Η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου πραγματοποίησε την Δευτέρα 17 Ιουνίου 2024, τα εγκαίνια των Αποθηκών Σαπλιτζά στο Κάτω Κάστρο της Μυτιλήνης παρουσία της Υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη, βουλευτών, εκπροσώπων της Αυτοδιοίκησης, τοπικών αρχών και πλήθος κόσμου. 

Η υπ. Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη στην ομιλία της έκανε πλήρη αναφορά στα ιστορικά στοιχεία των Αποθηκών Σαπλιτζά και στο έργο που υλοποιήθηκε. «Το Κάστρο είναι ένας μάρτυρας των κυρίαρχων και των καθεστώτων που γνώρισε διαδοχικά η Λέσβος και ένα στοιχείο αναπόσπαστα συνδεδεμένο με την νεώτερη ιστορία της που αναδεικνύει τη στρατηγική σημασία του νησιού ανά τους αιώνες λόγω της θέσης του πολύ κοντά στα Μικρασιατικά παράλια, στην είσοδο της Προποντίδας και στα Στενά του Βοσπόρου. Αυτή την αδιάσπαστη ιστορική ενότητα θέλαμε να αναδείξουμε όταν δρομολογήσαμε και τώρα που εκτελούμε την ανάδειξη του Κάστρου, προσβλέποντας παράλληλα στους κατοίκους και τους επισκέπτες και της Μυτιλήνης, όχι μόνο ως στατικού μνημείου με πλούσιο παρελθόν, αλλά ως ζώντος σύγχρονου συμπλέγματος με τεράστια δυναμική για το μέλλον. Γιατί το μέλλον μας όταν δεν έχει παρελθόν και ρίζες είναι βέβαιο ότι δεν είναι στέρεο. Έχοντας εξασφαλίσει χρηματοδότηση άνω των 15εκ. ευρώ από τα Ταμεία της ΕΕ, το Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Βορείου Αιγαίου και το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για την αναστύλωση, αποκατάσταση και ανάπλαση του Κάστρου. Το Υπουργείο Πολιτισμού δια της αρμόδιας Εφορείας Αρχαιοτήτων Λέσβου ενέταξε στο πρόγραμμά του τις εργασίες στερέωσης και αποκατάστασης των Αποθηκών Σαπλιτζά που ταυτίζεται με το Βόρειο Επιθαλάσσιο Τείχος του Κάτω Κάστρου. Ακολούθησε η κατασκευή και τοποθέτηση εντός του χώρου του Κάστρου σύγχρονου μεταλλικού κτίσματος στο οποίο θα στεγαστούν εργαστήρια κεραμικής και θα αποθηκευθεί υλικό που έφεραν στο φως οι σωστικές και συστηματικές ανασκαφές της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λέσβου. Δημιουργείται με τον τρόπο αυτό ένας νέος κτιριακός χώρος εντός των μεσαιωνικών τειχών του Κάτω Κάστρου με πολλαπλές λειτουργίες. Δεν προορίζεται μόνο για αποθετήριο ευρημάτων αλλά και ως χώρος διεξαγωγής ποικίλων  πολιτιστικών εκδηλώσεων. Αυτό θέλουμε, να είναι ζωντανός ο χώρος αυτός» είπε μεταξύ άλλων η Υπουργός.

Ο Περιφερειάρχης Βορείου Αιγαίου, Κώστας Μουτζούρης στον χαιρετισμό του αφού ευχαρίστησε την κ. Υπουργό για την συνεργασία και την διαχρονική της παρουσία στα πολιτιστικά τεκταινόμενα στο Βόρειο Αιγαίο, αναφέρθηκε στην μεγάλη σημασία που δίνει η Περιφερειακή Αρχή στην ανάδειξη του πολιτισμού εστιάζοντας στο τεράστιο πολιτισμικό απόθεμα των νησιών μας. «Είμαστε Πολιτισμός. Αυτή η Περιφερειακή Αρχή που την τιμήσατε πρόσφατα τιμά τον Πολιτισμό» είπε χαρακτηριστικά. Ο Περιφερειάρχη συνεχάρη τον Προϊστάμενο της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λέσβου  Παύλο Τριανταφυλλίδη και τους συνεργάτες του για το έργο που επιτελούν, απένειμε τα εύσημα στον Προϊστάμενο της  Διαχειριστικής Αρχής της Περιφέρειας Γιώργο Πλακωτάρη ενώ ιδιαίτερη μνεία έκανε στον Νίκο Σηφουνάκη ο οποίος όπως σημείωσε ο Περιφερειάρχης έχει βάλει την σφραγίδα του στην Λέσβο στον πολιτισμό.

Ο Προϊστάμενος της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λέσβου, Παύλος Τριανταφυλλίδης χαρακτήρισε το συγκεκριμένο έργο, δύσκολο και απαιτητικό που όπως τόνισε «δεν θα μπορούσε να είχε γίνει χωρίς την Υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, η οποία με την ανάληψη των καθηκόντων της άμεσα προώθησε για την κατά νόμο γνωμοδότηση κατανοώντας την ανάγκη της Εφορείας, την εισαγωγή των επικαιροποιημένων μελετών στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο προκειμένου να υλοποιηθεί απρόσκοπτα και εντός των εγκεκριμένων χρονοδιαγραμμάτων το έργο που εγκαινιάζεται σήμερα. Την ευχαριστούμε από καρδίας για την πάντα πολύπλευρη, καθοριστική και αποφασιστική της συμβολή στην προστασία και ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς ειδικά του ακριτικού Βορειοανατολικού Αιγαίου».     

Στο περιθώριο των εγκαινίων η Περιφέρεια θέλοντας να αναδείξει το χώρο,  διοργάνωσε συναυλία με τους κορυφαίους σολίστ Κατερίνα Χατζηνικολάου-βιολί και  Απόστολο Παληό-πιάνο που θα ερμηνεύσουν γαλλικές σονάτες για βιολί των F. Poulenc και C. Franck και του Δωδεκανησιακούς χορούς του Γ. Κωνσταντινίδη. Την εκδήλωση παρουσίασε η Κατερίνα Γκαγκάκη.

Το έργο 

Το έργο «Εκσυγχρονισμός Αποθηκών Σαπλιτζά στο Κάτω Κάστρο Μυτιλήνης» με π/υ 2.952.419,64 € χρηματοδοτήθηκε από την Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου από το πρόγραμμα ΕΣΠΑ 2014-2020 με φορέα υλοποίησης την Εφορεία Αρχαιοτήτων Λέσβου μέσω της Διαχειριστικής Αρχής.

Το έργο αφορούσε: α) στην στερέωση - αποκατάσταση τμήματος των επιθαλάσσιων τειχών που αποτελούν τα πλέον αναγνωρίσιμα στοιχεία του Κάστρου Μυτιλήνης, καθώς αφ’ ενός το χαρακτηρίζουν και αφ’ ετέρου το οριοθετούν και το προστατεύουν, β) στον εκσυγχρονισμό των υφιστάμενων αποθηκών που βρίσκονταν σε ερειπιώδη κατάσταση στο Κάτω Κάστρο Μυτιλήνης, οι οποίες αξιοποιούνται ως εργαστήρια κεραμικής και αποθήκευσης των πάμπολλων πήλινων κινητών ευρημάτων από σωστικές και συστηματικές ανασκαφές της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λέσβου, και γ) στη δημιουργία ενός πολυχώρου πολιτιστικών εκδηλώσεων στο εσωτερικό των αποθηκών προκειμένου οι αποθήκες να ενταχθούν στη λειτουργική ζωή της σύγχρονης πόλης της Μυτιλήνης με την παραχώρησή του εν λόγω χώρου για διάφορες εκδηλώσεις υψηλού επιπέδου (συνέδρια, ημερίδες, μουσικές και θεατρικές εκδηλώσεις, λογοτεχνικές βραδιές, κλπ.)

Η ένταξη του έργου έγινε στις 10/02/2020 και ολοκληρώθηκε τον Ιούνιο του 2024.