλο Ρόκα, που όμως απορρίφθηκε απ’ την Αρχή.
Πρόκανε…
Στα μέσα του φετινού καλοκαιριού ξεκίνησε η αξιολόγηση της επενδυτικής πρότασης που υποβλήθηκε από τη ΔΕΗ Ανανεώσιμες Α.Ε. και την ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή Α.Ε. για τη δημιουργία υβριδικού συστήματος στο φράγμα Ερεσού, σύμφωνα με τη μελέτη και τη διαδικασία που με την υποστήριξη του υπουργείου Εσωτερικών και του προγράμματος «Θησέας» είχε αρχίσει ο δήμος Ερεσού - Αντίσσης, επί δημαρχίας Πολύδωρου Αμπατζή, πριν από έξι χρόνια. Η προσφορά που κατατέθηκε στο διαγωνισμό του δήμου, για ένα σύστημα το οποίο θα απέδιδε έως 64 μεγαβάτ ενέργειας στο νησί της Λέσβου, έγινε δεκτή απ’ την επιτροπή του διαγωνισμού, όπως έγραψε στις 24 Ιουλίου το «Ε», και έτσι στα μέσα Αυγούστου ξεκίνησε η αξιολόγηση του τεχνικού της σκέλους. Στα τέλη Σεπτεμβρίου ολοκλήρωσε η επιτροπή του διαγωνισμού την αξιολόγηση της τεχνικής προσφοράς που έκανε δεκτή, αλλά λίγο πριν προχωρήσει, σύμφωνα με τη διαδικασία, στο άνοιγμα των οικονομικών προσφορών, ενημερώθηκε εγγράφως απ’ το δήμο Ερεσού - Αντίσσης ότι πρέπει να «παγώσει» την εξέλιξη του διαγωνισμού. Κι αυτό γιατί για ένα υβριδικό σύστημα στην ίδια περιοχή, μικρότερης όμως ισχύος, η ΡΑΕ είχε δώσει ήδη άδεια παραγωγής ενέργειας. Ειδικότερα, η ΡΑΕ αποφάσισε τη χορήγηση άδειας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην εταιρεία με την επωνυμία «Αιολική Ολύμπου Ευβοίας Α.Ε.», με τη χρηματοδότηση του έργου να αναλαμβάνει η «Ελλάκτωρ Α.Ε.», μέσω της εταιρείας «Ελληνική Τεχνοδομική ΑΝΕΜΟΣ Α.Ε.». Η άδεια αφορά στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από υβριδικό σταθμό, που περιλαμβάνει οκτώ ανεμογεννήτριες 2,3 μεγαβάτ εκάστη, υδροστρόβιλο και τη χρήση νερού απ’ το φράγμα της Ερεσού.
«Μας είχε ζητηθεί απ’ τη ΡΑΕ η άποψή μας για το αίτημα της “Αιολική Ολύμπου Ευβοίας Α.Ε.”, που σημειωτέον έχει υποβληθεί απ’ το 2008, και απαντήσαμε εγγράφως ότι μπορεί να συμμετάσχει στο διαγωνισμό που ήταν σε εξέλιξη και να υποβάλει πρόταση για να αναλάβει το υβριδικό σύστημα. Όμως κάτι τέτοιο δεν έγινε, ενώ με την άδεια που έδωσε η ΡΑΕ ουσιαστικά μπλοκάρει την όλη διαδικασία, γιατί δεν ξέρουμε αν υπάρχει δυνατότητα να δοθεί υπό τις παρούσες συνθήκες και άδεια παραγωγής ενέργειας και σ’ άλλη επένδυση», ανέφερε ο δήμαρχος Ερεσού - Αντίσσης, Σωτήρης Καρδαράς.
Θα διψάσει ο κάμπος…
Ο δήμος, που δεν αποκλείεται άμεσα να αντιδράσει και με ασφαλιστικά μέτρα, αλλά και με προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας, προσέφυγε ενώπιον της υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής κατά της συγκεκριμένης απόφασης της ΡΑΕ, ζητώντας την ακύρωση της απόφασης. Ο κύριος λόγος που επικαλείται στην προσφυγή του ο δήμος είναι η… κυριότητα του νερού.
«Στην προκειμένη περίπτωση, η ΡΑΕ όφειλε μεταξύ των υπολοίπων κριτηρίων να εξετάσει και το κριτήριο της εξασφάλισης του υδάτινου πόρου που απαιτείται για την απρόσκοπτη λειτουργία του φράγματος ως προς τους υδρευτικούς σκοπούς που αυτό επιτελεί, σε σχέση με τους υδάτινους πόρους που πρόκειται να καταναλωθούν σε μια ενδεχόμενη χρήση του φράγματος για ενεργειακούς σκοπούς», αναφέρεται στην προσφυγή του δήμου, που συνοψίζοντας αναφέρει ότι η Αρχή δεν έλαβε υπόψη της το γεγονός ότι το νερό απ’ το φράγμα Ερεσού «προβλέπεται να χρησιμοποιείται κατ’ εξοχήν για αρδευτικό σκοπό» και ότι «η οποιαδήποτε άλλη χρήση αυτού, για άλλο σκοπό πλην της άρδευσης, θα απομείωνε την αρδευτική του ικανότητα και θα έθετε σε κίνδυνο τη βιωσιμότητα του κάμπου της Ερεσού».
Οι αδειοδοτήσεις
Πέρυσι το Σεπτέμβριο, με Κοινή Υπουργική Απόφαση δόθηκε στο δήμο Ερεσού - Αντίσσης η αρμοδιότητα «διοίκησης, λειτουργίας και συντήρησης» του φράγματος της Ερεσού. Σε συνέχεια αυτής της απόφασης ο δήμος έχει υποβάλει στη Διεύθυνση Υδάτων της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου αίτημα για την έκδοση άδειας άρδευσης. Με αυτή, δηλαδή, θα αποφασίσει για το νερό που θα δίνεται για άρδευση. Όπως μας είπε ο προϊστάμενος της υπηρεσίας, Βαγγέλης Κοντής, η νομοθεσία προβλέπει ότι το νερό που θα περισσεύει απ’ την άρδευση θα μπορεί να διατίθεται για άλλη χρήση, εν προκειμένω για ενεργειακή χρήση.
Έτσι, μετά την απόφαση της ΡΑΕ για την άδεια παραγωγής ενέργειας, η εταιρεία που θα κάνει το υβριδικό σύστημα, θα πρέπει να υποβάλει αίτημα για άδεια χρήσης του νερού του φράγματος που περισσεύει απ’ την άρδευση. Για να πάρει τέτοια άδεια, όμως, θα πρέπει να υπάρξει θετική γνωμοδότηση του δήμου Ερεσού - Αντίσσης.
Ο δήμος, ωστόσο, και ο σχεδιασμός που χρόνια τώρα ακολουθούσε, στόχευε στη δημιουργία ενός υβριδικού σταθμού ισχύος 64 μεγαβάτ, στον οποίο θα διέθετε το περίσσευμα του νερού απ’ την άρδευση. Τώρα, με την άδεια που έδωσε η ΡΑΕ για ένα σύστημα της τάξης των 15 μεγαβάτ, ναυαγεί όλος αυτός ο σχεδιασμός.
Απ’ το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, που έχει και την κυριότητα του φράγματος, μας ανέφεραν πως το έργο έγινε για αγροτική χρήση και οποιαδήποτε άλλη αξιοποίηση του νερού δεν μπορεί να προηγείται της άρδευσης. Οπότε, για να δοθεί άδεια για ενεργειακούς σκοπούς, θα πρέπει να διασφαλίζεται η ικανοποίηση των αρδευτικών αναγκών της περιοχής.
Προχθές το μεσημέρι ενημερώθηκε ο δήμαρχος τηλεφωνικώς ότι η προσφυγή του δήμου διαβιβάστηκε απ’ το γραφείο της υπουργού Τίνας Μπιρμπίλη στη ΡΑΕ για τα περαιτέρω. «Εμείς», είπε ο κ. Καρδαράς, «δε θα επιτρέψουμε να χαθεί η μεγάλη ευκαιρία, για τον τόπο μας, για τη μεγάλη “πράσινη” επένδυση, εξ αιτίας της ΡΑΕ που δεν έλαβε υπόψη της όσα είχαμε εδώ και δύο μήνες επισημάνει.»
Η αντίρρηση
Όντως, σε έγγραφο που υπογράφει ο δήμαρχος προς τη ΡΑΕ, στις 19 Ιουλίου, διατυπώνονται κατ’ αρχήν οι αντιρρήσεις του δήμου και μεταξύ άλλων επισημαίνεται: «Η εν λόγω εταιρεία ουδέποτε μας κοινοποίησε εγγράφως τις προθέσεις της για τον υβριδικό σταθμό που σχεδιάζει να κατασκευάσει. Πρέπει να γνωρίζει, όμως, ότι το φράγμα κατασκευάστηκε για τις ανάγκες της άρδευσης του κάμπου της Ερεσού και την αποκλειστική χρήση του νερού για άρδευση την έχει ο δήμος μας. Πώς σχεδιάζει να κατασκευάσει αυτό τον υβριδικό σταθμό χωρίς καν να έχει ενημερώσει το δήμο, αλλά και αμφισβητεί τα δικαιώματά του;»
Στην αλληλογραφία που υπήρξε, φαίνεται ότι η εταιρεία υποστήριξε πως με την επένδυση που σχεδιάζει δε θα απομειώνεται η αρδευτική ικανότητα του φράγματος, επιχείρημα που αντικρούει στην ίδια επιστολή προς τη ΡΑΕ.
«Θα μπορούσε η ίδια εταιρεία να πάρει μέρος στο διαγωνισμό και να αξιολογηθεί, πράγμα που δεν έπραξε. Γιατί κινείται εκτός διαγωνισμού και αμφισβητεί την κυριότητα του νερού από το δήμο, αυτό δεν το γνωρίζουμε», αναφέρει ο δήμος, υπογραμμίζοντας ότι όλες οι ενέργειες μέχρι τώρα είναι σύννομες και έχουν όλες τις απαιτούμενες εγκρίσεις.